Hôm nay,  

Hệ Thống Miễn Dịch Của Chúng Ta Chống Lại Cúm Theo Mùa Như Thế Nào?

15/12/202300:00:00(Xem: 2462)
he thong mien dich

Đội hình phòng thủ của cơ thể con người rất tài tình  – từ những kháng thể được tạo ra theo nhu cầu cho đến những sát thủ tự nhiên, giúp ngăn chặn bịnh tật xâm nhập. (Nguồn: pixabay.com)


Mỗi ngày, cơ thể chúng ta đều đối mặt với rất nhiều kẻ xâm nhập tiềm ẩn, đặc biệt là trong mùa lạnh và ở những vùng khí hậu lạnh. Những vi sinh vật này, được gọi là các tác nhân gây bệnh (hay mầm bệnh), xuất hiện dưới nhiều hình thức như vi-rút, vi khuẩn, ký sinh trùng và nấm. Hệ thống miễn dịch của cơ thể thiết lập nhiều tuyến phòng thủ để chống lại chúng. Và đây là cách hệ thống đa tầng này hoạt động.
 
Học từ kinh nghiệm
 
Không giới hạn trong một bộ cơ quan cụ thể, hệ thống miễn dịch hoạt động khắp cơ thể, sử dụng hàng ngàn tỷ tế bào miễn dịch và các phân tử chuyên biệt. Tuyến phòng thủ đầu tiên nằm ở hàng rào vật lý của da và màng nhầy, ngăn chặn và bắt giữ ‘những kẻ xâm lược.’ Tầng thứ hai là hệ thống miễn dịch bẩm sinh, bao gồm các tế bào trong đó có phagocytes (tế bào thực bào), nhiệm vụ cơ bản của chúng là ăn kẻ xâm nhập. Ngoài các tế bào miễn dịch này, còn có nhiều hợp chất hóa học khác phản ứng với nhiễm trùng và tổn thương, chạy đến nơi để tiêu diệt mầm bệnh, đồng thời bắt đầu sửa chữa mô.
 
Tuyến phòng thủ thứ ba của cơ thể – hệ thống miễn dịch thích ứng – là phản ứng cuối cùng, cụ thể hơn. Các chiến binh tinh nhuệ được huấn luyện theo nhu cầu; nghĩa là chúng được tạo ra để phản ứng với mầm bệnh mà cơ thể chưa từng gặp trước đó. Một khi được kích hoạt ở một phần của cơ thể, hệ thống thích ứng hoạt động khắp cơ thể và ghi nhớ các kháng nguyên (chất gây ra phản ứng miễn dịch). Lần tới chúng xuất hiện, cơ thể sẽ phản kích nhanh và mạnh mẽ hơn.
 
Tế bào sát thủ (Killer cells)
 
Khả năng phòng thủ nội bộ của cơ thể chủ yếu dựa vào hai loại tế bào hung hãn: thực bào (phagocytes) và tế bào sát thủ tự nhiên (natural killer cells hay tế bào NK). Các tế bào thực bào chủ yếu là đại thực bào (macrophages). Đúng nghĩa là “những kẻ ăn no,” các đại thực bào lang thang đó đây để tìm kiếm sự lây nhiễm và ăn thịt vi khuẩn và tàn dư. Các đại thực bào cố định sống trong các cơ quan như gan và não. Xếp sau đại thực bào, loại thực bào quan trọng nhất là bạch cầu trung tính (neutrophils), loại tế bào bạch cầu phổ biến nhất. Một loại tế bào bạch cầu khác là eosinophil (hay bạch cầu ưa acid), không ‘tham ăn’ như thực bào nhưng lại rất quan trọng trong việc tiêu diệt giun sán và các loại ký sinh khác.
 
Tế bào sát thủ tự nhiên
 
Nhóm tế bào NK chiếm khoảng 5 đến 15% tổng số các tế bào lymphocytes. Giống như các tế bào thực bào, chúng cư trú ở lá lách, hạch bạch huyết và tủy xương đỏ. Những sát thủ hữu dụng này có thể tiêu diệt một số vi khuẩn truyền nhiễm và tế bào ung thư bằng cách nhắm mục tiêu vào những tế bào có lượng protein màng huyết tương không đủ. Chúng tấn công vào màng của mầm bệnh bằng các hợp chất gọi là perforins, khiến nạn nhân bị rò rỉ tới chết. Chúng cũng có thể ‘thả’ các phân tử ‘tự sát’ (apoptosis, tế bào chết theo chương trình) vào tế bào mục tiêu để tiêu diệt mầm bệnh.
 
Miễn dịch
 
Khác với cuộc tấn công quy mô lớn của hệ thống miễn dịch bẩm sinh, hệ thống miễn dịch thích ứng tấn công mầm bệnh bằng các kháng thể và tế bào cụ thể, được tạo ra theo nhu cầu. Các kháng thể và tế bào lymphocytes của hệ thống thích nghi có thể nhận ra hàng triệu mầm bệnh khác nhau, một số thậm chí không có trong tự nhiên, và chúng có thể phân biệt các tế bào bị nhiễm trùng, ung thư hoặc tế bào ngoại lai với các tế bào bình thường cùng loại trong một cơ quan.
 
Mỗi kháng thể và tế bào lymphocyte chỉ nhận biết một loại kháng nguyên. Các thụ thể (receptors) trên bề mặt của mỗi lymphocyte nhận biết cấu trúc hóa học đặc trưng của kháng nguyên, và khớp với kháng nguyên đó giống như khi tra một chiếc chìa khóa vào ổ khóa. Thông qua tiêm chủng, cơ thể được “đào tạo” cho quen với những kháng nguyên này. Sau đó, nguyên lý “Thứ gì không diệt được ta sẽ khiến ta mạnh mẽ hơn” được áp dụng. Hệ thống miễn dịch thích ứng tạo ra các kháng thể và tế bào cần thiết để khi tái nhiễm, chúng ta có khả năng chống trả và chiến thắng.
 
Vậy nên, khi bước vào mùa cúm và cảm lạnh, hãy nhớ rằng hệ thống miễn dịch thích ứng của quý vị luôn sẵn sàng: một lực lượng chiến đấu tinh nhuệ mang “ký ức” của sát thủ.
 
Nguồn: “Got a cold? Here’s how your immune system is fighting it.” được đăng trên trang Nationalgeographic.com.
 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Vào ngày Chủ Nhật 7 tháng 12 2023, tại Trung Tâm Thực Hành Chánh Niệm Nam Cali (MPC), Tiến Sĩ Giáo Dục Bạch Xuân Phẻ đã có buổi chia sẻ về cách hướng dẫn cho các em tuổi teen thực hành chánh niệm. Cùng tham dự buổi chia sẻ còn có chị Chơn Nguyên, y tá của Học Khu Centralia (Buena Park), huynh trưởng Gia Đình Phật Tử, nhiều bậc phụ huynh có con em đang ở tuổi teen, tăng thân Xóm Dừa, Nụ Hồng…
Thuốc diệt siêu vi (Antiviral drugs) thường được coi là một phát minh của thế kỷ 20. Nhưng một nghiên cứu gần đây đã phát hiện ra một điều bất ngờ trong hệ thống miễn dịch của chúng ta: Nó có thể tự mình tổng hợp các phân tử diệt siêu vi (antiviral) để phản ứng chống lại sự lây nhiễm của vi rút. Nhóm nghiên cứu đã tìm hiểu về một loại protein tạo ra các phân tử diệt siêu vi tự nhiên. Khác xa với phát minh hiện đại của nhân loại, tự nhiên đã tiến hóa các tế bào tiến hóa để tạo ra “loại thuốc” của riêng chúng – biện pháp phòng vệ xa xưa nhất để chống lại virus.
Trí tuệ nhân tạo / AI (Artificial Intelligence) gần đây được nhắc đến rất nhiều không những trong giới công nghệ máy tính mà cả trong các môi trường chính trị, kinh tế, xã hội vì tác dụng tiềm năng của nó trên mọi lãnh vực của đời sống con người. Riêng trong lãnh vực y học, AI đã và đang có những bước tiến đáng kể. AI đang được sử dụng để cải thiện kết quả của bệnh nhân, giảm chi phí và tăng hiệu quả trong chăm sóc sức khỏe, có khả năng cách mạng hóa y học bằng cách cung cấp các chẩn đoán chính xác hơn, kế hoạch điều trị cá nhân hóa và cải thiện việc chăm sóc bệnh nhân.
Cũng giống như một cuốn từ điển vật lý, ‘cuốn từ điển’ trong đầu của chúng ta cũng chứa thông tin về các từ, bao gồm các chữ cái, âm thanh và ý nghĩa hoặc ngữ nghĩa của từ, cũng như thông tin về các thành phần câu cú và cách ghép các từ lại với nhau để tạo thành các câu đúng ngữ pháp. ‘Cuốn từ điển’ đó còn là một cuốn từ điển các từ ngữ đồng nghĩa. Nó có thể giúp chúng ta kết nối các từ ngữ và xem chúng giống nhau về ý nghĩa, âm thanh hoặc chính tả như thế nào.
Vừa mới mua một thùng raspberry hôm qua, mà hôm nay chúng bắt đầu trông hơi…mốc lên rồi. Mà mang bỏ hết thì tiếc đứt ruột – hay là chỉ lấy những trái bị mốc bỏ ra là được? Không ít người sẽ quyết định như vậy. Tưởng chừng như vô hại, nhưng nấm mốc trên thực phẩm có thể gây ra nhiều vấn đề, từ chứng khó tiêu cho đến những tình huống nghiêm trọng nhất như tổn thương thận hoặc thậm chí là ung thư.
Các cơ quan y tế Trung Quốc tuần qua cho biết họ chưa phát hiện bất kỳ mầm bệnh bất thường hoặc chủng vi-rút mới nào sau khi Tổ Chức Y Tế Thế Giới (WHO) yêu cầu cung cấp thông tin về các đợt bùng phát bịnh hô hấp. WHO đã yêu cầu Trung Quốc cung cấp thêm thông tin chi tiết sau khi các tổ chức như Program for Monitoring Emerging Diseases (ProMED) báo cáo về các trường hợp viêm phổi chưa được chẩn đoán ở trẻ em ở miền bắc Trung Quốc.
Nghệ (turmeric) là một loài thực vật có hoa thuộc họ gừng. Từ lâu, nghệ đã được đánh giá cao trong nền y khoa cổ Ayurvedic ở Ấn Độ nhờ đặc tính chống viêm. Với ẩm thực Châu Á, nghệ cũng được ưa thích bởi hương vị và màu sắc của nó. Trong tiếng Hindi, nghệ được gọi là Haldi, có nguồn gốc từ tiếng Phạn có nghĩa là “màu vàng.” Nhưng đối với hàng triệu người Nam Á thường xuyên sử dụng nghệ, màu vàng rực rỡ của nghệ có thể khiến họ mất mạng.
Thời gian Mở Ghi Danh Medicare (Open Enrollment) đang diễn ra. Chúng tôi đã chọn một số câu hỏi về chủ đề này và muốn chia sẻ thông tin trong chuyên mục của tháng này. Chúng tôi đã thêm một câu hỏi để giải quyết rõ ràng hơn những lĩnh vực mà nhiều người còn nhầm lẫn về vắc xin ngừa COVID-19. Nếu quý vị có thêm câu hỏi về Medicare, Medicaid, thị trường bảo hiểm Y tế theo đạo luật chăm sóc giá cả phải chăng, phúc lợi hưu trí an sinh xã hội, thu nhập an sinh bổ sung hoặc tiêm chủng ngừa COVID/cúm, quý vị có thể liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay bằng 3 cách:
Mua thuốc bậy bạ không nguồn gốc là một trò xui rủi. Từ Xanax đến cocaine, thuốc hoặc thuốc giả được mua ở những nơi không phải cơ sở y tế có thể chứa liều lượng fentanyl nguy hiểm cho tính mạng. Các bác sĩ đã chứng kiến sự gia tăng sử dụng fentanyl không cố ý từ những người mua các loại thuốc theo toa thuộc nhóm opioid và các loại thuốc khác có chứa hoặc pha, trộn fentanyl. Người ta nhận thấy Fentanyl đã được đưa vào nguồn cung cấp thuốc heroin ở Massachusetts. Vào năm 2016, Giáo sư Kavita Babu và các đồng nghiệp phát hiện ra rằng những bệnh nhân đến khoa cấp cứu với báo cáo sử dụng quá liều heroin thường có fentanyl trong kết quả xét nghiệm mẫu thuốc của họ.
Hàng năm, trên khắp thế giới sẽ có hàng triệu người quyết tâm không động tới các loại đồ uống có cồn trong một tháng – truyền thống này bắt đầu từ Tháng Giêng Khô Ráo (Dry January) và sau này mở rộng thành nhiều nỗ lực tương tự, chẳng hạn như Tháng Mười Tỉnh Táo (Sober October). Cho dù đó là cả một chiến dịch đông đảo người tham gia, hay chỉ đơn giản là nỗ lực của một cá nhân để bớt ‘say xỉn’ lại, số lượng người tham gia ‘tháng kiêng rượu’ có vẻ như ngày càng nhiều.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.