Một số trường đại học đã bắt đầu cho phép sinh viên sử dụng Trí tuệ nhân tạo tổng quát (GenAI) trong một số trường hợp nhất định. Chúng ta có thể là thế hệ cuối cùng sống trong một thế giới không có GenAI. (Nguồn: pixabay.com)
Tại Lund, trường đại học hàng đầu Thụy Điển, giảng viên quyết định sinh viên nào có thể sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để giúp họ làm bài tập. Tại University of Western Australia ở Perth, sinh viên đã được cung cấp thông tin về những thách thức và lợi ích của việc sử dụng Trí tuệ nhân tạo tổng quát (Generative AI – GenAI). Trong khi đó, University of Hong Kong cho phép sinh viên sử dụng ChatGPT trong một số ít trường hợp, theo Reuters.
Ra mắt bởi OpenAI vào ngày 30 tháng 11 năm 2022, ChatGPT đã trở thành ứng dụng phát triển nhanh nhất thế giới cho đến nay và thúc đẩy sự ra đời của các đối thủ như Bard (Google).
Các công cụ GenAI (AI tổng quát), chẳng hạn như ChatGPT, dựa trên các mẫu ngôn ngữ và dữ liệu để tạo ra mọi thứ từ bài tiểu luận, clip cho đến các phép tính toán học… nhìn bề ngoài giống như là do con người làm. Chúng đã làm dấy lên những cuộc thảo luận và tranh cãi chưa từng có trong nhiều lĩnh vực, bao gồm cả học thuật.
Trong số những người có thể phải đối mặt với mối đe dọa hiện hữu có các học giả, bởi vì AI có thể mô phỏng lại y theo các nghiên cứu hiện được thực hiện bởi con người, nhưng với tốc độ nhanh hơn nhiều. Nhưng AI cũng có thể mang lại nhiều lợi ích nhờ khả năng giải quyết các thông tin và dữ liệu của GenAI, cung cấp cơ sở cho các phân tích sâu hơn.
Leif Kari, phó chủ tịch phụ trách giáo dục tại KTH Royal Institute of Technology có trụ sở tại Stockholm, cho biết: “Nó có thể giúp sinh viên điều chỉnh tài liệu khóa học theo nhu cầu của từng người, hỗ trợ cho sinh viên không khác gì một gia sư cá nhân.”
Thứ Năm (7/9), United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO) đã công bố hướng dẫn toàn cầu đầu tiên về GenAI trong giáo dục và nghiên cứu học thuật.
Đối với các cơ quan quản lý, nó vạch ra các bước cần thực hiện trong các lĩnh vực như bảo vệ dữ liệu và sửa đổi luật bản quyền, đồng thời kêu gọi các quốc gia đảm bảo giáo viên được trang bị các kỹ năng cần thiết về AI.
Gian lận và lối tắt
Một số nhà giáo dục đưa ra so sánh giữa AI và sự ra đời của máy tính cầm tay. Loại máy này bắt đầu được đưa vào lớp học vào những năm 1970, và làm dấy lên những tranh cãi xoay quanh việc chúng sẽ ảnh hưởng đến việc học như thế nào. Sau này, máy tính cầm tay mới được chấp nhận là công cụ trợ giúp thiết yếu.
Một số người bày tỏ lo ngại rằng học sinh, sinh viên cũng có thể dựa vào AI để làm bài và gian lận – đặc biệt là khi nội dung AI ngày càng được cải thiện tốt hơn theo thời gian. Việc coi GenAI là tác phẩm gốc cũng có thể gây ra các vấn đề về bản quyền, đặt ra câu hỏi liệu AI có nên bị cấm trong giới học thuật hay không.
Rachel Forsyth, giám đốc dự án tại Phòng Phát Triển Chiến Lược của Lund University ở miền nam Thụy Điển, cho biết lệnh cấm “có vẻ sẽ khó mà thực thi.” Bà nói: “Chúng tôi đang cố gắng tập trung trở lại vào việc học, tránh gian lận và kiểm soát học sinh.”
Trên toàn thế giới, phần mềm Turnitin đã là một trong những cách chính để kiểm tra đạo văn trong nhiều thập niên. Vào tháng 4, hãng đã ra mắt một công cụ sử dụng AI để phát hiện nội dung do AI tạo ra. Họ đã cung cấp công cụ đó miễn phí cho hơn 10,000 tổ chức giáo dục trên toàn cầu, và có kế hoạch thu phí từ tháng 1 năm 2024.
Dữ liệu của Turnitin chỉ ra rằng cho đến nay, công cụ phát hiện AI đã phát hiện ra rằng chỉ có 3% sinh viên sử dụng AI trong hơn 80% bài vở họ nộp và 78% hoàn toàn không sử dụng AI.
Nảy sinh một số vấn đề với các trường hợp được gọi là ‘bị oan’ – khi văn bản do con người viết nhưng lại bị gắn cờ là do AI viết – qua một số trường hợp các giáo sư thử kiểm tra phần mềm. Một số cách để tự ‘minh oan’ cho mình là phải lưu lại đầy đủ tài liệu, bản thảo, bản nháp về thảo tác phẩm.
Kiến thức của AI cũng bị giới hạn ở những gì nó có thể thu thập được từ Internet, chưa đủ để trả lời cho những câu hỏi đặc biệt cụ thể. Sophie Constant, sinh viên luật 19 tuổi tại University of Oxford, Anh, cho biết: “Tôi thấy AI còn phải đi một chặng đường dài trước khi nó thực sự hữu ích. Tôi không thể hỏi nó về một trường hợp duy nhất. Nó cũng không biết và không có quyền truy cập vào các bài mà tôi đang nghiên cứu nên cũng chẳng mấy hữu ích.”
Hướng dẫn mới nhất của UNESCO cũng cảnh báo nguy cơ GenAI sẽ làm sâu sắc thêm sự chia rẽ xã hội khi thành công về kinh tế và giáo dục ngày càng phụ thuộc vào khả năng tiếp cận điện, máy tính và Internet, vốn không dành cho những người quá nghèo.
Stefania Giannini, phụ tá tổng giám đốc giáo dục tại UNESCO, cho hay: “Chúng tôi đang cố gắng điều chỉnh tốc độ chuyển đổi của hệ thống giáo dục theo tốc độ thay đổi của tiến bộ công nghệ.”
Cho đến nay, Liên Minh Châu Âu (EU) là một trong những lá cờ dẫn đầu trong việc đưa ra các quy định về việc sử dụng AI với dự thảo luật chưa được thông qua. Các quy định này không đề cập cụ thể đến giáo dục, nhưng các quy định rộng hơn về đạo đức có thể được áp dụng cho lĩnh vực này.
Sau khi rời khỏi EU, Anh cũng đang cố gắng xây dựng các hướng dẫn sử dụng AI trong giáo dục bằng cách tham khảo ý kiến các nhà giáo dục, và cho biết họ sẽ công bố kết quả vào cuối năm nay.
Singapore, quốc gia đi đầu trong nỗ lực đào tạo giáo viên cách sử dụng công nghệ, cũng nằm trong số gần 70 quốc gia đã phát triển hoặc lên kế hoạch chiến lược về AI.
“Về mặt các trường đại học, với tư cách là một giáo sư, thay vì đấu tranh với nó, ta nên tận dụng AI, trải nghiệm nó, xây dựng một khuôn khổ, hướng dẫn tốt và phát triển hệ thống AI có trách nhiệm, sau đó làm việc với sinh viên để tìm ra cơ chế phù hợp,” Kirsten Rulf, một đối tác tại Boston Consulting Group cho biết.
Rulf nhận định: “Tôi nghĩ chúng ta là thế hệ cuối cùng sống trong một thế giới không có GenAI.”
Gửi ý kiến của bạn
