Trong sự thay đổi nhân viên trong nội các ‘như thay đổi áo’ thời TT Trump, John Bolton là nhân vật trọng yếu thứ ba trong ngành An Ninh QG bị mất ghế.
John Robert Bolton, sinh năm 1948, tại Baltimore, Maryland, nhân viên chánh phủ HK phục vụ trong nhiệm vụ cố vấn an ninh quốc gia từ 2018 – 19, dưới thời TT Trump. Trước kia Bolton là đại sứ lâm thời cho HK tại LHQ , 2005-06. Là con của người lính cứu hoả thành phố Baltimore, sau đó học ĐH Yale và tốt nghiệp cử nhân hạng danh dự tối cao về chính trị học và sau đó tốt nghiệp tiến sĩ ngành luật.
Bolton học ĐH Yale, Cử Nhân năm 70 - Tiến sĩ Luật năm 74 – và sau đó phục vụ phần lớn thời gian của mình trong chánh phủ. Thuộc khối bảo thủ đảng CH, ông bắt đầu phục vụ trong ngành hành chánh liên bang của TT Ronlad Reagan, giữ chức vụ trong Cơ quan Phát triển Qtế HK và là phụ tá cho Bộ Trưởng Tư pháp từ 1985-89. Từ 1989 đến ‘93, phụ trách chứ vụ trợ lý bộ N.G. của TT George H.W. Bush về bang giao quốc tế, và nhiều chức vụ quan trọng trong các tổ chức khác.
Trong chánh quyền của TT George W. Bush, Bolton là phụ tá cho cơ quan kiểm soát quân sự và an ninh quốc tế. Ông chủ trương đảo ngược một số vị thế ngoại giao của HK, kể cả việc rút lui yểm trợ cho Cơ quan Tài phán Hình sự quốc te, và rút lui khỏi Hiệp ước Chống hỏa tiễn liên lục địa. Bolton thành công trong việc ngưng một hội nghị Quốc tế về vũ khí sinh học . Có thời gian ông là thành viên của phái đoàn HK trong bàn hội nghị với Bắc Hàn, nhưng bị mời ra khỏi bàn hội năm 2003, sau khi có lời miệt thị lãnh tụ Bắc Hàn.
Tháng Tám năm 2005, TT Bush chỉ định ông là đại sứ tại LHQ, tronh khi QH chưa nhóm họp. TT Bush đã đề cử Bolton cho chưc vụ này vào tháng Ba năm đo. Nhưng cuộc điều trần diễn ra tại Uỷ ban Đối ngoại Thượng viện thật đầy đối nghịch. Thượng viện mà phe CH nắm đa số không vận động được đa số ủng hộ cho sự đề cử Bolton và sau cùng việc đề cử bị thất bại.
Bolton theo chính sách ngoại giao ‘diều hâu’ và biện hộ cho việc thay đổi chế độ của Iran, Syria, Lybia, Venezuala, Cuba, Yeman, và Bắc Hàn. Ông ta liện tục kêu gọi chấm dứt việc điều đình về nguyên tử với Iran. Ông ủng hộ chiến tranh Iraq và việc tiếp tục chiếm đóng Iraq. Ông ủng hộ liên tục cho việc dùng quân sự và thay đổi chế độ ở Syria, Libya và Iran. Ông ta là người thuộc dảng CH, cánh bảo thủ.
Trong thập niên sáu mươi, Bolton ủng hộ cuộc chiến ở Việt Nam, nhưng tránh phục vụ tại VN bằng cách gia nhập Vệ Binh Quốc Gia trong bốn năm, và sau đó phục vụ trong Quân Đội Trừ bị HK trong hai năm. Ông ta viết trong niên cảo của ĐH Yale là: “Tôi thú nhận là tôi không có ý muốn bị chết trên cánh đồng lúa ở Đông Nam Á. Tôi xem như cuộc chiến ở VN bị thua trận”. Ông nói là mình tránh đi đánh trận ở VN là vì: “ khi tôi sắp ra trường năm 1970, thì tôi thấy rõ là những người chống đối cuộc chiến làm cho nó chắc chắn bị thất bại...”.
Bị tấn công nặng nề nhất là việc ông liên tục theo đuổi đường hướng ngoại giao theo giải pháp của riêng mình, dù cho nó không phù hợp với quan điểm của chính sách chánh phủ. Thí dụ như ông biện hộ cho chính sách một Đài loan độc lập, trái ngược với chính sách một nước China của Hoa Kỳ. Ông ta gây sức ép lên các nhà phân tích tình báo để họ báo cáo những tìm thấy có lợi cho quan điểm của mình. Nếu không, họ sẽ bị thuyên chuyển hay đuổi việc, như và ông ta đã nói dối trứơc QH năm 2003.
Bolton nhiều lần coi thường LHQ, cũng như các hiệp ước quốc tế. Ông vận động chống lại nhiệm kỳ thứ ba của Tổng Gíam Đốc Cơ quan Nguyên tử Quốc Tế là Mohamed ElBaradei. Người ta thấy rõ việc làm đầu tiên của Bolton là đòi hỏi thay đổi lớn trong bản thảo của một văn kiện đòi cải tổ LHQ.
Nhiệm kỳ tạm của Bolton chấm dứt năm 2006. Sau khi rời chức vụ, Bolton tái tục công việc với các tổ chức bảo vệ nghiên cứu về phúc lợi xã hội, chánh phủ , kinh tế, nhất là trong tổ chức AEI về các vấn đề liên hệ. Ông cũng là cố vấn cho đài truyền hình Fox News. Trong kỳ tranh cử năm 2012, ông là cố vấn cho ứng viên Mitt Romney.
Tháng Ba năm 2018, TT Trump tuyên bố Bolton thay thế Thiếu tướng H.R. McMaster làm trưởng Hội Đồng An Ninh Quốc Gia. Bolton nhậm chức không đòi hỏi sự chuẩn thuận của Thượng Viện. Tuy nhiên, sau này ông thấy mình có ý kiến đối nghịch với Trump, nhất là về các vấn đề liên quan đến Bắc Hàn và Iran. Trong khi Bolton chủ trương cứng rắn với hai quốc gia này, thì Trump lại tỏ ra ngày càng muốn thương thảo với họ. Tháng Chín năm 2019, Bolton từ chức, trong khi Trump cho là ông ta yêu cầu Bolton từ chức.
Nguồn:
Gửi ý kiến của bạn
