Mặc dù tư thế ngủ có thể có ảnh hưởng đến sức khỏe, nhưng việc thay đổi tư thế ngủ có thể không mang lại lợi ích đáng kể và không để tự nhiên có khi còn tốt hơn. (Nguồn: pixabay.com)
Trước khi ngủ, hầu hết mọi người sẽ chọn tư thế nằm ưa thích và thoải mái. Nhưng trong khi ngủ, nhiều người có thể lăn qua, lộn lại, thay đổi tư thế liên tục.
Vậy thì liệu có tư thế nào là tư thế ngủ tốt nhất không? Khi tìm kiếm thông tin về tư thế ngủ lý tưởng trên Internet, quý vị sẽ gặp phải nhiều lời khuyên và thông tin trái ngược nhau và không đáng tin cậy. Bên cạnh đó, trên thị trường cũng tràn ngập các loại thiết bị được quảng cáo là giải pháp cho tư thế ngủ, thường là tập trung ngăn không cho người dùng ngủ ở tư thế nằm ngửa, bởi vì tư thế này thường được coi là nguyên nhân chính của nhiều vấn đề về giấc ngủ trong các nghiên cứu khoa học về tư thế ngủ.
Nhưng thực tế là việc cố gắng kiểm soát tư thế ngủ có thể không hiệu quả như chúng ta vẫn tưởng – và không kiểm soát có khi còn tốt hơn.
Raman Malhotra, cựu chủ tịch Học Viện Y Học Giấc Ngủ Hoa Kỳ và là giáo sư thần kinh học tại Trường Y Đại học Washington, cho biết: “Đôi khi, việc cố gắng kiểm soát tư thế ngủ có hại nhiều hơn là có lợi.” Dưới đây là những điều cần biết về tư thế ngủ – và những điều mà các khoa học gia về giấc ngủ cho là nên làm để có một giấc ngủ ngon.
Làm sáng tỏ các lý thuyết ban đầu về giấc ngủ
Có nhiều kiểu tư thế ngủ, chẳng hạn như “Flamingo,” “Dutch Wife,” và “Royal.” Đây là các thuật ngữ được đặt ra bởi nhà tâm lý học Samuel Dunkell, tác giả cuốn sách tâm lý học nổi tiếng năm 1977 có tựa đề “Sleep Positions, the night language of the body” (xin tạm dịch là ‘Tư Thế Ngủ, Ngôn Ngữ Cơ Thể Về Đêm’). Theo Dunkell, tư thế ngủ của một người có thể cung cấp manh mối về đặc điểm tính cách và tâm lý của người đó. Bởi vì tư thế ngủ của mỗi người là một dạng “ngôn ngữ” mà cơ thể sử dụng để truyền đạt thông điệp về bản thân họ, từ đó phản ánh cách họ hoạt động trong thế giới tỉnh thức.
Phân tích này đã khiến nhà tâm lý học trẻ Joseph De Koninck ở Canada bắt đầu nghiên cứu về các tư thế ngủ của mọi người. De Koninck đã phát minh ra phương pháp để chụp hình các tư thế ngủ của một người trong suốt đêm mà không đánh thức người đó. Phương pháp này sử dụng camera Super-8 và góp phần đẩy mạnh hàng loạt các nghiên cứu mới về các tư thế ngủ của con người.
Nhưng nhà tâm lý học, hiện là Cựu giáo sư tại Đại Học Ottawa, đã kết luận rằng tư thế ngủ của một người không có liên quan gì đến tính cách, sở thích hay thậm chí là giai đoạn giấc ngủ của họ. Ông nói: “Việc quý vị bắt đầu ngủ ở một tư thế nhất định không có nghĩa là quý vị sẽ giữ nguyên tư thế đó suốt đêm.”
Vậy các nghiên cứu khoa học nói gì về tư thế ngủ của chúng ta? Nghiên cứu của De Koninck chỉ ra rằng số lần mà mọi người thay đổi tư thế ngủ giảm dần theo độ tuổi và người cao niên thường thích ngủ nằm nghiêng về bên phải – có lợi cho huyết áp. Trong khi đó, các nghiên cứu khác cho thấy mọi người có khuynh hướng ngủ nằm nghiêng, người cao niên và người béo phì thường ít di chuyển hơn so với những người trẻ tuổi.
Khi giấc ngủ không được thoải mái
Sau hàng chục nghiên cứu về chủ đề này, De Koninck cũng đã tin rằng tư thế ngủ chủ yếu phản ánh cấu trúc và chức năng của cơ thể, chứ không phải là tâm lý hay tính cách của một người. Ông cũng tin rằng khi chúng ta bắt đầu ngủ, cơ thể sẽ tự quyết định tư thế ngủ phù hợp chứ không phải do ý thức hoặc tâm trạng.
Malhotra đồng ý với quan điểm này. Ông nói thêm: “Có những tư thế ngủ thực sự thoải mái hơn cho một số bệnh nhân,” thí dụ, nếu bị chấn thương ở chân hoặc vai trái thì chúng ta sẽ ngủ nằm nghiêng qua bên phải. Nhưng ông lưu ý rằng sau khi một người bắt đầu ngủ, việc tập thay đổi tư thế ngủ có thể là một quá trình dài và khó khăn.
Ông giải thích: “Rất khó để ai đó kiểm soát được tư thế ngủ của mình. Đa số bệnh nhân cần phải thay đổi tư thế ngủ là những người thường nằm ngửa và bị ngủ ngáy nghẹt thở (sleep apnea), đường hô hấp hoạt động bất thường khiến họ bị ngừng thở nhiều lần trong khi ngủ.
Một số người sử dụng các thiết bị luyện ngủ để giúp ngăn họ trở mình nằm ngửa. Mặc dù chỉ có một số ít thiết bị được FDA chuẩn thuận, nhưng những thiết bị này có thể phát ra âm thanh báo, phồng lên và đẩy người dùng thay đổi các tư thế ngủ khác nhau. Một phương pháp khác là dán một trái banh tennis vào lưng để tránh nằm ngửa. Mặc dù đây là phương pháp cổ điển, nhưng đã được chứng minh là có hiệu quả không kém so với các thiết bị luyện ngủ chuyên dụng.
Tuy nhiên, việc thay đổi tư thế ngủ không phải lúc nào cũng dễ dàng, có thể mất một thời gian dài để thích nghi với tư thế mới. Nhiều người đã phải bỏ cuộc nửa chừng vì không chịu được cảm giác khó chịu.
Malhotra cho biết: “Một số thiết bị được đề nghị sử dụng để cải thiện tư thế ngủ của bệnh nhân nhưng lại gây không thoải mái, làm giảm chất lượng giấc ngủ. Và những đêm khó ngủ đó có thể gây ra đủ loại vấn đề sức khỏe, từ béo phì, tai biến cho đến trầm cảm hay tai nạn do thiếu tỉnh táo.”
Tương lai của các nghiên cứu về giấc ngủ
Các khoa học gia đang nỗ lực cải tiến công nghệ sử dụng thiết bị trong việc nghiên cứu về giấc ngủ, như sử dụng thiết bị đo gia tốc để ghi lại và phân tích các tư thế ngủ. Tuy nhiên, người ta vẫn chưa thể xác định chắc chắn lợi ích của từng tư thế ngủ cụ thể – và việc áp dụng các thông tin thu thập được vào thực tế để cải thiện giấc ngủ của mọi người vẫn còn là một thách thức.
Ví dụ, các nghiên cứu về giấc ngủ trên các loài gặm nhấm cho thấy ngủ ở tư thế nằm nghiêng có liên quan đến sự cải thiện khả năng nhận thức và giảm nguy cơ mắc chứng suy giảm trí nhớ (dementia), có thể là vì tư thế nằm nghiêng giúp loại bỏ các chất cặn trong não. Tuy nhiên, các nghiên cứu trên động vật không phải lúc nào cũng có thể áp dụng cho con người. Ngay cả khi quý vị có thể thành công tập nằm nghiêng khi ngủ, vẫn chưa rõ liệu điều đó có mang lại lợi ích lâu dài cho sức khỏe bộ não hay không.
Malhotra cho hay, thay vì quá lo lắng về việc ngủ ở tư thế nào là tốt nhất, quý vị nên tập trung vào cảm giác sau khi thức dậy. Ông giải thích: “Cách tốt nhất để đánh giá chất lượng giấc ngủ của một người vẫn là cảm giác của họ khi thức dậy vào buổi sáng.”
Thay vì lo lắng về điều gì đó khó kiểm soát, Malhotra nói rằng bạn nên tự hỏi bản thân mình cảm thấy thế nào khi thức dậy. Ông nói: “Thước đo tốt nhất của chúng tôi về chất lượng giấc ngủ vẫn là cảm giác của một người vào buổi sáng. Nhìn chung, nếu quý vị ngủ đủ giấc và không bị nghẹt thở khi ngủ hoặc bị đau đớn, thì quý vị không cần quá lo về tư thế ngủ của mình. Nên tốt nhất là hãy để cơ thể được thư giãn và mọi việc diễn ra tự nhiên.
Cung Đô biên dịch
Nguồn: “Is sleeping on your stomach or back better? Here are some bedtime myths, debunked” được đăng trên trang Nationalgeographic.com.
Nguồn: “Is sleeping on your stomach or back better? Here are some bedtime myths, debunked” được đăng trên trang Nationalgeographic.com.
Send comment
