Hôm nay,  

Giới thiệu sách mới: Văn-Học Quốc-Ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh

02/06/202115:56:00(Xem: 6529)

Giới thiệu sách mới:
 
Văn-Học Quốc-Ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh

qua vài nhận định, biên khảo của
Nguyễn Vy Khanh
.
nhà Nhân Ảnh xuất bản tháng 5-2021
.
Amazon.com và lulu.com phát hành


blank  
Buổi bình-minh của văn-học chữ Quốc-ngữ đã bừng lên từ nửa cuối của thế-kỷ XIX, nay đã trở thành quá khứ nhưng đã là sỏi đá nền móng! Hơn 150 năm sau, đất nước cũng như con người Việt-Nam đã trải qua biết bao dâu bể, biến suy, chưa biết bao giờ sẽ có thể sống hòa hợp lại được như thời thịnh trị và an bình như tổ tiên xưa. Chúng tôi thiển nghĩ cần có một cái nhìn lại, "ôn cố tri tân" như thường nghe, việc vốn không dễ vì dù chấp nhận hậu sinh là kẻ "phê bình" tối hậu của mọi nền văn học đã qua, nhưng chúng ta hôm nay không thể đọc lại các tác phẩm văn học các thời trước như người thời đó. Các thời đại văn chương đã qua đi và chúng ta có nhìn lại thì mới thấy chúng chỉ là những hiện tượng xuất hiện một thời nhưng không chết, không mất, vì chúng đắp lối, dọn ngõ cho các thế hệ đến sau.
.
Văn-học Miền Nam trong tuyển tập này một phần được giới hạn ở tính "miền Nam lục-tỉnh". Tìm hiểu và nêu lên những đặc-tính nhưng không so sánh và xếp loại theo nghĩa địa phương. Với biên khảo này, chúng tôi có một số nhận định như sau:
 
- Văn-học chữ quốc-ngữ đã khởi đầu từ Miền Nam Lục-tỉnh (Nam kỳ, Cochinchine), từ 1869 với Gia Định Báo - là tờ báo chữ Quốc-ngữ đầu tiên ở Việt-Nam, từ ngày 15-4-1865.
- Nền văn-học chữ quốc-ngữ này xuất hành từ báo chí: các truyện kể, truyện ngắn, thơ, vè, bút ký, nghị luận đã xuất hiện trên các báo thời đầu này trước khi được xuất bản và được gọi là tác phẩm văn học:
- Tác phẩm văn xuôi mang tính văn học đầu tiên được xuất bản là Chuyện Đời Xưa của Trương Vĩnh Ký năm 1866, 74 văn bản bằng chữ Quốc-ngữ, sau đó đến tác phẩm của Trương Minh Ký và Huình Tịnh Của;
- Tiểu-thuyết chữ Quốc-ngữ đầu tiên được xuất bản là truyện Thầy Lazaro Phiền của tác giả tiên phong Nguyễn Trọng Quản vào năm 1887;
- Văn bản kịch nói đầu tiên được xuất bản là Tuồng Joseph của Trương Minh Ký, vào năm 1887;
- Thể loại tự truyện xuất phát với Chơn Cáo Tự Sự (1910) của Michel Tinh.
  
Nhân đây cũng xin xác nhận chúng tôi không phân biệt Nam Bắc vì quan niệm muốn thông-cảm và giải quyết một số vấn nạn lịch-sử, sự hiểu biết tường tận là điểm khởi đầu thiết yếu. Văn-học là một phần quan trọng của văn-hóa và lịch sử một dân tộc và phê bình, nghiên cứu đặc tính địa lý được nhiều nhà phê bình văn học Âu Mỹ xem trọng. Cho nên khi nói đến một số nhà văn thơ – mà không là tất cả những vị đã nổi tiếng, chúng tôi làm công việc văn-học sử, mục-đích phân tích và nhận định, chớ không nhắm kỳ thị địa phương hay đề cao, hạ giá tác-giả nào cả! Tất cả các nhà văn thơ đều thuộc văn-học sử Việt-Nam.
 


Mặt khác, những ảnh-hưởng lên văn-học Việt-Nam nếu có cũng cần được nghiên cứu, ví dụ như nếu Anh quốc hay Tây-ban-nha, Bồ-đào-nha xâm chiếm, đô hộ miền Nam rồi cả nước thay vì thực dân Pháp, thì sinh hoạt văn-hóa và việc nghiên cứu văn-học đã khác chăng? Văn-học dân gian (folklore/oral literature) sẽ được chú tâm hơn? Và ảnh-hưởng trên văn-học bác học?
 
Những bài viết trong tập sách đánh dấu một quãng thời gian viết của chúng tôi. Một cố gắng chủ quan, rời rạc, về một số vấn đề của văn-học bầng chữ Quốc-ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh, không hẳn có tính cách hệ thống. Bài Miền Nam Khai Phóng là bài đầu tiên đánh dấu sự quan tâm và nghiên cứu của chúng tôi với quan niệm “Kiến thức cũng như nghề nghiệp chính thức và nghiệp dư, sau nhiều thập niên hoạt động, cho chúng tôi tâm niệm và ý chí, trong khả năng khiêm tốn và khả thể, đi tìm sự thực và ghi lại cho các thế hệ sau, với hy vọng rằng chỉ có thống nhất nhân tâm và địa lý khi nào những khúc mắc và vấn nạn lịch sử đã được nhìn nhận và giải tỏa”. Bài đã gây tiếng vang về vấn đề, từ khi được xuất hiện trong tuyển tập 1 Văn-Học Nghệ-Thuật Liên Mạng (1996). Một số bài trong tập đã được in trong các tuyển tập biên khảo và một số đã được phổ biến trên các tạp chí cũng như các trang liên-mạng internet. Chúng tôi giới hạn thời gian văn học từ năm 1865 đến 1954, tuy trong vài bài, vì mạch văn hoặc muốn đầy đủ, chúng tôi đi qua lằn ranh thời gian đó, hoặc lặp lại một số chi tiết, sự kiện.
 
Chúng tôi quyết định xuất-bản tuyển tập biên-khảo vào lúc này, dù chúng tôi vẫn muốn cập nhật và đặt lại một số vấn-đề, nguồn cơn. Trong thời gian biên soạn, tập nhận định và biên khảo này, đã được quí thân hữu và văn hữu góp ý và phê phán. Chúng tôi mong tiếp tục được quí độc giả chỉ giáo những sai lầm và thiếu sót cũng như sẵn sàng thảo luận về những quan điểm đưa ra trong tập sách. (NVK)
.
Sách gồm 20 tiểu luận và biên khảo mới hoặc đã được cập nhật:
- Văn-Học chữ quốc-ngữ thời đầu
- Miền Nam khai phóng
- Miền Nam đạo lý
- Văn-học yêu nước
- Tiếng Việt qua một số tác-phẩm chữ quốc-ngữ thời đầu
- Báo-chí từ thời bình minh văn-học chữ quốc-ngữ đến buổi qua phân 1954
- Về Nguyễn Đình Chiểu và lý-luận văn-học
- Trương Vĩnh Ký và các tác-phẩm văn xuôi tiền-phong
- Huình Tịnh Paulus Của
- Trương Minh Ký
- Nguyễn Trọng Quản, Hồ Biểu-Chánh và Ảnh hưởng Âu-Tây trong thể-loại tiểu-thuyết thời đầu
- Thể-loại Tự truyện với Chơn Cáo Tự Sự
- Lê Hoằng Mưu, nhà tiểu-thuyết tiền phong
- Nhìn lại sự-nghiệp hiện-đại hóa của Nguyễn Văn Vĩnh
- Nỗ lực hiện đại hóa tiểu-thuyết của Hồ Biểu-Chánh
- Ngôn-ngữ của tiểu-thuyết Hồ Biểu Chánh
- Nguyễn Thị Manh-Manh
- Hồ Văn Hảo và Thơ Mới hiện-thực
- Thi ca yêu nước của Vũ Anh Khanh
- Đôi nét về Văn-học Công Giáo Việt Nam ​
. ​
Mua sách, liên lạc NXB Nhân Ảnh: Ông Lê Hân
[email protected] - (408) 722-5626
.
Mua online qua Amazon bìa mềm $40:
https://www.amzn.com/1667100106 
.
bìa cứng $45:
https://www.amzn.com/1483499448 



Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
1234567Trang sauTrang cuối

- 1 Việt kiều New Zealand về thăm VN, mất tích bí ẩn tại sân bay Tân Sơn Nhứt - Florida: AVD ( liên minh 110 tổ chức người Mỹ gốc Việt) yêu cầu TNS Rick Scott sửa đổi Nghị quyết S. Con. Res. 21, "Lên án những tội ác kinh hoàng của chủ nghĩa xã hội" ghi thêm tên ông Hồ, Đảng CSVN bên cạnh Nga, TQ, Campuchia, Cuba - Little Saigon: kêu gọi ghi danh Diễn Hành Tết 2026 - Canada: truy tố Truong Nguyen tội lái xe khi say rượu và buôn ma túy - DB Nancy Pelosi: Dân Chủ sẽ chiếm đa số Hạ Viện nhờ bầu cử 2026. Tôi xé bài diễn văn của Trump 2022 vì toàn là lời nói dối. - DB Marjorie Taylor Greene (cựu ngôi sao MAGA): Tôi sống theo Chúa Jesus, nhận ra Trump hung hăng, độc hại, đầy căm thù; Phe Trump dìm hồ sơ Epstein, không bao giờ xin lỗi, không tự nhận sai; sau vụ Epstein, phụ nữ sẽ không bỏ phiếu cho Cộng Hòa. - Zelensky xin Mỹ bảo đảm an ninh Ukraine trong 50 năm, Trump nói chỉ 15 năm thôi. Putin vẫn lộ vẻ hung hăng. TRump nói Putin độ lượng với Ukraine. - Bí ẩn: Đại tướng Nga Yuri Sa

NEW YORK (VB) --- Phe MAGA phản ứng dữ dội trước việc Thị trưởng đắc cử Zohran Mamdani chọn một người đồng tính nữ để đứng đầu Sở Cứu hỏa thành phố New York. Elon Musk nói rằng việc bổ nhiệm Lillian Bonsignore, một người có 31 năm kinh nghiệm trong Sở Cứu hỏa New York (FDNY), có nghĩa là "sẽ có người chết".

thu hút 18 ngàn tỷ đôla đầu tư; giá hàng đều giảm; giảm giá thuốc theo toa 3000%; nước ngoài trả thuế quan cho Mỹ; thành phố Portland bị thiêu rụi; thủ đô 6 tháng không có sát nhân; Ukraine đã kích động Nga xâm lược; mỗi ghe ma túy giết 25.000 dân Mỹ... và nhiều nữa

-- Kyiv bị oanh kích trước cuộc gặp Trump–Zelenskyy. -- Trung tâm Kennedy đòi bồi thường một triệu mỹ kim, sau khi buổi hòa nhạc giáng sinh bị hủy bỏ. -- Israel công nhận Somaliland độc lập; Somalia phản đối gay gắt. -- Iran bắt tàu chở dầu ở eo biển Hormuz, nói là buôn dầu lậu. -- Trump kêu gọi công bố hồ sơ Epstein nhắm bêu riếu Dân Chủ. -- Giám đốc FBI chính thức chốt kế hoạch đóng cửa vĩnh viễn trụ sở FBI tại Washington. -- Bộ Cựu Chiến Binh khôi phục gần như toàn bộ lệnh cấm phá thai. -- Georgia: nhóm ẩn danh chi 5 triệu mk tấn công Phó thống đốc Burt Jones. -- Các TNS kêu gọi hoãn tăng phí vào công viên quốc gia. -- Tin lời mời của Trump, một ông Nam Phi bị giam gần 100 ngày. -- Truy Tố Kilmar Abrego Garcia: Chính Quyền Có “Trả Đũa”? -- Bão tuyết tràn vào Đông Bắc Hoa Kỳ, hàng không rối loạn. -- California bỏ kiện, tự làm tuyến hỏa xa cao tốc không cần tiền liên bang. -- New York: mạng xã hội phải gắn nhãn cảnh báo gây ảnh hưởng tâm lý trẻ

Tiến sĩ Philip Cafaro cho rằng vấn đề giảm tăng trưởng kinh tế 0.5% không đáng lo ngại bằng tình trạng phá hoại môi trường. Một trong những cách bảo vệ môi trường hữu hiệu là cần giảm dân số toàn cầu, vì vậy giảm tỉ lệ sinh là điều cần thiết.

WASHINGTON (VB) -- Ngành du lịch Hoa Kỳ thê thảm vì các chính sách của Trump. Tại Seattle, một hướng dẫn viên du lịch đã nhận thấy một điều kỳ lạ vào mùa hè năm nay: không một chiếc mũ đội bóng chày Toronto Blue Jays nào xuất hiện trên đường phố. Người Canada thường đổ xô đến thành phố này mỗi năm, nhưng vào năm 2025, họ lại ở nhà.

-- Giáng Sinh, Trump cho không kích ISIS tại Nigeria để “bảo vệ tín đồ Thiên Chúa Giáo.” -- Chính quyền Trump không giữ thế trung lập về tôn giáo trong thông điệp Giáng Sinh. -- Danh hài Jimmy Kimmel trên truyền hình Anh: Hoa Kỳ đang bước vào thời kỳ chuyên chế. -- Maryland: ICE nổ súng vào xe di dân, hai người bị thương. -- Thẩm phán liên bang chặn chính quyền Trump bắt giữ nhà hoạt động chống tin giả người Anh. -- Zelenskyy: đã có cuộc thảo luận “rất tốt đẹp” với đặc sứ của Trump. -- Putin gợi ý có thể đổi đất, nhưng cương quyết đòi trọn Donbas. -- Thổ Nhĩ Kỳ bắt giữ phần tử IS âm mưu tấn công vào dịp mừng năm mới. -- Nhật Bản tăng mạnh ngân sách quốc phòng để đối phó áp lực từ TQ. -- Ba phạm nhân vượt ngục bắt cóc nữ tài xế Lyft suốt 10 giờ -- Hoa Kỳ: kinh tế tăng trưởng nhưng việc làm không tăng, chuyên gia cảnh báo cơ nguy. -- Chứng khoán Á Châu lên xuống thất thường, giá vàng bạc tăng vọt vì dân lo ngại bất ổn. -- Giá thịt bò tăng cao...

Có một số kinh Phật, kể rằng có một số vị trưởng lão trình với Đức Phật rằng, “Kính bạch Thế Tôn! Thế Tôn hãy thuyết pháp vắn tắt cho con, sau khi Thế Tôn thuyết pháp, con sẽ sống một mình, an tịnh, không phóng dật, nhiệt tâm, tinh cần.” Có khoảng vài mươi Kinh Phật, có lẽ khoảng 20 tới 30 Kinh như thế. Điều chúng ta suy nghĩ rằng, có vẻ như có một số pháp vắn tắt giành cho những người muốn lui hẳn vào núi trong những ngày cuối đời vì sẽ không còn cơ hội để nghe pháp trực tiếp từ Đức Phật nữa.

Sở Di Trú Hoa kỳ hiện đã cung cấp mẫu đơn đăng ký cho Thẻ Vàng. Đó là Mẫu I-140G (“G” có thể là viết tắt của Gold?). Tòa Bạch Ốc gọi đây là “một lộ trình mới để trở thành thường trú nhân Hoa Kỳ thông qua việc đóng góp một khoản tài chính đáng kể và không bị ràng buộc cho Hoa Kỳ.” Nói cách khác: Hoa Kỳ hiện đang bán Thẻ Xanh, và cho rằng với “khoản tặng” dành cho chính phủ Hoa Kỳ, thì nhà đầu tư được xem là đủ điều kiện trở thành đương đơn theo diện EB1 hoặc EB2.

Chính quyền Trump đang chuẩn bị mở rộng đáng kể việc tước quốc tịch đối với một số công dân Hoa Kỳ nhập tịch, theo chỉ dẫn nội bộ của U.S. Citizenship and Immigration Services (USCIS), theo tờ The New York Times tiết lộ tuần trước. Đây được xem là bước leo thang mới trong chính sách siết chặt di trú của Tổng thống Donald Trump. Theo văn bản ban hành, các văn phòng địa phương của USCIS được yêu cầu mỗi tháng chuyển từ 100 đến 200 hồ sơ tước quốc tịch cho Văn phòng Tranh tụng Di trú thuộc Department of Justice trong niên khóa 2026. Nếu chỉ tiêu này được thực hiện đầy đủ, số vụ tước quốc tịch sẽ tăng vọt, vượt xa mọi giai đoạn trước đây. Từ năm 2017 đến nay, tổng cộng chỉ hơn 120 hồ sơ như vậy được nộp.

Sky River Casino chào đón năm 2026 với chương trình mừng Giao Thừa theo chủ đề “Lửa & Băng” vào thứ Tư, ngày 31 tháng 12, bao gồm các tiết mục biểu diễn xiếc, DJ trực tiếp, và nhiều điểm chụp ảnh đầy sắc màu miễn phí khắp khuôn viên sòng bài. Sự kiện này đồng thời bổ sung cho chuỗi khuyến mãi mùa lễ trị giá $450,000 đang diễn ra, bao gồm Chương Trình Biếu Tặng Xe BMW Chỉ Cho Bài Bàn $200,000 và Chương Trình Ghép Tương Ứng Tiền Mặt Mùa Lễ $250,000 kéo dài đến cuối tháng 12.

Pechanga Resort Casino hân hạnh giới thiệu Đêm Nhạc "Best Wishes 2026" vào thứ Bảy, ngày 28 tháng 02 năm 2026, tại Trung Tâm Sự Kiện Pechanga Summit. Siêu sao nhạc pop tiếng Quảng Đông của Hồng Kông Lý Khắc Cần cùng Hồng Trác Lập và Thẩm Chấn Hiên sẽ chào đón Tết Nguyên Đán với những ca khúc kinh điển bất hủ.

Kỳ nghỉ lễ có thể là thời gian vui vẻ nhất trong năm, nhưng cũng tiềm ẩn những rủi ro nghiêm trọng về an toàn. Mỗi năm, có hơn 1,100 vụ cháy nhà bắt nguồn từ đồ trang trí ngày lễ. Và không chỉ dừng lại ở đó — khoảng 4,000 vụ tai nạn có liên quan đến dây nối dài, từ nguy cơ vấp ngã đến bỏng vì điện và giật điện. Kỳ nghỉ lễ là thời gian đặc biệt để tận hưởng khoảng thời gian bên cạnh người thân, chứ không phải để nằm viện vì bị thương. Hãy giúp gia đình quý vị tận hưởng mùa lễ trọn vẹn hơn bằng cách làm theo các lời khuyên an toàn dưới đây.

Năm 2026 hứa hẹn sẽ là một năm đáng nhớ cho những ai yêu thích bầu trời đêm, với hàng loạt sự kiện thiên văn ngoạn mục từ nhật thực toàn phần đến các trận mưa sao băng và sự xuất hiện rực rỡ của các hành tinh. Dưới đây là những sự kiện đáng chú ý nhất mà người yêu thiên văn không nên bỏ lỡ.

Ở Hoa Kỳ, ngay cả khi đã có bảo hiểm, không ít người bệnh vẫn không kham nổi tiền thuốc trong toa bác sĩ. Khoảng một phần năm người trưởng thành mỗi năm ít nhất một lần phải bỏ toa vì quá tốn kém, và cứ ba người thì có một người tìm cách “tiết giảm” như bẻ đôi thuốc uống dần hoặc tự ý đổi sang thuốc không cần toa – những cách làm có khi lại phương hại sức khỏe. Hai giáo sư dược học Sujith Ramachandran và Adam Pate, Đại học Mississippi, chuyên nghiên cứu về khả năng tiếp cận thuốc men tại Hoa Kỳ, cho rằng nếu nắm rõ luật lệ bảo hiểm và biết hỏi đúng chỗ ở nhà thuốc, người bệnh có thể giảm được khá nhiều phần phải móc túi.
1234567Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.