Mọi người ở Hoa Kỳ dùng lá bài chủng tộc hay dân tộc một lúc nào đó, hay ít nhất mỗi người đáp ứng thống kê dân số. Mặc dù cái nhìn khoa học xem chủng tộc như một xây dựng xã hội nhân tạo, tách rời khỏi thực tế sinh học, có ô nào trong mẫu khai xác định về bạn? Dù bạn đáp ứng thống kê dân số trên mạng, bằng thư hay bằng điện thoại, một câu hỏi mà bạn phải trả lời sẽ là bạn tự xác định danh tính của mình.
Hỏi: Có những nhóm chủng tộc và dân tộc nào trong mẫu thống kê dân số?
Đáp: Lựa chọn chủng tộc của bạn là: (1) Da Trắng; (2) Da Đen hay Mỹ Châu Phi; (3) Mỹ Bản Địa hay Địa Phương Alaska; (4) Châu Á - với nhiều ô phụ; và (5) Chủng tộc khác. Bảng câu hỏi cũng ghi thêm, riêng rẽ, nếu người trả lời là “nguồn gốc Thuộc Tây Ban Nha, La Tinh hay Tây Ban Nha,” nhưng lại được chỉ dẫn là, “với thống kê dân số này, nguồn gốc Thuộc Tây Ban Nha không phải là chủng tộc.”
Hỏi: Vậy nếu tôi không phải da trắng hay da đen? Tôi là người Ai Cập và láng giềng của tôi đến từ Iran. Lựa chọn của tôi là gì và ai xác định các thể loại?
Đáp: Bạn và láng giềng của bạn nằm trong thể loại MENA: Trung Đông và Bắc Phi. Có đề nghị thêm MENA vào mẫu 2020, nhưng Văn Phòng Quản Lý và Ngân Sách (OMB), nơi xác định về thống kê dân số, quyết định vẫn giữ nguyên các thể loại căn bản của mẫu thống kê dân số năm 2010.
Hỏi: Vậy, nếu tôi là MENA, ô nào xác định tốt nhất danh tính của tôi?
Đáp: Đó là lựa chọn cá nhân. Nhiều người thuộc nhóm MENA, sẽ ghi vào ô “Chủng tộc khác,” nhóm đông dân thứ ba sau da trắng và da đen hay Mỹ Châu Phi.
Hỏi: Nhưng tôi tưởng Thuộc Tây Ban Nha và La Tinh giờ đây là nhóm đông dân thứ hai tại Mỹ chiếu theo số dân cư. Sao lại nói là “Chủng tộc khác” là nhóm đông thứ ba?
Đáp: Đối với thống kê dân số, thuộc Tây Ban Nha và La Tinh là dân tộc chứ không phải là chủng tộc. Có người sẽ đánh dấu ô “Da Trắng” và có người sẽ đánh dấu ô “Da Đen” hay viết thêm Châu Phi-La Tinh, thí dụ vậy. Nhiều người sẽ đánh dấu ô “Chủng tôc khác”. Những người MENA cũng thường đánh dấu ô “Chủng tộc khác” Họ không nghĩ mình da đen hay da trắng, và trong nhiều trường hợp, họ không có nguồn gốc Thuộc Tây Ban Nha hay La Tinh.
Hỏi: Các thể loại thống kê dân số có thay đổi theo thời gian không?
Đáp: Có. Mulatto (lai nửa da đen), octoroon (lai 1/8 da đen) hay quadroon (lai ¼ da đen) từng là lựa chọn trên mẫu thống kê dân số để mô tả người Mỹ Châu Phi có lai giống. Ước lượng 500.000 những người này đánh dấu ô “Da Trắng” trên mẫu năm 1920. Những năm về sau, do nhu cầu và áp lực của công chúng, văn phòng OMB xóa bỏ ô “Negro” như một lựa chọn cho cư dân Mỹ gốc Phi Châu. Danh từ này vẫn còn dùng trong mẫu thống kê dân số thập niên 2010, nhưng mẫu năm 2020 có lựa chọn là “Da Đen” hoặc “Mỹ Châu Phi.”
Hỏi: Nếu tôi sinh ra ở đây, mà cha mẹ tôi đến từ Châu Phi thì sao?
Đáp: Có nhiều chủ quan trong sự lựa chọn các thể loại. Với một số, người da đen có nghĩa là bất cứ ai thuộc hậu duệ người Châu Phi di cư, bất kể họ sinh ra và sống ở đâu. Một người đàn ông Somali, sống lâu năm và là công dân Mỹ, cưới một phụ nữ Mỹ xác định là da đen. Khi được hỏi ông xác định các con được sinh ra tại Mỹ của mình, ông ấy nói, “Bây giờ khi nghĩ đến điều đó, tôi nghĩ chúng là người Mỹ Châu Phi.”
Hỏi: Nếu tôi có nhiều giòng máu thì sao? Cha mẹ tôi người Mỹ Châu Phi, nhưng tôi biết tổ tiên của họ đến từ Âu Châu. Thí dụ như họ là người Ái Nhĩ Lan, Hòa Lan hay Đức. Tổ tiên khác, tôi nghĩ, là người Mỹ Bản Địa.
Đáp: Bảng câu hỏi được sắp xếp để bạn có thể “Đánh dấu một hay nhiều ô VÀ ghi nguồn gốc.” Chúng tôi biết nước Mỹ có một lịch sử phức tạp.( (https://tinyurl.com/EMS-FAQ), khi ngày càng nhiều người khám phá ra nguồn gốc của mình qua thử nghiệm gen. Một người thành niên đáp ứng thống kê dân số nhớ lại đã không khuyến khích bà mẹ da đen của mình đánh dấu tất cả các ô về chủng tộc căn bản trong mẫu khai.
Hỏi: Sao lại quan trọng nếu bà ấy làm vậy? Có gì khác biệt nếu tôi đánh dấu ô này hay bất cứ thông tin nào tôi viết thêm?
Đáp: Một là, bạn có cơ hội để “làm chủ” bạn là ai. Do đó, bạn ít bị nguy cơ một nhân viên của thống kê dân số xác định giùm bạn thuộc nhóm nào, do thiếu thông tin đó. Vì thế, đánh dấu tất cả mọi ô là cách góp phần làm rõ lịch sử của quốc gia chúng ta.
Thống kê dân số cá nhân được niêm kín 72 năm, nhưng trong tương lai các hậu duệ của bạn hay những người có họ xa với bạn có thể tìm kiếm bạn bằng tên của bạn trong mẫu thống kê dân số bạn trả lời trong năm nay. Thật ra, thống kê dân số là công cụ căn bản để các nhà nghiên cứu về gia phả, huyết thống dùng để tìm lịch sử gia đình.
Bạn có thể nhìn lại thống kê dân số bắt buộc theo hiến pháp năm 1790. Để đạt được một thỏa hiệp chính trị, những người bị giam hãm chỉ được đếm như 3/5 của một người, và tên của họ không được ghi trên mẫu thống kê. Cho mãi đến năm 1860, thống kê dân số cuối cùng trước cuộc Nội Chiến, một số chủ nhân chỉ báo cáo tuổi và giới tính của những người bị giam hãm, nhưng không báo cáo tên.
Hỏi: Nhưng điền mẫu thống kê dân số ảnh hưởng ra sao đến điều kiện tài chính và kinh tế của tôi?
Đáp: Về thực tế, như một thước đo dân số, dữ liệu thống kê dùng để phân bổ ngân quỹ và nguồn lực liên bang và tiểu bang, thêm vào đó còn dùng để xác định số ghế của các tiểu bang ở Hạ Viện Mỹ.
Dữ liệu như con dao hai lưỡi. Có những dữ liệu rất quan trọng để giải quyết những dị biệt trong dân chúng Mỹ, nhưng dữ liệu cũng có thể dùng đề chuyển nguồn lực ra khỏi tầm tay những đối thủ chính trị. Dữ liệu được dùng như thế nào và tại sao là một đàm thoại quan trọng, nhưng là một cuộc đàm thoại khác với tại sao lại quan trọng để bạn đáp ứng cuộc thống kê dân số.
Tuy nhiên, ít nhất bạn hiểu rõ bạn là ai bằng xác định danh tính, bạn có thể bị gom vào một chủng tộc khác với điều bạn muốn. Đó là lý do tại sao cá nhân nói ở trên không khuyến khích mẹ mình đánh dấu tất cả mọi ô. Ông ấy muốn chắc chắn là nếu có nguồn lực liên quan đến danh tính của bà mẹ, những nguồn lực đó sẽ được phân bổ và dùng cho cộng đồng mà bà sinh sống.
Gửi ý kiến của bạn
