Hôm nay,  

Thằng Sam

31/08/201900:00:00(Xem: 4070)

 Càng lớn nó càng đẹp trai chi lạ, tướng người cao ráo, thanh tú, mặt mũi khôi ngô mà laị có nét Tây rất đậm. Ba mẹ thuần Việt mà nó thì như vậy, nhiều người thắc mắc thậm chí có kẻ còn đặt điều này nọ. Nó về hỏi ba nó thì ổng bảo:

 - Năm ấy khi mẹ con mang thai và bị băng huyết mất máu nhiều mà máu mẹ con laị hiếm, trong lúc thập tử nhất sinh thì có một vị bác sĩ người Mỹ có cùng nhóm máu. Ông ấy tình nguyện hiến, ông ấy hiến nhiều đến nỗi ngất luôn, có lẽ thế trong người con có cái gene của người Tây.

 Nghe được những lời ấy Sam rất bối rối và suy nghĩ nhiều về vị bác sĩ người Mỹ đáng kính. Trong tâm nó cứ mường tượng nếu không có ông ấy thì có lẽ nó đã không được sinh ra. Nó muốn cùng ba nó đi tìm ông bác sĩ người Mỹ ấy để noí một lời cảm ơn nhưng tiếc rằng ông ấy đã di cư từ lâu rồi, bây giờ chẳng biết dạt về chân trời góc bể nào. Thời gian thấm thoát qua mau. Nó trưởng thành nhưng laị nghe bạn bè rủ rê bỏ học dở chừng. Nó vốn ngoan nhưng cái tánh ngang tàng, phóng khoáng đã thắng. Nó ra riêng để tự do như nó muốn. Ngày đầu vào hãng cơ khí làm, nó mới biết thế nào là cực khổ, thế nào là giá trị của đồng tiền; giờ giải lao nó ra bãi cỏ nằm dài không thiết ăn uống cả. Công việc nặng học  Cứ thế kéo dài một tuần, cuối tuần nhận cái check với đồng lương tối thiểu nó cay đắng vô cùng. Nó lẩm bẫm:

 - Cày như trâu mà lương như vậy sao sống nổi? thảo nào người lao động phải cày hai job mới đủ chi tiêu!

  Nó xin vào một tiệm Nail để làm. Thơì gian đầu cẫm giũa làm móng nó cập rập lắm, nhưng riết rồi cũng quen. Công việc không nặng nhọc và cũng chẳng cần học vấn gì, miễn chịu khó và chăm chỉ là được. Nó thấy cũng tạm ổn về mặt tiền bạc nhưng việc này quả là đáng chán với nó.  Có lần nó noí với người ta:

 - Suốt ngày gằm mặt với mấy cái móng chán thật!

 Đã thế trong tiệm suốt ngày kèn cựa với nhau, tranh nhau từng người khách, từng đồng tiền típ. Hôm qua con Jenny Tran chửi con Elizabeth N:

 - Đồ bullshit! mầy giựt khách của tao! 

Con nhỏ kia đâu có vừa, cũng chửi laị:

 - Đồ ranh con, cứ lựa khách cho típ nhiều mà làm.

 Cuộc cãi cọ inh ỏi, bao nhiêu đồ này nọ tung ra hết, chủ tiệm nói không xong bèn dọa tống cổ cả hai, bấy giờ mới chịu im lặng. Việc  chưa lắng xuống thì hôm sau Kenny L cầm tờ một đồng xé làm hai đưa cho con nhỏ Tammy Ly: 

 - Tao làm tay, mầy làm chân mà nó cho có một đồng; vậy mày năm mươi tao năm mươi! 

 Con nhỏ nghẹn:

 - Đồ bần tiện! 

 Không biết nó chửi khách hay chửi thằng kia. mấy người thợ ngồi không cười khúc khích còn người khách giận tím mặt, quay quả đi ra và nói:

-Tụi bay chỉ chăm chăm nhìn tiền mà  không tôn trọng khách hàng. Tao sẽ không đến tiệm này nữa!

 Chủ tiệm cũng giận lắm vì mất khách nhưng chưa dám đuổi thằng Kenny L vì nó là thợ giỏi, đem laị lợi nhuận nhiều. Sam thấy ngao ngán quá. Nó không ngờ con người ta trở nên nhỏ nhen và thực dụng một cách thô bỉ như vậy. Nó thường nghe người ta bảo người Mỹ thực dụng nhưng nó thấy chính đồng hương của nó mới là thực dụng. Phàm việc gì có lợi là tranh giành. Việc gì không có lợi là họ không rớ vào đâu! Biết nó ngán ngẩm nên con bồ nó cứ rủ rỉ:

 - Ráng đi cưng, cũng vì tiền nên phải chung đụng như vậy!

 Sam ngần ngừ chưa bỏ đi, nó cố gắng không để d1nh vào những cuộc cãi vã, tranh giành vậy mà cũng không yên chuyện. Có đứa bang quơ:

 - Bày đặt làm tuồng rảnh, đi làm nail thì ai cũng như ai thôi! 

 Sam thấy nóng mặt nhưng cố không thèm phân bua làm gì. Lúc ấy có người khách bước vào, lẽ ra là đến lượt Sam làm nhưng  cái đứa vừa noí bâng quơ bèn chạy lên đưa khách vào bàn của nó rồi phân bua:

 - Tuần rồi đi casino thua mấy xấp, giờ tui phải cày bù!

 Sam lẩm bẩm:

 - Bòn đứa daị đãi đứa khôn.

 Tối hôm đó Sam và đám bạn nhậu tưng bừng, nó tuôn hết những bực tức ra cho mọi người nghe. Cả đám cười:

 - Chuyện thường ngày mà bạn, bực làm gì! Ấy chưa kể mấy cái đám bóng xà bang ngày nào lên tiệm cũng se sua đồ hiệu, khoác lên người nào là:  LV, Prada, Channel… rượu vào lời ra, tiếng karaoke nhừa nhựa cho đến quá hai giờ sáng mới tan.

 Sáng hôm sau Sam không đến tiệm, rồi cả tuần cũng không đến luôn. Sam quyết định quay về nhà. Ba mẹ sam mừng lắm  và càng mừng hơn nữa khi biêt nó có ý định đi học trở laị. Mẹ nó bảo: 

 - Con cứ học đi, học phí mẹ sẽ lo cho con!

 Sam thấy mắt nó cay cay. Mẹ nó suýt chết khi mang thai. Mẹ nó luôn lo lắng cho nó, giờ đã lớn mà mẹ nó vẫn sẵn sàng bảo bọc cho nó ăn học. Quả là những người mẹ Việt mới có sức chịu đựng và hy sinh lớn như thế! Ba mẹ nó còn noí:

 - Con ráng học kiếm cái bằng bốn năm, sau này đi làm kiếm sống đỡ cực nhọc hơn!

 Tối hôm ấy nó ăn cơm với ba mẹ sau nhiều năm ăn vật vạ ngoài đường.

 

Steven N

Ất Lăng thành

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước45678910Trang sauTrang cuối

Trong bối cảnh thế giới đang trải qua những biến động nghiêm trọng về kinh tế, chính trị và công nghệ, toàn cầu hoá – vốn từng được xem là động lực chính thúc đẩy cho tăng trưởng và thịnh vượng – đang đứng trước những thách thức chưa từng có. Tiến trình công nghiệp hoá và toàn cầu hoá đã đem lại nhiều thành tựu vượt bậc trong suốt thời gian dài qua, từ thế kỷ XX sang thế kỷ XXI, đặc biệt là thông qua sự chuyên môn hoá, tự do thương mại và tiến bộ công nghệ. Tuy nhiên, các cuộc khủng hoảng tài chính, đại dịch toàn cầu, chiến tranh và cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc đã khiến mô hình toàn cầu hoá truyền thống bộc lộ nhiều tình trạng bất ổn...

Nhiều thế hệ sống ở Sài Gòn những năm của thập niên 80-90, khi con gà trống của Thương Xá Tax chưa bị bức tử, khi những hàng cây cổ thụ trên đường Tôn Đức Thắng vẫn là nét thơ mộng của Sài Gòn, có lẽ đều quen thuộc với câu “Chương Trình Truyền Hình Đến Đây Là Hết…” Nó thường xuất hiện vào cuối các chương trình tivi tối, khi chưa phát sóng 24/24. Thời đó, mỗi ngày truyền hình chỉ phát sóng trong một số khung giờ nhất định (thường từ chiều đến khuya) nên hầu như ai cũng có tâm lý chờ đợi đến giờ ngồi trước màn ảnh nhỏ, theo dõi vài giờ giải trí. Đó cũng là chút thời gian quên đi một ngày cơ cực, bán mồ hôi cho một bữa cơm độn bo bo thời bao cấp. Nhắc nhớ chút chuyện xưa, để nói chuyện nay, đang diễn ra ở một đất nước văn minh hàng đầu, từng là niềm mơ ước của biết bao quốc gia về quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận.

Trên mạng gần đây lan truyền một bức tranh chuỗi tiến hóa ngược nhại kiểu Banksy - vẽ hình ảnh tiến hóa quen thuộc từ khỉ tiến tới người, nhưng đến giữa chặng đường, một gương mặt ai cũng nhận ra quay lưng đi ngược lại về phía khỉ. Cái dáng ngoảnh đầu ấy khiến tôi chạnh lòng nghĩ đến hình ảnh nước Mỹ hôm nay. Giữa thế kỷ XXI, lẽ ra phải tiếp tục đi tới, nhưng thay vì mở rộng tự do học thuật – ngọn nguồn của sáng tạo – chúng ta lại thấy những dấu hiệu nước Mỹ thoái lui theo một quỹ đạo lạ lùng: thử nghiệm một kiểu “tiến hóa ngược”.

Từ khi Tối Cao Pháp Viện lật đổ Roe v. Wade, chúng ta đều biết câu chuyện không dừng lại ở đó. “Để tiểu bang tự quyết” chỉ là cái cớ. Và Texas, tiểu bang bảo thủ dẫn đầu, vừa chứng minh điều đó bằng một luật mới: trao cho bất kỳ ai quyền săn lùng và kiện những người dính dáng tới thuốc phá thai. Texas vốn đã có một trong những lệnh cấm khắc nghiệt nhất: phá thai bị cấm hoàn toàn, trừ vài ca y tế khẩn cấp. Không ngoại lệ cho thai dị tật chết non. Không ngoại lệ cho hiếp dâm. Không ngoại lệ cho loạn luân. Thế nên, nhiều phụ nữ Texas chỉ còn con đường tìm đến thuốc phá thai qua mạng, thường từ những nhà cung cấp ở ngoài tiểu bang. Luật mới nhắm thẳng vào cánh cửa mong manh ấy.

Suốt 250 năm, người Mỹ đồng ý rằng cai trị bởi một người duy nhất là sai lầm, rằng chính quyền liên bang vốn cồng kềnh, kém hiệu quả. Lẽ ra hai điều ấy đủ để ngăn một cá nhân cai trị bằng mệnh lệnh từ Bạch Ốc. Nhưng Trump đang làm đúng điều đó: đưa quân vào thành phố, áp thuế quan, can thiệp vào ngân hàng trung ương, chen vào quyền sở hữu công ty, gieo nỗi sợ để buộc dân chúng cúi đầu. Quyền lực bao trùm, nhưng không được lòng dân. Tỉ lệ chấp thuận của ông âm 14 điểm, chỉ nhỉnh hơn chút so với Joe Biden sau cuộc tranh luận thảm hại năm ngoái. Khi ấy chẳng ai lo ông Biden “quá mạnh”. Vậy tại sao Trump, dù bị đa số phản đối, vẫn dễ dàng thắng thế?

Có bao giờ bạn nói một điều rõ ràng như ban ngày, rồi nghe người khác nhắc lại với nghĩa hoàn toàn khác? Bạn viết xuống một hàng chữ, tin rằng ý mình còn nguyên, thế mà khi quay lại, nó biến thành điều bạn chưa từng nghĩ đến – kiểu như soi gương mà thấy bóng mình méo mó, không phải bị hiểu lầm, mà bị người ta cố ý dựng chuyện. Chữ nghĩa, rơi vào tay kẻ cố ý xuyên tạc, chẳng khác gì tấm gương vỡ. Mỗi mảnh gương phản chiếu một phần, nhưng người ta vẫn đem mảnh vỡ đó làm bằng chứng cho toàn bộ bức tranh. Một câu, một đoạn, một khẩu hiệu – xé khỏi bối cảnh trở nên lệch lạc – hóa thành thứ vũ khí đâm ngược lại chính ý nghĩa ban đầu. Câu chuyện của đạo diễn Trấn Thành gần đây là một minh họa. Anh chỉ viết đôi dòng thương tiếc chia buồn với sự ra đi của nghệ sĩ đàn bầu Phạm Đức Thành. Vậy thôi. Thế mà lập tức bị chụp mũ, bêu riếu, bị gọi “3 que,” “khát nước,” “Cali con.” Người ta diễn giải đủ kiểu, vẽ ra đủ cáo buộc: từ tội mê văn hóa Việt Nam Cộng Hòa đến tội phản quốc.

Sau thất bại trước đối thủ đảng Dân Chủ Joe Biden trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, nội các “gia đình trị” của Donald Trump gần như biến mất khỏi chính trường. Các đồng minh không thể có cùng tiếng nói với Trump, nhất là sau vụ bạo loạn Quốc Hội Jan 06. Duy nhất một người vẫn một lòng trung thành không bỏ rơi Trump, đó chính là Stephen Miller. Nhiệm kỳ hai của Trump, người được cho là có quyền lực hơn trong vòng tròn thân cận của Trump, hơn cả JD Vance, chẳng ai khác hơn chính là Stephen Miller. Để tạo ra những ảnh hưởng chính trong chính quyền Trump hôm nay, Miller đã có một đường dài chuẩn bị, khôn ngoan và nhẫn nại.

Đầu tháng 8 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã ký một mệnh lệnh đặc biệt, chỉ đạo các cơ quan hữu trách lập kế hoạch đưa quân đội Hoa Kỳ đi trấn áp các tổ chức tội phạm ở Mỹ Latinh. Khoảng hai tuần sau, mệnh lệnh đã thành hiện thực. Ba khu trục hạm có gắn phi đạn viễn khiển (guided-missile destroyers) của Hoa Kỳ đã được khai triển tới vùng biển Venezuela, đảm trách việc chặn giữ các chuyến hàng ma túy.

Một góc khuôn viên của Đồi Capitol sáng Thứ Tư là những câu chuyện tưởng đã bị chôn vùi, nay được kể ra trong sự run rẩy, xúc động và cả nước mắt. Trước hàng chục ống kính truyền thông chiếu trực tiếp trên toàn quốc, khoảng mười người phụ nữ lần lượt kể ra câu chuyện của chính mình – nạn nhân của Jeffrey Epstein, tỷ phú tội phạm tình dục và buôn bán mại dâm trẻ vị thành niên. Ngày đó, những phụ nữ này chỉ vừa 16, 18 tuổi, nhỏ nhất là Marina Lacerda, 14 tuổi.

Ở đời, chẳng có ngai vàng nào là miễn phí. Muốn hỏi cưới công chúa thì phải có sính lễ. Làm gì có chuyện đi tay không mà cuỗm được gái đẹp — trừ trường hợp dùng quyền lực bẩn thỉu cưỡng hiếp gái tơ (nghe quen quen). Muốn làm đàng anh đàng chị không thể vừa keo kiệt vừa đòi được người ta kính nể. Quy luật xưa nay không đổi ăn khế thì phải trả vàng. Ngai vàng toàn cầu cũng vậy -- không chỉ làm bằng vàng, mà còn bằng chi phí, lời hứa, và trên hết, là sự tín nhiệm.
Trang đầuTrang trước45678910Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.