Hôm nay,  

Đôi Ta

04/06/201912:37:00(Xem: 5219)

Đôi Ta 

Chú đạp xích lô trưa Hè nghỉ nắng

Chân gác càng xe làm giấc tiêu dao

Con ruồi nhỏ đậu bàn tay hai ngón

Ba ngón kia pháo cối cướp năm nào

Nắng Sài Gòn thả từng tia lửa chói

Thèm vô cùng một bóng mát công viên

Và cứ thế , sau chuyến hàng bỏ mối

Ghé góc đường ..làm một giấc bình yên

Giấc ngủ ngắn ..chú mơ về dĩ vãng

Vài bóng hình đồng đội , chiến trường xưa

Những người chết và nghĩa trang quên lãng

Cỏ gai dày …tiếng ếch vọng đêm mưa

Ba tư năm chưa một lần tu bổ

Như oán thù chồng chất ở sau lưng

Hồn tử sĩ đâu đây theo tiếng gió

Mộ hoang tàn cỏ bít lối đi chung

Anh bộ đội thương binh ngồi vá vỏ

Cột đèn kia độc chiếm một sơn hà

Giọng trọ trẹ của quê hương ngoài nớ

Vùng Nghệ Thanh …ngao ngán bữa tương cà

Anh vá vỏ , khách giang hồ độc cước

Chống so le nạng gỗ quá chiều cao

Cố nhẫn nại bơm căng đầy chiếc vỏ

Một bàn chân…còn để lại Nam Lào

Nét cam chịu hằn lên vầng trán hẹp

Cả cuộc đời không có một ngày mai

Sau cuộc chiến …anh trở về thân phận

Một hồn ma bóng quế giữa ban ngày

Mồ hôi chảy xuống ống quần phe phẩy

Chiếc điếu cày còn giữ thuở đi B

Nầy anh bạn ! làm một bi tỉnh ngủ

Bánh thuốc ngon ngoài nớ mới mang về

Chú xích lô ngồi bên anh vá vỏ

Cũng gật gù làm một điếu tương giao

Họ hoà giãi bên lề đường góc phố

Ở dưới chân cao ốc …mấy mươi lầu

Hai thương binh từ hai đầu chiến tuyến

Cũng một phần thân thể hiến quê hương

Nước thanh bình hai mảnh đời cam phận

Thành một đôi ta …khắng khít bên đường

Hồ Thanh Nhã

Ở Việt Nam ,một thành phần dường như bị gạt ra bên lề xã hội sau năm 1975 , là những thương phế binh của chế độ Việt Nam Cộng Hòa cũ . Dù họ không bị đi học tập cải tạo như những sĩ quan , công chức cao cấp của chế độ cũ , nhưng họ lại bị phân biệt đối xử . Thậm chí họ cũng không được hưởng một chế độ đặc biệt nào dành cho công dân bị thương tật, từ chánh quyền mới . Họ là loại công dân hạng hai , bị bỏ rơi chẳng ai đoái hoài tới , Một phó thường dân không có chứng minh nhân dân , không có nhà cửa , hộ khẩu . Phận cóc làm sao kêu thấu trời xanh ?

Chánh quyền mới tuyên truyền trên báo , đài ,TV về chánh sách hòa giải dân tộc . Nhưng sau đó thì mọi việc lẳng lặng trôi đi theo sự nghi ngờ của người dân trong nước và cả hải ngoại . Những hoạt động vẻ vời của chánh quyền Hà Nội chỉ là cái khuôn sáo trống rổng , Họ kêu gọi toàn dân mỡ rộng vòng tay trong khi chánh quyền khoanh tay đứng nhìn lớp người cần được hòa giải là những thương phế binh Việt Nam Cộng Hòa đang sống lăn lóc tận đáy xã hội trong tình trạng bị bỏ rơi , thái độ vô cảm của các cấp chánh quyền mọi nơi .Họ là những người thương tật ăn xin ở chợ Bà Chiểu , bán vé số từng ngỏ ngách ở Sài gòn , đạp xích lô bến xe miền Tây  hoặc làm những nghề không tên với đồng lương không đủ sống ,trên mọi miền đất nước … Có người không nhà, ngủ gầm cầu , có người không có thẻ chứng minh nhân dân , không có hộ khẩu … nói sao cho hết những hoàn cảnh nảo lòng nầy . Trong một xã hội ,ai là người chịu trách nhiệm về đời sống người dân của địa phương mình ? Dỉ nhiên là chánh quyền sở tại , là Đảng , là nhà nước..Hơn bốn mươi năm rồi mà dấu vết của chiến tranh huynh đệ tương tàn vẫn còn đó , không dấu hiệu gì cải thiện hết . Nếu xem những cuộc quyên góp giúp đỡ Thương phế binh VNCH là một hành động hòa giải thì đây có lẽ là việc làm thuyết phục nhất của chánh quyền Hà Nội . Hòa giải đối với những người có cuộc sống tốt hơn đối với những người kém may mắn . Những người đã từng bỏ một phần thân thể trong cuộc chiến huynh đệ tương tàn vừa qua . Đó không phải đơn thuần là một hành động từ thiện mà còn hơn thế nữa ! Nó nói lên tâm thức lá lành đùm lá rách và trong sâu thẳm thừa nhận công lao của họ đối với tổ quốc Việt Nam , không phân biệt bên thắng cuộc hay bên thua cuộc .

Phong trào vinh danh và giúp đở Thương phế binh VNCH đã được tổ chức nhiều năm nay , nhưng đời sống của gia đình họ cũng chưa khá hơn . Hiện nay có các cha ở Dòng Chúa cứu thế Kỳ Đồng đứng ra tổ chức quyên góp và giúp đở tinh thần , vật chất cũng làm dịu phần nào nổi đau thân xác và tâm hồn của anh em  Thương phế binhVNCH . Nhưng chánh quyền mới phải có hành động gì khác hơn mới đúng . Sau đây là bài thơ Thủ trưỡng , một điển hình khác của tình bạn của hai người đã một thời đứng hai chiến tuyến trong cuộc nội chiến huynh đệ tương tàn vừa qua . Xin mời đọc :



Thủ trưỡng

Anh làm thủ trưỡng Năm Mười Sáu ( 516 )

Cơ động lừng danh chủ lực Miền

Tôi dắc Chi đoàn qua Ấp Bắc

Vượt giòng sông cạn xích xe nghiêng

Mùa khô quần thảo bờ kinh  Xáng

Qua Tết anh còn mỗi cánh tay

Anh khép cuộc đời chinh chiến cũ

Bên giòng Phụng Thớt hoả châu bay

Khi anh rời khỏi vùng an dưỡng

Là lúc tôi vô ngưởng cữa tù

Từ ấy giã từ luôn vũ khí

Kiếp tù bên mép vực thiên thu

Ra tù còn lại bàn tay trắng

Tôi đẫy xe đi bán xóm nghèo

Từng lít dầu hôi từng hẻm nhỏ

Nâng niu ngọn lửa bếp cơm chiều

Tôi bán dầu hôi quanh Ngã Sáu

Nhớ từng con hẻm bạn hàng quen

Năm năm lây lất bên hè phố

Nước đã thanh bình kiếp vẫn đen

Gặp anh quán cóc cà phê túi

Trái bắp chia từng những nỗi vui

Anh kể chuyện đời qua mấy đoạn

Bên chồng vé số kiếm cơm thôi

Bàn tay còn lại ôm chồng vé

Số phận cười cay cuộc đổi đời

Tôi cũng cháo cơm ngày đắp đổi

Từng đồng bạc vụn lít dầu hôi

Tôi gọi đùa anh là Thủ trưỡng

Anh cười chua chát mắt xa xăm

Cánh tay Thủ trưỡng không còn nữa

Và nửa đời sau cũng sắp tàn

Hai người hai cảnh đời xa lạ

Là đối phương nhau cũng một thời

Hết giặc chia nhau từng điếu thuốc

Thanh bình đâu phải mọi người vui !

Dáng anh thất thểu trong lòng hẻm

Len lỏi mòn chân mấy vĩa hè

Ngoài phố bao nhiêu đồng chí cũ

Thênh thang nhà rộng đổi thay xe

Anh –như chanh vắt không còn nước –

Vứt bỏ cho quen cuộc sống thừa

Anh muốn quay lưng cùng quá khứ

Không buồn nhắc lại chuyện ngày xưa

Ngày tôi đi Mỹ anh đưa tiễn

Cũng ấm lòng qua kiếp bụi đời

Tôi nắm bàn tay còn lại đó

Cũng buồn thân thế trắng như vôi …

                Hồ Thanh Nhã

 

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước23242526272829Trang sauTrang cuối

Kể từ khi tổ chức khủng bố Hamas tấn công vào Israel vào ngày 7 tháng 10 năm 2023, các vụ xung đột đẫm máu xảy tại Dải Gaza cho đến nay vẫn chưa kết thúc. Nhưng gần đây, cộng đồng quốc tế còn tỏ ra lo ngại nhiều hơn khi giao tranh giữa Israel và lực lượng dân quân Hezbollah ở Lebanon đang gia tăng. Bằng chứng là sau cái chết của thủ lĩnh Hamas Ismail Haniya và thủ lĩnh Hezbollah Hassan Nasrallah, tình hình càng trở nên nghiêm trọng hơn.

Trong vài tháng qua, người dân Mỹ, dù muốn hay không muốn, cũng đã có nhiều cơ hội để nhìn về một bức tranh mà trong đó có quá nhiều sự tương phản. Những mảnh ghép từ hai tầm nhìn, hai chiến lược, hai mục đích hoàn toàn khác biệt đã dần dần rơi xuống, để lộ ra hai con đường hoàn toàn khác biệt cho người Mỹ lựa chọn. Dù có một bức màn đã rơi xuống (như nữ hoàng Oprah Winfrey đã ví von) cho một thuyền trưởng bước ra, trao lại cho người dân sự hy vọng, lòng tin, trách nhiệm, thì sâu thẳm bên trong chúng ta vẫn muốn biết, những giá trị thực của một triều đại đã mang lại. Từ đó, niềm tin sẽ được củng cố.

Bi hài kịch “ngoại giao cây tre”, với hoạt cảnh mới nhất là “cưỡng bức đặc xá”, đã giúp chúng ta nhận ra rằng, dẫu khác nhau nước lửa, “phóng sinh” và “hiến tế” vẫn có thể hội tụ ở ý nghĩa “triều cống” khi phải chiều lòng hai cường quốc ở hai đầu mút của hai hệ tư tưởng trái ngược nhau. Để đẹp lòng bên này thì phải nhẫn tâm “hiến tế”, mà để làm hài lòng bên kia thì phải diễn tuồng “phóng sinh” để có một dáng dấp khai phóng, cởi mở. “Chiến lược ngoại giao” này, phải chăng, là một trò chơi “ăn bù thua” mà, diễn đạt bằng ngôn ngữ toán học của Game Theory, là có tổng bằng không?

Trận Điện Biên Phủ kết thúc vào hôm 7 tháng 5 năm 1954. Bẩy mươi năm đã qua nhưng dư âm chiến thắng, nghe chừng, vẫn còn âm vang khắp chốn. Tại một góc phố, ở Hà Nội, có bảng tên đường Điện Biên Phủ – cùng với đôi dòng chú thích đính kèm – ghi rõ nét tự hào và hãnh diện: “Tên địa danh thuộc tỉnh Lai Châu, nơi diễn ra trận đánh quyết liệt của quân và dân ta tiêu diệt tập đoàn cứ điểm thực dân Pháp kéo dài 55 ngày đêm”.

JD Vance đã chứng tỏ một “đẳng cấp” khác, rất “Yale Law School” so với thương gia bán kinh thánh, giày vàng, đồng hồ vàng, Donald Trump. Rõ ràng, về phong cách, JD Vance đã tỏ ra lịch sự, tự tin – điều mà khi khởi đầu, Thống đốc Walz chưa làm được. Vance đã đạt đến “đỉnh” của mục tiêu ông ta muốn: lý trí, ôn hoà, tỉnh táo hơn Donald Trump. “Đẳng cấp” này đã làm cho Thống Đốc Tim Walz, người từng thẳng thắn tự nhận “không giỏi tranh luận” phải vài lần phải trợn mắt, bối rối trong 90 phút. Cho dù hầu như trong tất cả câu hỏi, ông đã làm rất tốt trong việc phản biện lại những lời nói dối của JD Vance, đặc biệt là câu chất vất hạ gục đối thủ ở phút cuối: “Trump đã thua trong cuộc bầu cử 2020 đúng không?” JD Vance đáp lại câu hỏi này của Tim Walz bằng hàng loạt câu trả lời né tránh và phủ nhận sự thật. Và dĩ nhiên, rất “slick.” “Trump đã chuyển giao quyền lực rất ôn hoà.” Cả thế giới có thể luận bàn về sự thật trong câu trả lời này.

Phải nhìn nhận rằng chuyến đi đầu tiên của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đến Mỹ đã được giới chức ngoại giao Việt Nam thu xếp để ông gặp được nhiều lãnh đạo, xem như xã giao ra mắt để hợp tác, hỗ trợ Việt Nam trong nhiều lãnh vực trong tương lai. Bài diễn văn của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm trước diễn đàn Liên Hiệp Quốc chỉ lặp lại các chính sách đối ngoại của Hà Nội, nên không được truyền thông quốc tế chú ý nhiều như các diễn văn của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, là đại diện cho những quốc gia trực tiếp liên can đến các xung đột ở Trung Đông, ở Ukraine mà có nguy cơ lan rộng ra thế giới. Ông Lâm mới lên làm chủ tịch nước kiêm tổng bí thư Đảng Cộng sản được vài tháng, sau khi Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng qua đời, nên ông muốn dịp đến Liên Hiệp Quốc là dịp để thể hiện vai trò lãnh đạo của mình và nhấn mạnh đến chính sách ngoại giao du dây của Hà Nội.

Sự bất mãn lan rộng với các hệ thống thuộc chủ nghĩa tư bản hiện tại đã khiến nhiều quốc gia, giàu và nghèo, tìm kiếm các mô hình kinh tế mới. Những người bảo vệ nguyên trạng tiếp tục coi Hoa Kỳ là một ngôi sao sáng, nền kinh tế của nước này vượt xa châu Âu và Nhật Bản, các thị trường tài chính của nước này vẫn chiếm ưu thế hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, công dân của nước này cũng bi quan như bất kỳ công dân nào ở phương Tây.

Sau 38 năm quyết định “đổi mới hay là chết” (1986-2924) CSVN vẫn còn là quốc gia do một đảng độc quyền lãnh đạo; không có bầu cử tự do; không cho lập đảng đối lập và không có báo chí tư nhân. Vì vậy, những khẩu hiệu “nhà nước pháp quyền của dân, do dân và vì dân”, hay “dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh” được Đại hội lần thứ X khẳng định là những khoe khoang nhàm chán...

Việc Donald Trump được gần phân nửa người Mỹ chấp nhận và ủng hộ trong những năm gần đây đã khiến nhiều người trí thức trong xã hội Hoa Kỳ đặt câu hỏi về sự tồn tại của “human decency”, hay dịch nôm na là “sự đàng hoàng, sự tử tế, đạo đức nhân tính của con người”. Liệu xã hội ngày nay đã hạ thấp chuẩn mực “đàng hoàng”, hay có thể nào sự đàng hoàng, tử tế giờ đây không còn là một nhân tính cần thiết trong giá trị nhân bản? Dĩ nhiên trong mỗi xã hội, mỗi người có mỗi “thước đo” riêng về mức độ của “đàng hoàng”, nhưng từ ngữ tự nó phải phần nào nói lên một chuẩn mực nhất định. Theo một số tự điển tiếng Việt, chúng ta có thể đồng ý rằng: 1. Đàng hoàng là một tính từ tiếng Việt mô tả cuộc sống đầy đủ, đáp ứng được các nhu cầu chung của xã hội. Ví dụ: cuộc sống đàng hoàng, công việc đàng hoàng, nhà cửa đàng hoàng. 2. Đàng hoàng còn được dùng để chỉ những biểu hiện về tính cách mẫu mực, hay tư cách con người tử tế đáng được coi trọng.

Thư tịch cổ ghi rằng… Lịch sử trên thế giới thật sự rất hiếm người tài vừa là vua đứng đầu thiên hạ vừa là một hiền triết. Nếu văn minh La Mã có Marcus Aurelus, hoàng đế triết gia, vừa minh trị dân, độ lượng với mọi người và để lại tác phẩm triết học nổi tiếng “Meditations” thì ở phương Đông hơn mười hai thế kỷ sau có Vua Trần Nhân Tông của nước Việt. Theo Đại Việt Sử Ký Toàn Thư, triều đại của Vua Trần Nhân Tông là triều đại cực thịnh nhất của sử Việt. Ông là vị vua liêm chính, nhân đức, một thi sĩ, đạo sĩ Phật giáo. Do là một vị vua đức độ, trọng dụng nhân tài, nên ông thu phục nhiều hào liệt trong dân, lòng người như một. Quốc triều có Thái sư Trần Quang Khải, về binh sự có các danh tướng Trần Quốc Tuấn, Trần Quốc Toản, Phạm Ngũ Lão, Trần Khánh Dư, Trần Nhật Duật…Về văn thơ có những người uyên bác như Trương Hán Siêu, Mạc Đĩnh Chi. Vua Trần Nhân Tông thương dân như con, xem trung hiếu làm đầu, lấy đạo nghĩa trị quốc.
Trang đầuTrang trước23242526272829Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.