(Ảnh ghép, ảnh nguồn Không có kiếm, từ: The Economic Time.)
- “Tổng thống Trump sẽ làm gì tiếp theo?
Thay vì hỏi như vậy, bạn nên hỏi: -“Tiếp theo chuyện gì sẽ xảy ra cho Tổng thống Trump?”
Nếu theo dõi thời sự, tôi chắc bạn không ngạc nhiên khi thấy ông Trump năng nỗ tận lực hành động từ ngày nhậm chức lần thứ hai, nhưng tôi chắc bạn đã tự hỏi, sao chưa thấy bên đảng Dân Chủ có phản ứng tích cực nào cả? Đa số những nhân vật có ảnh hưởng lớn trong đảng Dân Chủ dường như im lặng trước hành vi ông Trump và bộ nội các gây xáo trộn. Cho đến nay, chỉ vài người có chức sắc cao trong đảng lên tiếng chống đối, có vẻ như là việc phải làm, như thượng nghị sĩ Cory Booker, Thượng nghị sĩ Bernie Sander …
Phải chăng, người tử tế khi thua thì cam tâm nhẫn nhục chờ thời?
Hay “Gặp thời phải thế, thế thời phải thế?” (*)
100 Ngày Biểu Hiện.
Khi ngồi vào chiếc ghế tổng thống Mỹ, 100 ngày làm việc đầu tiên là biểu hiện để được đánh giá những xu hướng và mục tiêu trong bốn năm tại nhiệm.
Sự tích này bắt đầu từ tổng thống thứ 47, Franklin D. Roosevelt (nhiệm kỳ đầu tiên 1933). “Ông đã hứa sẽ thực hiện những cải cách lớn trong 100 ngày đầu tiên làm tổng thống Hoa Kỳ trong bối cảnh cuộc Đại suy thoái. Sau khi ông đưa ra nhiều chính sách quan trọng trong giai đoạn đó, các sự kiện của "100 ngày đầu tiên" đã trở thành tiêu chuẩn chung để đánh giá các tổng thống tương lai trong nền chính trị Hoa Kỳ.” (Wikipedia.)
Nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, năm 2016-2020, Wikipedia viết “Donald Trump đã đưa ra một loạt các lời hứa trong 100 ngày đầu tiên của nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên của mình, bắt đầu vào năm 2017. Trump đã phải vật lộn để thực hiện nhiều lời hứa trong số này do sự phản đối của Đảng Dân chủ và đấu đá nội bộ giữa Đảng Cộng hòa tại Quốc hội, mặc dù ông đã bác bỏ chuẩn mực "100 ngày đầu tiên" là một cột mốc nhân tạo. Tuy nhiên, Trump đã ban hành nhiều chính sách lớn và ký nhiều sắc lệnh hành pháp hơn trong 100 ngày đầu tiên của ông so với bất kỳ tổng thống nào kể từ Harry S. Truman.”
Bây giờ, có lẽ bạn đọc không còn ngờ vực gì về thói quen, nói mà không làm, nói một đường làm một nẻo của ông Trump. Và thói quen hành động tới tấp trong 100 ngày biểu hiện, bắt đầu từ 20 tháng 1, chấm dứt ngày 30 tháng 4, 2025.
“Chỉ riêng ngày đầu tiên nhậm chức đã có 26 sắc lệnh, ông đã ban hành nhiều sắc lệnh hành pháp hơn bất kỳ tổng thống nào khác trong lịch sử vào ngày đầu tiên. Nhiều sắc lệnh hành pháp ban đầu của Trump đã hủy bỏ các sắc lệnh của chính quyền Biden. Trong những tuần đầu tiên, một số hành động của ông đã phớt lờ hoặc vi phạm luật liên bang, các quy định và Hiến pháp theo các học giả pháp lý Hoa Kỳ.
Bốn ngày sau nhiệm kỳ thứ hai của Trump, phân tích do Time thực hiện phát hiện ra rằng gần hai phần ba các hành động hành pháp của ông "phản ánh hoặc phản ánh một phần" các đề xuất từ Dự án 2025, được Bloomberg Government ủng hộ. Sau khi nhiều sắc lệnh bị các thẩm phán liên bang chặn lại, chính quyền Trump đã gia tăng chỉ trích đối với ngành tư pháp và đảng Cộng hòa tại Quốc hội kêu gọi luận tội các thẩm phán liên bang đã phán quyết chống lại Trump.”
Tôi chắc rằng các bạn đã đọc quá nhiều những bài phân tích, lý luận và phê bình về những sắc lệnh của ông Trump đã ban hành nườm nượp. Sự năng nỗ này dĩ nhiên là có mục tiêu và mục đích. Vì vậy, qua lời khen-chê, các bạn có thể nhìn thấy những mục tiêu ngắn hạn, dài hạn, và mục đích tối hậu là gì? Từ từ trong năm, chúng ta sẽ bàn thảo với nhau. Trong bài viết này, bạn và tôi đang ngẫm nghĩ câu chuyện:
Nín Thở Qua Sông.
Trong một bối cảnh đe dọa, người bình thường hay bối rối, sợ hãi nín thở chờ đợi như một người đang vượt qua dòng sông sóng gió. Đối với kẻ trí giả, nín thở qua sông là một kế hoạch, không quá đau đớn như “khổ nhục kế”, gần giống như “giả ngu bất điên” nhưng lặng lẽ hơn. Để làm gì? Chờ đợi thời cơ.
Sự ồn ào náo nhiệt của Tòa Bạch Ốc, thêm phần phụ họa trống kèn của Elon Musk, trước hoạt cảnh này hầu hết các tai to mặt lớn của đảng Dân Chủ giữ im lặng trong vai trò khán giả. Âm thầm làm gì? Chưa biết. Họ chờ đợi cơ hội để chiếm lại đa số ở Thượng Viện và Hạ Viện hoặc ít nhất là đa số của một trong hai viện. Hai năm nữa, cuộc bầu cử sẽ đến thứ Ba, ngày 3 tháng 11, 2026. Nếu họ thắng được ba phần tư số ghế của mỗi viện, tất nhiên việc ngăn chận hoặc tiến trình luận tội Donald Trump có thể thực hiện.
Làm sao để có thể nắm chắc phần thắng lợi trong cuộc bầu cử lưỡng viện lần tới?
Nín thở qua sông. Chẳng những vậy mà còn thực thi thêm kế sách “Hỗn thủy mạc ngư,” khuấy nước đục, lén tay bắt cá. Nghĩa là, chẳng những im lặng, một số dân biểu hoặc thượng nghị sĩ của đảng Dân Chủ nên lên tiếng ủng hộ chính sách của ông Trump để họ tăng phần say sưa gây hấn với dân chúng, để đa số thành phần trung lưu thấp và dân nghèo, những người bỏ phiếu cho ông Trump, sẽ bị thiệt thòi vì chính sách “quan thuế”, một loại bế qua tỏa cảng về diện kinh tế toàn cầu, đời sống sẽ đắc đỏ, sẽ thất nghiệp, sẽ nghèo hơn, họ sẽ tỉnh thức, không bỏ phiếu cho đảng Cộng Hòa Trump kỳ tới. Nhất là thành phần lãnh Medicare, Medicaid, sẽ chật vật sinh sống và khó khăn khi vào bệnh viện, khi mua thuốc giá cao. Chính sách kinh tế của Trump chỉ có lợi cho thành phần trung lưu cao cấp và giới thượng lưu giàu có, nhất là các bậc triệu và tỷ.
Hỗn mạc thủy ngư cổ võ ông Trump hăng say thêm việc uy hiếp đồng minh, áp đảo phe phái đối lập, trả thù quá khứ, xem thường luật pháp, mưu toan sửa đổi hiến pháp, thực hiện mộng bá vương với ‘tể tướng’ Musk. Càng lộng hành càng nhiều kẻ thù, càng nhiều kẻ chống đối, càng nhiều kẻ quay lưng. Đúng như “Quá mù ra mưa”. Hễ sương mù quá độ tất nhiên sẽ sinh ra mưa gió. Trong bối cảnh cận tưởng này, tôi chắc rằng một số đảng viên đảng Cộng Hòa cũng sẽ nhìn thấy, một số sẽ phải chống lại chính sách của Trump để giữ chặt vị trí cho thượng nghị sĩ và dân biểu của đảng Cộng Hòa trong tương lai.
Không chỉ ông Trump mà tể tướng Musk cũng gây hấn không kém. Tôi chắc rằng trong bốn năm tới, ông Musk còn làm nhiều chuyện kinh đảo hơn nữa, vì sao?
Vì đa số những chuyện đổi thay dưới triều đại Trump do ông cố vấn sẽ mang đến quyền lợi lớn và đặt mấu chốt lâu dài cho vương triều Musk. Người đang ôm ấp mộng đệ nhất UHNW, thủ lãnh siêu giàu, và mộng âm thầm hơn nhưng có thể thấy lén, trèo lên ghế cao khi ông Trump về hưu. Tuy nhiên, trớ trêu thay! Ông Trump vừa tuyên bố thẳng thừng, không phải nói đùa, xuyên qua hiến pháp, có cơ hội để ông có thể làm tổng thống thêm 4 năm nữa. Còn nếu như lần bầu cử lưỡng viện tới, đảng Cộng Hòa thắng được ba phần tư số ghế của mỗi viện, chắc chắn ông Trump sẽ thay đổi hiếp pháp một cách hợp lệ. Tổng thống già nhất và lâu nhất trong lịch sử Hoa Kỳ. Ông Musk là người khôn ngoan, chưa hẳn đã ủng hộ ý thích này của Trump.
Sư khôn ngoan của Musk thể hiện qua việc ông chuẩn bị rời bỏ vai trò lãnh đạo nhóm cắt giảm thâm hụt một nghìn tỷ trong vai trò người đứng đầu Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE) vào cuối tháng năm 2025, theo lời ông tuyên bố. Ông tự dọn cho bản thân một hình ảnh người hùng “cứu” thâm thủng ngân sách. Một nghìn tỷ nếu ông có thể kiếm được như tuyên bố chỉ là lợi ích ngắn, những hậu quả cắt giảm nhân sự và tài chánh sẽ tạo ra tổn hại lâu dài, nhưng ông đã ra đi khi thành công ở đỉnh cao. Ai đó bước vào vị trí của ông sẽ nhận lãnh những tai vạ của sự tổn hại lâu dài đó. Chúng ta sẽ có dịp bàn thảo về “Nhị hổ nhất lâm,” hai cọp đực mà ở chung một rừng, chuyện gì sẽ xảy ra?
Sau 100 ngày biểu hiện, tình hình nín thở qua sông có thể thay đổi, nếu những hành động hành pháp gây ra nhiều chống đối, nhiều khổ tâm cho dân chúng, nếu sương mù đã dày đặc, đã đủ cường độ, mưa thôi, chờ gì nữa.
Sự im lặng hiện nay của đảng Dân Chủ là thái độ tính toán, cân đo thời cơ. Nín thở qua sông kiểu người nhái, lặn sâu rồi nổi lên khi cần thiết.
Tiếp tục, ông Trump vẫn gây hấn với đám di dân, gây hấn với quan thuế thế giới, gây hấn với ngành giáo dục, gây hấn với trí tuệ hàn lâm, học đường và lòng yêu thương của cha mẹ bảo vệ con cái không bị thất học hoặc bị học trong bối cảnh và tâm trạng kỳ thị.
Tiếp tục, trong hai năm tới khi ông Trump còn nắm đa số ở lưỡng viện và đa số ở Tòa Tối Cao, (lưu ý, dạo này ông Trump hay đi thăm viếng các quan tòa tối cao,) ông sẽ còn gây hấn mở rộng và áp đảo vào những lãnh vực khác. Cứ như vậy, tất nhiên sương mù càng lúc càng gia tăng, việc quá mù ra mưa sẽ chẳng đặng đừng. Rồi quá mưa ra lụt. Quá lụt nghĩa là tức nước vỡ bờ. Nghĩa là, gặp thời thế thế thời không phải thế.
Hãy thử hỏi ông Trump đang thực hiện những mục tiêu gì? Cho mục đích gì? Mình, những người đọc Việt báo, sẽ hẹn nhau trong những cuộc bàn thảo tới, với câu hỏi vẫn là,
“Tiếp theo, chuyện gì sẽ xảy ra cho Tổng thống Trump?”
Ngu Yên
Ghi:
(1) Câu đối nổi tiếng của Ngô Thì Nhậm
Gửi ý kiến của bạn
