SAIGON.- Sau đây là cái nhìn của một người ngoại quốc, ông Dean Yates, của hãng thông tấn Reuter về vần đề Việt kiều về nước để thăm nhà, thăm bạn bè bà con hay để buôn bán làm ăn.
Những người ngoại quốc thường trú lâu năm ở Việt nam đều biết cách tránh cái phi trường quốc tế Saigon trước đây, trước ngày Tết âm lịch.
Hàng ngàn người di tản Việt nam đã trở về nơi sanh quán của họ để đánh dấu một biến cố được gọi là Tết, mang theo vàng ngọc hay quà tặng cho bạn bè thân hữu của họ đứng đợi chật nức cả cữa tới của phi trường.
Cộng đồng nguời Việt ở hải ngoại, được xem như lên tới 2,7 triệu người, đã gởi về cho thân nhân họ khoảng một tỷ mỹ kim mỗi năm, bằng 10% số tiền cả nước thu được từ việc xuất cảng. Nhưng hình ảnh của sự độ lượng đó không giấu nổi mối bất hòa kéo dài giữa chánh quyền cộng sản với số người mà những liên hệ của họ với chế độ Saigon được Hoa kỳ ủng hộ, đã khiến họ phải bỏ nước ra đi khi chiến tranh chấm dứt năm 1975 hay sau đó vì tình hình kinh tế khó khăn.
Chính quyền Hà nội luôn luôn kêu gọi Việt kiều hải ngoại hãy chúng tỏ thiện chí của họ dối với tổ quốc bằng cách đem tiền về đầu tư hay trí tuệ về để phát triển một dất nước được xem là nghèo nàn nhất trên thế giới. Nhưng phần lớn các sự kêu gọi đó như rơi vào khoảng không.
Những người trở về đều bị theo dõi. Theo các con số chính thức thì việc đầu tư chẳng có bao nhiêu và chỉ khoảng 500 Việt kiều về làm việc cho các doanh nghiệp tại trung tâm Saigon.
Thật ra thì các Việt kiều thường bị chế diễu trên báo chí bằng những hình hoạt họa về cách ăn mặc hay cách thương lượng làm ăn không đứng đắn của họ.
Ông Robert Templer, tác giả cuốn "Shadows and Wind", một cuốn sách nói về Việt nam ngày nay, cho rằng sự ngờ vực Việt kiều là do chiến tranh và chính sách đối với những người đã thua trận. Ông ta nói rằng mặc dầu đảng cộng sản Việt nam có thể công khai nói khác hơn, nhưng chưa thấy có chút việc làm nào để làm giảm bớt những âu lo gần 25 năm sau khi chiến tranh chấm dứt. Ông nói với hãng thông tấn Reuter rằng đảng CS dường như không thể tin tưởng những người Việt ở hải ngoại và vì thế họ đưa ra những "thông điệp" mập mờ, một mặt thì nói sẵn sàng đón tiếp những ai đem tiền về theo với họ, mặt khác thì luôn luôn tố cáo Việt kiều bằng đủ thứ chuyện.
Nhưng ông Nguyễn ngọc Hà, cựu chủ tịch Ủy ban phụ trách vấn đề Việt kiều của thành phố Sài Gòn thì không cho là như vậy. Ông Hà nói rằng không hề có sự phân biệt đối xử đối với Việt kiều mặc dầu có một thiểu số dấn mình vào những "hoạt động tiêu cực" và có một thái dộ chống đối với Hà nội.
Việc nhiều nhóm Việt kiều lưu ý vấn đề Việt nam không tôn trọng nhân quyền, hạn chế việc sử dụng Internet hay không chấp nhận nền dân chủ theo lối Tây phương làm cho Hà nội khó chịu. Việc phân biệt đối xử đã được cảm thấy một cách không đồng nhất. Một số thì cho rằng họ gặp nhiều trở ngại trong khi kinh doanh ở việt nam, trong khi một số khác thì cho rằng thái độ của chính quyền cs đã khá hơn lúc trước.
Một Việt kiều từ chối không cho biết tên nói rằng thường thì chúng tôi bị đối xử tồi tệ vì bị ngờ vực. Ông nói, "chúng tôi bị đối xử như thế vì có những trường hợp lẻ tẻ hoặc vì có những trường hợp người Việt ở trong nước bị gạt gẫm. Vì thế mà chúng tôi vẫn bị xem như những kẻ phản bội."
Môi trường khó làm ăn
Ông Nguyễn ngọc Hà nói rằng Hà nội đánh giá cao những sự đóng góp của Việt kiều và tiếp thêm rằng chính quyền cộng sản muốn chấm dứt việc vẽ các hình hoạt họa mà họ xem như không được tế nhị. Họ phóng đại những việc thu nhập hàng 30-40 tỷ mỹ kim của Việt kiều hay 500.000 người có bằng cấp đại học. Ông Hà cho rằng "chúng tôi phải động viên tư bản và tài năng của họ".
Ông David Thái, một doanh nhân người Mỹ gốc Việt, cho rằng ngoài vấn đề tin tưởng lẫn nhau giữa Việt kiều và nhà cầm quyền cộng sản, có vấn đề thật tình khó làm ăn ở Việt nam hiện nay. Ông nói: "Rất tiếc rằng có biết bao nhiêu Việt kiều tài giỏi nhận thức được rằng làm ăn ở Việt nam khó khăn đến độ nào và họ không muốn phí thì giờ của họ ở nơi đó."
Thủ tục đầu tư ở Việt nam khó khăn và phức tạp không phải chỉ với các Việt kiều mà đối với tất cả những nhà đầu tư nói chung.
Ôg Hà nhìn nhận rằng có nhiều vụ đầu tư ở Việt nam phải được thực hiện qua những người nhà của Việt kiều ở Việt nam, vì những khó khăn hành chánh. Nhưng ông David Thái thì tin rằng Việt kiều sẽ có vai tuồng lớn trong đất nước.
Ông Templer cho rằng cuối cùng ảnh hưởng của Việt kiều trong việc phát triển đất nước rất là hạn chế. Ông nói: "Việt kiều không bao giờ giống như những người Trung quốc ở hải ngoại. Họ không đủ vốn để đầu tư ở Việt nam. Phần lớn chỉ mới ở hải ngoại có một thế hệ và không giống nguời Trung quốc họ nhắm vào nghề nghiệp nhiều hơn."
Theo ông Templar thì chính phủ Hà nội thích nói chuyện với số Việt kiều có trình độ học vấn cao ở Hoa kỳ để làm thế nào giúp đỡ cho Việt nam, nhưng làm thế nào mà những giới người đó có thể bỏ những công ăn việc làm lớn tiền của họ để trở về Việt nam rồi bị ngờ vực và đối xử không công bằng.
Những người ngoại quốc thường trú lâu năm ở Việt nam đều biết cách tránh cái phi trường quốc tế Saigon trước đây, trước ngày Tết âm lịch.
Hàng ngàn người di tản Việt nam đã trở về nơi sanh quán của họ để đánh dấu một biến cố được gọi là Tết, mang theo vàng ngọc hay quà tặng cho bạn bè thân hữu của họ đứng đợi chật nức cả cữa tới của phi trường.
Cộng đồng nguời Việt ở hải ngoại, được xem như lên tới 2,7 triệu người, đã gởi về cho thân nhân họ khoảng một tỷ mỹ kim mỗi năm, bằng 10% số tiền cả nước thu được từ việc xuất cảng. Nhưng hình ảnh của sự độ lượng đó không giấu nổi mối bất hòa kéo dài giữa chánh quyền cộng sản với số người mà những liên hệ của họ với chế độ Saigon được Hoa kỳ ủng hộ, đã khiến họ phải bỏ nước ra đi khi chiến tranh chấm dứt năm 1975 hay sau đó vì tình hình kinh tế khó khăn.
Chính quyền Hà nội luôn luôn kêu gọi Việt kiều hải ngoại hãy chúng tỏ thiện chí của họ dối với tổ quốc bằng cách đem tiền về đầu tư hay trí tuệ về để phát triển một dất nước được xem là nghèo nàn nhất trên thế giới. Nhưng phần lớn các sự kêu gọi đó như rơi vào khoảng không.
Những người trở về đều bị theo dõi. Theo các con số chính thức thì việc đầu tư chẳng có bao nhiêu và chỉ khoảng 500 Việt kiều về làm việc cho các doanh nghiệp tại trung tâm Saigon.
Thật ra thì các Việt kiều thường bị chế diễu trên báo chí bằng những hình hoạt họa về cách ăn mặc hay cách thương lượng làm ăn không đứng đắn của họ.
Ông Robert Templer, tác giả cuốn "Shadows and Wind", một cuốn sách nói về Việt nam ngày nay, cho rằng sự ngờ vực Việt kiều là do chiến tranh và chính sách đối với những người đã thua trận. Ông ta nói rằng mặc dầu đảng cộng sản Việt nam có thể công khai nói khác hơn, nhưng chưa thấy có chút việc làm nào để làm giảm bớt những âu lo gần 25 năm sau khi chiến tranh chấm dứt. Ông nói với hãng thông tấn Reuter rằng đảng CS dường như không thể tin tưởng những người Việt ở hải ngoại và vì thế họ đưa ra những "thông điệp" mập mờ, một mặt thì nói sẵn sàng đón tiếp những ai đem tiền về theo với họ, mặt khác thì luôn luôn tố cáo Việt kiều bằng đủ thứ chuyện.
Nhưng ông Nguyễn ngọc Hà, cựu chủ tịch Ủy ban phụ trách vấn đề Việt kiều của thành phố Sài Gòn thì không cho là như vậy. Ông Hà nói rằng không hề có sự phân biệt đối xử đối với Việt kiều mặc dầu có một thiểu số dấn mình vào những "hoạt động tiêu cực" và có một thái dộ chống đối với Hà nội.
Việc nhiều nhóm Việt kiều lưu ý vấn đề Việt nam không tôn trọng nhân quyền, hạn chế việc sử dụng Internet hay không chấp nhận nền dân chủ theo lối Tây phương làm cho Hà nội khó chịu. Việc phân biệt đối xử đã được cảm thấy một cách không đồng nhất. Một số thì cho rằng họ gặp nhiều trở ngại trong khi kinh doanh ở việt nam, trong khi một số khác thì cho rằng thái độ của chính quyền cs đã khá hơn lúc trước.
Một Việt kiều từ chối không cho biết tên nói rằng thường thì chúng tôi bị đối xử tồi tệ vì bị ngờ vực. Ông nói, "chúng tôi bị đối xử như thế vì có những trường hợp lẻ tẻ hoặc vì có những trường hợp người Việt ở trong nước bị gạt gẫm. Vì thế mà chúng tôi vẫn bị xem như những kẻ phản bội."
Môi trường khó làm ăn
Ông Nguyễn ngọc Hà nói rằng Hà nội đánh giá cao những sự đóng góp của Việt kiều và tiếp thêm rằng chính quyền cộng sản muốn chấm dứt việc vẽ các hình hoạt họa mà họ xem như không được tế nhị. Họ phóng đại những việc thu nhập hàng 30-40 tỷ mỹ kim của Việt kiều hay 500.000 người có bằng cấp đại học. Ông Hà cho rằng "chúng tôi phải động viên tư bản và tài năng của họ".
Ông David Thái, một doanh nhân người Mỹ gốc Việt, cho rằng ngoài vấn đề tin tưởng lẫn nhau giữa Việt kiều và nhà cầm quyền cộng sản, có vấn đề thật tình khó làm ăn ở Việt nam hiện nay. Ông nói: "Rất tiếc rằng có biết bao nhiêu Việt kiều tài giỏi nhận thức được rằng làm ăn ở Việt nam khó khăn đến độ nào và họ không muốn phí thì giờ của họ ở nơi đó."
Thủ tục đầu tư ở Việt nam khó khăn và phức tạp không phải chỉ với các Việt kiều mà đối với tất cả những nhà đầu tư nói chung.
Ôg Hà nhìn nhận rằng có nhiều vụ đầu tư ở Việt nam phải được thực hiện qua những người nhà của Việt kiều ở Việt nam, vì những khó khăn hành chánh. Nhưng ông David Thái thì tin rằng Việt kiều sẽ có vai tuồng lớn trong đất nước.
Ông Templer cho rằng cuối cùng ảnh hưởng của Việt kiều trong việc phát triển đất nước rất là hạn chế. Ông nói: "Việt kiều không bao giờ giống như những người Trung quốc ở hải ngoại. Họ không đủ vốn để đầu tư ở Việt nam. Phần lớn chỉ mới ở hải ngoại có một thế hệ và không giống nguời Trung quốc họ nhắm vào nghề nghiệp nhiều hơn."
Theo ông Templar thì chính phủ Hà nội thích nói chuyện với số Việt kiều có trình độ học vấn cao ở Hoa kỳ để làm thế nào giúp đỡ cho Việt nam, nhưng làm thế nào mà những giới người đó có thể bỏ những công ăn việc làm lớn tiền của họ để trở về Việt nam rồi bị ngờ vực và đối xử không công bằng.
Send comment
