Hôm nay,  

Giới thiệu sách mới: Văn-Học Quốc-Ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh

02/06/202115:56:00(Xem: 5883)

Giới thiệu sách mới:
 
Văn-Học Quốc-Ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh

qua vài nhận định, biên khảo của
Nguyễn Vy Khanh
.
nhà Nhân Ảnh xuất bản tháng 5-2021
.
Amazon.com và lulu.com phát hành


blank  
Buổi bình-minh của văn-học chữ Quốc-ngữ đã bừng lên từ nửa cuối của thế-kỷ XIX, nay đã trở thành quá khứ nhưng đã là sỏi đá nền móng! Hơn 150 năm sau, đất nước cũng như con người Việt-Nam đã trải qua biết bao dâu bể, biến suy, chưa biết bao giờ sẽ có thể sống hòa hợp lại được như thời thịnh trị và an bình như tổ tiên xưa. Chúng tôi thiển nghĩ cần có một cái nhìn lại, "ôn cố tri tân" như thường nghe, việc vốn không dễ vì dù chấp nhận hậu sinh là kẻ "phê bình" tối hậu của mọi nền văn học đã qua, nhưng chúng ta hôm nay không thể đọc lại các tác phẩm văn học các thời trước như người thời đó. Các thời đại văn chương đã qua đi và chúng ta có nhìn lại thì mới thấy chúng chỉ là những hiện tượng xuất hiện một thời nhưng không chết, không mất, vì chúng đắp lối, dọn ngõ cho các thế hệ đến sau.
.
Văn-học Miền Nam trong tuyển tập này một phần được giới hạn ở tính "miền Nam lục-tỉnh". Tìm hiểu và nêu lên những đặc-tính nhưng không so sánh và xếp loại theo nghĩa địa phương. Với biên khảo này, chúng tôi có một số nhận định như sau:
 
- Văn-học chữ quốc-ngữ đã khởi đầu từ Miền Nam Lục-tỉnh (Nam kỳ, Cochinchine), từ 1869 với Gia Định Báo - là tờ báo chữ Quốc-ngữ đầu tiên ở Việt-Nam, từ ngày 15-4-1865.
- Nền văn-học chữ quốc-ngữ này xuất hành từ báo chí: các truyện kể, truyện ngắn, thơ, vè, bút ký, nghị luận đã xuất hiện trên các báo thời đầu này trước khi được xuất bản và được gọi là tác phẩm văn học:
- Tác phẩm văn xuôi mang tính văn học đầu tiên được xuất bản là Chuyện Đời Xưa của Trương Vĩnh Ký năm 1866, 74 văn bản bằng chữ Quốc-ngữ, sau đó đến tác phẩm của Trương Minh Ký và Huình Tịnh Của;
- Tiểu-thuyết chữ Quốc-ngữ đầu tiên được xuất bản là truyện Thầy Lazaro Phiền của tác giả tiên phong Nguyễn Trọng Quản vào năm 1887;
- Văn bản kịch nói đầu tiên được xuất bản là Tuồng Joseph của Trương Minh Ký, vào năm 1887;
- Thể loại tự truyện xuất phát với Chơn Cáo Tự Sự (1910) của Michel Tinh.
  
Nhân đây cũng xin xác nhận chúng tôi không phân biệt Nam Bắc vì quan niệm muốn thông-cảm và giải quyết một số vấn nạn lịch-sử, sự hiểu biết tường tận là điểm khởi đầu thiết yếu. Văn-học là một phần quan trọng của văn-hóa và lịch sử một dân tộc và phê bình, nghiên cứu đặc tính địa lý được nhiều nhà phê bình văn học Âu Mỹ xem trọng. Cho nên khi nói đến một số nhà văn thơ – mà không là tất cả những vị đã nổi tiếng, chúng tôi làm công việc văn-học sử, mục-đích phân tích và nhận định, chớ không nhắm kỳ thị địa phương hay đề cao, hạ giá tác-giả nào cả! Tất cả các nhà văn thơ đều thuộc văn-học sử Việt-Nam.
 


Mặt khác, những ảnh-hưởng lên văn-học Việt-Nam nếu có cũng cần được nghiên cứu, ví dụ như nếu Anh quốc hay Tây-ban-nha, Bồ-đào-nha xâm chiếm, đô hộ miền Nam rồi cả nước thay vì thực dân Pháp, thì sinh hoạt văn-hóa và việc nghiên cứu văn-học đã khác chăng? Văn-học dân gian (folklore/oral literature) sẽ được chú tâm hơn? Và ảnh-hưởng trên văn-học bác học?
 
Những bài viết trong tập sách đánh dấu một quãng thời gian viết của chúng tôi. Một cố gắng chủ quan, rời rạc, về một số vấn đề của văn-học bầng chữ Quốc-ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh, không hẳn có tính cách hệ thống. Bài Miền Nam Khai Phóng là bài đầu tiên đánh dấu sự quan tâm và nghiên cứu của chúng tôi với quan niệm “Kiến thức cũng như nghề nghiệp chính thức và nghiệp dư, sau nhiều thập niên hoạt động, cho chúng tôi tâm niệm và ý chí, trong khả năng khiêm tốn và khả thể, đi tìm sự thực và ghi lại cho các thế hệ sau, với hy vọng rằng chỉ có thống nhất nhân tâm và địa lý khi nào những khúc mắc và vấn nạn lịch sử đã được nhìn nhận và giải tỏa”. Bài đã gây tiếng vang về vấn đề, từ khi được xuất hiện trong tuyển tập 1 Văn-Học Nghệ-Thuật Liên Mạng (1996). Một số bài trong tập đã được in trong các tuyển tập biên khảo và một số đã được phổ biến trên các tạp chí cũng như các trang liên-mạng internet. Chúng tôi giới hạn thời gian văn học từ năm 1865 đến 1954, tuy trong vài bài, vì mạch văn hoặc muốn đầy đủ, chúng tôi đi qua lằn ranh thời gian đó, hoặc lặp lại một số chi tiết, sự kiện.
 
Chúng tôi quyết định xuất-bản tuyển tập biên-khảo vào lúc này, dù chúng tôi vẫn muốn cập nhật và đặt lại một số vấn-đề, nguồn cơn. Trong thời gian biên soạn, tập nhận định và biên khảo này, đã được quí thân hữu và văn hữu góp ý và phê phán. Chúng tôi mong tiếp tục được quí độc giả chỉ giáo những sai lầm và thiếu sót cũng như sẵn sàng thảo luận về những quan điểm đưa ra trong tập sách. (NVK)
.
Sách gồm 20 tiểu luận và biên khảo mới hoặc đã được cập nhật:
- Văn-Học chữ quốc-ngữ thời đầu
- Miền Nam khai phóng
- Miền Nam đạo lý
- Văn-học yêu nước
- Tiếng Việt qua một số tác-phẩm chữ quốc-ngữ thời đầu
- Báo-chí từ thời bình minh văn-học chữ quốc-ngữ đến buổi qua phân 1954
- Về Nguyễn Đình Chiểu và lý-luận văn-học
- Trương Vĩnh Ký và các tác-phẩm văn xuôi tiền-phong
- Huình Tịnh Paulus Của
- Trương Minh Ký
- Nguyễn Trọng Quản, Hồ Biểu-Chánh và Ảnh hưởng Âu-Tây trong thể-loại tiểu-thuyết thời đầu
- Thể-loại Tự truyện với Chơn Cáo Tự Sự
- Lê Hoằng Mưu, nhà tiểu-thuyết tiền phong
- Nhìn lại sự-nghiệp hiện-đại hóa của Nguyễn Văn Vĩnh
- Nỗ lực hiện đại hóa tiểu-thuyết của Hồ Biểu-Chánh
- Ngôn-ngữ của tiểu-thuyết Hồ Biểu Chánh
- Nguyễn Thị Manh-Manh
- Hồ Văn Hảo và Thơ Mới hiện-thực
- Thi ca yêu nước của Vũ Anh Khanh
- Đôi nét về Văn-học Công Giáo Việt Nam ​
. ​
Mua sách, liên lạc NXB Nhân Ảnh: Ông Lê Hân
[email protected] - (408) 722-5626
.
Mua online qua Amazon bìa mềm $40:
https://www.amzn.com/1667100106 
.
bìa cứng $45:
https://www.amzn.com/1483499448 



In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước46474849505152Trang sauTrang cuối

David Azoulai, Chủ tịch hội đồng thị trấn Metula phía bắc Israel, đã kêu gọi Israel biến Dải Gaza trông giống như trại tập trung Auschwitz khét tiếng do Đức Quốc xã điều hành. Theo báo The Jerusalem Post, Azoulai nói rằng Gaza nên vắng bóng người Palestine và san phẳng. Ông đề nghị Hải quân Israel có thể vận chuyển người Palestine đến các trại tị nạn ở Lebanon: “Sau đó, một dải an ninh nên được thiết lập từ biển đến hàng rào biên giới Gaza, hoàn toàn trống rỗng, như một lời nhắc nhở về những gì đã từng ở đó. Nó sẽ giống với trại tập trung Auschwitz.”

Chủ tịch nước VN cho biết, mới đây, thay mặt Nhà nước Việt Nam, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng đã ký Thư mời Đức Giáo hoàng Francis sang thăm Việt Nam, theo tin từ Báo Chính Phủ/TTXVN.

Trước 1975, người Sài Gòn nói chung và dân miền Nam nói riêng, dù là người ít mê... vọng cổ, song hầu như không ai là không biết nghệ sĩ Văn Hường, ông “Vua vọng cổ hài” của đầu thập niên 1960 cho đến khi ông “gác kiếm” lui về quê Thủ Đức “ở ẩn”. Tin ông vừa mới qua đời, chính thức “từ giã cuộc chơi” vào tối ngày 7 tháng 12 năm 2023 làm giới mộ điệu ông trong và ngoài nước vô cùng thương tiếc...

Bộ Dân quyền California (CRD: California Civil Rights Department) thông báo rằng Bộ đã đạt được thỏa thuận giải quyết trị giá khoảng 54 triệu USD trong vụ kiện phân biệt giới tính chống lại Activision Blizzard, một công ty trò chơi video. CRD đã đệ đơn kiện này vào tháng 7/2021, cáo buộc rằng Activision Blizzard có văn hóa nơi làm việc "nam tính", nơi phụ nữ bị quấy rối tình dục và phân biệt đối xử dựa trên giới tính.

VOA: Nhà hoạt động Nguyễn Tiến Trung đến Đức tị nạn. Theo Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ. Hôm 15/12, nhà hoạt động dân chủ Nguyễn Tiến Trung và gia đình đáp máy bay đến thành phố Frankfurt, Đức để định cư, ông cho VOA biết qua email. Nhà hoạt động nhân quyền Grace Bùi ở Thái Lan viết trên trang Facebook hôm 15/12 rằng ông Trung và gia đình đã rời khỏi Việt Nam trước đây và lánh nạn tại Thái Lan một thời gian trước khi đến Đức. “Khi còn ở Thái Lan thì Trung đã bị an ninh Việt Nam theo dõi và Đức đã cấp visa khẩn cấp cho Trung”, nhà hoạt động nhân quyền người Mỹ viết.

Hàng năm, người dân Hoa Kỳ mua khoảng 35 triệu đến 50 triệu cây Giáng sinh, và cũng có nhiều người mang cây Giáng sinh nhân tạo từ nhà kho ra để dùng trong mùa lễ hội. Theo các cuộc khảo sát, tổng cộng khoảng 3/4 số hộ gia đình ở Hoa Kỳ thường sở hữu một số loại cây Giáng sinh nào đó. Nhiều người thường thắc mắc loại nào thực tiễn hơn – cây thật hay cây nhân tạo? Vấn đề này gây tranh cãi khá nhiều, và câu trả lời phụ thuộc vào người được hỏi và những yếu tố được xem xét.

Trong thời điểm hiện tại, khi nói đến trí thông minh nhân tạo (AI), người ta thường nhắc đến nhiều điểm xấu hơn là điểm tốt. Người ta nói đến kịch bản “ngày tận thế” với máy tính siêu thông minh, nói đến việc AI đưa tin giả... Những cảnh báo này cũng đáng quan tâm. Nhưng trên thực tế, AI vẫn có tiềm năng to lớn mang lại nhiều lợi ích cho nhân loại. Theo trang mạng https://theconversation.com, trong lĩnh vực nông nghiệp, nông dân ngày càng sử dụng nhiều công cụ hỗ trợ AI hơn để giải quyết các vấn đề đe dọa sức khỏe con người, môi trường, và an ninh lương thực. Các nhà nghiên cứu dự báo thị trường cho những công cụ này có thể đạt 12 tỷ USD vào năm 2032.

Mùa Giáng Sinh lại về. Nhiều gia đình bất kể theo truyền thống tôn giáo nào lại có những cây thông xanh hay cây Giáng Sinh (Christmas Tree) để trưng bày đón ngày Thiên Chúa giáng trần. Có người thắc mắc rằng truyền thống này có từ thời nào, bắt nguồn từ đâu? Hẳn là nó có liên hệ đến Ki Tô giáo? Theo trang mạng chuyên về lịch sử www.history.com, từ rất lâu trước khi đạo Thiên Chúa ra đời, những loài cây cối xanh quanh năm có một ý nghĩa đặc biệt đối với con người vào mùa đông. Giống như ngày nay trang trí nhà cửa trong mùa lễ hội bằng các loại cây thông, nhiều dân tộc cổ đại treo những cành cây thường xanh (evergreen) trên cửa ra vào và cửa sổ. Ở nhiều quốc gia, người ta tin rằng cây thường xanh sẽ xua đuổi phù thủy, ma quỷ, ma quỷ và bệnh tật.

Trong hàng loạt những hình ảnh về các ngôi nhà bị đánh bom hay đường phố bị tàn phá ở Gaza, có một số hình ảnh nổi bật với sự kinh hoàng tột độ: Những đứa trẻ bị bỏ rơi, mình mẩy nhuốm đầy máu. Với hàng triệu lượt xem trên các nền tảng trực tuyến, những hình ảnh này là những hình ảnh giả (deepfake) được tạo ra bằng trí tuệ nhân tạo (AI). Nếu để ý kỹ, chúng ta có thể thấy các manh mối chẳng hạn như ngón tay cong kỳ lạ hoặc đôi mắt lấp lánh ánh sáng không tự nhiên.

Cách đây gần 60 năm, học sinh sau khi đậu tú tài muốn vào Đại học Y khoa Sài Gòn phải thi vào dự bị y khoa được gọi là APM, viết tắt của “Année Prémédicale”, năm Tiền Y khoa và học ở Đại học Khoa học. Sinh viên thi vào rất đông, chừng 4000 đến 5000 người và sẽ tuyển chừng 200 người. Hồi đó chỉ có hai trường Y ở trong nước, một ở Sài Gòn và một ở Huế, mở sau trường Sài Gòn và ít người học hơn. Trường Dược (5 năm), Nha khoa (5 năm) là những trường riêng biệt cũng phải thi vào (được gọi là thi concours). Các ngành khác cũng qua concours như Sư phạm, Kiến trúc, Kỹ sư (Phú Thọ), hành chánh. Nghe nói thi vào trường (Học viện) Quốc gia Hành chánh tỷ lệ được chấp nhận còn thấp hơn vào trường Y khoa. Các trường Luật và Văn khoa theo chế độ đại học mở cửa của Pháp, không phải thi vào và sinh viên rất đông.
Trang đầuTrang trước46474849505152Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.