Vài kỷ niệm với cố Tiến sĩ Lê Phước Sang
Lý Kiến Trúc
(Văn Hóa)
Nhà báo Lý Kiến Trúc phát biểu.
Trong dịp phát biểu cảm tưởng về cố Tiến sĩ Lê Phước Sang được tổ chức tại Thiền đường Tổ đình Minh Đăng Quang số 3010 West Harvard St., Tp. Santa Ana sáng Chủ Nhật 27/12/2020, tôi xin kể vài kỷ niệm và đưa ra nhận định về cố Tiến sĩ Lê Phước Sang: "Thứ nhất: ông Lê Phước Sang là một chính khách, thứ hai ông là một lãnh đạo đảng Dân Xã Hòa Hảo, thứ ba ông là một người hoạt động tích cự lãnh vực Văn hóa Hòa Hảo và thứ tư ông là một đạo hữu ngoan đạo Phật giáo Hòa Hảo".
Đối với tôi, tôi cho rằng đã đến lúc mọi thứ trên đời này đều trôi đi như giòng sông, nhưng chỉ một thứ còn ở lại, đó là nguồn cội đời sống tâm linh, đó là đạo; tuy nhiên, hôm nay, trong buổi truy niệm, với tư cách là một nhà truyền thông, tôi xin kể hai kỷ niệm mà tôi cho rằng ở cái tuổi vào hàng 80, một nhà hoạt động như ông Lê Phước Sang vẫn luôn dính liền hai phạm trù tôn giáo và chính trị ..."
Tuy gặp gỡ trao đổi với Ts Sang nhiều lần ở căn phòng nhỏ trong Tổ đình Minh Đăng Quang của Hòa thượng Thích Minh Tuyên; có lần đến trưa, ông Sang mời tôi đi ăn phở, ông nói nhiều về đạo Hòa Hảo, đạo Bửu Sơn Kỳ Hương và đảng Dân Xã, tôi chú ý đến ý tưởng về đạo của ông nhiều hơn, nhưng để bụng chưa có dịp thảo luận thêm. Việc ông Sang thân thương mời tôi ăn phở, là phận đàn em, tôi phải đãi lại ông mới đúng, nhưng chưa có dịp, tôi còn thiếu nợ ông tô phở, hôm nay trước vong linh ông, xin ông tha lỗi...
Thứ hai, trong một buổi tham dự lễ hội ở chùa Bửu Sơn Kỳ Hương tại nam Cali, hiện diện hôm nay có hai nhân chứng là ông Đạo trưởng Phi Bửu và ông Tâm Trí Hội trưởng dòng phái Bửu Sơn Kỳ Hương ở nam Cali; ông Lê Phước Sang đã nói rằng (xin nhắc lại nguyên văn) : "Tôi đề nghị hai phái Phật giáo Bửu Sơn Kỳ Hương và phái Phật giáo Hòa Hảo nên nhập lại làm một, thống nhất làm một".
Ts Lê Phước Sang phát biểu về đạo tại chùa Bửu Sơn Kỳ Hương.
Tiến sĩ Lê Phước Sang (thứ năm từ trái) đứng giữa ông Hội trưởng Tâm Trí dòng phái Bửu Sơn Kỳ Hương ở nam Cali và ông Phi Bửu đạo trưởng BSKH trong buổi lễ hội. Ảnh LKT
Nghe xong tôi giật mình. Tôi cho rằng hai nền đạo Bửu Sơn Kỳ Hương và Phật giáo Hòa Hảo có những điểm giống nhau và khác nhau, Bửu Sơn Kỳ Hương chỉ thuần túy tu nhân học Phật, nhưng đặc biệt Phật giáo Hòa Hảo lại có lực lượng Dân Xã đảng. Đây là một lực lượng quần chúng võ trang cách mạng chống thực dân Pháp nổi bật vào những n8am 1940-1945 ở Lục tỉnh. Tuy nhiên, ý kiến về thống nhất hai nguồn đạo Bửu Sơn Kỳ Hương và Phật giáo Hòa Hảo của ông Lê Phước Sang đưa ra, tôi nghĩ là điểm quan trọng trong thời điểm và bối cảnh tôn giáo và dân tộc hiện nay, đặc biệt ở miền Tây Nam bộ.
Qua sự thăm dò khi ở Châu Đốc, ngoài việc tham dự các buổi thánh lễ bà Chúa Xứ Châu Đốc, tôi biết chắc chắn niềm tin về đạo Phật Giáo Hòa Hảo và Bửu Sơn Kỳ Hương còn tiềm tàng rất lớn trong đời sống tâm linh người dân miền Nam, nhưng tôi không chú ý tới Dân Xã đảng.
Tôi chưa có dịp hỏi ý kiến hay đi phỏng vấn các vị lãnh đạo Phật giáo Hòa Hảo hay Bửu Sơn Kỳ Hương, nhưng tôi cứ để bụng, vài ba lần về thăm núi Sam Châu Đốc và bảy núi Thất Sơn (địa linh phát tích nguồn đạo BSKH và HH), tôi có gặp khá nhiều trưởng lão về mối quan hệ tín đồ đạo Bửu Sơn Kỳ Hương và đạo Hòa Hảo hiện nay ở trong nước ra sao, họ có vẻ đăm chiêu suy nghĩ; họ cho rằng đạo ai nấy giữ. đạo ai nấy tu; đồng thời, tôi cũng nhận ra nhiều nguồn thông tin tuyên truyền ở trong nước cho rằng, "đạo Phật giáo Hòa Hảo phát xuất từ nguồn đạo Bửu Sơn Kỳ Hương nên đã đến lúc trở về gốc Bửu Sơn Kỳ Hương".
Lý Kiến Trúc và các đạo sĩ đạo trưởng đạo Bửu Sơn Kỳ Hương trên núi Sam Châu Đốc 2019.
Đối với tôi, với tư cách là một nhà báo, đây là những thông tin liên quan đến đời sống hàng triệu tín đồ Phật giáo hòa Hảo và hàng vạn tín đồ Bửu Sơn Kỳ Hương ở Nam kỳ Lục tỉnh; hôm nay có dịp tôi xin trình bày cùng quí vị, trước Hòa thượng chủ tọa buổi lễ Thích Minh Tuyên và ông tân Hội trưởng PGHH Trần Văn Vui, ông Phước Bửu và ông Tâm Trí thuộc dòng phái Bửu Sơn Kỳ Hương ở nam Cali", tôi không đám đưa ra một nhận định nào về sự sát nhập hai nguồn đạo, tôi nghĩ rằng thời gian từ từ sẽ mở ra hay đóng lại ý tưởng này, một ý tưởng mà theo tôi nó có thể làm thay đổi rất lớn đời sống tâm linh - hành đạo của hàng triệu người dân miền tây Nam bộ. (Lý Kiến Trúc)
Gửi ý kiến của bạn
