Hôm nay,  

Sổ Tay Thượng Dân K’ Tien – Vừa Thôi Tám

15/05/202309:35:00(Xem: 3731)

Sổ Tay Thượng Dân K’ Tien

tnt 1

 

Trong một cuộc phỏng vấn do Khánh An (VOA) thực hiện, vào hôm 29 tháng 4 năm 2023, Giáo Sư Tiến Sỹ Alex Thái Đình Võ đã kể lại một câu chuyện thú vị:
     “Thái sang Hoa Kỳ năm 8 tuổi. Khi mình còn nhỏ, lúc người Mỹ bắt đầu dạy trong nhà trường về cuộc chiến Việt Nam hay lịch sử Việt Nam, mình nhớ là khoảng lớp 7, lớp 8, khi giáo viên bắt đầu cho học sinh xem những bộ phim gọi là bộ phim documentary (phim tài liệu) về cuộc chiến Việt Nam, thì sau khi xem bộ phim đó và học sơ về cuộc chiến, có một cậu học sinh đặt ra câu hỏi cho mình là ‘Gia đình của bạn thuộc phe nào trong cuộc chiến?’
     Ở lứa tuổi đó thì thú thật khi sang Hoa Kỳ, bố mẹ cũng không nói gì nhiều cho mình về cuộc chiến, cũng không dạy mình phải hận thù hay biết bên này, bên kia… Nhưng khi cậu đó đặt câu hỏi đó thì mình mới nhớ ở nhà thường hay nói gia đình mình là thuộc miền Nam Việt Nam. Mình mới nói ‘The South’ (miền Nam), thì cậu đó mới chỉ tay vào mặt mình mà cười kiểu chế nhạo và nói ‘À, vậy thì gia đình mày thua là đúng rồi!’ 
     Đối với một đứa học với lớp 7, lớp 8, mà khi một người khác nói với mình là gia đình mày thua là đúng rồi thì nó đánh một dấu hỏi trong đầu mình là ‘Thua là một chuyện, nhưng mà thua là đúng rồi có nghĩa là như thế nào?’”
     Thiệt là một câu hỏi khó cho bất cứ ai, kể cả mấy ông T.T Hoa Kỳ, chớ chả riêng chi với một cậu bé VN tị nạn (đang học lớp 7/ lớp 8) ở đất nước này!
     Từ Việt Nam, nhà văn Bùi Ngọc Tấn lý giải:
     “Cuối cùng miền Nam đã thua nhanh hơn dự đoán. Chiến thắng thuộc về những người lì đòn hơn, tận dụng thời cơ tốt hơn. Một chiến thắng có rất nhiều nguyên nhân – chiến lược chiến thuật, tài nghệ chỉ huy, tinh thần binh sĩ, vũ khí khí tài, rồi công tác tình báo, mặt trận ngoại giao… – nhưng chắc chắn có sự đóng góp không nhỏ của các loa công cộng…”  (Hậu Chuyện Kể Năm 2000. Tiếng Quê Hương: 2014).
     Người cộng sản vốn chuyên nghề tuyên truyền nên sự đóng góp “không nhỏ của các cái loa công cộng” (ở thôn xóm, cũng như ở phố thị) là điều tất yếu nhưng còn “công tác vận động quần chúng” nơi những vùng xa/vùng sâu thì họ thực hiện cách nào?
     Nhà văn Đỗ Phương Khanh kể lại:
     Khi cuộc chiến giữa Việt Nam và Pháp bùng nổ vào ngày 19 tháng 12 năm 1946 thì gia đình chúng tôi từ Hà Nội tản cư ra khỏi thủ đô theo đường ngược mà di chuyển dần lên tới tỉnh Hòa Bình. Hòa Bình là quê hương của dân tộc Mường. Họ là những người rất chất phác, sống hồn nhiên, đơn thuần như những người Việt Nam cổ xưa…
     Tết năm đó có đoàn Tuyên Truyền Xung Phong ghé qua làng chúng tôi đang tạm trú. Buổi tối họ đốt lửa trại, hầu hết dân làng quây chung quanh các thanh niên trong đòan, say sưa xem những mẩu kịch ngắn, hầu hết là cảnh quân Pháp mới đánh nhau đã lăn ra chết, tiếng cười vang rân xóm làng.
     Sáng hôm sau trước khi đi, anh đòan trưởng có nhã ý mời tất cả những ai muốn chụp ảnh kỷ niệm ngày Xuân thì anh ta sẽ chụp để tặng. Anh ta còn đưa ra cuốn albumn trong có rất nhiều ảnh cho mọi người coi. Đó đây, những ánh mắt thán phục và những tiếng cười khúc khích của các cô nàng sơn nữ nổi lên tưng bừng như ngày hội…
     Sau khi sắp xếp chỗ đứng rất lâu, người này thấp ra phía trước, người kia ra đầu nọ cho cân đối... cuối cùng anh ta hô:
     - Không chớp mắt ... một hai ba...
     Anh ta làm lại vài lần và tất cả chúng tôi quây lấy anh ta hỏi han khi nào sẽ có ảnh... anh ta trả lời chắc nịch:
     - Tuần tới anh sẽ trở lại, mọi người sẽ đều có ảnh rất đẹp.
     Gia đình chúng tôi không có dịp gặp lại anh ta vì chiến sự lan rộng. Trên đường tản cư ngược xuôi, một hôm bố tôi gặp lại anh phó đoàn, bố tôi hỏi về tình hình những bức ảnh. Anh phó đòan cười:
     - Làm gì có ảnh, anh Bảo muốn vận động quần chúng nên dùng tâm lý chiến để tạo sự quý mến thân thiện thôi. Máy không có phim chú ạ.
(Đỗ Phương Khanh. “Quê Hương Dạo Trước.” Hưng Việt – 10/12/ 2014).
     Chuyện kể của nhà văn Nguyên Ngọc thì hơi khác. Tuy cũng theo đúng chính sách và chủ trương của Đảng (“cứu cánh biện minh cho phương tiện”) nhưng ở Tây Nguyên thì cán bộ dùng loại “phương tiện” hữu hiệu hơn. Họ thay máy ảnh không phim bằng súng đạn đã lên nòng:
     Tôi có một người quen, tên là Nguyễn Huy Chương, từng là đội trưởng vũ trang tuyên truyền ở Đak Lak thời ấy, về sau làm đến chính ủy sư đoàn, rồi phó chính ủy quân khu. Anh kể hồi bấy giờ tính mãi không biết làm sao gặp cho được dân. Cuối cùng nghĩ ra một kế: bí mật rình ở bìa rẫy, buổi chiều sẫm, khi những người lao động chính đã về hết rồi, chỉ còn một bà già nán lại nhặt củi rơi để tối về sưởi, đêm Tây Nguyên vốn rất lạnh; bèn xông ra kéo bà già ấy vào rừng, dọa ngay không được la hét, la lên thì tôi bắn!
     Bà già thì hoảng loạn, mình thì ú ớ tiếng Ê Đê, đã nói được gì đâu. Giữ lại lâu thì lộ, phải thả về, dặn về tuyệt đối không được nói lại với ai, và chiều ngày sau ra lại đây gặp tôi, sai thì tôi vào làng bắn chết… Liều thế, rồi phập phồng kéo dài hàng tháng…
     Cho đến một hôm, bà cụ đã bình tĩnh và khá quen, bỗng hỏi: “Con ở ngoài rừng thế này, ăn gì mà sống được?” Lần sau bà mẹ ra (anh đã gọi bà bằng Mí = Mẹ) còn cầm theo một nắm cơm. Nắm cơm đầu tiên của một người mẹ Ê Đê mang vào rừng cho một người con là lính Việt Minh. Một bước lớn và quyết định đã được vượt qua… ” (Nguyễn Hồng Anh Phỏng Vấn Nhà Văn Nguyên Ngọc. Văn Việt – 19/03/2023)
     Những bà mẹ Tây Nguyên, với những “nắm cơm đầu tiên”, tất nhiên, đều đã lìa đời nhưng “tinh thần cách mạng” vẫn được kế tục bởi thế hệ kế tiếp: cô gái Bom Bo (“giã gạo ban đêm vì ngày bận làm mùa”) cô gái Pa Ko (“gùi trên vai súng đạn ra hoả tuyến”) cô gái Sông Ba (“tay vót chông miệng hát không nghỉ”). Nay thì tuổi thanh xuân của những cô sơn nữ đã qua, sức khỏe cũng không còn, và đất đai nơi miền sơn cước thì người Kinh chiếm tiệt cả rồi!
     Thế họ và con cháu hiện đang sinh sống ra sao?
      Hôm 27 tháng 12 năm 2022, FB Chi Lê cho biết:
      Tỉnh Bình Phước có Sóc Bom Bo nổi tiếng trong trận chiến ác liệt Mùa hè Đỏ Lửa 1972. Tính từ ngày “giải phóng” đến nay, hầu hết trẻ con ở Sóc Bom Bo chưa từng biết Phở là gì … Những “Gánh Phở Lên Đồi” đã làm rộn rã Sóc Bom Bo …

tnt 2 
Cùng với “Gánh Phở Lên Đồi” của Tổng Công Ty Mỳ Ăn Liền Acecook, Hãng Hàng Không Vietnam còn có một phát kiến khác, cũng độc đáo không kém, theo thông tin của VietNam Airlines: “Kể từ nay hành khách là người có công với cách mạng sẽ được hướng dẫn vào quầy làm thủ tục ưu tiên, được đi lối riêng dành cho hạng thương gia, và cũng được ưu tiên tại khu vực soi chiếu an ninh.”  
      Sao mà nhiều “ưu tiên” dữ vậy, hả Trời? Thiệt là chu đáo, tử tế, và tình nghĩa hết biết luôn! Ngoài cơ hội được thưởng thức hương vị một đặc sản của miền xuôi (phở gói) đám dân bản địa ở những vùng sâu/vùng xa/vùng căn cứ cách mạng còn được hưởng nhiều đặc quyền khác nữa, nếu họ có dịp sử dụng dịch vụ của VietNam Airlines.
     Còn bằng cách nào mà những người dân khốn cùng có thể mua được cái vé máy bay để bước chân lên phi cơ của Công Ty Hàng Không Việt Nam thì lại là chuyện khác. Vụ này hoàn toàn (và tuyệt đối) không liên quan chi ráo tới Đảng và Nhà Nước.
      Người miền xuôi gọi thế là “nhân nghĩa bà Tú Đễ.” Loại nhân nghĩa này cũng là một loại “đặc sản của người Kinh,” và đã được T.S Mạc Văn Trang “nói thẳng” (ruột ngựa) như sau: “Bớt ‘diễn’ đi ... cái gì cũng ‘diễn’ thành lố bịch, ấu trĩ, dối trá, đạo đức giả.”
      Dân miền núi chúng tôi không biết “bà Tú Đễ” là ai sất, và cũng chả mấy người có khái niệm chi về cái thứ “đạo đức thật/giả” dưới miền xuôi cả. Nói một cách hết sức giản dị, chất phát, và chân thành là chúng tôi chịu hết nổi rồi. Con giun xéo mãi cũng quằn (thôi) nói chi đến con người – dù là người miền núi. Vừa thôi Tám!

– Tưởng Năng Tiến

 

 

 

  

 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
MOSCOW – Tổng thống Vladimir Putin cho biết cuộc tấn công bằng máy bay không người lái lớn nhất từ trước đến nay nhắm vào Moscow là một nỗ lực nhằm đe dọa và khiêu khích Nga của Ukraine; đồng thời cho biết hệ thống phòng không xung quanh thủ đô sẽ được tăng cường, theo tin Reuters.
Trung Quốc vừa đưa một phi hành đoàn ba người lên trạm vũ trụ vào thứ ba, với mục tiêu đưa các phi hành gia lên mặt trăng trước khi kết thúc thập kỷ này, theo tin từ AP. Tàu vũ trụ Shenzhou 16 cất cánh từ trung tâm Jiuquan ở rìa sa mạc Gobi ở tây bắc Trung Quốc được phóng với một tên lửa Long March 2-F chỉ sau 9:30 sáng (01:30 GMT) thứ Ba.
Hiện nay có rất nhiều người than phiền về việc nhiều cô gái dùng chữ “mình” không đúng nơi đúng chỗ và xa lạ với khuôn phép của văn hóa Việt đã có vài ngàn năm nay. Để dùng cho đúng, chúng cần phải tìm hiểu xem chữ mình có bao nhiêu nghĩa và dùng nó trong trường hợp nào....
Thấm thoát mà Hội Bạn Người Cùi đã thành lập hơn 28 năm. Nhiều người sinh hoạt trong hội từ khi tóc còn xanh bây giờ đầu đã bạc. Mỗi lần có người ra đi thì có người khác đến. Đặc biệt là anh chị em trong hội thương yêu nhau và rất đoàn kết, hễ làm việc gì vô vị lợi thì tình cảm gắn bó với nhau đậm đà hơn...
Thật khó mà biết sự thật của tình hình kinh tế Việt Nam ra sao trước tình trạng ông nói gà, bà nói vịt, nếu bạn là một nhà đâu tư. Đối với ông Tổng Bí thư đảng Nguyễn Phú Trọng thì tình hình chung vẫn sáng sủa, phấn khởi và đầy hy vọng.
Florida: xô xát nhau, súng nổ, 9 người bị thương vào khoảng 7 giờ tối thứ Hai. Súng nổ dọc theo lối đi dạo bên bờ biển ở Hollywood, Florida, khiến mọi người chạy tìm chỗ ẩn nấp dọc theo bãi biển đông đúc vào Ngày Memorial.
SAN SALVADOR – Một tòa án ở El Salvador đã kết án cựu Tổng Thống Mauricio Funes và cựu bộ trưởng tư pháp hơn một thập niên tù giam vì có quan hệ với các nhóm tội phạm và vô trách nhiệm, theo tin Reuters.
SEOUL – Hãng truyền thông nhà nước KCNA cho biết, Bắc Hàn sẽ phóng vệ tinh trinh sát quân sự đầu tiên vào tháng 6 để trực tiếp giám sát các hoạt động quân sự của Hoa Kỳ, theo tin Reuters.
MOSCOW – Bộ Nội Vụ Nga đã ban hành lệnh bắt giữ Thượng Nghị Sĩ Hoa Kỳ Lindsey Graham sau những bình luận của ông liên quan đến cuộc giao tranh ở Ukraine, theo tin từ APNews.
Nếu chả may mà sự việc có xẩy ra bi thảm như vậy chăng nữa thì cái chết của ông cũng khiến cho đám thường dân đỡ phần tủi hổ. Chúng tôi cảm thấy vô cùng yên ủi khi biết rằng dù quê hương rơi vào hoàn cảnh bi đát đến thế nào chăng nữa thì đất nước này vẫn còn có những vị nhân sĩ đáng kính, hết lòng vì dân tộc, chứ không chỉ thuần là một lũ trí thức trùm chăn hay một đám cơ hội ăn theo...
Dường như con người có thể phát tiết ra khả năng kỳ lạ để thích ứng với môi trường và hoàn cảnh sống mà có lẽ chính họ đôi khi cũng không ngờ. Khi một người bị khuyết tật từ thuở ấu thời thì họ có thể phát triển một thứ khả năng kỳ diệu đến mức bất khả tư nghì đề bù đắp lại phần bị mất mát. Người chị Thứ Ba của tôi là điển hình như thế. / It appears to be that people can foster an uncanny capacity to adjust to conditions and circumstances that they may not know about. When a person has a disability since childhood, they can have an incredible ability to compensate for the loss. My Third Sister is such an example.
OKlahoma: tiệm phở Việt dùng robot làm nhân viên. Theo một quan chức thành phố, khách hàng tại một nhà hàng Việt Nam ở Campus Corner là những người đầu tiên ở thị trấm Norman được phục vụ bằng robot. Nguyen Pham, chủ tiệm Phở House, 331 White St., gần đây đã lập trình một robot để dọn món phở, chả giò, cơm chiên, mì sợi và các món ngon khác cho khách hàng quen.
KYIV – Nga đã tung ra các đợt không kích nhắm vào Kyiv, được cho là cuộc tấn công bằng máy bay không người lái lớn nhất vào thành phố vào dịp kỷ niệm ngày thành lập thủ đô Ukraine, theo tin Reuters.
HOA KỲ – Ngày 30 tháng 5 năm 2022, giá xăng đã lên đến 4.72 đô la/gallon và đến tháng 6 thì lên hơn 5 đô la/gallon. Giá dầu diesel cũng cao ngất ngưởng, khiến cho mọi chi phí tăng vọt đối với tất cả những thứ phải di chuyển bằng xe tải, tàu thuyền hoặc máy bay. Tuy nhiên, năm nay, tình hình đi lại có vẻ ‘dễ thở’ hơn; giá xăng dao động quanh mức 3.57 đô la/gallon, giảm so với cả tháng trước và năm trước. Theo Cơ quan U.S. Energy Information Administration, giá xăng giảm thấp là do giá dầu thô giảm. Giá dầu thô đã giảm khoảng 35% so với năm ngoái.
Sáng Chủ Nhật ngày 27 tháng 05 năm 2023, dưới ánh nắng hạ ấm áp, tại chùa An Lạc, thành phố San Jose, miền Bắc California, Hoa Kỳ, chư tôn đức ni hân hoan tổ chức Đại Lễ Tưởng Niệm Đức Thánh Tổ Ni Đại Ái Đạo và Chư ni tiền bối hữu công, nhân bảy ngày an cư kiết hạ của Chư Ni vừa hoàn mãn.
DB Derek Trần: Tôi làm tất cả để bảo vệ cộng đồng mình trong vấn đề di trú

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.