Nhật Ký Biển Đông Tháng Ba, 2020
Dịch cúm Corona mới đầu tưởng chỉ là thảm họa cho Trung Hoa, nay trở thành đại họa cho nhân loại.
Dân chúng khắp thế giới đổ xô mua nhu yếu phẩm để dự trữ,thậm chí giấy đi cầu cũng không còn. Người ta còn xếp hàng dài mua súng vì sợ do dịch cúm mà bùng phát nạn cướp bóc lương thực. Tại Ấn Độ, cảnh sát đã dùng roi để đánh những ai vi phạm lệnh phong tỏa. Còn cảnh sát Nam Phi bắn đạn cao-su vào những người đi mua sắm trong thời gian cách ly. Số lượng ly dị gia tăng vì ở trong nhà với nhau 24/24 mới lộ ra nhiều khuyết điểm và đâm chán. Đúng là đại họa!
Trước thảm họa, người ta không thương nhau mà lại đổ lỗi cho nhau. Nạn kỳ thị người Á Châu tại Hoa Kỳ lên cao. Tổng Thống Donald Trump kêu gọi bảo vệ công dân gốc Á Châu, Bộ Trưởng Tư Pháp Tiểu Bang New York đã mở đường giây thông báo khẩn cấp về những trường hợp người Á Châu bị kỳ thị. Là dân thiểu số, chúng ta nhẫn nhục chịu đựng và nói cho họ biết: Vi trùng tấn công người chứ không lựa chọn màu da. Ai cũng có thể truyền bệnh chứ không phải riêng người Á Châu. Xin nhớ, trong thời kỳ săn lùng thuộc địa, chính người Âu Châu đã mang bệnh đậu mùa vào Nam Mỹ khiến nhiều bộ tộc ở đây diệt chủng.
* * *
Nhật Ký Biển Đông ghi nhận những sự kiện quan trọng trong tháng như sau:
-Reuters ngày 2/3/2020: Hãng Samsung đang khởi công xây dựng một trung tâm khảo cứu và phát triển trị giá 220 triệu Mỹ Kim tại Việt Nam.
-The Week ngày 2/3/2020: Bộ Quốc Phòng Thổ Nhĩ Kỳ cho biết họ đã nã pháo sâu vào lãnh thổ của Syria, bắn rơi hai phi cơ chiến đấu Su-24 và giết chết cả ngàn quân của chính phủ Syria. Hành động này nhằm cứu vãn căn cứ địa cuối cùng của nhóm phiến quân do Thổ đỡ đầu nằm ở Tỉnh Idlib. Trong khi đó hai phe đối lập và thân chính của Quốc Hội Thổ Nhĩ Kỳ đánh nhau vì vấn đề đem quân vào Syria.
-Bloomberg News ngày 4/3/2020: Việt Nam sẽ mua 3 tỷ nông sản của Hoa Kỳ để thoa dịu đe dọa tăng thuế nhập cảng của Tổng Thống Donald Trump.
-AP ngày 4/3/2020: Thỏa hiệp hòa bình mới ký kết được ba ngày, Hoa Kỳ đã thực hiện một cuộc không kích để bảo vệ quân chính phủ A Phú Hãn trong lúc bạo lực gia tăng sau một loạt những cuộc tấn công của Taliban làm người ta lo ngại về tiến trình hòa bình vừa mới chào đời. Theo Reuters ngày 9/3/2020, mặc dù Mỹ đã ngăn cản, Tổng Thống Ashraf Ghani vẫn tuyên thệ nhậm chức nhiệm kỳ thứ hai, trong khi đó cùng lúc, đối thủ là Ô. Abdullah Abdullah cũng tuyên thệ nhậm chức tổng thống. Tình hình A Phú Hãn nát như tương. Theo Reuters ngày 10/3/2020, Tổng Thống Ghani đã ký sắc lệnh từ từ phóng thích 1500 tù binh như một bước để có thể đàm phán với Taliban. Cùng lúc Hoa Kỳ cũng bắt đầu rút quân theo như thỏa hiệp. Thế nhưng Taliban bác bỏ và đòi thả hết 5000 tù binh rồi mới đàm phán. Vào ngày 23/3/2020, Hoa Kỳ tuyên bố cắt bớt 1 tỉ Mỹ Kim cho A Phú Hãn vì các bên tranh chấp đã không thể thỏa hiệp với nhau để thành lập chính phủ mới. Tình hình trầm trọng thêm khi vào ngày 30/3/2020, Taliban đã thực hiện một cuộc tấn công vào phía nam của Tỉnh Zabul giết chết 17 nhân viên cảnh sát và dân quân của chính phủ.
-Tổng Hợp ngày 5/3/2020: HKMH Theodore Roosevelt của Mỹ đã ghé Cảng Tiên Sa, Đà Nẵng trong một chuyến thăm thân hữu khi Hoa Kỳ và Việt Nam tăng cường hợp tác quân sự đồng thời kỷ niệm 25 năm thiết lập bang giao. Một lập luận cho rằng đây là một “bước ngoặt” tức Việt Nam từ do dự tiến tới mạnh dạn gần Mỹ hơn, từ hợp tác toàn diện tới đồng minh quân sự. Thế nhưng theo Sean King, phó chủ tịch của tổ chức cố vấn chính trị Park Strategies có trụ sở tại New York thì, “ Việt Nam nhích về Mỹ, nhưng không quá gần“. Ông King nói rằng, “Tôi cảm nhận thấy Việt Nam muốn [Hoa Kỳ] là đối trọng trong khu vực với Bắc Kinh nhưng không muốn trở thành một phần trong bất kỳ chiến lược của Mỹ nhằm kiềm chế Trung Quốc đại lục.” Nhận định của Sean King là hiện nay (tương lai chưa biết ra sao) Việt Nam chỉ muốn trở thành “người bạn tốt” của Hoa Kỳ chứ không muốn trở thành đồng minh với Hoa Kỳ. Bởi vì một khi trở thành đồng minh với Hoa Kỳ thì Việt Nam biến Nga và Hoa Lục thành hai kẻ thù. Kẻ thù với Nga thì còn sống sót. Còn là kẻ thù của Bắc Kinh thì khó sống. Hoa Kỳ cũng hiểu điều này và thông điệp cho chuyến viếng thăm này là “Tin cậy và thịnh vượng chung” chứ không có liên minh.
-AFP ngày 5/3/2020: Tòa Án Hình Sự Quốc Tế hôm nay bác bỏ phán quyết trước đây và tuyên phán một cuộc điều tra về những vi phạm trong cuộc chiến ở A Phú Hãnh phải được tiếp diễn bao gồm việc xem xét có thể có sự thảm sát tiến hành bởi quân đội Hoa Kỳ. Ô. Fatou Bensouda- chưởng lý của tòa này nói rằng đây là ngày quan trọng cho công lý ở A Phú Hãn. Ngoại Trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo nói rằng đây là một quyết định cẩu thả và sẽ dùng mọi biện pháp cần thiết để ngăn chặn cuộc điều tra này.
-AP ngày 7/3/2020: Một cuộc đụng độ với lực lượng của Mặt Trận Giải Phóng Hồi Giáo Moro (Moro Islamic Liberation Front) tại Tỉnh Maguindanao, Phi Luật Tân giết chết 14 phiến quân và 4 binh sĩ quân chính phủ. Mặt trận này thành lập từ năm 1972 đấu tranh vũ trang để đòi độc lập, thành lập quốc gia Hồi Giáo trên Đảo Mindanao.
-Reuters ngày 7/3/2020: Ả Rập Sê-út đã bắt giam ba nhân vật quan trọng của hoàng gia trong đó có Hoàng Tử Ahmed bin Abdulaziz- em trai của Vua Salman và Hoàng Tử Mohammed bin Nayef- cháu trai của vua trong một âm mưu lật đổ. Thế mới hay tranh giành quyền lực thì anh em, chú cháu cũng giết nhau như thường chứ nói chi đến đảng đối lập.
-AP ngày 7/3/2020: Krystle Villanueva -một người đàn bà 27 tuổi ở Texas đã bị kết án tù chung thân không ân xá vì đã đâm chết rồi chặt đầu con gái 5 tuổi của mình chỉ vì cô bé này đòi ăn ngũ cốc (cereal).
-Reuters ngày 9/3/2020: Hai binh sĩ Hoa Kỳ tử trận tại bắc Iraq trong lúc đi cùng quân chính phủ tấn công vào lực lượng Nhà Nước Hồi Giáo. Hiện Mỹ vẫn còn 5200 quân tại Iraq.
-AP ngày 11/3/2020: Quốc Hội Nga (Duma) đã chấp thuận một số tu chính hiến pháp- một sự thay đổi sẽ cho phép Tổng Thống Putin nắm quyền thêm 12 năm nữa sau khi nhiệm kỳ của ông kết thúc vào năm 2024. Cái ghế thủ tướng hay tổng thống dường như nó có gắn keo nguyên tử (crazy glue) cho nên ai đã ngồi vào đó đều dính chặt và không muốn đứng lên, chỉ muốn ngồi suốt đời để “hy sinh” lãnh đạo đất nước.
-Yahoo Video ngày 11/3/2020: Cả ngàn con khỉ đói tràn vào thành phố Lopburi, miền trung Thái Lan, tranh nhau những miếng ăn nhỏ gây náo loạn cả một khu phố. Điều này cho thấy bảo vệ thú vật chưa hẳn là giải pháp hoàn hảo. Tại công viên quốc gia Yellow Stone, Hoa Kỳ người ta phải đem chó sói vào đây nuôi để ăn thịt bớt những con bò hoang lông xù (bison). Bởi vì nếu loại bò này sinh sản quá mức nó sẽ không đủ cỏ để ăn và diệt chủng. Theo tôi nghĩ, để cân bằng sinh thái, người ta nên giết bớt số khỉ và chỉ để lại chừng trăm con. Vài năm sau, số trăm này lại đẻ ra cả ngàn ông “Tôn Ngộ Không” đi phá làng phá xóm.
-AP ngày 12/3/2020: Hoa Kỳ tiến hành một cuộc không kích giết chết 6 chiến binh được Ba Tư hỗ trợ để đáp trả vụ bắn hỏa tiễn vào doanh trại của Mỹ làm chết ba binh sĩ- hai của Hoa Kỳ, một của Anh. Iraq lên án hành vi này vì nó xâm phạm chủ quyền của Iraq và nội các họp khẩn cấp để có biện pháp. Trong khi đó người dân Iraq đã tổ chức một đám rước quan tài có phủ cờ ba người- hai cảnh sát và một thường dân đã chết trong cuộc không kích. Ngoại Trưởng Mike Pompeo nói rằng Hoa Kỳ cần có biện pháp để tự vệ khi bị tấn công và Irap phải bảo vệ liên minh do Hoa Kỳ đứng đầu giúp Iraq chống Nhà Nước Hồi Giáo. Tình hình trở nên phức tạp hơn khi vào ngày 17/3/2020, hai hỏa tiễn đã bắn vào một doanh trại nơi binh sĩ NATO do Hoa Kỳ lãnh đạo huấn luyện binh sĩ Iraq. Rồi vào ngày 25/3/2020 hai hỏa tiễn đã bắn vào khu vực an toàn tuyệt đối (Green zone) ở Thủ Đô Baghdad giữa lúc binh sĩ Hoa Kỳ và đồng minh chuẩn bị rút lui khỏi căn cứ quân sự thứ ba.
-Reuters ngày 12/3/2020: Zimbabwe để nghị cấp đất cho gần 800 nông trang mà họ tịch thu dưới chính sách truất hữu từ năm 2000 dưới thời cựu Tổng Thống Robert Mugabe. Khoảng 5000 nông trang của người Da Trắng bị tịch thu. Thế nhưng việc tịch thu này lại khiến kinh tế Zimbabwe xụp đổ. Ngày xưa người Da Đen bị kỳ thị dưới chế độ phân biệt chủng tộc. Ngày nay người Da Đen nắm chính quyền thì người Da Trắng lại bị kỳ thị.
-NBC News ngày 16/3/2020: Bảy người trong gia đình bị bắn chết trong một vụ giết người rồi tự sát đã xảy ra tại một thị trấn êm đềm của North Carolina. Bảy người chết gồm có: Hung thủ Jeanie Ray 67 tuổi, Helen Mason 93 tuổi, Ellis Mansfield 73 tuổi, Lisa Mansfield 54 tuổi, John Paul Sanderford 41 tuổi, Nicole Sanderford 39 tuổi và Larry Ray 66 tuổi. Không biết hận thù, xung đột hay bất bình, nóng giận gì đây khiến đưa tới thảm kịch như thế này?
-BBC Anh Ngữ ngày 16/3/2020: Tòa án đã kết tội tử hình Satoshi Uematsu- một thanh niên Nhật Bản 30 tuổi đã đâm chết 19 người tàn tật với lý do người tàn tật không còn khả năng truyền đạt cho nên không có quyền sống.
-AP ngày 17/3/2020: Một công ty Hoa Lục đã từ bỏ chương trình xây một nhà máy giấy khổng lồ tại tây bắc Tiểu Bang Arkansas vốn trước đây đã bị trì hoãn vì căng thẳng thương mại Hoa-Mỹ.
-The Wrap & Reuters ngày 17/3/2020: Hoa Lục loan báo sẽ thu hồi giấy phép của các phóng viên làm việc cho New York Times, Washington Post và The Wall Street Journal. Những người này sẽ không được phép hành nghề tại Trung Hoa, Hương Cảng và Ma Cao. Biện pháp nhằm đáp trả quyết định của Ô. Trump cách đây hai tuần hạn chế số công dân Trung Hoa bị nghi ngờ đã làm việc cho các chi nhánh tuyên truyền của Bắc Kinh như Tân Hoa Xã, CGTN, China Radio, China Daily và The People’s Daily. Trung Quốc cũng loan báo báo rằng ban Hoa Ngữ của Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ (VOA), tờ New York Times, Wall Street Journal, Washington Post Post và tạp chí Time phải khai báo về nhân viên, tài chính, hoạt động và bất động sản ở Trung Quốc. Vào ngày 24/3/2020, chủ nhiệm ba tờ báo này đã đăng thư ngỏ yêu cầu Bắc Kinh hủy bỏ quyết định trục xuất này. Nhà cầm quyền Bắc Kinh không trả lời nhưng nói rằng Hoa Lục không hoan nghênh những nhà báo không khách quan và không công bình.
-Reuters ngày 18/3/2020: Căm-bốt dù rất thiếu điện nhưng sẽ tạm hoãn xây đập thủy điện trên Sông Cửu Long trong mười năm và sẽ hướng đến nguồn điện từ khí đốt, than đá và năng lượng mặt trời. Với nhu cầu phát triển nhanh chóng, năm ngoái Căm-bốt đã nhập cảng 25% nguồn điện từ Việt Nam và Thái Lan.
-AP ngày 18/3/2020: Việc gia tăng chủ nghĩa quốc gia cực đoan Da Trắng khiến đưa tới những lo ngại rằng một số nhóm sẽ chủ trương đổ máu và chiến tranh chủng tộc. Phúc trình của Southern Poverty Law Center cho biết số nhóm Da Trắng Cực Đoan đã tăng 55% trong ba năm qua - từ 100 nhóm lên 155 nhóm. Vào ngày 28/3/2020, Yahoo News trình chiếu một đoạn phim ngắn cho thấy một thanh niên 27 tuổi viết trên Facebook là sẽ giết chết bà Nancy Pelosi và các chính trị gia Đảng Dân Chủ.
-Reuters ngày 23/3/2020: Sau khi Tổng Thống Putin gọi điện thoại cho thủ tướng Ý Đại Lợi, Bộ Quốc Phòng Nga cho biết họ sẽ gửi tám trung đoàn quân y lưu động với thiết bị khử trùng và những trang bị y tế khác để giúp Ý đối phó với dịch cúm Corona.
-AP ngày 24/3/2020: Nhóm cự đoan Boko Haram đã giết chết ít nhất 50 binh sĩ Nigeria trong một cuộc phục kích gần làng Goneri tại bắc tiểu bang Yobe có biên giới với Niger, Chad và Cameroon. Phiến quân Boko Haram đã giết trên mười ngàn người trong suốt 10 năm nổi dậy ở bắc Nigeria. Một liên minh hùng hậu bao gồm Anh, Mỹ, Pháp, Chad, Niger và Cameroon vẫn không dẹp yên được nhóm thánh chiến này.
-Tổng Hợp ngày 24/3/2020: Việt Nam ra lệnh tạm ngưng xuất cảng gạo cho dù nhu cầu nhập cảng của Hoa Lục gia tăng giữa cơn đại dịch. Hiện Việt Nam dự trữ 270,000 tấn gạo để làm kho an toàn.
-BBC Anh Ngữ ngày 25/3/2020: Một tay súng xông vào đền thờ của Đạo Sikh tại Thủ Đô Kabul, giết chết 25 người. Nhóm Nhà Nước Hồi Giáo xác nhận thực hiện vụ thảm sát này.
-Reuters ngày 25/3/2020: Hoa Lục lên án Hoa Kỳ đã chơi trò chơi nguy hiểm khi hỗ trợ Đài Loan bằng cách cho chiến hạm đi qua Eo Biển Đài Loan sau khi có những căng thẳng về quân sự giữa Đại Lục và đảo quốc này.
-Yahoo News ngày 26/3/2020: Tính đến ngày hôm nay, con số người khai thất nghiệp tại Hoa Kỳ lên tới
3 triệu 283 ngàn người.
-The Guadian ngày 26/3/2020: Hoa Kỳ cáo buộc Tổng Thống Maduro và 14 thành viên cao cấp của chính phủ Venezuela là buôn bán ma túy đồng thời trao giải thưởng 15 triệu Mỹ Kim cho ai bắt giữ được những người này. Tổng Thống Maduro thề sẽ dùng mọi phương tiện để chống lại sự xâm lăng của Hoa Kỳ và Colombia. Còn Nga thì nói rằng cáo buộc Venezuela là “khủng bố ma túy” là vô lý và chính sách cấm vận Venezuela của Hoa Kỳ là “công cụ để diệt chủng” (a tool of genocide) giữa cơn đại dịch. Sự kiện này làm chúng ta nhớ tới chuyện Tổng Thống Noriega của Panama bị Hoa Kỳ cáo buộc tội buôn bán xì-ke ma túy. Năm 1989 Ô. Bush Cha đã đem trực thăng đổ biệt kích xuống bắt sống Noriega và đem về xử tại Miami. Ô. Noriega bị giam giữ suốt đời và chết năm 2017 tại nhà tù. Theo AP ngày 31/3/2020, Ngoại Trưởng Mike Pompeo nói rằng Mỹ chuẩn bị giảm nhẹ cấm vận Venezuela để hỗ trợ cho đề nghị thành lập một chính quyền chuyển tiếp giữa Tổng Thống Maduro và nhà đối lập Juan Guaido. Thế nhưng Công Tố Viện Venezuela lại cho triệu tập Ô. Guaido vì cáo buộc âm mưu đảo chính.
-The Week ngày 26/3/2020: Không có tuyên bố chung cho cuộc họp G-7 vì Hoa Kỳ thúc ép các thành viên phải gọi vi khuẩn cúm Corona là “Wuhan Virus” trong khi các thành viên còn lại thì né tránh. Theo Reuters, vào ngày 25/3/2020, trong một cuộc điện đàm, Tổng Thống Donald Trump có vẻ dịu giọng và có cuộc nói chuyện rất tốt (very good conversation) với Chủ Tich Tập Cận Bình khi Hoa Kỳ đang phải đối phó với sự lan tràn nhanh chóng của dịch cúm Corona mà số người nhiễm bệnh đã vượt qua Hoa Lục tính đến ngày 28/3/2020. Bộ Trưởng Tư Pháp Hoa Kỳ đã chỉ thị cho Ban Tù Nhân của Bộ cho các phạm nhân già có nguy cơ nhiễm bệnh được giam giữ tại nhà để đối phó với dịch cúm đang lan tràn.
-Tổng Hợp ngày 28/3/2020: Tổng Thống Donald Trump ký ban hành đạo luật cung ứng 2200 tỷ Mỹ Kim để cứu nguy kinh tế hầu đối phó với dịch cúm trong khi có tin Anh Quốc đã có 1019 người chết vì dịch cúm.
-The Daily Beast ngày 31/3/2020: Theo cơ quan FBI, Jose L. Gomez- một thanh niên 19 tuổi ở Texas thú nhận là đã có ý định giết chết một gia đình Á Châu ba người trong đó có em bé chập chững và em bé sáu tuổi vì nghi ngờ họ là người Tàu truyền bệnh cúm cho mọi người. Jose L. Gomez bị kết tội “giết người vì thù ghét” (hate crime) khi dùng dao đâm ba người này. Còn tại San Francisco, hơn 650 vụ kỳ thị ghét bỏ người Á Châu liên quan đến dịch cúm Corona được báo cáo trong một ngày.
Đào Văn Bình
(California ngày 31/3/2020)
Gửi ý kiến của bạn
