Hôm nay,  

LM Hồ Ngọc Cẩn: Tuồng Bảy Mối Tội Đầu & Trương Minh Ký: Tuồng Joseph

25/11/202321:05:00(Xem: 6719)

 

LM Hồ Ngọc Cẩn: Tuồng Bảy Mối Tội Đầu

Trương Minh Ký: Tuồng Joseph

 

Phan Tấn Hải

 

 
blankTừ phải: GS Trần Huy Bích, GS Nguyễn Văn Sâm, và nhà văn Trần Ngọc Ánh (phu nhân của GS Sâm).
    

Giáo sư Nguyễn Văn Sâm vừa ấn hành một tác phẩm có nhan đề sách rất dài: “Tuồng Bảy Mối Tội Đầu của LM Hồ Ngọc Cẩn và Tuồng Joseph – 1887 của Trương Minh Ký.” Cuốn sách này là tuyển tập 2 vở tuồng được viết trong tinh thần Công Giáo của vùng đất Nam Bộ của thời kỳ cuối thế ký thứ 19 và đầu thế kỷ 20. Đây là ấn bản 2023 do GS Nguyễn  Văn Sâm giới thiệu và chú giải.

 

Chúng ta nói rằng tuyển tập tác phẩm trên là viết trong tinh thần đạo Công Giáo, thực ra vẫn có dị biệt giữa 2 vở tuồng trên. Mỗi vở tuồng vẫn có một giá trị riêng biệt. Một phần, mục đích của Linh mục Hồ Ngọc Cẩn khi soạn ra vở Tuồng Bảy Mối Tội Đầu là khác với ý định văn học của Trương Minh Ký khi soạn vở Tuồng Joseph. Ngay nơi dòng đầu tiên trong phần Tiểu Dẫn của Tuồng Bảy Mối Tội Đầu, LM Hồ Ngọc Cẩn đã nêu ngay ra thẩm quyền siêu nhiên: “Hẳn như Lời Kinh Thánh dạy, vì ma quỉ ghen ghét, nên sự chết đã vào thế gian: nó đã hỏng mất thiên đàng, nó lại muốn cho loài người đồng sa hỏa ngục.” (trang 51) Do vậy, khi nói là tuồng, nghĩa là một sản phẩm nghệ thuật sân khấu để giải trí, những dòng chữ viết của LM Hồ Ngọc Cẩn có ý tuyên thuyết giáo lý Cơ Đốc hẳn hoi.

 

Phía nhà văn Trương Minh Ký lại khác. Vở Tuồng Joseph của họ Trương chỉ là “lấy sự tích đạo” chứ không phải “tuồng đạo.” Giáo sư Nguyễn Văn Sâm giải thích nơi trang 6 về Trương Minh Ký khi viết Tuồng Joseph: “Lấy tích từ sách truyện nầy kia hay từ đạo Phật, đạo Chúa, đạo Nho là chuyện bình thường. Cũng như ta nói Hàn Mặc Tử là tác giả chịu ảnh hưởng từ đạo Thiên Chúa chứ không nói đó là nhà văn Công Giáo…”

  blank              GS Nguyễn Văn Sâm ký tên lên sách.

Chúng ta có thể thấy văn phong dị biệt giữa Tuồng Bảy Mối Tội Đầu của LM Hồ Ngọc Cẩn và Tuồng Joseph – 1887 của Trương Minh Ký. Khởi đầu Tuồng Joseph của Trương Minh Ký là những lời nói thơ mộng của Joseph, nơi trang 8:

 

Phong điền võ thuận

Quốc thới dân an.

Trong vẻo nước sông vàng,

Lặng trang trời biển đỏ.

Joseph là tên mỗ,

Quê quán ở Chanaan.

Như tôi: Thung dung rèn tới bực tài năng,

Kềm thúc luyện theo đàng nhơn đức,

Thỉ chung một mực

Trung hiếu hai đàng.

Hà! Nghĩ cha già mừng được còn an.

Nhớ mẹ yếu thảm thương sớm mất.

Chừ cũng đà khuya rồi phải vào ma nghỉ…(hết trích)

 

Đọc những dòng thơ tự sự đầu vở tuồng, chúng ta không thấy chất đạo Công Giáo, trong khi nếu nói về hình ảnh thì duy có chữ “Chanaan” là một vùng đất Trung Đông, có tên trong Kinh Thánh. Nhưng nghĩ kỹ, chỉ qua những lời nói mở đầu này, có thể suy đoán là tác giả viết trong bầu không khí Nho giáo, khi nghĩ tới nhờ ơn đức của vua nên mới có “phong điền võ thuận, quốc thới dân an.”

 blank                        Bìa sách.

Trong khi đó, ngay trang đầu của Tuổng Bảy Mối Tội Đầu, linh mục Hồ Ngọc Cẩn đưa ngay văn phong nhà thờ Ky tô vào từ dòng đầu, với nhân vật nói mở đầu cho tuồng là Thiên Thần:

 

Bạch: Trung thần hưởng phước tại thiên đình

Ngụy quỉ lưu giam chốn địa hình

Lương thiện hà giao nhơn bất nghĩa,

Thanh liêm khỉ mộ chúng khuy tình.

Nói: Hỉ hoan nơi cõi thọ

Nhàn lạc chống quang vinh.

Hằng chầu chực Chúa chí linh.

Cùng giữ gìn người dương thế

Tính linh thiêng phụng quyền Thượng đế…(hết trích)

 

Nghĩa là, ngay dòng đầu, LM Hồ Ngọc Cẩn nói tới thiên đình (cõi trời), nói tới địa ngục (có quỉ, có lưu giam chốn địa hình), lại nói rằng “chầu chực Chúa chí linh” và rồi “phụng quyền Thượng đế.” Đó là những khái niệm của thiện thắng ác, của những người Ky tô hữu phụng quyền Thượng đế. Như thế, hoàn toàn mất hẳn tính nhà Nho trong những lời nói đầu vào tuồng, mà chỉ là văn phong Kinh Thánh Cơ Đốc.

 

Tuyển tập được Giáo sư Nguyễn Văn Sâm phát hành từ tuần qua trong vòng các thân hữu, và trong giới học giả thân quen. Trong đó, Giáo sư Trần Huy Bích đã theo sát để hỗ trợ, vì GS Nguyễn Văn Sâm vừa rời bệnh viện sau một kỳ nằm bệnh viện nhiều tuần lễ.

 

Hai vở tuồng trong tuyển tập có nhiều giá trị về văn học sử đối với những người nghiên cứu về thời kỳ đầu của văn học Công Giáo Nam Bộ, và đồng thời cũng có giá trị đặc biệt với những người nghiên cứu về tiến trình sơ kỳ của công cuộc hình thành chữ quốc ngữ tại Việt Nam.

 

Các độc giả quan tâm, có thể liên lạc với tác giả qua:

GS Nguyễn Văn Sâm – Email: [email protected]

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 



Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước868869870871872873874Trang sauTrang cuối

Đảng Cộng sản Việt Nam đã lộ rõ tâm địa chống dân chủ bằng mọi giá để kéo dài độc tài cai trị, làm giầu bất chính trên lưng người dân nhưng lại ngoan ngoãn cúi đầu trước hành động cướp đất, chiếm Biển Đông của Trung Cộng. Những việc này, tuy không mới, nhưng đã bung ra vào lúc đảng ra sức vận động cán bộ, đảng viên, kể cả cựu lãnh đạo và cựu chiến binh đóng góp ý kiến vào các Dự thảo văn kiện đảng XIII để khoe khoang.

Thống Đốc Texas Greg Abbott nói với Fox Business hôm Thứ Tư, 22 tháng 4 rằng tiểu bang của ông sẽ tái mở cửa các công viên và một số cơ sở kinh doanh bán lẻ trong tuần này bởi vì người dân “cần tiếp tục đời sống của họ” trong thời gian đại dịch vi khuẩn corona. “Người dân Texas yêu thích làm việc,” theo Abbott nói với Stuart Varney của Fox Business. “Họ cần tiếp tục cuộc sống của họ, vì thế có tình trạng cấp bách để trở lại làm việc. Chúng tôi sẽ cung cấp lộ trình đó trong cách rất an toàn bảm bảo chúng tôi sẽ mở cửa nhiều cơ sở kinh doanh theo khả năng trong khi cũng vẫn giữ an toàn của người dân của tiểu bang Texas.”

Missouri đang kiện chính quyền Trung Quốc và các tổ chức hàng đầu khác vì vai trò mà họ đóng trong đại dịch vi khuẩn corona và những ảnh hưởng đối với tiểu bang, cáo buộc rằng TQ che dấu thông tin, bịt miệng những người tiết lộ tin và làm rất ít để chận đứng sự lây lan của dịch bệnh, theo Bộ Trưởng Tư Pháp Tiểu Bang Missouri Eric Schmitt tuyên bố hôm Thứ Ba, theo CNN cho hay.

Thay mặt Ban Tổ Chức, xin ngợi khen tất cả các thí sinh đã tham gia cuộc thi, xin chân thành cám ơn quý phụ huynh đã tận tình hướng dẫn con em, quý khán giả đã theo dõi và cổ động, quý giám khảo đã cộng tác đắc lực, quý mạnh thường quân đã bảo trợ, quý ca nhạc sĩ và thiện nguyện viên đã tích cực đóng góp trong chương trình văn nghệ gây quỹ cho các giải thưởng, và quý cơ quan truyền thông đã phổ biến chương trình trong suốt thời gian qua. Đặc biệt cám ơn ca sĩ Bích Vân đã hướng dẫn học trò của VS Studio tham dự cuộc thi thật đông.

Hôm nay xin được bắt đầu bằng hai tin vui: 1).-Ít hôm trước, Bloomberg News đã loan tin các giáo sư tại Đại học Oxford sắp cho thử một loại vaccine có thể dùng để ngừa vi khuẩn Vũ Hán. Tin ấy đã được Bộ trưởng Y tế của Anh quốc xác nhận. Theo tin đài VOA, trong một cuộc họp báo ở London ngày hôm qua, 21/4/2020, Bộ trưởng Y tế Anh Matt Hancock loan báo rằng hai nhóm nghiên cứu Anh đã đạt được những tiến bộ rất đáng kể trong việc chế tạo vaccine chống Covid-19. Một toán sẽ bắt đầu thử nghiệm trên người vào ngày 23/4 (tức ngày mai). Ông Hancock cho biết đó là các nhà nghiên cứu tại Đại học Oxford và Đại học Hoàng gia London (Royal University of London). Nhóm Oxford, cộng tác chặt chẽ với Cơ quan Quản lý Dược và các Sản phẩm Chăm sóc sức khỏe (MHRA), đang chuẩn bị để tiến hành thử nghiệm trên người trong tuần này. Chính phủ Anh đã cấp 25 triệu đô la cho những nỗ lực ấy. Chính phủ cũng sẽ cấp hơn 27 triệu đô la cho Đại học Hoàng gia London để chuẩn bị cho những giai đoạn thử ng

Chỉ trong vòng 10 ngày sau khi chiến dịch được tổ chức vào đầu tháng, đội ngũ tình nguyện của Nailing It Cho Nhân Viên Y Tế đã thu thập và vận chuyển được hơn 120,000 khẩu trang, 300,000 găng tay y tế cung cấp cho đội ngũ y bác sĩ ở Nam California để chống chọi với đại dịch Corona (COVID-19). Rất nhiều nhà hàng cũng tham gia vào chiến dịch này và đã vận chuyển đuợc gần 1,000 bữa ăn đến các nhân viên y tế trong khoảng thời gian khó khăn này.

WASHINGTON — Tổng Thống Donald Trump cho biết hôm Thứ Tư, 22 tháng 4 rằng ông đã ra lệnh cho Hải Quân Mỹ “bắn và tiêu diệt” bất cứ chiếc tàu Iran nào có trang bị súng ống quấy nhiễu tàu Hoa Kỳ, lệnh này đến sau một tuần Hải Quân báo cáo một nhóm tàu Iran đã “tiến đến gần nguy hiểm và quấy rối” các tàu chiến của Mỹ trong Vịnh Ba Tư, theo bản tin của thông tấn Mỹ AP cho biết hôm Thứ Tư.

Hôm nay, Dân Biểu Harley Rouda (CA-48) thông báo rằng những trường cao đẳng và đại học có cơ sở đặt trong Địa Hạt 48th California sẽ nhận được hơn $17 triệu trong quĩ hỗ trợ khẩn cấp, để giúp đỡ bù đắp những tổn thất tài chính đáng kể. Ít nhất phân nửa trong nguồn tài trợ cho nhà trường được yêu cầu phân bổ đến những học sinh dưới hình thức quĩ hỗ trợ tiền mặt khẩn cấp, để giúp đỡ sinh viên chi trả tiền nhà, thực phẩm, và những nhu yếu căn bản khác.

Viện Paul Ehrlich (PEI) đã chấp thuận cho thử nghiệm lâm sàng các ứng cử viên vắc-xin chống lại coronavirus lần đầu tiên ở Đức. Công ty Biontech có trụ sở tại Mainz đã nhận được phê duyệt để thử nghiệm vắc-xin chống lại virus Sars-CoV-2, như PEI đã công bố vào thứ Tư (22.04.2020). PEI là Viện Vaccine và Thuốc y sinh (biomedical drugs) Liên bang Đức và do đó là cơ quan có thẩm quyền. Theo Biontech, sẽ có các xét nghiệm trên khoảng 200 tình nguyện viên khỏe mạnh. Hiện tại có bốn chất kích tố (hoạt chất) hơi khác nhau sẽ được thử nghiệm. Trong ba đến năm tháng, PEI mong đợi thêm kiến ​​thức sẽ quyết định về quá trình phê duyệt các loại vắc-xin đại dịch này.

Đại dịch Vũ Hán đang tàn phá Trung Hoa Lục Địa và toàn thể nhân loại. Tuy thế, tai họa này vẫn không giảm thiểu tham vọng bá quyền xâm lược của đảng CSTQ đối với Việt Nam qua các hoạt động tập trận, xâm phạm lãnh hải và vùng kinh tế cũng như hiếp đáp gây thiệt hại cho ngư dân Việt Nam.

Tôi (trộm) nghe nói rằng quân tử ba ngày mà không đọc sách thì diện mạo dơ dáng, và trò chuyện khó nghe. Tôi vốn bẩm sinh mặt mũi không mấy dễ coi, và chuyện trò vô cùng nhạt nhẽo nên (lắm khi) đến vài ba năm cũng chả nhìn đến một cuốn sách nào mà vẫn cứ sống phây phây – chả có (trăng) sao gì ráo trọi.

Các tàu chiến Hoa Kỳ đã lái vào vùng biển tranh chấp tại Biển Đông, theo các nhà phân tích quân sự, nêu bật sự cứng rắn trong hàng hải và sự tranh đua mạnh giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, ngay cả trong lúc thế giới đang phong tỏa vì vi khuẩn corona, theo bản tin hôm Thứ Ba của báo the New York Times cho biết. Một tàu tấn công đổ bộ, và tuần dương hạm phi đạn dẫn đường Bunker Hill của Mỹ đã vào vùng biển Mã Lai. Cùng lúc, một chiếc tàu TQ đã ở trong khu vực này mấy ngày đang theo một tàu công ty dầu quốc doanh Mã Lai đang thực hiện việc khai that dầu. Các tàu chiến TQ và Úc cũng tăng cường trong vùng biển gần đó, theo các chuyên gia quốc phòng cho biết.

Tiểu bang Massachusetts đã trở thành điểm nóng của sự truyền nhiễm vi khuẩn corona, gây quan ngại các viên chức liên bang và những cam kết hỗ trợ từ New York gặp khó khan khi số người thiệt mạng của tiểu bang chuẩn bị tăng gấp đôi trong trong chưa tới một tuần.

Các bệnh nhân vi khuẩn corona sử dụng thuốc hydroxychloroquine, liệu pháp được giới thiệu bởi Tổng Thống Trump, mà không phải không cần máy trợ thở và đã có tỉ lệ tử vong cao hơn so với những người không sử dụng thuốc này, theo một nghiên cứu đối với hàng trăm bệnh nhân tại các trung tâm y tế của Cơ Quan Y Tế Cựu Chiến Binh Hoa Kỳ, theo tin CNN cho biết hôm Thứ Ba.

Chúng ta có thể coi hôm nay, Thứ Ba 21/4/2020, là một ngày khá tốt đối với Orange County. Số trường hợp lây nhiễm mới được loan báo là 29, thấp hơn hôm kia (71) và hôm qua (38). Orange County được 3 ngày liên tiếp với độ lây nhiễm giảm dần. Cơ quan y tế của county không báo cáo thêm ai bị thiệt mạng. Tổng số người bị thiệt mạng cho tới hôm nay vẫn là 33. Tổng số người bị lây nhiễm là 1691. Trong những người bị lây nhiễm, có 148 người đang phải điều trị trong nhà thương, trong đó có 54 người phải đưa vào ICU.
Trang đầuTrang trước868869870871872873874Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.