Hôm nay,  

Tháng Ba Nhớ Về Chí Sĩ Phan Châu Trinh

4/2/202118:23:00(View: 4900)

                         



blank
Chí Sĩ Phan Châu Trinh

Hàng năm cứ vào cuối tháng 3, Hội Ái Hữu Cựu Học Sinh trường Phan Châu Trinh Đà Nẵng – AH CHS PCT ĐN ( Website: Phanchautrinhdanang.org ) đều cử hành long trọng ngày Giỗ Cụ Phan. Nhưng vì đại dịch Covid-19, việc làm trên đã bị gián đoạn, cũng như bao nhiêu hội đoàn khác đã không thể tổ chức tụ họp đông đủ như mọi năm.

Tuy nhiên đầu năm nay việc kiểm soát đại dịch tương đối  có chiều hướng tốt, Vaccine đã được nhiều người dân ủng hộ, chính quyền địa phương các cấp đã ban hành lệnh cho phép tụ tập không quá đông người trở lại tùy theo mỗi hoàn cảnh. Do đó Ban Chấp Hành, với sự khuyến khích của ông Hội Trưởng Phan Ứng Thời, Hội AH CHS PCT ĐN đã tổ chức một buổi họp mặt nhỏ để tưởng nhớ về Chí Sĩ Phan Châu Trinh vào trưa ngày Thứ Bảy 27/3/2021 tại một nhà hàng ở vùng Little Saigon, Nam California.

blank
Đây là lần gặp mặt đầu tiên, sau nhiều năm tháng xa cách vì dịch Covid-19 lan tràn, của đa số thành viên trong Ban Chấp Hành và một số thân hữu cùng cựu học sinh trường Phan Châu Trinh Đà Nẵng. Tuy cuộc họp mặt trong không gian giới hạn, các CHS TH PCT và thân hữu đã có giây phút tưởng nhớ về nhà cách mạng xứ Quảng, mà đa số đều hãnh diện được học dưới mái trường mang tên Cụ.

 

 Anh Hội trưởng đã tuyên bố lý do và ý nghĩa của việc tưởng nhớ Cụ trước khi mọi người cùng nhau dùng cơm trưa thân mật. Buổi họp mặt tuy đơn sơ nhưng đã là dịp làm nhắc lại tình mến yêu về mái trường xưa và bao kỷ niệm thời cắp sách đến trường. Có nhiều anh chị đã từng vào trường Phan Châu Trinh ngay những ngày phôi thai vào những đầu năm 1950’s !! Kỷ niệm xa xưa ấy, nhân chứng lâu năm ấy nào dễ ai có được như những CHS TH PCT hôm nay!

Năm nay  gần giữa phần tư của thế kỷ 21, mỗi lần nhắc về chí sĩ Phan Châu Trinh là nhắc về những cơ hội mà đất nước đã không may bỏ lỡ..

Trong số các sĩ phu đương thời và cả sau này, Cụ Phan Châu Trinh là người thấy rõ nhất những nhược điểm của con người và xã hội Việt Nam. Ông chủ trương phải thay đổi bằng cách nâng cao trình độ hiểu biết và đạo đức của người Việt, phát triển kinh tế, văn hóa dân tộc, học những tư tưởng tiến bộ của Phương Tây, từ bỏ phong tục tập quán lạc hậu... “

Chủ trương của Cụ Phan là:

    Khai dân trí: bỏ lối học tầm chương trích cú, mở trường dạy chữ Quốc ngữ cùng kiến thức khoa học thực dụng, bài trừ hủ tục xa hoa.

    Chấn dân khí: thức tỉnh tinh thần tự lực, tự cường, mọi người thấu hiểu được quyền lợi và nghĩa vụ của mình, giải thoát khỏi tư tưởng chuyên chế phong kiến.

    Hậu dân sinh: phát triển kinh tế, cho dân khai hoang làm vườn, lập hội buôn bán, sản xuất hàng trong nước v.v..

 Trong một bài viết đăng trên Đặc San của Đại Hội Toàn Thế Giới Kỳ IV tại Nam California của Hội AH CHS PCT Đà Nẵng vào tháng 7-2018, LS Đỗ Thái Nhiên (một CHS PCT) đã nhấn mạnh và khai triển đến các khía cạnh trên của Tư Tưởng Phan Châu Trinh. Ông viết “ Dân trí là bài học công bằng và lẽ phải. Dân khí là bài học đòi hỏi con người phải can đảm biến dân trí thành hành động cụ thể, phải can đảm bảo vệ công bằng và lẽ phải”.

Tiếc thay trong lúc này Việt Nam vẫn chưa có được các điều nêu trên. Đất nước vẫn còn lạc hậu về mọi mặt. Cái bề ngoài “văn minh” giả tạo dưới chế độ độc đảng độc tôn không làm cho   đất nước phú cường theo đúng nghĩa của nó.


blank

Đám tang Cụ Phan tại Sài Gòn vào ngày 24-3-1926 có rất đông đồng bào tham dự,  nhất là giới thanh niên sinh viên học sinh. Đa số tuy trải qua một thời gian ngắn với các hoạt động của Cụ Phan Châu Trinh, nhưng họ đã nhìn ra thế nào là con đường “Chính nghĩa” cho đất nước. Tiếc thay thực dân, phong kiến, học thuyết ngoại lai xâm nhập vào Việt Nam sau đó và đến bây giời đã cướp đi ước mơ của hàng triệu triệu con dân Việt..Mơ một nước Việt Nam Tự Do, Dân Chủ, Công Bằng, Pháp Trị, Canh Tân theo tinh thần Dân Tộc, không vay mượn hay trung thành với ngoại bang....


Little Saigon Một Ngày Trong Tháng Tư Đen – 2021

Võ Văn Thiệu

 

Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
Texas, mùa thu 2025 – trên khuôn viên đại học giữa vùng đất vốn tự hào là “trái tim bảo thủ của nước Mỹ”, thay vì nghe tiếng lá thu rơi, người ta lại nghe tiếng giày đinh vang vọng, bước chân của bóng ma McCarthyism quay về - phiên bản thế kỷ 21 - trở lại giảng đường với tốc độ và sự kinh dị của thời đại kỹ thuật số. Ngày 9 tháng 9, trên bục giảng của trường Texas A&M University, giáo sư Melissa McCoul trong giờ văn học thiếu nhi, dùng hình một con kỳ lân tím để nói với sinh viên rằng bản sắc con người không chỉ có hai nửa nam–nữ. Một sinh viên giơ tay hỏi: “Điều này có hợp pháp không?” và viện dẫn sắc lệnh mà Tổng thống Donald Trump ký hồi tháng Giêng, tuyên bố chỉ có hai giới tính sinh học. Bà McCoul đáp bằng lý lẽ, không viện dẫn chính trị. Nhưng một chiếc điện thoại trong lớp đã ngầm quay lại hình ảnh. Và chỉ ít lâu sau, cả nước đều xem đoạn clip ấy – không phải để học, mà để phán xét.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi thể chế, phương Tây và Việt Nam đang phải đối diện trước những thách thức nghiêm trọng về cải cách chính sách để cho phù hợp với nhu cầu của thời đại mới, nhất là vai trò của pháp luật. Pháp luật là nền tảng thiết yếu cho sự vận hành ổn định và công bằng của xã hội. Là hệ thống quy phạm điều chỉnh hành vi con người, pháp luật không chỉ bảo vệ quyền lợi cá nhân và tập thể mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững. Trong xã hội hiện đại, vai trò của pháp luật được thể hiện rõ nét qua các lĩnh vực như bảo vệ an ninh quốc phòng, duy trì trật tự xã hội, bảo đảm quyền tự do cá nhân, phát triển phúc lợi xã hội, và thúc đẩy tinh thần hợp tác cũng như hội nhập.
Ngày 30 tháng 9 năm 2025, tại căn cứ Thủy Quân Lục Chiến ở Quantico, Virginia, Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth bước lên sân khấu trước hàng trăm tướng và đô đốc được triệu tập từ khắp nơi trên thế giới. Ông tuyên bố sẽ “cải tổ văn hóa quân đội” bằng mười chỉ thị mới, nhằm quét sạch cái mà ông gọi là “rác rưởi thức tỉnh” và khôi phục “tinh thần chiến binh”. Cụm từ ấy – nửa ca tụng bạo lực, nửa tán dương cơ bắp – nay đã trở thành thương hiệu chính trị của Hegseth. Trong cuốn Cuộc Chiến Chống Lại Những Chiến Binh (2024), ông cho rằng việc phụ nữ được đưa vào các vai trò chiến đấu đã “làm cạn kiệt” tinh thần này, khiến quân đội Hoa Kỳ “ít sát thương hơn.” Nghe qua, người ta tưởng quân đội chỉ tồn tại để đong máu đếm xác.
Ông bà xưa đã nói, nắm thì “nắm kẻ có tóc ai nắm kẻ trọc đầu.” Cách nói dân gian này rất cụ thể và dễ hình dung, người có tóc thì dễ bị nắm, bị túm, còn người trọc đầu thì không thể nắm được. Mang câu nói này vào chính trường Mỹ hiện tại, quả là khôi hài, nhưng không kém màu bi kịch. Nó phản ánh một sự thật trần trụi và không thể tránh khỏi: Quyền lực, chính sách, sắc lệnh hành pháp, các cuộc chiến pháp lý và ‘tuổi thọ’ chính trị của người đứng đầu nhánh hành pháp đang phụ thuộc vào sự phục tùng của các nhà lãnh đạo và những tài phiệt. Họ là ai? Họ là một mạng lưới của các quan chức, nhà lập pháp, giám đốc điều hành truyền thông, nhà tài trợ…, những người đã chọn chọ họ một thế đứng, xuôi theo những gì tổng thống muốn.
Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ đang đánh một đòn nguy hiểm: huy động các văn phòng công tố đi điều tra mạng lưới từ thiện Open Society Foundations của gia đình Soros, một quỹ từ thiện quốc tế, nổi tiếng với việc tài trợ cho các dự án dân chủ, giáo dục và nhân quyền trên khắp thế giới. Danh sách cáo buộc nghe cứ như “vật lạ”: từ đốt phá đến tài trợ khủng bố. Open Society Foundations lập tức phản đối, khẳng định mình hoạt động hợp pháp, và nhắc lại điều mà bất cứ người tỉnh táo nào cũng hiểu: khi chính quyền có thể tùy tiện lấy một nhóm dân sự làm vật tế, thì quyền của mọi nhóm khác cũng chẳng còn gì bảo đảm.
Trong nhiều thập niên qua, giải pháp hai nhà nước luôn được xem là phương án khả thi nhằm mang lại hòa bình cho khu vực Trung Đông. Tuy nhiên, tiến trình này vẫn chưa đạt được kết quả cụ thể. Gần đây, cuộc tranh luận về việc công nhận nhà nước Palestine đang có những chuyển biến mới khi Pháp và Ả Rập Xê Út tổ chức một hội nghị quốc tế tại New York, ngay trước thềm Đại hội thường niên của Liên Hiệp Quốc.
Hôm Thứ Sáu 26/9, Tổng Biên Tập JEFFREY GOLDBERG của tạp chí The Atlantic gửi ra tuyên bố phản đối lệnh của Ngũ Giác Đài về việc áp đặt, kiểm duyệt báo chí. Tuyên bố ghi rõ: “Về cơ bản, The Atlantic phản đối những hạn chế mà Ngũ Giác Đài đang cố gắng áp đặt đối với các nhà báo đưa tin về vấn đề quốc phòng và an ninh quốc gia. Những yêu cầu này vi phạm quyền Tu Chính Án Thứ Nhất của chúng ta, và quyền của người Mỹ muốn biết hình thức khai triển nguồn lực và nhân sự vốn do tiền thuế của người dân tài trợ. Những quy định này cũng phá vỡ các thông lệ lâu đời - dưới thời tổng thống của cả hai đảng, trong suốt thời kỳ chiến tranh và khủng hoảng quốc gia - vốn cho phép các phóng viên Ngũ Giác Đài thực hiện công việc của mình mà không bị can thiệp chính trị.” The Atlantic đăng tuyên bố này trên trang mạng xã hội chính thức của tạp chí.
Chuyện phải, trái ở đây không hẳn là chuyện đúng, sai mà đúng ra là chuyện bên phải (khuynh hữu hay thiên hữu) và bên trái (khuynh tả hay thiên tả) trong chính trị Mỹ. Tất nhiên, trên đời này mọi chuyện đều có hai mặt của nó. Trong chính trị cũng thế, đã có cánh phải thì ắt có cánh trái, vì đó không những là bản chất tương đối của mọi sự mọi vật mà còn là hiện tượng phải có trong một nền dân chủ. Tuy nhiên, nền chính trị Mỹ trong những năm gần đây đã bị phân cực và phân hóa trầm trọng. Thể chế dân chủ kiểu mẫu của Mỹ xưa nay đương nhiên chấp nhận sự khác biệt vì đó là một trong những yếu tính ắt có của một nền dân chủ thật sự. Nhưng đẩy sự khác biệt của mình đến mức cực đoan và biến sự khác biệt của người khác thành kẻ thù bất dung thì là hiện tượng biến dạng nguy hiểm báo hiệu sự sụp đổ của nền dân chủ. Nước Mỹ trong những năm gần đây đã chứng kiến nhiều hiện tượng cực đoan như thế.
Với sự tham gia của khoảng 100.000 binh sĩ, cuộc diễn tập quân sự Nga-Belarus mang tên “Zapad 2025” đang được khối NATO theo dõi chặt chẽ và các quốc gia phía đông của liên minh cực kỳ lo ngại, đặc biệt nhất là sau khi các máy bay không người lái của Nga xuất hiện trên bầu trời Ba Lan. Cuộc tập trận này vẫn diễn ra theo chu kỳ bốn năm một lần, nhưng lần này, chính giới và công luận xem đây là phép thử đối với khả năng phản ứng của NATO trong bối cảnh địa chính trị mới. Để đối phó, NATO và Ukraine đang tăng cường các biện pháp an ninh, khi nguy cơ chiến tranh được đánh giá là ngày càng leo thang. Kinh nghiệm từ năm 2022 cho thấy Nga đã tiến hành các cuộc tập trận trước khi mở cuộc tấn công vào Ukraine. Câu hỏi đặt ra là liệu lịch sử có lặp lại không và tình hình hiện nay nghiêm trọng đến mức nào?
Khi chính phủ liên bang đe dọa cắt hàng tỷ đô la tài trợ nghiên cứu cho Harvard, đó không chỉ là một quyết định ngân sách. Đó là một phép thử cho chính nền tảng dân chủ: liệu chính quyền có thể dùng sức mạnh tài chính để định đoạt tư tưởng hay không. Tòa án liên bang vừa trả lời dứt khoát: không.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.