Trang TheHill đã rút ra 5 điều quan trọng về dự thảo quyết định của Tối cao Pháp viện đã khiến cả Hoa Kỳ choáng váng. (Nguồn: unsplash.com)
HOA KỲ – Tiết lộ về dự thảo quyết định của Tối cao Pháp viện loại bỏ quyền phá thai đã khiến cả Hoa Kỳ choáng váng, nổ ra các cuộc biểu tình, và làm dấy lên các cuộc tranh luận công khai về cả hình thức và nội dung của dự thảo phán quyết. Chánh án John Roberts đã xác nhận tính xác thực của văn bản do Thẩm phán Samuel Alito soạn thảo và được Politico công bố. Trang TheHill đã rút ra 5 điều quan trọng về bản dự thảo.
1. Phán quyết cuối cùng có thể có thay đổi:
Mặc dù bản dự thảo đã được xác thực, nhưng quyết định cuối cùng vẫn có thể thay đổi cho đến khi có công bố chính thức từ Tối cao Pháp viện. Cho đến lúc đó, các thẩm phán có thể tự do thay đổi ý kiến, dù là đồng tình hay bất đồng quan điểm.
Hiện tại, có 3 vị thẩm phán tự do đang chuẩn bị một hoặc nhiều ý kiến bất đồng và không rõ liệu chánh án Roberts có định cùng tham gia hay không. Tỷ lệ chia 5-3-1 hiện nay đã được áp dụng từ tháng 12 năm ngoái. Thông thường, Pháp viện không công bố các quyết định cao nhất cho đến khi kết thúc nhiệm kỳ, thường là vào cuối tháng 6, một phần là để các thẩm phán có thời gian thuyết phục các đồng nghiệp.
2. Đảng Dân chủ muốn pháp luật bảo vệ quyền phá thai
Các dân cử đảng Dân chủ đã lo sợ về sự kết thúc của án lệ Roe v. Wade. Các nhà lãnh đạo đảng Dân chủ kêu gọi luật pháp quy định Roe thành luật bằng cách ban hành quyền phá thai liên bang.
Tổng thống Biden cho biết trong một tuyên bố: “[Nếu] Pháp viện lật ngược án lệ Roe, đó sẽ là thất bại của các viên chức được bầu cử ở tất cả các cấp quốc gia chúng ta trong việc bảo vệ quyền được lựa chọn của phụ nữ.”
Lãnh đạo Khối Đa số ở Thượng viện Charles Schumer (D-N.Y.) đã hứa sẽ kêu gọi một cuộc bỏ phiếu trong thời gian tới, gọi việc công bố bản dự thảo phán quyết là một “buổi sáng đen tối và đáng lo ngại cho Hoa Kỳ.”
3. GOP kêu gọi đưa kẻ làm rò rỉ bản dự thảo ra chịu trách nhiệm pháp luật
Trong khi đó, các dân cử Cộng hòa đã phản ứng bằng cách tập trung sự chú ý vào người làm rò rỉ thông tin, cho rằng kẻ đó đã làm tổn hại tính hợp pháp của Tối cao Pháp viện.
Các nhà lãnh đạo GOP đã kêu gọi mở cuộc điều tra tìm và buộc tội kẻ làm rò rỉ bản dự thảo. Chánh án Roberts cho biết ông đã chỉ đạo Cảnh sát trưởng của Tối cao Pháp viện điều tra “sự vi phạm nghiêm trọng hiếm khi xảy ra” đối với sự tín nhiệm của Pháp viện.
4. Những người cấp tiến kêu gọi cần có hành động trong pháp viện và cải cách luật filibuster
Một phán quyết lật ngược lại án lệ Roe có thể sẽ đổ thêm dầu vào phong trào đòi đóng gói tòa án (court-packing: Dự luật Cải cách Thủ tục Tư pháp năm 1937, thường được gọi là “kế hoạch đóng gói tòa án”), vốn coi cộng đồng bảo thủ đa số hiện nay là bất hợp lý, không thể vượt qua và là mối đe dọa đối với các quyền hợp pháp được đa số người dân Hoa Kỳ ủng hộ.
5. Dự thảo làm dấy lên lo ngại về các mục tiêu tiếp theo của tòa án
Sự sẵn sàng lật ngược một tiền lệ mang tính bước ngoặt của phe bảo thủ bất chấp sự phản đối của nhiều người, cũng đã làm dấy lên những lo ngại về những quyền khác có thể gặp nguy hiểm.
Trong bản dự thảo, Alito nhấn mạnh rằng phá thai là vấn đề duy nhất bị nhắm đến. Ông viết, “Để đảm bảo rằng quyết định của chúng tôi không bị hiểu lầm hoặc hiểu sai, chúng tôi nhấn mạnh rằng quyết định của chúng tôi liên quan đến quyền được phá thai và không có quyền nào khác. Quan điểm này không có điều gì được hiểu là gây nghi ngờ về những tiền lệ không liên quan đến việc phá thai.”
Nhưng điều đó khó có thể xoa dịu những người phản đối, nhiều người cho rằng các án lệ, chẳng hạn như việc hợp pháp hóa hôn nhân đồng tính, đều dễ bị tổn thương như nhau.
Một số người cấp tiến nói rằng việc lật ngược án lệ Roe là một màn mở đầu cho những gì sẽ đến từ phe đa số bảo thủ. Dân biểu Barbara Lee (D-Calif.) đăng trên Twitter: “PSA: nếu vụ Roe bị lật lại, quyền kiểm soát sinh sản theo hiến pháp của mọi người cũng sẽ bị đe dọa. Chưa bao giờ vấn đề chỉ xoay quanh việc phá thai. Đó là về việc kiểm soát và hình sự hóa cơ thể của chúng ta.”
Dân biểu Alexandria Ocasio-Cortez (D-N.Y.) cho biết thêm: “Như chúng tôi đã cảnh báo, SCOTUS (Tối cao Pháp viện) không chỉ nhăm nhe đến quyền phá thai - họ sẽ còn động vào các quyền riêng tư khác, như là hôn nhân đồng tính và quyền công dân.”
Send comment
