Ứng dụng mobile wallet Venmo là một hồi chuông cảnh báo về cách các ứng dụng lâu đời có thể tiết lộ nhiều thông tin hơn chúng ta vẫn nghĩ. (Nguồn: Chụp lại từ YouTube)
Có một ứng dụng đang ‘rình mò’ bạn bè, gia đình và đồng nghiệp của chúng ta để tìm hiểu xem họ thường thích ăn gì, hẹn hò những ai, và vui vẻ ở chốn nào.
Đó không phải là một ứng dụng mạng xã hội như Facebook hay Snapchat, mà là Venmo, ứng dụng từng phổ biến hơn một thập niên trước nhờ cho phép mọi người gửi thanh toán di động cho nhau và đăng các giao dịch đó ở dạng những biểu tượng dễ thương trên dòng thời gian công khai.
Cách nó ‘rình mò’ cũng khác. Ngay cả khi hiện nay chúng ta hiếm khi sử dụng Venmo, ứng dụng này vẫn có thể sẽ tiết lộ những thông tin nhạy cảm về chúng ta cho người khác.
Sao mà biết được? Gần đây, một số người phát hiện ra rằng danh sách liên lạc của họ, bao gồm tên của những người trong danh bạ điện thoại, đã được công bố trên Venmo và bất kỳ ai sử dụng ứng dụng đều có thể xem.
Từ hơn một thập niên trước, Venmo đã hiển lộ danh sách liên lạc của người dùng cho tất cả mọi người. Mới 2 năm gần đây, ứng dụng mới cung cấp một tùy chọn để ẩn dấu danh sách liên lạc, rất lâu sau khi nhiều người đã ngừng sử dụng ứng dụng.
Venmo là một thí dụ điển hình về việc ngay cả khi các chuẩn mực xã hội thay đổi theo cách chúng ta sử dụng công nghệ, các công ty và ứng dụng cũng không thay đổi gì nhiều. Venmo được thành lập vào năm 2009 với tư cách là một công ty khởi nghiệp về âm nhạc, cho phép người dùng mua các bài hát thông qua tin nhắn văn bản. Vào thời điểm eBay mua lại Venmo vào năm 2013, nó đã trở thành một dịch vụ mobile wallet thịnh hành đối với giới trẻ đang háo hức chia sẻ thông tin về bản thân lên mạng trực tuyến.
Lúc bấy giờ, mạng xã hội còn non trẻ và mới lạ, và việc đăng tải những suy nghĩ, hành động và thành tích của bản thân cho mọi người biết là ‘tân thời’ chứ không phải ‘tội tình’ gì cả. Nhưng theo thời gian, dần dà chúng ta nhận ra rằng việc chia sẻ những thông tin tưởng chừng như vô hại đó lại có thể mang đến những tai họa khôn lường. Những kẻ rình rập, nhà tuyển dụng hoặc nhà môi giới dữ liệu (data brokers) có thể sử dụng dữ liệu để nghiên cứu nơi ở và các hoạt động để nhắm mục tiêu.
Nhưng Venmo vẫn là một ứng dụng có yếu tố mạng xã hội mạnh mẽ, một trong nhiều ứng dụng thuộc thế hệ ‘già,’ đã gần 15 năm tuổi. Và nếu có các ứng dụng và tài khoản Internet nào từ thời đó mà vẫn còn đang hoạt động, thì tốt nhất chúng ta nên truy cập lại để kiểm tra các cài đặt và bảo vệ quyền riêng tư của mình. Nếu thấy không còn sử dụng nữa, thì cách an toàn nhất là xóa luôn tài khoản.
Các giao dịch qua Venmo
Vào đầu những năm 2010, khi điện thoại thông minh smartphone trở nên phổ biến, Venmo theo chân các công ty như Facebook và Twitter, đưa khái niệm về dòng thời gian công khai “public timeline” trở thành khuynh hướng chủ đạo. Tương tự như Facebook và Twitter, Venmo cho phép mọi người đăng công khai thông tin chi tiết về các giao dịch thanh toán, bao gồm số tiền, thời gian, ngày tháng và mô tả, chẳng hạn như biểu tượng bánh pizza hoặc taxi.
Thời điểm đó, Braintree, công ty thanh toán đã mua Venmo vào năm 2012 (trước bán lại cho eBay), cho biết Venmo đã tạo ra “những trải nghiệm đáng giá” để đơn giản hóa việc thanh toán di động giữa những người dùng smartphone.
Hiện nay, Venmo thuộc sở hữu của PayPal, được tách ra khỏi eBay từ năm 2015. Trong những năm qua, ứng dụng đã thực hiện một số thay đổi để bảo vệ quyền riêng tư của người dùng. Vào năm 2021, nó đã vô hiệu hóa nguồn cấp dữ liệu toàn cầu của mình, nơi người dùng có thể thấy các giao dịch Venmo của những người xa lạ.
Tuy nhiên, các nhà phê bình cho rằng bấy nhiêu là chưa đủ. Ngày nay, không cần phải là bạn bè với nhau, chỉ cần truy cập hồ sơ của một người là có thể xem các giao dịch họ đã thực hiện.
Venmo vẫn để cài đặt mặc định là chia sẻ công khai khi người dùng nhận hoặc thực hiện một khoản thanh toán. Cũng có tùy chọn để cài đặt giao dịch ở chế độ riêng tư, nhưng nếu sử dụng ứng dụng một cách chớp nhoáng và không để tâm đến mấy vụ cài đặt, thì các khoản thanh toán giữa người dùng và những người khác đều được ‘lên sóng.’
Gennie Gebhart, giám đốc điều hành của Electronic Frontier Foundation, một tổ chức vô vụ lợi về quyền kỹ thuật số, cho biết: “Vấn đề không chỉ là tôi đã đi ăn pizza với người này. Mà nó nằm ở khuôn mẫu những người ta sống cùng, tương tác và kinh doanh cùng với ai, và cái khuôn mẫu đó thay đổi ra sao theo thời gian.”
Tháng trước, tờ The Guardian đã phát hiện ra thông qua một nguồn cấp dữ liệu Venmo rằng một phụ tá của Thẩm phán Clarence Thomas đang nhận các khoản thanh toán từ các luật sư có quan hệ kinh doanh với Tối Cao Pháp Viện. Ngay sau đó, người phụ tá đã ẩn hoạt động trên Venmo của mình khỏi chế độ xem công khai.
Mặc dù việc đăng các biểu tượng đáng yêu về bánh pizza, bia và số tiền thanh toán có vẻ như là một cách thú vị để khoe rằng ta đang đi đây đi đó, nhưng kéo theo sau đó có thể sẽ là những hậu quả khôn lường. Những giao dịch đó có thể được sử dụng để nghiên cứu các hoạt động của một người hoặc, trong trường hợp của Justice Thomas, vô tình tiết lộ các mối quan hệ.
Vào năm 2017, Hang Do Thi Duc, một nhà nghiên cứu dữ liệu tại Mozilla Foundation, đã xuất bản Public by Default, một bản đồ họa tương tác tóm tắt các thông tin chi tiết được thu thập từ 208 triệu giao dịch Venmo. Bản họa đồ này tập trung vào cuộc sống hàng ngày của một số người dùng Venmo, bao gồm một kẻ buôn thuốc phiện, một người bán xe đẩy thực phẩm và một cặp vợ chồng cùng chia sẻ các chi phí trong gia đình và một khoản vay.
Venmo cho biết trong một tuyên bố rằng họ đã nỗ lực thay đổi các biện pháp bảo mật cho khách hàng, và khách hàng hoàn toàn có thể kiểm soát các cài đặt về quyền riêng tư trong ứng dụng. Công ty cho biết: “Sự riêng tư và an toàn của tất cả Venmousers luôn là ưu tiên hàng đầu.”
Để ngăn không cho cuộc sống hàng ngày ‘lên sóng’ trên Venmo, hãy thay đổi trong phần cài đặt. Bên trong ứng dụng, bấm vào tab ‘Me,’ nhấn vào biểu tượng cài đặt và chọn mục ‘Privacy.’ Trong cài đặt quyền riêng tư mặc định, hãy chọn ‘Private.’ Sau đó, trong phần ‘More’ trong Privacy, hãy bấm vào ‘Past Transactions’ và đặt mục đó thành ‘Change All to Private.’
Danh sách liên lạc
Venmo đã tạo danh sách liên lạc, có thể dựa vào sổ địa chỉ trong điện thoại hoặc danh sách bạn bè trên Facebook của người dùng. Danh sách này có thể được xem bởi bất kỳ người dùng nào khác trên ứng dụng. Từ đây, rất nhiều thông tin có thể bị công khai.
Vào năm 2021, Ryan Mac, lúc đó đang làm việc tại BuzzFeed News, đã sử dụng Venmo để khám phá tài khoản và danh sách liên lạc cá nhân của Tổng thống Biden. Biden sau đó đã xóa tài khoản Venmo.
Ở cấp độ cá nhân, danh sách liên lạc bị công khai có thể tiết lộ thông tin người yêu mới cho người yêu cũ. Đối với các chuyên gia, nó có thể làm lộ thông tin các bệnh nhân của một bác sĩ, nguồn tin của nhà báo hoặc khách hàng của nhân viên bán hàng.
Để ẩn danh sách liên lạc của mình khỏi chế độ xem công khai, hãy truy cập cài đặt quyền riêng tư, bấm vào ‘Friends List’ và chọn ‘Private.’ Ngoài ra, hãy tắt tùy chọn “appear in other users’ friends lists” (xuất hiện trong danh sách bạn bè của người dùng khác).
Thường xuyên kiểm tra lại
Tất cả các công ty công nghệ đều thay đổi các cài đặt và tính năng chia sẻ dữ liệu của mình theo thời gian. Nên quý vị hãy dành một chút thời gian để xem lại các cài đặt bên trong những ứng dụng đã lâu không dùng tới để xem liệu có bỏ sót gì không.
Do Thi Duc, hiện là biên tập viên đồ họa của The New York Times, cho biết bà không ngạc nhiên khi Venmo vẫn đang gây chú ý vì ứng dụng này dựa vào việc người dùng chia sẻ thông tin công khai quá mức như một cơ chế tiếp thị. Bà cũng nói thêm rằng đã xóa tài khoản Venmo của mình khi tiến hành nghiên cứu về công ty.
Cung Đô sưu tầm
Nguồn: “This Is a Reminder That You’re Probably Oversharing on Venmo” của Brian X. Chen, được đăng trên trang NYTimes.
Gửi ý kiến của bạn
