Hôm nay,  

Giã Từ Năm 2016

31/12/201600:01:00(Xem: 7476)
GIÃ TỪ NĂM 2016
 
Trần Củng Sơn
 
Dư âm của cuộc bầu cử tổng thống Mỹ ngày 8 tháng 11 còn đến nỗi có bạn gọi từ Việt Nam sang chúc Giáng Sinh vẫn cằn nhằn tại sao dân Mỹ lại bầu cho Donald Trump. Bèn trả lời có nhiều lý do và đâu phải chỉ riêng bạn thắc mắc mà cả thế giới bất ngờ. Bây giờ chỉ còn chờ đợi ông nhậm chức và điều hành đất nước ra sao.
 
Suy gẫm Dịch lý thú vị. Vật cực tắc phản- nghĩa là sự việc lên tới cực điểm thì sẽ ngược lại. Một tổng thống ăn nói lịch sự là Obama lại tiếp nối bởi một người ăn nói thô lỗ là Trump.
Tổng thống Obama uy tín lên cao khi chấm dứt 2 nhiệm kỳ nhưng tạo sự thất bại thê thảm cho Đảng Dân Chủ, thua cả Thượng Viện Hạ Viện, Tổng Thống và chiếc ghế thứ 9 Tối Cao Pháp Viện trống chỗ cũng sẽ do tổng thống tân cử Donald Trump Đảng Cộng Hòa bổ nhiệm. Thêm nữa, những chính sách Obama đưa ra sẽ bị Trump bãi bỏ. Trong sự thành công có thất bại; trong Dương có Âm, trong Âm có Dương. Trời đất xoay vần, 8 năm đảng Dân Chủ , tới phiên Đảng Cộng Hòa nắm quyền.
 
blank
                              Biểu tình chống Formosa ở Quận Cam

Một điểm Dương mạnh mẽ trong nữa vòng tròn Âm của Thái Cực Đồ. Khi tranh cử Donald Trump bị tấn công tơi bời , 50 chục tờ báo lớn nước Mỹ ủng hộ Hillary Clinton. Trump bị ghi hình vụ ăn nói tục tĩu đến nỗi nhiều quan chức Cộng Hòa phản đối và kêu ông bỏ cuộc, ông ta phải xin lỗi công chúng. Ai cũng nghĩ là thua, nhưng Trump vẫn thắng. Điểm Dương đó là Trump.
Năm 1972 tổng thống Nixon bắt tay Tàu để chống Nga và từ đó Tàu lớn mạnh trở thành đối thủ nguy hiểm của Mỹ. Và sắp tới năm 2017 tổng thống Trump sẽ bắt tay Nga để chống Tàu, chứng cớ là ông chọn tác giả cuốn Death By China làm cố vấn chính sách thương mại. Chợt nhớ tới các bậc cha chú ngày xưa vẫn thường bàn chuyện Mỹ Nga Tàu ảnh hưởng thế giới ra sao, bây giờ cũng còn thú vị.
Tổng thống Trump lên ngôi sẽ cho nhiều điều bất ngờ đối với Mỹ và thế giới. Đó là điều đặc biệt nhất của năm 2016.
 
Giã từ năm 2016, có những sự kiện đáng nhớ khác là nạn khủng bố gia tăng ở Âu châu. Khủng bố có chiêu mới là dùng xe tải lao vào chỗ lễ hội đông người gây thương vong nặng nề như ở bãi biển nước Pháp mùa hè và mùa Giáng Sinh tại nước Đức. Chiêu này thật khó chống đỡ.
Nước Anh đã trưng cầu dân ý chuyện rời khỏi Liên Hiệp Châu Âu và điều bất ngờ cho thủ tướng Cameron là dân chúng chọn chuyện ra đi đến nỗi ông phải từ chức và chuyện này gây ảnh hưởng thiệt hại cho vị thế của Anh. Một nước Anh ở trong Liên hiệp Châu Âu có chỗ dựa mạnh chứ đứng riêng rẻ thì vẫn là nước trung bình trên thế giới. Việc này có thể tạo đà tan rã EU trong tương lai.
Tổng thống Phi Luật Tân đắc cử năm 2016 là Duerte ăn nói bạt mạng chửi cả tổng thống Obama, Đức Giáo Hoàng, Liên Hiệp Quốc và những ai dám chỉ trích chuyện ông ra lệnh bắn giết đám buôn bán ma túy. Tổng thống tiền nhiệm là Aquino chống Tàu thân Mỹ, kiện Tàu vụ Biển Đông và thắng kiện. Nhưng tới Duerte thì ông này thân Tàu chống Mỹ. Duerte có ông ngoại là người Tàu, cho nên ông ta thân Tàu, lý do này không lạ. Đúng là chuyện Mỹ không ngờ tới.
 
Giã từ năm 2016, ở Syria phe nổi dậy chống tổng thống Assad do Mỹ và một số nước hỗ trợ trong mấy năm nay đã bị đánh đuổi ra khỏi thành phố  quan trọng là  Aleppo và phe chính quyền có Nga hỗ trợ đang chiến thắng. Chính sự do dự của tổng thống Obama và sự bất đồng ý kiến trong chính quyền Mỹ tạo nên sự thất bại này. Và tân tổng thống Trump nói sẽ không can thiệp vào chuyện nước khác.
 Làm nhớ tới Hoa Kỳ đã bỏ rơi đồng minh là Việt Nam Cộng Hòa trong cuộc chiến năm xưa. Ở Mỹ mấy chục năm thành công dân Mỹ và hiểu Mỹ. Đó là chủ nghĩa thực dụng, không cần giữ lời hứa, thay đổi sao cho có lợi trong hoàn cảnh trước mặt.
Thí dụ Mitt Romney mắng chửi Trump trong lúc tranh cử nhưng khi Trump đắc cử thì mời ông này tới bàn chuyện vui vẻ và Romney đã đổi giọng ca ngợi Trump. Có thể nói cả hai quên thù xưa lo chuyện chung đất nước; nhưng cũng có thể nói là họ thay đổi vì cái lợi trước mặt.  

Mỹ đã bỏ rơi Việt Nam Cộng Hòa cũng như đang bỏ rơi phe nổi dậy ở Syria, có thể vì tổng thống Mỹ này lên không tiếp tục chính sách tổng thống trước, phe tư bản này lấn lướt phe tư bản kia khi hoàn cảnh thay đổi. Chính cái cơ chế chính quyền Mỹ là như thế, luôn thích ứng với hoàn cảnh mới, bộ phận chính quyền này nghịch với bộ phận kia; cá nhân viên chức đó cũng phải bó tay.
 
 Giã từ năm 2016, chuyện Biển Đông nước Tàu vẫn chiếm ưu thế. Dù phán quyết Tòa trọng tài cho Phi luật tân thắng kiện nước Tàu nhưng nước Tàu vẫn tiếp tục cải thiện các đảo nhân tạo, đưa hỏa tiễn ra các đảo Hoàng Sa và một số đảo thuộc Trường Sa, xây hải đăng, phi trường, thực hiện du lịch, các sinh hoạt . Mục đích của Tàu là tạo nên một sự kiện đã rồi, quen thuộc, để theo năm tháng vùng Biển Đông trở thành của họ. Mặc dù bây giờ thế lực Mỹ còn mạnh, nhưng trong tương lai Tàu cũng mạnh thêm, và chờ một lúc nào đó Mỹ suy yếu thì Tàu vùng lên chiếm trọn.
Một đạo quân đánh cá của các ngư dân Tàu được chính quyền Tàu hỗ trợ mang thuyền đi thật xa đến các bờ biển của các nước lân cận. Đạo quân đánh cá này dần dần sẽ ngự trị Biển Đông.
Ngư dân Việt Nam bây giờ không dám ra vùng biển gần Hoàng Sa và Trường Sa đánh cá mà phải sang tận nước Úc . Vì lỡ bị Úc bắt thì họ cũng thả về chứ gặp hải quân Tàu thì bỏ mạng.
 
Giã từ năm 2016, vụ công ty thép Formosa ở Hà Tĩnh xả chất độc ra biển làm cá chết mấy tỉnh Miền Trung vào cuối tháng 4 năm 2016, gây thiệt hại môi trường biển ghê gớm. Ngư dân đói khổ, cá đánh lưới được không ai dám ăn, bao nhiêu ngành liên quan thiệt hại. Nhiều cuộc biểu tình nổ ra ở Sài Gòn Hà Nội và lan ra hải ngoại. Vì thế công ty Formosa nói là bồi thường 500 triệu mỹ kim nhưng số tiền này vẫn chưa đến tay dân chúng.
Cho đến nay người dân vẫn không hiểu lý do tại sao công ty Formosa vẫn an ổn mặc dù họ đã phạm tội phá hoại môi trường biển Việt Nam. Có người nói công ty đã hối lộ hàng trăm triệu mỹ kim cho cấp cao lãnh đạo Việt Cộng để được bao che. Có người nói ở trong công ty Formosa mặc dù trên giấy tờ là của Đài Loan nhưng thực sự có một số công ty của Tàu. Và chúng ta thừa biết Tàu đã cắm sâu ảnh hưởng vào bộ lãnh đạo của Việt Cộng. Chính các lý do chính trị, quốc phòng, kinh tế và sự tham nhũng cùng bản chất làm tay sai của các viên chức Việt Cộng giúp cho công ty Formosa còn cắm sâu trên đất nước Việt Nam mấy chục năm nữa. Khẩu hiệu và mục tiêu “Formosa cút khỏi Việt Nam” người dân đã không thực hiện được. Đó là nỗi buồn của dân tộc Việt Nam trong năm 2016.
blank
      Nhạc sĩ Trần Chí Phúc biểu tình chống Formosa ở San Jose
 
Giã từ năm 2016,  nhiều người Việt Nam trong nước ra hải ngọai định cư và du lịch. Họ không bỡ ngỡ vì có cả một cộng đồng Việt Nam làm chỗ dựa tinh thần. Cộng đồng này được hình thành bởi những người tị nạn Cộng sản đi từ năm 1975 và những người vuợt biển cùng thân nhân được bảo lãnh qua. Có kẻ muốn mang ra lá cờ đỏ sao vàng của Việt Cộng để chọc giận cộng đồng hải ngọai. Và thành phố Westminster Quận Cam, được coi là thủ phủ cộng đồng người Việt Nam tị nạn với thị trưởng Tạ Đức Trí đã thông qua nghị quyết chống lá cờ máu này trong tháng 12. Xin nói rõ ràng là Chống chứ không Cấm, vì Hoa Kỳ là xứ tự do.
Tiếp nối tinh thần đó, tại thành phố San Jose , Nghị viên Nguyễn Tâm đã đệ trình dự luật chống lá cờ đỏ sao vàng lên Hội đồng Thành phố cuối tháng 12 năm 2016  và sẽ được biểu quyết vào ngày 24 tháng 1 năm 2017.
Cũng trong tinh thần đấu tranh cho nhân quyền và tự do tôn giáo, một nhóm họat động gốc Việt Nam tại thủ đô Hoa Thịnh Đốn đã góp phần vận động Quốc hội đưa ra dự luật chế tài những viên chức các quốc gia khác đàn áp nhân quyền; tổng thống Obama đã ký thành luật, được gọi là đạo luật Magnitsky. Như vậy những viên chức Việt Cộng đàn áp nhân quyền khi về hưu muốn qua Mỹ ở hay du lịch sẽ không được. Đây là một thắng lợi lớn cho nhân quyền và tự do tôn giáo khắp thế giới và tại Việt Nam.
Giã từ năm 2016, cảm giác giã từ lúc nào cũng bồi hồi. Hẹn em năm 2017.



Ý kiến bạn đọc
31/12/201618:08:31
Khách
Một bài tóm tắt hay.
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Năm 1895, Alfred Nobel – nhà khoa học bị ám ảnh bởi cái giá mà nhân loại phải trả từ phát minh của mình – đã để lại di chúc năm 1895 rằng tài sản của ông sẽ dùng để tài trợ các giải thưởng “mang lại lợi ích lớn nhất cho nhân loại.” Đối với Nobel Hòa Bình, ông có phần đặc biệt: giải thưởng này sẽ được trao cho người đã “có nhiều hành động hoặc nỗ lực mang đến sự đoàn kết, hòa bình giữa các quốc gia, bãi bỏ hoặc giảm bớt quân đội thường trực, tổ chức và thúc đẩy các hội nghị hòa bình.” Sứ mệnh chọn lựa được giao cho Quốc Hội Na Uy, có lẽ vì ông tin rằng Na Uy – khi đó còn nhỏ bé và trung lập – sẽ ít bị cám dỗ bởi chính trị quyền lực.
Trung Hoa ngày nay như kinh thành giữa sa mạc, vẻ yên ổn bên ngoài chỉ là lớp sơn son thếp vàng phủ lên nền đá đã rạn. Thế giới đứng ngoài quan sát, vừa lo nó sụp, vừa biết nó trụ lại nhờ ảo ảnh quyền lực và niềm tin vay mượn. Dưới lớp hào nhoáng của “Giấc mộng Trung Hoa” là một cơ đồ quyền lực đang già nua trong chính tuổi trẻ của mình. Bởi sức mạnh của nó không khởi từ niềm tin, mà từ nỗi sợ — và nỗi sợ, tự thuở khai triều lập quốc, chưa bao giờ là nền tảng lâu bền.
Ngày 8 tháng 10 năm 2025, tại tòa án liên bang ở Alexandria, bang Virginia, cựu Giám đốc Cơ quan Điều tra Liên bang (FBI) James Comey không nhận tội đối với hai cáo buộc hình sự. Cáo trạng nêu rằng vào tháng 9 năm 2020, Comey đã nói dối Quốc Hội khi vẫn giữ nguyên lời khai trong buổi điều trần trước đó rằng ông không hề cho phép để lộ thông tin về cuộc điều tra của FBI liên quan đến Hillary Clinton. Theo nhiều bình luận gia pháp lý, từ cánh tả đến cánh hữu, việc truy tố Comey chủ yếu chỉ là do chính phủ liên bang đang cố tình nhắm vào kẻ mà Tổng thống “thấy không vừa mắt.” Comey là người đứng đầu cuộc điều tra nghi án Nga can thiệp bầu cử tổng thống 2016 và bị Trump lột chức vào năm 2017.
Sau sáu ngày đột ngột “bặt tiếng,” chương trình Jimmy Kimmel Live, của MC kiêm diễn viên hài và nhà biên kịch nổi tiếng, đã trở lại với khán thính giả vào tối 23/9/2025. Sự trở lại này, chỉ vỏn vẹn sau gần một tuần bị đình chỉ, không chỉ là tin vui với những người yêu tiếng cười đêm khuya của truyền hình Mỹ, mà còn là một hồi chuông cảnh tỉnh, kéo theo những bàn luận trái chiều, chạm đến cốt lõi của tự do ngôn luận, một trong những quyền thiêng liêng nhất trong thể chế dân chủ.
Texas, mùa thu 2025 – trên khuôn viên đại học giữa vùng đất vốn tự hào là “trái tim bảo thủ của nước Mỹ”, thay vì nghe tiếng lá thu rơi, người ta lại nghe tiếng giày đinh vang vọng, bước chân của bóng ma McCarthyism quay về - phiên bản thế kỷ 21 - trở lại giảng đường với tốc độ và sự kinh dị của thời đại kỹ thuật số. Ngày 9 tháng 9, trên bục giảng của trường Texas A&M University, giáo sư Melissa McCoul trong giờ văn học thiếu nhi, dùng hình một con kỳ lân tím để nói với sinh viên rằng bản sắc con người không chỉ có hai nửa nam–nữ. Một sinh viên giơ tay hỏi: “Điều này có hợp pháp không?” và viện dẫn sắc lệnh mà Tổng thống Donald Trump ký hồi tháng Giêng, tuyên bố chỉ có hai giới tính sinh học. Bà McCoul đáp bằng lý lẽ, không viện dẫn chính trị. Nhưng một chiếc điện thoại trong lớp đã ngầm quay lại hình ảnh. Và chỉ ít lâu sau, cả nước đều xem đoạn clip ấy – không phải để học, mà để phán xét.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi thể chế, phương Tây và Việt Nam đang phải đối diện trước những thách thức nghiêm trọng về cải cách chính sách để cho phù hợp với nhu cầu của thời đại mới, nhất là vai trò của pháp luật. Pháp luật là nền tảng thiết yếu cho sự vận hành ổn định và công bằng của xã hội. Là hệ thống quy phạm điều chỉnh hành vi con người, pháp luật không chỉ bảo vệ quyền lợi cá nhân và tập thể mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững. Trong xã hội hiện đại, vai trò của pháp luật được thể hiện rõ nét qua các lĩnh vực như bảo vệ an ninh quốc phòng, duy trì trật tự xã hội, bảo đảm quyền tự do cá nhân, phát triển phúc lợi xã hội, và thúc đẩy tinh thần hợp tác cũng như hội nhập.
Ngày 30 tháng 9 năm 2025, tại căn cứ Thủy Quân Lục Chiến ở Quantico, Virginia, Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth bước lên sân khấu trước hàng trăm tướng và đô đốc được triệu tập từ khắp nơi trên thế giới. Ông tuyên bố sẽ “cải tổ văn hóa quân đội” bằng mười chỉ thị mới, nhằm quét sạch cái mà ông gọi là “rác rưởi thức tỉnh” và khôi phục “tinh thần chiến binh”. Cụm từ ấy – nửa ca tụng bạo lực, nửa tán dương cơ bắp – nay đã trở thành thương hiệu chính trị của Hegseth. Trong cuốn Cuộc Chiến Chống Lại Những Chiến Binh (2024), ông cho rằng việc phụ nữ được đưa vào các vai trò chiến đấu đã “làm cạn kiệt” tinh thần này, khiến quân đội Hoa Kỳ “ít sát thương hơn.” Nghe qua, người ta tưởng quân đội chỉ tồn tại để đong máu đếm xác.
Ông bà xưa đã nói, nắm thì “nắm kẻ có tóc ai nắm kẻ trọc đầu.” Cách nói dân gian này rất cụ thể và dễ hình dung, người có tóc thì dễ bị nắm, bị túm, còn người trọc đầu thì không thể nắm được. Mang câu nói này vào chính trường Mỹ hiện tại, quả là khôi hài, nhưng không kém màu bi kịch. Nó phản ánh một sự thật trần trụi và không thể tránh khỏi: Quyền lực, chính sách, sắc lệnh hành pháp, các cuộc chiến pháp lý và ‘tuổi thọ’ chính trị của người đứng đầu nhánh hành pháp đang phụ thuộc vào sự phục tùng của các nhà lãnh đạo và những tài phiệt. Họ là ai? Họ là một mạng lưới của các quan chức, nhà lập pháp, giám đốc điều hành truyền thông, nhà tài trợ…, những người đã chọn chọ họ một thế đứng, xuôi theo những gì tổng thống muốn.
Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ đang đánh một đòn nguy hiểm: huy động các văn phòng công tố đi điều tra mạng lưới từ thiện Open Society Foundations của gia đình Soros, một quỹ từ thiện quốc tế, nổi tiếng với việc tài trợ cho các dự án dân chủ, giáo dục và nhân quyền trên khắp thế giới. Danh sách cáo buộc nghe cứ như “vật lạ”: từ đốt phá đến tài trợ khủng bố. Open Society Foundations lập tức phản đối, khẳng định mình hoạt động hợp pháp, và nhắc lại điều mà bất cứ người tỉnh táo nào cũng hiểu: khi chính quyền có thể tùy tiện lấy một nhóm dân sự làm vật tế, thì quyền của mọi nhóm khác cũng chẳng còn gì bảo đảm.
Trong nhiều thập niên qua, giải pháp hai nhà nước luôn được xem là phương án khả thi nhằm mang lại hòa bình cho khu vực Trung Đông. Tuy nhiên, tiến trình này vẫn chưa đạt được kết quả cụ thể. Gần đây, cuộc tranh luận về việc công nhận nhà nước Palestine đang có những chuyển biến mới khi Pháp và Ả Rập Xê Út tổ chức một hội nghị quốc tế tại New York, ngay trước thềm Đại hội thường niên của Liên Hiệp Quốc.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.