Hôm nay,  

Phú Quí Sanh Lễ Nghĩa

23/08/201400:00:00(Xem: 5828)
Ngày xưa, người Pháp tới Việt nam, sau một thời gian dài tiếp xúc với người Việt nam, có nhận xét về người Việt nam khá lý thú và cũng khá trung thực. Theo họ, người Việt nam thường cười nhưng không biết trong lòng có vui thật không vì có khi trước chuyện không thể vui được, người Việt nam cũng vẫn cười. Dường như cái cưới, đối với người Việt nam, là cách ứng xử với mọi tình huống.

Cũng với ngưòi Việt nam, tiếng "có ", " phải ", bày tỏ sự đồng ý, chấp thuận, tương đương với "oui / yes hay OK" của tiếng Pháp, tiếng anh, cũng hàm ý nhiều nghĩa khác nhau và dẩn đến nhiều cách ứng xử khác nhau mà không nhứt thiết phù hợp hoàn toàn với " có ", hay " chấp thuận ".

Người Pháp qua nhận xét những phản ứng của người Việt nam như trên đây kết luận cho rằng những cách phản ứng như vậy là những tật xấu phổ biến ở người Việt nam.

Nếu tật xấu của người Việt nam chỉ có như vậy thôi thì phải nói, cách đây cả trăm năm, người Việt nam quả thật không phải là một dân tộc có nhiều tật xấu, trái lại, phải nói đó là một dân tộc tuyệt vời !

Những thói xấu xã hội chủ nghia

Ngày nay, người ta nhận xét người Việt nam có nhiều tật xấu trầm trọng hơn, như " ăn cắp vặt, mê cờ bạc, háo sắc, không quen xếp hàng, giành giật, ghen tỵ, chửi bới, lớn tiếng nơi công cộng, khạc nhổ, xả rác ngoài đường phố, mê lễ bái, mê tín dị đoan, thích nói tục, thích nói đùa, gì cũng cười, thích khoe khoang, trọng bề ngoài, ham danh, thích nói xấu người khác, thích bài bác chế giễu những gì khác mình, nói dối, thiếu kiên nhẫn, nóng tánh, không tôn trọng giờ giấc, kém vệ sinh trong ăn uống, làm việc thiếu trách nhiệm, không đoàn kết, dễ bị kích động, quá khích, thích hùa theo đám đông, v.v...".

Một trường hợp thiếu lễ phép rất sơ đẳng làm tổn thương tới cả quốc thể. Lúc đám ma Võ văn Kiệt, nhiều Ủy viên Trung ương đảng, cả Ủy viên Chánh trị Bộ, lên máy bay vào Sài gòn, dành chổ của khách hàng đã giử chổ trước, mặc dầu có một khách hàng là Tổng trưởng Ngoại giao của Bỉ. Dân chúng không biêt xắp hàng thì lãnh đạo ngang nhiên dành chổ của người khác là bình thường.

blank
Trong gần đây, ở Hà nội, một tiểm ăn Shusi của Nhựt bổn mở cửa chào khách ăn miển phí trong một buổi thì lập tức có cả ngàn thanh niên hà nội nhào vô cùng lúc, chen lấn nhau, giành giựt, cào hốt lấy thức ăn, cả không ngại đánh nhau. Ngày Tết, người Nhựt đem anh đào qua chưng triển lãm chợ hoa ở Thủ đô Hà nội. Nhiều thanh niên tới xem hoa, bẻ cành mang về. Thấy có người bẻ, nhiều người khác nhào vào bẻ, giành giựt, phá hủy luôn khu triển lãm chỉ trong vòng vài giờ. Đó chỉ là những biểu hiện mất dạy của tuổi trẻ thời đại Hồ chí minh. Đây mới là trường hợp vi phạm pháp luật hình sự. Nhưng chánh quyền vẫn làm ngơ và tội phạm được tái diển nghiêm trọng hơn. Nhơn viên Hàng không Việt nam tới Nhựt, vào siêu thị ăn cắp hàng, đem về dùng cho cá nhơn, rồi ăn cắp có tổ chức đem hàng về Hà nội bán lại....

Nếu quả thật người Việt nam có những tật xấu đó có lẽ vì được nuôi dưởng bằng thứ văn hóa và văn minh đặt sệt xã hội chủ nghĩa và “tư tưởng hồ chí minh”. Chẳng lẻ người việt nam học ở người Tàu? Ở nhiều nơi, người ta đả phải từ chối tiếp nhận người Tàu thuê Hotel hay vào tiệm ăn. Trước siêu thị ở Nhựt, có bảng niêm yết những điều luật về tội ăn cắp để cảnh cáo khách hàng bằng tiếng tàu và tìếng việt. Giám mục Ngô Quang Kiệt đã tuyên bố trả hộ chiếu vì mang hộ chiếu việt nam, ra nước ngoài, không khỏi xấu hổ.

Cách nay vài hôm, trên máy bay, có hành khách người Tàu cho con ỉa ngay chổ ngồi làm cho hành khách và nhơn viên phi hành ai cũng sợ hải vì không thể can thiệp được. Phải nói việc làm này, chỉ có người Tàu làm được mà thôi. Phải chi người Tàu xã hội chủ nghĩa không tự hào có bề dày mấy ngàn năm văn hiến chắc đã không làm được những việc vô giáo dục một cách thản nhiên như vậy !

Nhưng ngày nay, thử nhìn lại người Pháp văn minh, lịch sự - lịch sự có tiếng là “nịnh đầm” cả thế giới đều biết – có những cử chỉ, hành động mất dạy nơi công cộng hay không ? Và cái nguyên nhơn nào đã giết chết cái lịch sự, cái lễ độ truyền thống của Pháp ?

Những người mất dạy (Les mal élevés)

Theo kết quả thăm dò do Văn phòng Aléas (Pháp) phổ biến, 60% dân Pháp cho biết điều quan trọng hiện nay đang làm cho họ lo ngại và trở thành căng thẳng tinh thần, không phải do sự thiếu hụt tiền bạc, sự ồn ào của thành phố và thiếu thì giờ nghỉ ngơi, mà là sự thiếu lịch sự, thiếu lễ phép trong xã giao và nhứt là sự dễ gây chuyện xảy ra hằng ngày ở khắp nơi.

Một thứ thảm trạng ! Vô phép, hổn láo, không thấy khó chịu khi làm phiền kẻ khác,…trở thành qui luật xã hội. Ở thành phố, nhiều nhóm sống chung nhưng không có được sự quan hệ mật thiết với nhau. Người thấy điều này là tốt, kẻ khác cho là xấu. Những thiếu lịch sự của nhóm người này trở thành sự thoải mái của nhóm khác. Sống chung nhưng thiếu nội dung thân ái của một cộng đồng, họ không qui định được sự đồng thuận để chia sẻ không gian sống chung trong ý nghĩa «không là của riêng» của ai cả. Khác với xã thôn ngày xưa nơi đó mọi người đều quen biết nhau, đời sống tự quản do định chế đồng thuận của cộng đồng xã thôn.

Ở Paris, để lược kê những phiền nhiễu hằng ngày nơi công cộng, ký giả Clément Pétreault (Le Point, 7/2014, Parìs) ghi nhận có 85% trong dân chúng nói chuyện điện thoại lớn tiếng làm chói tai người ở gần. Thảm nạn này thường do người Tàu, người Phi châu đen và ít bà Việt nam Hà nội xã hội chủ nghĩa gây ra rất tự nhiên trong tiệm ăn, trong xe lửa, xe bus; 79% phóng lên xe bus, xe lửa, métro khi xe vừa mở của không kịp chờ người trên xe xuống; 74% lợi dụng có ngưòi qua cổng kiểm soát Métro đi sát theo để không mất một vé xe mà không cần có sự đồng ý của người này; 70% ăn trên Métro hay xe điện trong Paris, …

blank
Vẻ bậy, làm hư hại cố ý trên xe, nơi công cộng trong Paris mỗi năm làm cho Paris phải tốn 400 triệu euros sửa chửa, tu bổ.

Trong trường học, hằng năm, có 80 000 đơn của giáo viên thưa học sinh vô lễ, hổn láo, hành hung, có khi gây thương tích thầy cô. Ở nhà thương, ngân hàng, công sở, nhân viên làm việc quan hệ với dân chúng đều bị sỉ vả, mắng chửi thô tục. Tất cả đều do người dân thiếu giáo dục.

Còn các Ông Tổng thống ? Ông Sarkozy trong suốt trong nhiệm kỳ 5 năm vừa qua đã vi phạm nhiều nguyên tắc nghi lễ, có khi vi phạm những điều rất sơ đẳng trong phép xã giao thông thường. Có lẽ một phần do gốc ông vốn là một cậu bé nghịch ngợm ?

Đang lúc tiếp kiến Giáo hoàng Benoit XVI, ông thản nhiên trả lời một SMS. Những lần đầu gặp Bà Merkel, Thủ tướng Đức, ông nhào tới ôm hun làm bà ngượng vì bà muốn chỉ bắt tay mà thôi. Tây có phép lịch sự hun bày tay phụ nữ nhưng cách hun không phải đơn giản. Cả một nghệ thuật. Cuối người xuống, đưa tay nâng nhẹ bàn tay phụ nữ lên và làm như đặt môi hung mà môi phải không được chạm tới làn da bàn tay. Nếu người phụ nữ mang bao tay, môi cũng vẫn không đước chạm vào bao tay. Cựu Tổng thống Chirac là người hun tay phụ nữ đúng điệu nghệ !

Một lần khác, gặp Bà Merkel và cả Ông Joachim Sauer, bạn (bồ) của bà, Ông Sarkozy lại giới thiệu với mọi người «Đây là Ông Merkel».

Ngoài ra, người ta thường bắt gặp Ông Sarkozy nheo mắt lúc nhìn hoặc sắp nói chuyện với ký giả. Tuy nhiên ông vẫn biết tỏ ra «nịnh đầm» khá kỷ khi Bà Hillary Clinton, sau khi hội kiến với ông ra về, vừa bước xuống thềm Điện Elysée, bị trợt chân, rớt chiếc giày, ông vội khom xuống lượm chiếc giày, diều bà vào phòng y phục để mang giày lại cho bà.

Ông Fillon, cựu Thủ tướng của Ông Sarkozy, trách Ông Sarkozy bước qua cửa, không biết nhường bước cho bà vợ của ông.

Còn Ông Hollande, đương kim Tổng thống, khi thôi bà bồ, đưa ra một bản văn cho cơ quan báo chí AFP như một thông tư hành chánh hay một tờ hủy hợp đồng thương mại.

Tiên học lễ

Giáo sư Frédéric Rouvillois dạy Công pháp ở Đại học Paris V đồng ý nhận xét cho rằng xã hội Pháp ngày nay kém lễ phép, lịch sự hơn trước đây rất nhiều. Lễ phép là môt giá trị văn hóa mà nguời Pháp đặc biệt quan tâm gìn giử.

Đất nưóc khi bị khủng hoảng thì mọi phép tắc, lễ nghi, kỷ cương xã hội đều bị ảnh hưởng. Lễ nghĩa ở Pháp bắt đầu xuống cấp từ sau Đệ II Thế chiến. Trong «Ba mươi Năm Chói lọi» (Trente Glorieuses), lễ nghĩa bị chế diễu là lổi thời. Biến cố tả phái (socialo-communiste) tháng 5/68 đào huyệt mai táng luôn những giá trị truyền thống dân tộc. Trong thập niên 70, chỉ còn lối 30 % dân Pháp cho rằng lễ nghĩa là những giá trị nên gìn giử và lưu truyền.

Ở Việt nam, có câu «Phú quí sanh lễ nghĩa, bần cùng sanh đạo tặc» nhưng trên thực tế, không đúng. Theo Gs Frédéric Rouvillois, ở Pháp, chính lớp quí tộc, tăng lữ công giáo thời trước Cách mạng mới là lớp người thiếu lễ nghĩa vì họ có đầy quyền lực nên không cần giử lịch sự với ai cả. Trái lại, những người dân bình thường, khi tới trước họ, phải khúm núm, phủ phục nếu không sẽ bị quở phạt. Có khi còn bị mất đầu.

Ở Việt nam, những kiến nghị với đảng cộng sản về những điều để cải thiện đời sống nhân dân thường không được đảng lắng nghe, tuy đúng, lãnh đạo cũng thừa nhận, nhưng cách nói không phải phép đối với cấp trên.

Còn cướp đất, cướp tài sản của nhơn dân lại không phải «Bần cùng sanh đạo tặc», mà chính giới phú quí đảng viên làm đạo tặc.

Ở Pháp, « Phú quí sanh đạo tặc » trước Cách mạng là giới Quí tộc và Tăng lữ. Ở Viêt nam sau cách mạng mùa thu, đảng cộng sản là hiện thân của Quí tộc và Tăng lữ ở Pháp. Họ ra sức khủng bố, đàn áp dân lành, vơ vét của cải của nhân dân tới cộng rau muống cuối cùng.

Ngày này, nếu dân chúng biết ý thức tình trạng suy thoái lễ nghĩa thì đó sẽ là cơ may để những giá trị củ có thể phục hoạt sớm.

Nguyễn thị Cỏ May

Ý kiến bạn đọc
23/08/201415:27:18
Khách
Thêm một tính xấu nữa là "làm không tới nơi , học không tới chốn" . Viết tiếng Việt sai lỗi chính tả tùm lum . Thí dụ như bài viết này có cả trăm lỗi chính tả
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Nội dung phát biểu của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm ngày 27/08/2024 về đường lối khóa đảng XIV cho thấy ông không dám đi ra khỏi quỹ đạo một người Cộng sản bảo thủ để được tồn tại...
Kamala nhắc lại Donald Trump đã cảm ơn Tổng Thống Tập Cận Bình về những gì ông ta đã làm trong thời gian đại dịch COVID. Bà nhớ cả nội dung Trump đã viết trên Twitter: “Thank you, President Xi” và đọc lại cho chục triệu người dân Mỹ đang xem màn hình. “Khi chúng ta biết rằng Tập Cận Bình phải chịu trách nhiệm vì không cung cấp và cung cấp không đầy đủ cho chúng ta sự minh bạch về nguồn gốc của COVID.” Kamala nhắc lại cả việc Donald Trump đã mời Taliban đến David Camp, “là một nơi có ý nghĩa lịch sử đối với chúng ta, với tư cách là những người Mỹ, một nơi mà chúng ta tôn vinh tầm quan trọng của ngoại giao Hoa Kỳ, nơi chúng ta mời và tiếp đón các nhà lãnh đạo thế giới được kính trọng. Và cựu tổng thống này với tư cách là tổng thống đã mời họ đến David Camp vì ông ta, một lần nữa, không biết tầm quan trọng và trách nhiệm của tổng thống Hoa Kỳ. Và điều này quay trở lại vấn đề ông ta đã liên tục hạ thấp và coi thường các quân nhân của chúng ta, những người lính đã hy sinh...
Từ ngày nước Mỹ lập quốc, chưa bao giờ nụ cười của một ứng cử viên tổng thống lại bị đối thủ mang ra mổ xẻ, tấn công với những lời lẽ không phù hợp với tư cách một người tranh cử vị trí lãnh đạo quốc gia. Nhưng ngược lại, cũng chưa bao giờ nụ cười của một ứng cử viên tổng thống lại trở thành niềm hy vọng cho một đất nước đang đối đầu với mối nguy hiểm “duy nhất suốt 248 năm” (theo lời cựu Phó Tổng Thống Dick Chenny.) Đó là nụ cười của Kamala Harris – Một nụ cười đang ngày càng thay hình đổi dạng cuộc tranh cử tổng thống kinh điển của nước Mỹ.
Cựu Tổng Thống Donald Trump đã trình bầy kế hoạch kinh tế của ông tại Economic Club of New York trước đám đông các kinh tế gia, lãnh đạo doanh nghiệp và nhà báo vào 5-9-2024 vừa qua. Buổi nói chuyện này nằm trong chiến dịch tranh cử. Kế hoạch kinh tế trong nhiệm kỳ 2 nếu ông thắng cử bao gồm nhiều chính sách mà ông đã thi hành trong bốn năm đầu cầm quyền. Ông tuyên bố sẽ loại bỏ nhiều chương trình của chính quyền Biden. Ứng cử viên tổng thống của Cộng Hòa quảng cáo chương trình của ông với thuế nội địa thấp, thuế nhập cảng cao chưa từng thấy, giảm bớt luật lệ, và kinh tế phát triển mạnh. Nhưng nhiều chuyên viên đã nghi ngờ giá trị của chương trình kinh tế này. Nhiều người đã lên tiếng chỉ trích đề xuất kinh tế của Trump như chúng ta sẽ thấy trong những phần dưới đây của bài báo này.
Cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào tháng 11 sắp tới không chỉ định hình tương lai chính trị của quốc gia trong vài năm tới mà còn đặt ra những câu hỏi căn bản về bản sắc và tương lai của chính nước Mỹ. Trong khi kết quả bầu cử sẽ quyết định nhiều vấn đề quan trọng, những xung đột sâu sắc về bản chất của nước Mỹ đã được phản ảnh rõ nét qua đường lối, chính sách nêu ra tại hai đại hội Đảng Cộng Hòa và Dân Chủ vừa qua.
Tôi đã xem qua cả trăm bài viết với với nội dung và ngôn từ (“đầu đường xó chợ”) tương tự nhưng chưa bao giờ bận tâm hay phiền hà gì sất. Phần lớn, nếu không muốn nói là tất cả, các bạn DLV đều không quen cầm bút nên viết lách hơi bị khó khăn, và vô cùng khó đọc. Họ hoàn toàn không có khái niệm chi về câu cú và văn phạm cả nên hành văn lủng củng, vụng về, dài dòng, lan man trích dẫn đủ thứ nghị quyết (vớ vẩn) để chứng minh là đường lối chính sách của Đảng và Nhà Nước luôn luôn đúng đắn. Họ cũng sẵn sàng thóa mạ bất cứ ai không “nhận thức được sự đúng đắn” này, chứ không thể lập luận hay phản bác bất cứ một cáo buộc nào ráo trọi.
Ngày 20/7/1969, hai phi hành gia Neil Armstrong và Edwin Aldrin đi vào lịch sử như là hai người đầu tiên đặt chân lên Mặt Trăng thế nhưng sự kiện này bị một số nhà “lý thuyết âm mưu” lên tiếng phủ nhận. Căn cứ vào những điểm “khả nghi” trong tấm hình chụp Armstrong đứng cạnh lá cờ cắm trên Mặt Trăng, họ quả quyết rằng tất cả chỉ là chuyện dàn dựng và bức hình này chỉ được chụp tại một sa mạc ở Nevada. Nhưng bằng chứng của vụ đổ bộ ấy đâu chỉ duy nhất một tấm hình? Tàu Appollo 11 phóng từ mũi Kennedy trước con mắt hàng chục ngàn người và hàng trăm triệu người qua ống kính truyền hình. Hàng trăm ngàn thước phim quay được và chụp được khi tàu Appollo vờn trên quỹ đạo quanh mặt trăng, cảnh tàu con rời tàu mẹ để đổ bộ, cảnh các phi hành gia đi bộ và cả những túi đất đá mang về từ Mặt Trăng v.v. Chúng ta thấy gì ở đây? Những bằng chứng xác thực thì nặng như núi nhưng, khi đã cố tình không tin, đã cố vạch ra những âm mưu thì chỉ cần mấy điểm khả nghi nhẹ tựa lông hồng.
Một bài bình luận của báo Chính phủ CSVN hôm 2/9/2024 viết: “Trải qua bao thăng trầm của lịch sử, đến nay chúng ta ngày càng có cơ sở vững chắc để khẳng định sự thật chúng ta đã trở thành nước tự do độc lập, người dân ngày càng ấm no hạnh phúc…” Những lời tự khoe nhân dịp kỷ niệm 79 năm (1945-2024) được gọi là “Tuyên ngôn độc lập” của ông Hồ Chí Minh chỉ nói được một phần sự thật, đó là Việt Nam đã có độc lập. Nhưng “tự do” và “ấm no hạnh phúc” vẫn còn xa vời. Bằng chứng là mọi thứ ở Việt Nam đều do đảng kiểm soát và chỉ đạo nên chính sách “xin cho” là nhất quán trong mọi lĩnh vực...
Năm 2012 Tập Cận Bình được bầu làm Tổng Bí Thư Trung Ương Đảng; năm 2013 trở thành Chủ Tịch Nước; đến năm 2018 tư tưởng Tập Cận Bình được chính thức mang vào Hiến Pháp với tên gọi “Tư tưởng Tập Cận Bình về chủ nghĩa xã hội với đặc sắc Trung Quốc trong thời đại mới”. Tập Cận Bình đem lại nhiều thay đổi sâu sắc trong xã hội Trung Quốc, mối bang giao Mỹ-Trung và nền trật tự thế giới...
Xem ra thì người Mỹ, không ít, đang chán tự do và nước Mỹ đang mấp mé bên bờ vực của tấn thảm kịch mà nước Đức đã sa chân cách đây một thế kỷ khi, trong cuộc bầu cử năm 1933, trao hết quyền tự do cho Adolf Hitler, để mặc nhà dân túy có đầu óc phân chủng, độc tài và máu điên này tùy nghi định đoạt số phận dân tộc. Mà nếu tình thế nghiêm trọng của nước Đức đã thể hiện từ trước, trong cương lĩnh đảng phát xít cả khi chưa nắm được chính quyền thì, bây giờ, với nước Mỹ, đó là Project 2025.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.