Hôm nay,  

Hạ Chí: Ngày Dài Nhất Trong Năm

19/06/202320:29:00(Xem: 4078)

 

download (4)

Ở Bắc Bán Cầu, hạ chí rơi vào ngày 20 hoặc 21 tháng 6 hàng năm. Đây là ngày dài nhất trong năm. (Nguồn: pixabay.com)

 

Hạ chí báo trước sự khởi đầu của mùa hè theo thiên văn ở Bắc Bán Cầu và là ngày dài nhất trong năm. Nhưng vì đâu lại có sự tồn tại của ngày dài nhất và đêm ngắn nhất?

 

Theo NASA, các điểm chí (solstices) và điểm phân (equinoxes) là các điểm đánh dấu sự khởi đầu của các mùa, hay nói đúng hơn là đánh dấu vị trí của Mặt trời so với Trái Đất. Trục Trái Đất nghiêng 23.5 độ so với quỹ đạo quay quanh Mặt Trời của nó. Độ nghiêng này khiến cho các phần khác nhau của Trái Đất được Mặt Trời chiếu sáng với mức độ khác nhau trong những khoảng thời gian khác nhau, tùy vào thời điểm nào trong năm. Vào ngày hạ chí (summer solstice), Bắc Bán Cầu nghiêng về phía Mặt Trời, nhận được ánh sáng Mặt Trời nhiều nhất – cũng có nghĩa là ngày dài nhất trong năm.

 

Ở Bắc Cực, Mặt Trời không lặn vào ngày hạ chí. Ngược lại với hạ chí ở Bắc Bán Cầu, Nam Bán Cầu trải qua ngày đông chí (winter solstice) trong cùng một ngày. Và vào ngày đông chí, Nam Cực sẽ không có bình minh.

 

Trong năm 2023, hạ chí sẽ diễn ra lúc 10:57 sáng giờ EDT (1457 GMT) vào ngày 21 tháng 6, theo timeanddate.com. Vẫn còn thắc mắc về hạ chí? Bên dưới là một số điều cần biết về ngày dài nhất trong năm ở Bắc Bán Cầu.

 

Điều gì xảy ra với Mặt Trời vào ngày hạ chí?

 

Vào ngày hạ chí, càng đi xa về phía bắc ở Bắc Bán Cầu thì ngày càng dài hơn. Mặt Trời treo lơ lửng rất cao trên bầu trời vào giữa trưa.

 

Vào các ngày diễn ra điểm phân (equinoxes) – hai ngày trong năm khi cả hai bán cầu có ngày và đêm dài như nhau – vào giữa trưa, Mặt Trời sẽ ở ngay trên đỉnh đầu, một góc 90 độ so với đường xích đạo. Nhưng ở phía bắc vào ngày hạ chí, buổi trưa, Mặt Trời nằm ở vĩ độ cao hơn: Bắc Chí Tuyến (Tropic of Cancer), nằm ở khoảng 23.5 độ về phía bắc của đường xích đạo và chạy qua Algeria, Niger, Libya, Ai Cập, Saudi Arabia, United Arab Emirate, Oman, Ấn Độ, Bangladesh, Myanmar, Trung Quốc, Đài Loan, Mexico, Bahamas, Mauritania và Mali. Theo Pacific Islands Ocean Observing System, Bắc Chí Tuyến là vĩ độ xa nhất về phía bắc mà Mặt Trời có thể xuất hiện trên đỉnh đầu vào trưa ngày hạ chí.

 

Tại sao ngày diễn ra hạ chí mỗi năm lại khác nhau?

 

Mỗi năm, hạ chí ở Bắc Bán Cầu rơi vào một trong hai ngày: 20 hoặc 21 tháng 6. Ở Nam Bán Cầu, hạ chí xảy ra vào ngày 21 hoặc 22 tháng 12.

 

Các ngày khác nhau bởi vì lịch Gregorian có 365 ngày, và cứ mỗi bốn năm thì thêm một ngày nhuận vào tháng Hai. Thực tế, quỹ đạo của Trái Đất quanh Mặt Trời mất 365.25 ngày. Từ sự khác biệt này, hạ chí không phải lúc nào cũng diễn ra trong một ngày cố định hàng năm.

 

Khoảng cách giữa Trái Đất và ​​Mặt Trời

 

Mùa hè, một số khu vực ở Bắc Bán Cầu trở nên nóng đến mức quý vị có thể nghĩ chắc do Trái Đất ở gần Mặt Trời hơn. Tuy nhiên, thực tế thì ngược lại: vào mùa hè ở Bắc Bán Cầu, Trái Đất ở vị trí xa Mặt Trời nhất.

 

Tính trung bình, Trái Đất cách Mặt Trời khoảng 93 triệu dặm (khoảng 150 triệu km). Tuy nhiên, theo Almanac.com, Trái Đất sẽ ở xa Mặt Trời nhất vào lúc 4:06 chiều (giờ EDT) vào ngày 6 tháng 7 năm 2023, khi này nó sẽ cách Mặt Trời 94,506,364 dặm (152,093,251 km). Thời điểm này được gọi là điểm viễn nhật (aphelion), diễn ra khoảng hai tuần sau ngày hạ chí tháng Sáu.

 

Tương tự, khi Trái Đất ở gần Mặt Trời nhất sẽ được gọi là điểm cận nhật (perihelion), diễn ra vào lúc 7:38 tối (giờ EDT) ngày 2 tháng 1 năm 2024, hai tuần sau ngày hạ chí tháng 12. Lúc này Trái Đất sẽ cách Mặt Trời 91,404,095 dặm (147,100,632 km).

 

Mùa hè kéo dài bao lâu?

 

Có hai định nghĩa và thời gian cho các mùa: theo thiên văn và theo khí tượng.

 

Theo thiên văn, các mùa được xác định bởi các điểm chí và điểm phân. Mùa hè ở Bắc Bán Cầu bắt đầu vào ngày hạ chí và kết thúc vào ngày thu phân (autumnal or fall equinox). Vì vậy, mùa hè ở Bắc Bán Cầu kéo dài từ ngày 20 hoặc 21 tháng 6 cho đến ngày 21, 22, 23 hoặc 24 tháng 9.

 

Tuy nhiên, số ngày của các mùa không bằng nhau, bởi vì tốc độ của Trái Đất thay đổi khi nó di chuyển quanh Mặt Trời trên quỹ đạo hình elip. Theo timeanddate.com, mùa hè trung bình dài khoảng 93.6 ngày ở Bắc Bán Cầu, còn ở Nam Bán Cầu thì khoảng 89 ngày.

Theo khí tượng, Met Office của Anh cho rằng mùa hè ở Bắc Bán Cầu kéo dài từ ngày 1 tháng 6 đến ngày 31 tháng 8. Cũng định nghĩa theo khí tượng, mùa đông và tất cả các mùa đều sẽ kéo dài đúng ba tháng.

 

“Hạ Chí” (Solstice) Có Nghĩa Là Gì?

 

Theo tiếng Latin, “solstice” có nghĩa là “mặt trời đứng yên.” Đó là bởi vì vào ngày hạ chí Mặt Trời mọc ở xa hướng Đông nhất và lặn ở xa hướng tây nhất. Trong một vài ngày trước và sau điểm chí, Mặt Trời cũng xuất hiện gần những điểm xa nhất này trước khi quay dần trở lại để mọc và lặn theo hướng đông và tây vào điểm phân tiếp theo.

 

Tại sao ngày hạ chí không phải là ngày ấm nhất?

 

Nếu có nhiều ánh sáng Mặt Trời ở Bắc Bán Cầu trong ngày hạ chí, tại sao đó không phải là ngày nóng nhất trong năm?

 

Đó là bởi vì cần có thời gian để đất và nước trên Trái Đất nóng lên, hay còn gọi là hiện tượng trễ mùa (seasonal lag), theo Royal Meteorological Society. Hiện tượng trễ mùa là do nước bao phủ khoảng 70% bề mặt Trái Đất và hấp thụ rất nhiều nhiệt, nghĩa là mất nhiều thời gian hơn để làm nóng phần đất.

 

Sau ngày hạ chí, ngày bắt đầu ngắn lại ở Bắc Bán Cầu. Các vĩ độ trung bình phía Bắc trải qua khoảng 15 giờ có ánh sáng Mặt Trời trong các tuần sau ngày hạ chí, so với khoảng 9 giờ vào ngày đông chí. Ngoài ra, Bắc Bán Cầu vẫn còn nghiêng về phía Mặt Trời nên sẽ ấm áp.

 

Các ngày hạ chí sắp tới?

Năm

ở Bắc Bán Cầu

ở Nam Bán Cầu

2023

10:57 sáng (giờ EDT), ngày 21 tháng 6

ngày 22 tháng 12

2024

4:50 chiều (giờ EDT), ngày 20 tháng 6

ngày 21 tháng 12

2025

10:42 tối (giờ EDT), ngày 20 tháng 6

ngày 21 tháng 12

 

Những lễ hội dịp hạ chí

 

Nhiều nền văn hóa đã công nhận và đánh dấu sự kiện hạ chí. Địa điểm thời tiền sử nổi tiếng nhất có liên quan với hạ chí là Stonehenge ở Anh. Khi Mặt Trời mọc vào ngày dài nhất trong năm, các tia nắng sẽ thẳng hàng với các phiến đá Heel Stone của Stonehenge.

 

Nếu nhìn từ tượng Nhân Sư Sphinx ở Giza, Ai Cập, Mặt Trời sẽ lặn ngay giữa các kim tự tháp cổ Khafre và Khufu vào ngày hạ chí.

 

Việt Báo phỏng dịch theo bài viết “Summer solstice: The science behind the longest day of the year” của Jamie Carter, được đăng trên trang LiveScience.

 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Số lượng người dùng trên ứng dụng mạng blog mới Threads của Meta Platforms đã vượt qua 100 triệu người vào thứ Hai chỉ 5 ngày sau khi ra mắt, trở thành nền tảng trực tuyến nhanh nhất đạt được con số đó. Ứng dụng này, được coi là đối thủ cạnh tranh của Twitter, đã ra mắt vào cuối ngày thứ Tư tuần trước tại hơn 100 quốc gia trên thế giới.
HOA KỲ – Cảnh sát thành phố New York đã bắt giữ một người chạy chiếc scooter trên đường Brooklyn và Queens và xả súng bừa bãi vào mọi người, giết chết một cụ ông 87 tuổi và làm bị thương ba người khác, theo trang Reuters đưa tin ngày Chủ Nhật, 9 tháng 7 năm 2023.
MADRID – Nhóm hỗ trợ di dân Walking Borders cho biết, ít nhất 300 người đang đi trên ba chiếc thuyền chở di dân từ Senegal đến Quần đảo Canary của Tây Ban Nha đã mất tích, theo tin Reuters.
Có người cho rằng “đạo nào cũng là đạo”. Câu nói này thoạt nghe qua có vẻ hợp lý và là một ý tưởng hấp dẫn. Nếu hiểu theo một cách đơn giản, trong phạm trù luân lý đạo đức là đạo nào cũng dạy con người làm lành tránh dữ, thì câu này rất hợp lý. Tuy nhiên, chúng ta cần phải suy xét và nhận định lại quan niệm đó qua lăng kính tôn giáo...../......Some say that “all religions are the same.” This statement sounds reasonable at first glance and is a compelling idea. If understood in a simple way, in the ethical category that every religion teaches people to do good and avoid evil, then this saying is very reasonable. However, we need to rethink and re-evaluate that concept through the lens of religion.
Phản ứng trước tuyên bố của một cựu quan chức Bộ An ninh Nội địa rằng Donald Trump đã chia sẻ các tài liệu bí mật liên quan đến vụ Saudi Arabia giết nhà báo Jamal Khashoggi với các phóng viên, cựu Công tố Hoa Kỳ Barbara McQuade đề nghị Công tố đặc biệt Jack Smith có thêm một tội danh mà ông có thể sử dụng chống lại cựu tổng thống theo Đạo luật Gián điệp.
Tụng Kinh niệm Phật (Tụng là đọc, niệm là nhớ) là miệng đọc tâm nhớ, tâm và miệng hợp nhất, nhất tâm đọc và nhớ lời Kinh và danh hiệu của Phật. / Reciting sutras and remembering the Buddha (Tụng: to recite, to chant, to read; niệm: to remember, to recall, to be mindful of) means that you read and memorize at the same time, that your speech and mind become one, that you are in a state of one-pointedness while reading and remembering the sutras and the Buddha's name.
Giới lớn nhất là giới bình đẳng. Phải thấy tâm bình đẳng. Phải giữ tâm bình đẳng. Hòa Thượng Thích Tịch Chiếu đã nói với tôi như thế từ nhiều thập niên trước. Bản thân tôi vốn là một kẻ tối dạ, nên đã choáng váng ngay từ khi nghe câu nói đó. Tôi thấy như dường những lời dạy như thế chỉ có trong truyền thống Phật Giáo Trung Hoa và Việt Nam, và đặc biệt là Thiền Tông. Tôi tự nhủ là phải học Anh văn để tìm đọc Kinh Phật từ các nguồn khác để hiểu tới nơi tới chốn, và cũng vì văn phạm tiếng Anh luôn luôn rõ nghĩa, minh bạch hơn. Nơi đây, tôi chỉ dám nói là dò theo Kinh điển, không dám nói là chứng ngộ gì hết.
Chính những cú phone của Trump sẽ dẫn Trump vào tù. Bị cáo Trump đang cố gắng lật ngược cuộc bầu cử mà Trump đã thua, cuộc bầu cử mà các cố vấn chiến dịch tranh cử của Trump đã nói rằng Trump đã thua, bằng chứng bầu cử do Công tố đặc biệt Jack Smith thu thập cho thấy rằng Trump biết mình đã thua, và Trump đã tham gia vào mọi trò lừa bịp nhỏ nhặt để đạt được mục tiêu xấu xa và bất hợp pháp của mình.
Kiên định lập trường hậu thuẫn đối với công cuộc phục hoạt Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất do Trưởng Lão Hòa Thượng Thích Tuệ Sỹ - Chánh Thư Ký Xử Lý Thường Vụ Viện Tăng Thống, thừa tiếp tâm nguyện của cố Trưởng Lão Hòa Thượng Thích Quảng Độ - Đệ Ngũ Tăng Thống GHPGVNTN, để điều hành Phật sự và tái dựng lại Hội Đồng Lưỡng Viện GHPGVNTN khi có thuận duyên.
Trong niềm xúc động và tri ân, gia đình chúng con xin thành kính đa tạ tất cả các vị chư tôn Đức, Tăng, Ni, quý Phật tử chùa Quan Âm, tịnh xá Thiền Lâm, chùa Khánh Hỷ, Thầy Minh Chánh, Linh mục Bình An, Linh mục Thái Nguyên đã hết lòng tụng niệm, cầu nguyện cho Mẹ của chúng con trong suốt thời gian Mẹ còn sanh tiền cho đến lúc Mẹ vãng sanh. Xin chân thành cảm tạ đài phát thanh Mẹ Việt Nam, Radio Bolsa, Radio Chiều Thứ Bảy, Sài Gòn Hải Ngoại, VNCR, Home Entertainment, IBC đã liên tục cáo phó, phân ưu chia buồn cùng gia đình. Xin thành kính tri ân các ông bà, cô chú bác, anh chị em, bạn hữu gần xa đã chia buồn, an ủi, động viên, gửi vòng hoa, bỏ thời gian đến thăm viếng và đưa tiễn Mẹ của chúng tôi là bà Phạm Thị Như, pháp danh Diệu Chơn Hưởng thọ 78 tuổi đến nơi an nghỉ cuối cùng. Và đặc biệt xin chân thành cảm ơn đến các anh chị, cô chú, bạn hữu đã giúp lo chu toàn mọi việc những ngày tang lễ và các việc thiện nguyện Công đức của Quý vị đã hồi hướng cho Mẹ của chúng tô
Cuộc chiến trên đất nước chúng ta chấm dứt đã gần nửa thế kỷ và được gọi bằng nhiều tên khác nhau. Bài nầy xin trở lại vấn đề gọi tên cuộc chiến để hiệu đính và bổ túc thêm bài trước cách đây khá lâu của cùng người viết.
Cuộc xâm lăng của Nga vào Ukraine đã đập tan huyền thoại Tổng thống Nga Vladimir Putin là một nhà độc tài bất khả xâm phạm. Trước ngày 24 tháng 2 năm 2022, Putin có thể tỏ ra là vô đạo đức và hiếu chiến, nhưng qua các cuộc phiêu lưu quân sự ở Syria, Crimea, và xa hơn nữa, ông ta có vẻ như là một chiến lược gia có năng lực. Thế rồi, trong một nước cờ tính toán, ông ta thể hiện sự kém cỏi của mình bằng cách xâm lăng một quốc gia không hề gây ra mối đe dọa nào cho nước Nga, và thất bại hết phen này đến phen khác trong những mưu lược quân sự của mình – mà ví dụ mới nhất là cuộc binh biến diễn ra trong thời gian ngắn ngủi do ông Yevgeny Prigozhin, thủ lĩnh nhóm lính đánh thuê Wagner, chủ mưu hôm cuối tuần qua. Điều này, thêm một lần nữa, cho thấy huyền thoại độc tài của Putin đang trên đà suy yếu
Các nhà quan sát đương thời có thể khá ngạc nhiên khi biết rằng nguồn gốc của cụm từ “affirmative action” – cụm từ chứa đầy ý nghĩa trong bối cảnh chính trị ngày nay – có vài phần bí ẩn. Nói rộng ra, Affirmative Action (tạm dịch là Chính Sách Nâng Đỡ Người Thiểu Số) đề cập đến các chính sách và thực tiễn được thiết kế để tăng cơ hội cho các nhóm người thiểu số như người da màu trong lịch sử. Trong tuần này, quyết định của Tối Cao Pháp Viện (TCPV) về chính sách “affirmative action” sẽ đem đến những thay đổi đáng kể trong tương lai tuyển sinh ở các trường đại học trên khắp Hoa Kỳ. Vào ngày 29 tháng 6, TCPV đã ra phán quyết rằng các trường cao đẳng và đại học tư thục cũng như công lập không còn được coi chủng tộc là một yếu tố xem xét trong tuyển sinh, đảo ngược tiền lệ pháp lý trong suốt 45 năm qua.
Theo một nghiên cứu mới, cơn khát nước ngầm không nguôi của nhân loại đã khiến cho quá nhiều chất lỏng từ các nguồn dự trữ ngầm trong lòng đất bị hút ra, đến mức ảnh hưởng đến độ nghiêng của Trái Đất, theo CNN*. Nước ngầm cung cấp nước uống cho con người và gia súc, đồng thời giúp tưới tiêu cho cây trồng những khi khan hiếm mưa. Tuy nhiên, một nghiên cứu mới cho thấy việc khai thác nước ngầm liên tục trong hơn một thập niên đã làm thay đổi trục quay của hành tinh chúng ta. Nó đã nghiêng về phía đông khoảng 1.7 inch (4.3 cm) mỗi năm.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.