
TOKYO Nhật Bản bắt đầu xả nước nhiễm phóng xạ đã được biến chế từ nhà máy điện hạt nhân Fukushima vào Thái Bình Dương; hành động này đã khiến Trung Quốc tuyên bố lệnh cấm ngay lập tức đối với tất cả hải sản từ Nhật Bản, theo tin Reuters.
Trong một tuyên bố, cơ quan hải quan Trung Quốc cho biết “rất quan ngại về nguy cơ ô nhiễm phóng xạ do... thực phẩm và nông sản của Nhật Bản mang lại.”
Chính phủ Nhật Bản đã ký kết kế hoạch này từ hai năm trước, và đã được cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hiệp Quốc bật đèn xanh vào tháng trước. Việc xả nước là một bước quan trọng trong kế hoạch cho ngừng hoạt động nhà máy Fukushima Daiichi sau khi nó bị trận sóng thần năm 2011 phá hủy.
Nhà điều hành nhà máy Điện lực Tokyo (Tepco) cho biết việc xả nước bắt đầu lúc 1:03 chiều thứ Năm, 24 tháng 8, và chưa xác định được bất kỳ điều bất thường nào.
Tuy nhiên, Trung Quốc lặp lại sự phản đối kịch liệt đối với kế hoạch này, và cho biết chính phủ Nhật Bản vẫn chưa chứng minh được rằng nước xả ra sẽ an toàn.
Bộ Ngoại Giao Trung Quốc cho biết trong một tuyên bố: “Phía Nhật Bản không nên ích kỷ, vì lợi ích của riêng mình mà gây tổn hại thứ phát cho người dân địa phương và thậm chí là cả thế giới.”
Ngược lại, Tokyo cũng chỉ trích Bắc Kinh vì đã truyền bá “những tuyên bố vô căn cứ về mặt khoa học.” Họ khẳng định việc xả nước ra biển là an toàn, đồng thời lưu ý rằng Cơ quan Nguyên Tử Năng Quốc Tế (IAEA) cũng đã kết luận rằng tác động của nó đối với con người và môi trường là “không đáng kể.”
Năm 2022, Nhật Bản xuất cảng khoảng 600 triệu MK hải sản sang Trung Quốc; đây là thị trường xuất cảng lớn nhất của Nhật Bản, đứng thứ hai là Hong Kong. Theo dữ liệu của chính phủ, vào năm 2022, doanh số bán sang Trung Quốc và Hong Kong chiếm 42% tổng xuất cảng hải sản của Nhật Bản.
Quy trình dài mấy chục năm
Vào tháng 3 năm 2011, nhà máy Fukushima Daiichi đã bị phá hủy sau khi trận động đất 9.0 độ richter tạo ra sóng thần mạnh, khiến cho nhiên liệu hạt nhân trong ba lò phản ứng bị tan chảy.
Lần xả đầu tiên sẽ diễn ra trong khoảng 17 ngày, xả tổng cộng 7,800 mét khối – tương đương với khoảng ba bể bơi Olympic. Theo kết quả kiểm tra của Tepco, số nước đó có nồng độ tritium là 63 becquerels mỗi lít, thấp hơn mức giới hạn cho tiêu chuẩn nước uống của Tổ Chức Y Tế Thế Giới (WHO) là 10,000 becquerels mỗi lít. Becquerel là một đơn vị đo độ phóng xạ.
IAEA cũng đưa ra tuyên bố cho biết phân tích độc lập tại chỗ của họ đã xác nhận nồng độ tritium thấp hơn nhiều so với giới hạn.
Tuy nhiên, các nhóm đánh bắt cá của Nhật Bản, vốn đã bị tổn hại nhiều năm do lo ngại về phóng xạ, vẫn phản đối kế hoạch này. Người đứng đầu Japan Fisheries Co-operative cho biết: “Chúng tôi chỉ muốn có thể tiếp tục đánh bắt cá.”
Ngoài Trung Quốc, Hong Kong và Ma Cao cũng đã công bố lệnh cấm bắt đầu từ thứ Năm, bao gồm cả nhập cảng hải sản Nhật Bản từ 10 khu vực.
Thủ tướng Hàn Quốc Han Duck-soo cho biết lệnh cấm nhập cảng hải sản và thực phẩm của Fukushima sẽ được giữ nguyên cho đến khi những lo ngại của công chúng được xoa dịu.
Nhật Bản sẽ tiến hành giám sát xung quanh khu vực xả nước và công bố kết quả hàng tuần, bắt đầu từ Chủ nhật, 27 tháng 8, và kéo dài trong khoảng 30 năm.
Biểu tình phản đối
Tại Hong Kong, Jacay Shum, một nhà hoạt động 73 tuổi và là một trong khoảng 100 người tham gia biểu tình, cho biết: “Hành động xả nước nhiễm phóng xạ của Nhật Bản là rất vô trách nhiệm, bất hợp pháp và bất nhơn.” Ông nói: “Không ai có thể chứng minh rằng chất thải và vật liệu hạt nhân là an toàn. Không có chuyện chúng an toàn.”
Cảnh sát Hàn Quốc đã bắt giữ ít nhất 16 người biểu tình xông vào đại sứ quán Nhật Bản ở Seoul. Còn Bộ Ngoại Giao Bắc Triều Tiên yêu cầu dừng việc xả nước ngay lập tức, và gọi đây là “tội ác chống lại loài người.”