Hôm nay,  

Trang Sử Việt: Lê Niệm

20/03/201500:00:00(Xem: 4388)
LÊ NIỆM (? - 1485)

Lê Niệm còn gọi là Lê Nậm, là cháu nội Trung túc vương Lê Lai, con Lê Lâm. Quê Thanh Hoá, ông thông thạo văn võ. Năm 1439, nhờ tập ấm của cha nên ông được Lê Thái Tông phong Cận thị cục Chánh chưởng. Năm 1446, đời Lê Nhân Tông, ông và Lê Thu đánh thắng Chiêm Thành, khi về được thăng chức Đồng tri. Năm 1449, làm An phủ phó sứ ở Tây Đạo rồi giữ chức Xa kỵ đồng tổng tri chư quân sự vụ.

Năm 1459, Hoàng tử Lê Nghi Dân giết Lê Nhân Tông để cướp ngôi. Sau đấy, ông đã phối hợp với Nguyễn Xí, Đinh Liệt chỉ huy cấm binh làm binh biến giết chết Lê Nghi Dân, lập Lê Tư Thành lên ngôi đế hiệu Lê Thánh Tông. Năm 1464, được phong Nhập nội Đô đốc Đồng bình Chương sự kiêm Quốc tế tửu. Đến năm 1467, Lê Thánh Tông ngự du Tây Kinh, phong ông Lưu thủ Đông Kinh, rồi Bình chương quân quốc trọng sự. Năm 1470, Lê Thánh Tông đi đánh Chiêm Thành, cử ông làm Chinh lỗ phó tướng quân cùng Đinh Liệt chỉ huy quân thủy đi trước. Đầu năm 1471, quân Đại Việt tiến vào đất Chiêm, đánh chiếm kinh đô Đồ Bàn bắt vua Chiêm là Trà Toàn. Sau đấy, Trà Toại lại đem quân Chiêm đánh phá biên giới, vua cử ông và Trịnh Công Lộ đem 3 vạn quân Thanh-Nghệ, Thuận Hóa đi đánh bắt được Trà Toại đưa về kinh. Ông được phong chức Bình khương Tướng quân.


Năm 1479, ông đem quân đánh Bồn Man (Ai Lao), đuổi chúa Bồn Man là Cầm Công, quân Đại Việt tiến đến Ràng Sa (giáp giới Miến Điện). Sau đó, ông được phong Thái phó Tĩnh quốc công.

Ông giỏi văn thơ, từng ngâm vịnh thơ với Lê Thánh Tông, đời ông hâm mộ Phạm Lãi sống thanh cao đạm bạc. Thơ của ông còn lưu lại hậu thế 25 bài.

Cảm phục: Lê Niệm

Lê Niệm trung trinh, son sắt lòng!
Phò vua, giúp nước, giữ non sông
Đem quân dẹp giặc, yên bờ cõi
Lo lắng giống nòi, thơ phú thong!

Nguyễn Lộc Yên

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.