Hôm nay,  

Cuộc Chơi

28/08/201900:00:00(Xem: 3518)

...Cuộc chơi trăm năm nhưng thật ra có mấy ai chơi đủ, kẻ ngắn người dài nhưng cũng có một số ít vượt qua ngưỡng trăm năm. Cuộc chơi bất tận, vô thuỷ vô chung, xoay vần mãi mãi. suốt cuộc chơi này khổ đau - hạnh phúc cứ như sương mai, tia chớp, thoạt có thoạt không… Con người ta hầu hết chẳng ai nhận ra rằng dẫu có vui, có sướng đi nữa cũng là cái vui trong khổ hải, khổ lệ. Con người ta bị năm cây dù (Ngũ cái) che phủ nên sống trong bóng tối chẳng hề thấy ánh sáng. Suốt cuộc chơi này, cuộc chơi trước, cuộc chơi sau… đều ở trong bóng tối của năm cây dù: Taì - sắc - danh - thực -thuỳ. Vì vậy mà triền miên. Cuộc chơi này hết thì cuộc chơi khác bắt đầu nhưng mấy ai có thể bắt đầu bằng hay tốt hơn,  phần lớn đều đọa! Vì được thân người khó như rùa mù giữa biển tìm bộng cây.

...Trong cuộc chơi lớn, con người ta lại có vô vàn những cuộc chơi nhỏ. Có người chọn thế nhưng đaị đa số là  do nghiệp lực dẫn tới. Có người mê trong cuộc đỏ đen. Có người lậm nơi trà đình, tửu điếm. Có người mãi miết làm giàu, Có những thương gia toàn tâm trí trong trò chơi bán-mua, luôn tìm cách sao cho lợi ích tối đa, haị người haị vật, thất tâm thất đức… cũng không sao miễn là tiền vào túi càng nhiều càng tốt. Có những chính trị gia mồn mẻo leo lẻo, nói dối như cuội miễn sao gạt được người, hạ được đối thủ trong cuộc chơi cuả anh ta. Có những nguyên thủ, đầu lĩnh… chơi trò quyền lực, dù cho núi xương sông máu cũng chẳng ngán. Có những người miệt mài con chữ như tằm nhả tơ. Có những người tu hành tìm cách vượt ra ngoài cuộc chơi trăm năm (nhưng khó đấy, phải chứng tứ quà Arahanta thì mới vượt ra ngoài cuộc chơi sanh-tử được).

 Con người ta trong cuộc chơi này ai ai mở miệng cũng nói: “yêu sự thật, tôn trọng sự thật…” nhưng có một sự thật là không có ai dám nói hết sự thật! sự thật chỉ được nói một nửa hay một phần ba thậm chí chẳng có phần trăm nào vì có những sự thật nói ra thì chẳng khác nào bom nổ, sẽ phá tung hết mọi thứ, moị mối quan hệ trong xã hội. Có những sự thật nói ra thì người nói có thể đi tù như chơi, thậm chí bị đánh đập, phong tỏa đường sống thậm chí bị giết chết! Người ngoài đời là thế, người trong đạo cũng không kém phần mê. Có những ông thầy, ông cha, ông đạo…làm việc sai quấy, bá đạo… nhưng chẳng ai dám nói, có nói cũng không ai tin (cho đến khi quả báo xảy ra) tín đồ mới chịu tin!

 Con người ta vì không biết sự thật, không tin sự thật, không chấp nhận sự thật là cái thân ta chỉ là giả hợp của ngũ uẩn. Nó không thật, những yếu tố hợp laị vì duyên và hết duyên thì nó tan rã nhưng vì chấp nó thật, nuôi cái ta to lớn như núi nên gây ra những việc buồn cười cho đến đảo điên. Chăm bẩm, o bế cho cái thân này để rồi một ngày nào đó phải trả giá đắt. cái thân này với cửu khiếu (Hai mắt có cứt ghèn, hai tai có cứt ráy, hai mũi có cứt mũi, miệng có cứt răng, hậu môn, tiền môn có phẩn niếu và hàng triệu lỗ mồ hôi hàng ngày nó tiết ra bao nhiêu dơ bẩn, hôi hám…) dù có đắp lên bộ cánh ngàn đô thì nó vẫn cứ là cái thân ngũ uẩn giả hợp. Vì chấp thân là thật, cuộc chơi là dài… nên làm những việc đảo điên, haị người haị vật để cung phụng cho thân mình. Cuộc chơi của người này là sự khổ đau bất hạnh cho hàng vạn người khác và cả vô số sanh linh động vật. Cái bao tử là nấm mồ vô cùng ghê gớm, chôn không biết bao nhiêu sinh vật trong ấy. Nó cũng là cái túi chứa acid kinh khủng nhất, có thể tiêu hoá bất cứ thứ thịt nào mà lỗ miệng nạp vào. Người ta chơi qua tháng năm, say sưa trong ăn nhậu để rồi đến một ngày nào đó bị đau vì gout, vì cao máu, cao mỡ… thì mới thấy rằng khổ! Trong thế giới này mọi vật, mọi việc, mọi loài đều tương tác với nhau, cùng cộng sinh với nhau. Cái này có thì cái kia có, cái này diệt thì cái kia diệt, không thể nào có cái này mà không có cái kia! Con người không thể sống nếu không có cây xanh hay muôn loài. Một khi tự nhiên diệt thì con người cũng phải diệt theo. Ấy vậy mà vì mê, con người đang tàn phá cái môi trường sống của mình, đang tàn sát vô số động vật trên hành tinh này. Cuộc chơi này cũng lắm lúc quanh quẩn như cái cối xay thật buồn cười. Đức Dalai Lama từng cười: “Con người thật buồn cười! họ dốc hết sức lực tuổi trẻ để làm tiền; rồi laị dốc hết tiền để mua sức khoẻ”. Nhưng đâu dễ mua laị được! Tiền mua được tình dục chứ đâu mua được tình yêu, tiền mua được bằng cấp chứ đâu mua được trí huệ, tiền mua được quan toà nhưng nhân quả thì đâu tránh được! gieo cái gì gặt cái nấy! luật nhân quả là luật tự nhiên, không ai đặt ra, cũng chẳng ai sửa được. Nó chẳng lệ thuộc vào chủng tộc, giai cấp hay nhãn mác của đức tin! Cuộc chơi này có thể dài với người bệnh nan y mong được chết (nhưng chẳng chịu chết) cuộc chơi này thật ngắn với người đang tháng ngày hoan lạc, muốn sống lâu trẻ mãi để hưởng nhưng laị cứ già nhanh thậm chí chết bất ngờ! Ấy là cái ảo tưởng của thời gian tâm lý. Quá khứ-hiện tại-tương lai cũng trong một giây này! mở miệng lập tức đã là quá khứ mà cũng là tương lai và laị là đương hiện taị, cả ba thời không diệt không sanh vậy thì cuộc chơi này có thật sanh- diệt chăng? Đã là nghiệp thì phải chịu, duy nó khác với số mệnh là nó có thể thay đổi, có thể sữa chữa. Nó phụ thuộc vào tác ý, hành động và nói năng của chính thân chủ!

 Có những cuộc chơi nhỏ mà gây hậu quả lớn để rồi phải vĩnh viễn mất thân người, có những cuộc chơi vô minh để rồi khóc than như những ngạ quỷ cầm gậy đập ngôi mộ mà khóc: “vì cái thân này, lúc sống o bế cho nó, giờ nó tan hoại mà thần thức đọa làm ngạ quỷ.”

 Chao ơi những cuộc chơi! Kẻ trước người sau, kẻ Đông người Tây, kẻ sang người hèn…cũng đều bám riết không chịu rời nhưng vẫn phải rời đi (khi đã hết duyên rồi). Người hữu tình với nhau trong cuộc chơi này, đôi khi chẳng cần gặp, chẳng cần chén tạc chén thù… vẫn lưu dấu tình hoài! Cũng trong cuộc chơi này, có những người giao tiếp đã lâu, biết nhau đã dài… ấy vậy mà rời đi chẳng để laị chút luyến lưu nào! Thế mới biết cái tình trong thiên hạ, cái tình trong cuộc chơi này khi không mà laị có, nhiều khi tưởng có mà laị hóa không. Có thể người không cần, người không tin nhưng đã đến và rong chơi trong cuộc chơi này thì ta vẫn cứ lưu laị chút tình; lưu laị để làm gì? chẳng làm chi cả, cứ để laị như nước chảy mây bay, hoa rơi lá rụng thế thôi!

 Có những gã rong chơi trời phương ngoaị, dầu chỉ là tài tử nhả tơ ( cũng là nghiệp, nghiệp chữ, những kẻ mang nghiệp chữ) Trong cuộc chơi chữ nghĩa đối khi cũng bí lối nhưng cũng rất thú vị vô cùng, khi mà viết được một câu hay, một đoản khúc tuyệt bút mà có người biết thưởng thức thì còn gì sướng bằng! trong cuộc chơi naỳ lắm khi cô đơn đến tận cùng! Có những đêm trăng mơ ma đến bên thềm cùng xướng họa, có những hoàng hôn hồn lang thang bất tận… Gã lãng tử đa tình khách ghé cuộc chơi này. Có những khi quả thật là đứa con tốt nhà Phật nhưng cũng có khi trốn Phật theo ma, đã theo ma thì phải làm việc ma. Chao ôi uổng vô cùng, người ta nói "kiếm cuỉ ba năm, đốt chỉ một giờ". Phàm là con người trên coĩ này thì có mấy ai thoã mãn, vì không thõa mãn nên khi cuộc chơi này hết nó sẽ tiếp tục cuộc chơi mới… maĩ mãi và sẽ mãi như thế!

 Ôi cái thế gian này !

 

Tiểu Lục Thần Phong

Ất Lăng thành, 2019

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ông X. Nguyễn bị trục xuất vào sáng sớm của một ngày trong tháng Tư. Cuối ngày hôm đó, vào lúc 5 giờ chiều, cô K. Nguyễn bay về Sài Gòn. Cô đến phi trường Tân Sơn Nhứt sau chuyến bay trục xuất anh cô khoảng một ngày.“Khi đến Tân Sơn Nhứt, họ đưa anh tôi và mấy người bị trục xuất một lối đi đặc biệt để vào nơi làm thủ tục hải quan. Họ phỏng vấn, lăn tay, làm giấy tờ. Rồi họ đọc tên từng người, nếu có thân nhân, họ sẽ dắt ra cổng, bàn giao lại cho người nhà. Với ai không có thân nhân, nhưng có tên trong danh sách của Ba Lô Project (BLP) thì tình nguyện viên của nhóm sẽ nhận. BLP cho mỗi người một ba lô, trong đó có những vật dụng cá nhân cần thiết, một điện thoại có sim sẵn và $50”, cô K. kể.
Tôi có một người bạn viết lách văn nghệ. Chị cho rằng mình có chút tài nghệ, đủ để khi cần móc túi lấy ra xài. Chị không viết đều. Chỉ viết khi thích – đôi khi chị viết gửi vài tạp chí mạng, có khi chỉ viết để đó, không gửi ai. Chị sống trên căn gác nhỏ, gọi đó là "giang sơn sáng tác" của riêng mình. Mỗi ngày chị dậy lúc gần trưa, pha ly cà phê nguội, rồi mở máy tính. Có bài chị viết ngay sau ngụm cà-phê đầu tiên – vài chục phút là xong – gửi đi ngay rồi gập máy, đi ngủ tiếp. Có bài để ba năm hôm, không sửa gì cả, gửi đi như vậy. Tôi hỏi: “Sao không đọc lại?” Chị nhún vai: Lúc viết là thật nhất. Sửa nhiều, mất hồn. Tôi hỏi tiếp: Không sợ thiếu sót? Chị cười, lấy ngón tay chỉ lên bức thư pháp trên tường:“Tri túc giả phú” (Biết đủ là đủ).
Kể từ khi Donald Trump tái đắc cử Tổng thống, giới sáng lập và đầu tư trong lĩnh vực công nghệ cao tại Thung lũng Silicon – gồm các tỷ phú như Elon Musk, Jeff Bezos và Mark Zuckerberg – đã được xem là những nhân vật có ảnh hưởng quan trọng đối với chính quyền mới. Họ xuất hiện trong lễ nhậm chức của Trump và nhanh chóng đóng vai trò chính trong việc định hình các chính sách "Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại". Với niềm tin mãnh liệt vào tiềm năng của công nghệ hiện đại, những nhà lãnh đạo này tin rằng họ có thể vận hành nó trong khuôn khổ một nền kinh tế thị trường tự do. Họ cổ súy cho sự phát triển không giới hạn của một hình thái tư bản tự do tuyệt đối và công nghệ có thể giải quyết hầu hết các vấn đề xã hội và quốc gia. Trong tầm nhìn của các cá nhân tiên phong công nghệ, họ muốn có vai trò lãnh đạo trong việc xóa bỏ các thủ tục hành chính phức tạp của nhà nước phúc lợi. Đó là hai điều kiện tiên quyết để tăng tốc cho các tiến bộ xã hội,
Ba giờ sáng của một ngày giữa Tháng Tư, cả hệ thống điện và điện thoại trong trại giam Adelanto Detention Center (California) đồng loạt bị ngắt. Bóng tối phủ trùm khắp các khu vực. Nhân viên trại giam đi từng khu vực, gõ cửa từng phòng, gọi tên “những người được chọn.” Mỗi phòng một, hoặc hai người bị gọi tên. “Thu xếp đồ đạc của các anh” – lệnh được truyền đi vắn tắt, không giải thích. Ông X. Nguyễn, cư dân của Santa Ana, đến Mỹ từ năm 1990, là một trong những người bị đánh thức được lệnh phải thu dọn đồ đạc.Cùng với những người khác - không ai biết ai vì tất cả đèn đã tắt, trong bóng tối họ bị áp tải ra khỏi trại giam trong tình trạng tay bị còng, chân bị xích. Chỉ đến khi bước vào chiếc xe bít bùng, họ mới nhận ra nhau qua cùng tiếng Mẹ đẻ, mới biết mình không đơn độc – mà cùng những người khác cùng ngôn ngữ, cùng cố hương, cùng một chuyến đi không có ngày trở lại. “Họ đưa anh tôi và những người trên xe đến tòa nhà INS (Immigration and Naturalization Service) ở Los Angeles.
Chuyện đời của Tổng thống Donald Trump như một cuốn sách, không phải tự truyện, không phải tiểu sử, là một trường thiên tiểu thuyết đang viết vào chương cuối cùng. Đã gọi là tiểu thuyết, nghĩa là không thật như đời thường, có nhiều diễn biến ly kỳ, bí mật và những âm thầm giấu giếm bên trong. Nhân vật chính là một người có đời sống phóng đảng từ trẻ đến già. Con nhà giàu, đẹp trai, học không giỏi. Bảy mươi mấy năm sống có thể gôm vào sáu chữ: Ham gái. Ham danh. Ham tiền. Ông không có khả năng gì đặc biệt, ngoài trừ khả năng bạo phổi, quen thói tỷ phú quyền lực, ít học, kém tư cách, ông muốn nói gì thì nói, muốn tuyên bố gì thì tuyên bố, bất kể đúng sai, bất kể hậu quả. Việc này khiến ông nổi bật giữa những kiểu mẫu đứng đắn, đạo hạnh, tử tế, trí thức của các nhà lãnh đạo Hoa Kỳ dọc theo lịch sử. Sự phá vỡ tư cách lãnh đạo theo truyền thống, lạ lùng, được một số đông cử tri ủng hộ.
Tôi có một đứa cháu gái. Mỗi sáng, cháu ngồi trên bậc thềm, chăm chỉ buộc dây giày. Mỗi bên phải đều nhau, mỗi nút thắt phải đúng thứ tự. Nếu lỡ tay thắt ngược, cháu sẽ gỡ ra và làm lại từ đầu – đôi khi ba, bốn lần. Cháu sẽ nhất định không chịu đi học cho đến khi nào giây thắt thật ngay ngắn. Cháu thuộc dạng trẻ em tự kỷ – một khác biệt mà người ngoài mới nhìn vào khó thấy. Và để được hỗ trợ trong lớp học, con bé phải làm điều mà cả hệ thống ép nó làm: thi IQ. Nếu điểm thấp quá, cháu bị đưa ra khỏi lớp chính. Nếu điểm “không thấp đủ,” cháu lại không được hỗ trợ vì không đạt tiêu chuẩn “khuyết tật.” Cùng một con số, khi là tấm thẻ vào cửa, khi là án lệnh đuổi ra khỏi cửa. Và chẳng ai thấy việc này có gì sai. Tất cả đều hợp lệ. Tất cả đều dựa vào một niềm tin: con người có thể đo được bằng ba con số.
Trong tháng 7 năm 2025, Thượng Viện Hoa Kỳ đã bỏ phiếu gần như hoàn toàn theo đường lối đảng phái để hủy bỏ khoản ngân sách trị giá 1.1 tỷ MK đã được chuẩn thuận cấp cho Tập Đoàn Phát Thanh Truyền Hình Công Cộng (Corporation for Public Broadcasting, CPB). Những người ủng hộ quyết định này cho rằng đây là hành động cần thiết để ngừng tài trợ cho “cánh truyền thông thiên tả.” “Phát thanh truyền hình công cộng đã rơi vào tay các nhà hoạt động đảng phái từ lâu rồi,” TNS Ted Cruz (Texas) tuyên bố, khẳng định chính phủ không cần thiết phải tài trợ cho các cơ quan báo chí “thiếu công tâm.” Ông châm biếm: “Muốn xem tuyên truyền của phe cấp tiến hả, cứ bật MSNBC đi.”
Tổng thống Donald Trump đã cố gắng áp đặt Hoa Kỳ lên thế giới và tách đất nước ra khỏi thế giới. Ông bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai bằng cách vung vũ lực cứng của Mỹ, đe dọa Đan Mạch về quyền kiểm soát Greenland, và đề nghị sẽ giành lại kênh đào Panama. Ông đã sử dụng thành công các mối đe dọa về thuế quan trừng phạt để ép buộc Canada, Colombia và Mexico về các vấn đề nhập cư. Ông đã rút khỏi các hiệp định khí hậu Paris và Tổ chức Y tế Thế giới. Vào tháng 4, ông đã khiến thị trường toàn cầu rơi vào hỗn loạn bằng cách công bố thuế quan sâu rộng đối với các quốc gia trên toàn thế giới. Không lâu sau đó, ông đã thay đổi chiến thuật bằng cách rút lại hầu hết các mức thuế bổ sung, mặc dù vẫn tiếp tục gây sức ép cho một cuộc thương chiến với Trung Quốc – mặt trận chủ yếu trong cuộc tấn công hiện nay để chống lại đối thủ chính của Washington...
Tài liệu ghi chép lịch sử Tòa Bạch Ốc cho biết, khi nhân viên dưới thời chính quyền của Woodrow Wilson chuẩn bị dời vị trí của Vườn Hồng, họ nhìn thấy hồn ma của cố Đệ Nhất Phu Nhân Dolley Madison, phu nhân của cố Tổng thống đời thứ tư của Mỹ James Madison. Thế là, để “xoa dịu” bà Madison, họ quyết định không di dời nữa và Vườn Hồng ở nơi đó cho đến tận bây giờ. Ông Jeremiah Jerry Smith làm việc trong Toà Bạch Ốc dưới thời của chính quyền Tổng Thống Ulysses S. Grant vào cuối những năm 1860. Trong suốt 35 năm, ông là một người hầu, quản gia, đầu bếp, gác cửa, dọn dẹp văn phòng. Smith là người được các ký giả, người viết sách tìm đến khi họ muốn biết về tin tức hoặc chuyện hậu cung. Theo tài liệu lịch sử của White House, ông Smith nói từng nhìn thấy hồn ma của Lincoln, Grant, McKinley và một số đệ nhất phu nhân từ năm 1901 đến 1904.
Trong nhóm bạn bè khá thân, chúng tôi có một cặp bạn - anh chồng là người tốt bụng, dễ mến; anh yêu vợ, nhưng lại có tình ý với một người khác. Khi bạn bè nhắc, anh luôn trả lời chắc nịch: “Vợ tôi đơn giản lắm, bả ấy chẳng để ý, cũng chẳng hay biết gì đâu.”Cô vợ cũng là bạn tôi, một người hiền lành, tử tế. Khi nghe tiếng gần tiếng xa, bạn chỉ cười nhẹ nhàng: “Mình chẳng muốn biết, biết chi cho mệt, cứ nhắm mắt, rồi mọi chuyện cũng qua thôi.”


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.