"Mẹ ơi ông Chánh đòi hầu
Mua chanh, chùm kết gội đầu cho trơn"
(Hò Huế)
Cây Chùm Kết, tên khoa học riêng biệt gọi là Gleditsia Fera, còn gọi là Bồ Kết, đã quá quen thuộc với người dân Việt nói chung và với phụ nữ Việt nói riêng. Tỉnh Quảng trị, cách Cố Đô Huế khoảng 65 cây số về hướng Bắc, là một trong những vùng có nhiều cây Chùm Kết tại Việt Nam.
Năm 1798 Vua Cảnh Thịnh ra sắc dụ cấm đạo Công Giáo từ Phú Xuân ra Bắc nên người ở các khu Cổ Vưu, Thạch Hãn, Hạnh Hóa đã chạy tỵ nạn về vùng đất La Vang thuộc tỉnh Quảng Trị. Trong cuốn sách "Linh Địa La Vang" Linh Mục Nguyễn Văn Ngọc cho biết lúc lánh nạn tại đây họ lấy lá cây quanh đó để chữa bệnh.
Trong thời gian Pháp đô hộ VN, họ đã nghiên cứu cây Chùm Kết La Vang thấy trái Chùm Kết nấu nước gội đầu rất tốt, có công dụng nuôi dưỡng chân tóc, làm sạch da đầu, hết gàu hết ngứa vì thế ngăn ngừa được chứng rụng tóc. Giáo sư Alfred Petelot một nhân viên Hàn Lâm Viện Khoa Học Pháp Quốc, trong cuốn sách " Dược Mộc tại Cam Bốt, Lào và Việt Nam" nói rằng cây Chùm Kết có thể bào chế thuốc nhuận trường, hoặc được dùng để trị ngộ độc vì thức ăn. Vỏ quả Chùm Kết đem đun chung với các thứ lá thơm khác, sẽ làm thành một thứ thuốc gội đầu trị gầu rất hữu hiệu. Nếu trộn lẫn với rượu cồn, nó sẽ được dùng để trị lành các vết thương.
Loại nước Chùm Kết gội đầu truyền thống của phụ nữ Việt kia được pha chế như sau:
Trước hết, ta hãy lấy một số quả Chùm Kết đem nướng trên bếp lửa cho tới khi chúng đổi sang mầu vàng và bốc mùi thơm. Sau đó, ta đem bỏ vào nồi nước đun cho thật sôi một hồi lâu, trước khi để nguội rồi vắt thêm vào một ít nuớc chanh tươi thì chất nước Chùm Kết kia đã sẵn sàng cho ta dùng gội đầu để làm sạch tóc.
Từ điển tiếng Huế của Bác Sĩ Bùi Minh Đức (trang 91) xuất bản tại California Hoa Kỳ viết : "…chất Saponin của chùm kết nuôi dưỡng chân tóc và giúp cho tóc mượt đen mềm mại. Dân Huế hay dùng trái chùm kết để nấu nước gội đầu cho sạch và thơm.
Trang "Thẩm Mỹ Việt Báo Thứ Bảy" hàng tuần do Ngọc Anh phụ trách cũng đã có lần đề cập tới công dụng của shampoo chumket với chứng gàu và rụng tóc:
"Nguyên do chánh yếu sinh ra gàu trên da đầu là chất dầu tiết ra quá nhiều. Nếu bạn xài thuốc gội đầu gàu thông thường trong thời gian một tháng mà không thấy hết, tình trạng gàu của bạn khá nặng, cần nên tới bác sĩ da để chữa trị. Hiện nay, có một loại xà bông gội đầu dùng chất Chùm Kết để làm sạch tóc và ngừa chứng gàu dầu. Ngọc Anh xài đã 6 tháng nay, điều nhận thấy rõ ràng là tóc rụng ít hơn nhiều so với lúc dùng loại xà bông khác. Xà bông Chùm Kết được chế tạo tại California USA, làm sẵn để vào chai gội đầu, tốt hơn các chất hóa học dùng để gội đầu khác. chỉ cần một muỗng nhỏ là đủ tạo ra bọt và sạch da đầu, công dụng làm sạch những chất dơ bám trên thân tóc, da đầu và làm chắc gốc tóc, do đó ngăn ngừa được chứng gàu tóc, thường đi kèm theo hậu quả làm rụng tóc.
"Cái răng cái tóc là gốc con người"
Shampoo chumket là một niềm hy vọng cho nhiều người mang chứng rụng tóc thông thường (common baldness). Tất cả các nhãn hiệu gội đầu (Shampoos) đang được bày bán trên thị trường ngày nay đều thua xa thứ Shampoo làm bằng Chùm Kết. Bởi lẽ Chùm Kết có sẵn một sự hữu dụng thiên nhiên về mặt y-tế chắc chắn đảm bảo không nguy hại cho người tiêu thụ.
Đây là niềm tự hào của Việt Nam đã có loại dược thảo hiếm quý đặc thù của dân tộc.
Kim Uyên
Gửi ý kiến của bạn
