Hôm nay,  

Tâm Sự Đêm Trung Thu

21/09/201600:00:00(Xem: 5499)

Bài tường thuật đêm kỷ niệm 40 năm IRCC và 10 năm Viet Museum

Chân thành cáo lỗi. Đêm dạ hội IRCC Gala vừa xong, về nhà mở máy đã nhận được lời chúc mừng đầu tiên của cô Kiều Chinh. Tiếp theo là một số bạn cao niên bốn phương khen ngợi. Sáng nay dạy sớm và công việc đầu tiên là viết lời cảm ơn và cáo lỗi.

Trong bất cứ tổ chức nào, chúng ta vẫn có ít nhiều sơ xuất. Đây là lần đầu tiên tổ chức trong khu vườn San Jose History Park với những điều kiện eo hẹp, họp mặt ban đêm, giới hạn rất nhiều chuyện nên không thể tránh được những điều rất đáng tiếc. Những điều khiếm khuyết xin kể ra như sau. Buổi tối được quảng bá là dạ tiệc Gala nhưng thực ra chỉ là một chương trinh Picnic ban đêm. Trời thực sự tranh sáng tranh tối. Mở đầu thì còn nắng, chốc lát đã tối đen. Địa thế sân cỏ gập ghềnh. Đã có một vài quan khách chợt té. Khung cảnh không phải là một rạp hát nên ngồi nhiều chỗ không thấy những diễn tiến trên sân khấu. Việc xếp chỗ thiếu chu đáo, quan khách chờ đợi mà trong lòng không vui. Sau cùng chuyến rất nhỏ nhưng hết sức quan trọng là phương tiện vệ sinh dã chiến không đủ tiện nghi nhất là sau bữa ăn chiều vui vẻ của trên 400 quan khách. Đó là những sai lầm rất tổng quát. Còn đi vào chi tiết thì trong lòng các thân hữu, chắc rằng ai cũng có điều bất tiện riêng tư. Kỷ niệm 40 năm phải 40 lần xin lỗi. Thôi thì, mọi chuyện rồi cũng qua đi. Có ông bà bạn giận chúng tôi vì cái nhà vệ sinh dã chiến tối om nên bỏ về vội vã. Bà nói với chồng, cái anh chàng bạn cố tri của ông, hắn còn định tổ chức kỷ niệm 50 năm ở ngoài công viên. Mười năm nữa mà còn làm như thế này, vì tình chiến hữu ông đi một mình. Cho tôi ở nhà. Ông bạn bước đi rất chậm, mà nói cũng rất chậm. Ông nói với vợ, sao bà lạc quan vậy. Mười năm nữa thằng cha Ai Ci Ci này biết chúng ta ở đâu mà mời. Lúc đó tôi với bà không cần đi vệ sinh. Chúng ta cùng dọn vào nhà mới. Căn nhà nhỏ bé chỉ kê đủ một cái giường và không cần toilet.

blank
Trong đêm Trung Thu.

Giấc mơ thầm kín. Thực vậy, với các bạn già chúng ta đã qua tuổi 80, thôi thì ân tình đành hẹn kiếp sau. Tuy nhiên, trước hết xin thành thật kể hết những điều thầm kín mà ban tổ chức chúng tôi muốn thực hiện. Và chúng tôi đã đạt được. Trước hết là đã có cơ hội bước vào khu vườn lịch sử San Jose từ 10 năm trước. Nhận ngôi nhà hoang sơ, lạnh lẽo. Hư hỏng từ mái nhà, trần nhà, cầu thang, sàn nhà và cả dưới hầm. Ngôi nhà gần 200 năm tuổi được thành phố di chuyển từ đường Almaden vào đây hy vọng làm viện bảo tàng Ý đại Lợi. Nhưng người dân gốc Ý không muốn nhận lại biệt thự Victoria. Chúng tôi liều mạng nhận lãnh để ôm của nợ, xây dựng viện bảo tàng từ tro tàn. Đặt tên là bảo tàng Thuyền nhân và VNCH. Sau 10 năm với nhiều khó khăn đau thương vất vả. Cố đem quá khứ huy hoàng để gửi cho tương lai vĩnh cửu. Chợt gần đến một ngày thấy rằng cái viện bảo tàng thân yêu và duy nhất trên thế giới, tương lai sẽ ra sao. Hơn một lần, ở lại Việt Museum ban đêm, thắp sáng cả ngôi nhà rực rỡ huy hoàng. Mong rằng có người tri kỷ cùng nhìn thấy. Lại lo ngại rằng, bảo tàng nằm trên đất công thổ của thành phố, mai nầy ta không còn nữa, ai sẽ tiếp tục bảo quản lâu dài. Làm sao có thể trông cậy vào tổ chức, cá nhân hay cả cộng đồng nào vào nhận trách nhiệm. Theo gương các công trình của các sắc dân khác tại địa phương thí dụ cụ thể như khu vườn Nhật bên cạnh. Hội công viên Nhật bỏ cuộc sau khi để lại khu vườn Nhật vô cùng đặc sắc. Dù muốn hay không, thành phố San Jose phải nhận lãnh và tiếp tục bảo toàn. Hàng năm tổn phí cả trăm ngàn mỹ kim. Vì vậy, giữa đêm trung thu nhân dịp kỷ niệm 40 năm IRCC và 10 năm Museum, chúng ta hân hạnh có ông thị trưởng và 3 nghị viện cùng đứng lên ca ngợi sự hiện diện của ngôi nhà lịch sử. Một khế ước chính trị bất thành văn đã được thực hiện giữa thành phố và một cơ quan. Cùng trên diễn đàn đêm kỷ niệm. Ông chủ tịch giám sát và bà giám sát viên đều xác nhận sự hiện diện của lịch sử cộng đồng Việt qua Việt Museum. Lên đến cấp lập pháp của liên bang, bà dân biểu chủ tọa nhân danh nhân dân Hoa Kỳ để tuyên dương thành quả của Viện Bảo tàng. Thưa các bạn. Đây là bản khế ước giữa chính quyền và chúng ta đã được thành lập. Những hình ảnh được ghi lại đôi khi có giá trị hơn cả giấy tờ cam kết. Di sản của thời gian 100 năm ngắn ngủi nằm khiêm tốn trong 4 ngàn năm lịch sử của người Việt riêng về giai đoạn bỏ nước ra đi đã được nhận thẻ xanh và chuẩn bị vào quốc tịch dù là rất trìu tượng. Vâng, đúng như vậy. Quý vị đã cùng chúng tôi sống trong một khoảng thời gian hết sức quan trọng. Quý vị đã làm nhân chứng cho việc chấp nhận viện bảo tàng Viet Museum khiêm tốn bước vào khu vườn lịch sử San Jose, nơi được gọi là kinh đó điện tử của thế giới từ thế kỷ 20 qua 21.. Chuyện nhỏ mà diễn dịch thành vĩ đại cũng là công việc chẳng khó khăn. Đúng sai tuy người nhận định. Phần chúng tôi, ước mơ thầm kín đã đạt được.

blank
Trong đêm Trung Thu.

Những tuyên dương của thế kỷ.

Đã trải qua 40 năm làm việc với cơ quan IRCC tại miền Bắc CA. Nếu có cơ hội đề nghị sự tuyên dương của giới chức lập pháp liên bang Hoa Kỳ, chắc hẳn quý vị sẽ có nhiều ý kiến đặc biệt. Phần chúng tôi, với nhận định riêng, và do sự tin cậy ân tình qua bà dân biểu Zoe Lofgren, chúng tôi đề nghị 4 trường hợp. Asia/SBTN và nhạc sĩ Trúc Hồ.

Trong biết bao năm qua, cá nhân tôi hết sức xúc động về những hoạt động của tổ chức Asia và sau này thêm SBTN. Các bạn chúng tôi ở cùng lớp tuổi nhu ông nhạc sĩ Anh Bằng, tôi xa Hà Nội năm lên 18 chưa từng biết yêu. Đó là tâm sự của tác giả hay là tâm sự của chính chúng tôi. Ông giáo sư triết Trầm Tử Thiêng, người lên xe buồn suốt toa dài. Rồi của cậu út Việt Dzũng gửi quà về cho quê hương. Cậu Út đi rồi để lại cho chúng tôi hai đôi nạng treo vĩnh tiễn trong viện bảo tàng. Rồi đến Nam Lộc, người lính văn nghệ của sư đoàn 5 và quân đoàn 3. Trong quân đội anh chiến đấu bằng lời ca tiếng nhạc, qua đất lưu vong lại tiếp tục chiến đấu bằng tiếng nhạc lời ca. Sau cùng, với Asia và SBTN chúng tôi phải nói đến Trúc Hồ. Khi chúng tôi khởi sự xây dựng cộng đồng tại địa phương, anh bạn trẻ còn lưu lạc vượt biên đường bộ trên đất Miên đất Thái. Ngày nay với Asia và SBTN Trúc Hồ đã xây dựng lại cả một hệ thống đấu tranh của Tổng cục chiến tranh chính trị và bộ Dân vận Chiêu Hồi. Những bản hùng ca, những màn trình diễn trên sân khấu và hệ thông tin tức của SBTN đã làm cho trái tim già Giao Chỉ rung động biết chừng nào. Hát nữa đi em. Hát cho người nằm xuống từ lâu. Hát cho người vừa nằm xuống và hát cho những tấm thân mỏi mệt nhưng mãi mãi còn trông cậy vào tình chiến hữu với những bài ca bất hủ. Thành tích lớn lao nhất là ASIA và SBTN với 10 kỳ giúp chương trình cám ơn người thương binh VNCH hết sức thành công về vật chất lẫn tinh thần. Chiến dịch không những nêu cao tình nghĩa chiến hữu mà còn nuôi dưỡng tấm lòng người Việt hải ngoại đối với anh em ta ở lại quê nhà. Chúng tôi chọn Asia/SBTN để quốc hội Hoa Kỳ tuyên dương. Cô Diệu Quyên, phu nhân của Trúc Hồ đại diện cho tổ chức lên nhận lãnh. Cô đã nói lời hết sức cảm động để tiếp nhận ân tình của mọi người.


blank
Trong đêm Trung Thu.

VAF và Nguyễn Đạc Thành:

Tổ chức thứ hai chúng tôi đề nghị nhận phần vinh danh cao quý là cơ quan VAF do ông Nguyễn Đạc Thành sáng lập. Sau ngày cộng sản thôn tính miền Nam, hàng trăm ngàn quân dân cán chính đã bị lùa vào trại tập trung cải tạo. Thiếu tá thiết giáp, Nguyễn đạc Thành đã trải qua nhiều trại tại miền rừng núi Bắc Việt. Ông đã cùng chiến hữu chôn cất anh em. Khi được tha về ông đã ghi dấu các ngôi mộ chiến hữu nằm lại giữa trời hiu quạnh biên giới xa xôi. Bác Thành thề nguyền sẽ có ngày trở lai. Sau này hàng ngàn anh em cựu tù đã trở về. Đã vượt biên, đã HO, đã đoàn tụ. Tất cả đã xây dựng lại cuộc đời, đã xây dựng gia đình đã lập hội và sinh hoạt trong tình thân hữu. Riêng bác Thành, hết sứa cô đơn luôn nghĩ tới lời thề nguyền năm xưa. Ông trở về. Trong 20 năm dài ông đã giúp các gia đình tìm kiếm, tảo mộ đem gần hết những di hài chiến hữu trở về miền Nam. Trong quân đội có câu thành ngữ hết sức cảm động. Không bỏ anh em, không bỏ bạn bè. Ai còn nhớ hay ai đã quên. Chẳng biết. Nhưng riêng ông già Tây Ninh Nguyễn Đạc Thành đã làm trọn lời tâm nguyện suốt đời. Ngày nay ông tiếp tục với con đường bảo toàn Nghĩa trang quân đội Biên Hòa. Cùng với các tổ chức, cá nhân trên khắp năm châu bốn biển, chúng ta đã hoàn tất được gần 1 phần 2 các ngôi mộ trong số hơn 10 ngàn tử sĩ còn lại trên nghĩa trang xưa. Vào cuối năm nay, chương trình chặt cây và xây dựng lại hệ thống thoát nước và những con đường chính sẽ được xúc tiến. Điều quan trọng hơn cả là chính quyền Hoa Kỳ, qua bộ ngoại giao và bộ quốc phòng đều có hồ sơ và đặt mối quan tâm và dự án trùng tu nghĩa trang của VNCH tai Biên Hóa. Nước Hoa Kỳ, quê hương mới của chúng ta đã dần dần chấp nhận dân ty nạn 75, thuyền nhân 85, đoàn tụ và con lai 95, ngày nay đã chính thức nghĩ đến những người chiến sĩ đồng minh đã nằm xuống trong cuộc binh đạo của thời kỳ 65. Cò đường đó, bác Nguyễn Đạc Thành đã cùng chúng tôi đồng hành từ rất lâu. Con đường đó với gian khổ trước mặt và những viên đạn khốn nạn của kẻ nội thù bắn theo ở phía sau lưng. Còn đứng lên được là còn phải lên đường. Bản tuyên dương cao quý dành cho VAF nhưng ông Thành đang ở xa không về được nên đã được chiến hữu Đỗ Hữu Nhơn, trung tá lực lượng đặc biệt đại diện tổ chức Vietnamese American Foundation VAF nhận lãnh.

blank
Trong đêm Trung Thu.

VOICE và Trịnh Hội.

Tổ chức thứ ba được tuyên dương là một cơ quan thiện nguyện của các luật sư trẻ Việt Nam hoạt động tại các quốc gia Đông Nam Á giúp cho dân tỵ nạn có cơ hội định cư tại các nước tự do sau khi đợi chờ mòn mỏi trong các trại tạm cư. Đã có những gia đình đợi chờ trong khoảng thời gian gần như tuyệt vọng trên 10 năm đến 20 năm. Nhiệm vụ hiện nay của VOICE hướng về việc huấn luyện cho một thế hệ mới trên con đường sinh hoạt dân chủ và nhân quyền. Hai đoàn viên rất trẻ của VOICE đã đại diện cho tổ chức lên nhận lãnh bảng tuyên dương do bà dân biểu trao tặng. Với tư cách là người trực tiếp điều hành cơ quan thiện nguyện về di dân tại Hoa Kỳ, chúng tôi phải bày tỏ lòng kính phục với Trịnh Hội và các đoàn viên của VOICE. Chín cơ quan thiện nguyện danh tiếng Hoa Kỳ không hề quan tâm đến những người ty nạn bị bỏ quên tại Phi, tại Thái và nhiều nơi khác sau khi các trại chính thức đóng cửa 1995. Hàng trăm cơ quan dịch vụ tỵ nạn do người Việt lãnh đạo như IRCC chúng tôi cũng không có khả năng và nỗ lực để giúp đỡ các trường hợp đợi chờ tuyệt vọng của đồng hương. Voice và Trịnh Hội đã là những tia hy vọng cuối cùng. Các luật sư trẻ tuổi của VOiCE xứng đáng để thế hệ cha anh đặt vào đó niềm tin của tương lai dân tộc.

blank
Trong đêm Trung Thu.

Hồi ký của một gia đình. Cuộc đời của 2 phóng viên chiến trường Dương Phục và Vũ Thanh Thủy là cả nỗi đoạn trường chung của dân tộc. Hai vợ chồng cùng là phóng viên chiến trường trong suốt thời kỳ chiến tranh Việt Nam. Có mặt trên các chiến dịch khắp 4 Vùng chiến thuật. Lập gia đình, tiếp tục công tác. Đến 30 tháng tư, chồng đi tù, vợ tiếp tế và lập kế hoạch cho chồng trốn trại. Thất bại bị tra tấn và biệt giam. Rồi trốn trại thành công đến lượt vợ bị tù. Tiếp theo là chuyện vượt biên để rơi vào thảm kịch hải tặc tuyệt vọng và kinh hoàng trên hoang đạo. Sau cùng tất cả được giải thoát và ngày nay toàn gia lập nghiệp thành công tại Hoa Kỳ. Câu chuyện của anh chị qua cuốn hồi ký viết chung có đầy đủ ý nghĩa tương đồng với Việ Museum nên chúng tôi đã chọn tác phẩm là cuốn sách của năm 2016 dành cho thư viện của viện bảo tàng Thuyền Nhân và Việt Nam Cộng Hoà. Bà dân biểu đã hân hoan trao bảng tuyên dương cho anh chị. Trong tâm tình vô cùng xúc động, anh chị đã tiếp nhận bản tuyên dương vinh dự của quốc hội Hoa Kỳ.

Với 4 trường hợp chúng tôi đề nghị, dưới trời trung thu đêm 10 tháng 9-2016, trong vườn lịch sử San Jose, bốn lần tuyên dương được ghi nhận. Xin một lần thông báo cho quý vị trong tình thân hữu. Trong cộng đồng của chúng ta, còn rất nhiều cá nhân và tổ chức, cùng làm những công việc khác nhau mưu cầu hạnh phúc cho đồng hương dù là trong nước hay hải ngoại. Cùng tranh đấu cho dân quyền và dân chủ. Chúng ta không cùng chung một cơ quan, một tổ chức nhưng cùng đi một con đường. Con đường đi tìm dân chủ cho quê huong. Con đường đi tìm công ly cho dân tộc. Chúng ta chia xẻ nỗi nhọc nhằn vất vả chúng ta không quên bày tỏ sự khích lệ anh em. Đó là lý tưởng hay đây là chân lý (Xin xem tiếp bài từng thuật phần hai, kỳ sau)

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Hôm Thứ Sáu 26/9, Tổng Biên Tập JEFFREY GOLDBERG của tạp chí The Atlantic gửi ra tuyên bố phản đối lệnh của Ngũ Giác Đài về việc áp đặt, kiểm duyệt báo chí. Tuyên bố ghi rõ: “Về cơ bản, The Atlantic phản đối những hạn chế mà Ngũ Giác Đài đang cố gắng áp đặt đối với các nhà báo đưa tin về vấn đề quốc phòng và an ninh quốc gia. Những yêu cầu này vi phạm quyền Tu Chính Án Thứ Nhất của chúng ta, và quyền của người Mỹ muốn biết hình thức khai triển nguồn lực và nhân sự vốn do tiền thuế của người dân tài trợ. Những quy định này cũng phá vỡ các thông lệ lâu đời - dưới thời tổng thống của cả hai đảng, trong suốt thời kỳ chiến tranh và khủng hoảng quốc gia - vốn cho phép các phóng viên Ngũ Giác Đài thực hiện công việc của mình mà không bị can thiệp chính trị.” The Atlantic đăng tuyên bố này trên trang mạng xã hội chính thức của tạp chí.
Chuyện phải, trái ở đây không hẳn là chuyện đúng, sai mà đúng ra là chuyện bên phải (khuynh hữu hay thiên hữu) và bên trái (khuynh tả hay thiên tả) trong chính trị Mỹ. Tất nhiên, trên đời này mọi chuyện đều có hai mặt của nó. Trong chính trị cũng thế, đã có cánh phải thì ắt có cánh trái, vì đó không những là bản chất tương đối của mọi sự mọi vật mà còn là hiện tượng phải có trong một nền dân chủ. Tuy nhiên, nền chính trị Mỹ trong những năm gần đây đã bị phân cực và phân hóa trầm trọng. Thể chế dân chủ kiểu mẫu của Mỹ xưa nay đương nhiên chấp nhận sự khác biệt vì đó là một trong những yếu tính ắt có của một nền dân chủ thật sự. Nhưng đẩy sự khác biệt của mình đến mức cực đoan và biến sự khác biệt của người khác thành kẻ thù bất dung thì là hiện tượng biến dạng nguy hiểm báo hiệu sự sụp đổ của nền dân chủ. Nước Mỹ trong những năm gần đây đã chứng kiến nhiều hiện tượng cực đoan như thế.
Với sự tham gia của khoảng 100.000 binh sĩ, cuộc diễn tập quân sự Nga-Belarus mang tên “Zapad 2025” đang được khối NATO theo dõi chặt chẽ và các quốc gia phía đông của liên minh cực kỳ lo ngại, đặc biệt nhất là sau khi các máy bay không người lái của Nga xuất hiện trên bầu trời Ba Lan. Cuộc tập trận này vẫn diễn ra theo chu kỳ bốn năm một lần, nhưng lần này, chính giới và công luận xem đây là phép thử đối với khả năng phản ứng của NATO trong bối cảnh địa chính trị mới. Để đối phó, NATO và Ukraine đang tăng cường các biện pháp an ninh, khi nguy cơ chiến tranh được đánh giá là ngày càng leo thang. Kinh nghiệm từ năm 2022 cho thấy Nga đã tiến hành các cuộc tập trận trước khi mở cuộc tấn công vào Ukraine. Câu hỏi đặt ra là liệu lịch sử có lặp lại không và tình hình hiện nay nghiêm trọng đến mức nào?
Khi chính phủ liên bang đe dọa cắt hàng tỷ đô la tài trợ nghiên cứu cho Harvard, đó không chỉ là một quyết định ngân sách. Đó là một phép thử cho chính nền tảng dân chủ: liệu chính quyền có thể dùng sức mạnh tài chính để định đoạt tư tưởng hay không. Tòa án liên bang vừa trả lời dứt khoát: không.
Ở với cộng sản, tuy còn trẻ con, chúng tôi đã hiểu thấu bài học: không nói theo là có tội, mà nói khác đi lại càng là trọng tội. Bước sang Mỹ, cứ tưởng rằng mọi chuyện sẽ khác vì đây là đất tự nhận là xứ sở tự do, nơi hiến pháp bảo đảm quyền được nói. Nhưng tuần qua, sau mấy chục năm ở Mỹ, tôi bỗng bắt gặp chính mình ngập ngừng muốn nói điều thật: tôi không thích Charlie Kirk, và tôi không muốn “celebrate his life” (tôn vinh cuộc đời ông).
Không rõ ABC có lường trước được phản ứng của cộng đồng, khán giả đối với hành động cúi đầu trước áp lực và quyền lợi, dẫn đến dừng ngay lập tức Jimmy Kimmel Live! hay không, nhưng thực tế đã cho thấy một làn sóng tức giận đã bùng nổ. Viên đạn dường như quay ngược lại, xé gió, đâm thẳng vào ba ký tự khổng lồ của đế chế truyền thông. Các cuộc tẩy chay Hulu và Disney+ bắt đầu. Trang mạng Disney+ bị sụp đổ vì lượng khán giả đăng nhập để “cancel subcription” trong đêm họ ra lệnh tắt đèn sân khấu; Disney mất gần $4 tỷ trên thị trường. Hàng loạt cuộc biểu tình phản đối trước trụ sở của ABC và Disney. Về phía các nhà báo, nghệ sĩ giải trí, các nhà lãnh đạo chính trị – từ Stephen Colbert đến David Letterman đến cựu Tổng thống Barack Obama – cùng lên án việc làm của ABC, coi đó là sự đầu hàng nguy hiểm trước áp lực chính trị và là phép thử đối với quyền tự do ngôn luận.
Nhìn vào những gì đang diễn ra tại nước Mỹ hiện nay, người ta không thể không liên tưởng đến cuộc cách mạng văn hóa tại Trung Quốc như vậy. Cũng là cuộc tấn công vào những gì bị cho là khuynh tả, là sự tập trung quyền lực vào một cá nhân qua phong trào cuồng lãnh tụ với những vệ binh trung thành chưa từng thấy tại Hoa Kỳ.
Người ta thường có nhiều cách định nghĩa về hy vọng. Hy vọng là một cảm xúc lạc quan, một niềm tin tươi sáng rằng mọi thứ chắc chắn sẽ được cải thiện. Hy vọng có thể đến từ một tiếng nói cá nhân xa lạ nào đó trong triệu triệu người trên thế giới này. Hy vọng có thể đến từ một bản tuyên bố chung của hai phong trào đối lập. Hy vọng là phải nhận ra rằng cái ác và sự bất công có thể chiếm ưu thế ngay cả khi chúng ta đang đối đầu với nó. Hy vọng là khi nhìn thấy rõ một bên sáng và một bên tối, thấu hiểu rằng vòng cung của vũ trụ đạo đức có thể không uốn cong về phía công lý – nhưng chúng ta không tuyệt vọng. Hy vọng, là khi một đêm vinh danh nghệ thuật trở thành nơi hàng trăm người giơ cao ngọn đuốc tôn vinh sự kiên cường, tiếng nói dũng cảm, như một lời nhắc nhở với thế giới rằng nghệ thuật và nhân văn là không thể tách rời.
Donald Trump từng bóng gió rằng mình xứng đáng được khắc tượng trên núi Rushmore, sánh vai cùng những bậc khai quốc công thần nước Mỹ. Bên kia Thái Bình Dương, Tập Cận Bình chẳng màng đá núi, nhưng ôm mộng lọt vào sử xanh, đặt mình ngang hàng những “đại thánh đế vương” của đảng và đất nước. Bởi thế, cuộc duyệt binh rùm beng ở Thiên An Môn vừa rồi không chỉ là phô trương cờ trống rình rang, mà là lời tuyên cáo giữa chiến địa, là tiếng trống thúc quân của một kẻ đang gấp gáp thúc ngựa đuổi theo bá mộng thiên cổ.
Bạn, tôi, chúng ta, không ai an toàn trước bạo lực súng đạn ở Mỹ. Chắc người Mỹ chưa kịp quên hình ảnh người mẹ tất tả chạy trên đôi chân trần, tìm con trong vụ xả súng mới nhất ở Annunciation Catholic School in Minneapolis tháng vừa qua. Những đứa trẻ xứng đáng có đời sống an toàn để đến trường mỗi ngày và trở về an toàn trong vòng tay cha mẹ. “Thay vì kích động thêm bạo lực, các nhà lãnh đạo chính trị nên tận dụng thời điểm này để đoàn kết chúng ta hướng tới những thay đổi hợp lý về súng đạn mà đa số người Mỹ ủng hộ,” Giáo sư Robert Reich đã nói như thế.



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.