PARIS/LONDON – Hoa Kỳ và hầu hết các quốc gia thuộc Liên Minh Châu Âu (EU) sẽ tẩy chay buổi lễ tuyên thệ nhậm chức Tổng thống của Vladimir Putin ở Điện Kremlin vào thứ Ba (7/5), theo Reuters.
Tuy nhiên, Pháp và một số quốc gia EU khác dự kiến vẫn sẽ cử đặc phái viên đến tham dự buổi lễ, bất chấp lời kêu gọi của Kiyv. Phản ứng ngoại giao khác nhau cho thấy các cường quốc phương Tây không đồng lòng trong cách tiếp cận với vấn đề về Nga và Putin sau hơn 2 năm xảy ra cuộc chiến ở Ukraine.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ Matthew Miller cho biết: “Không, Hoa Kỳ sẽ không cử ai đến tham dự lễ nhậm chức của ông ấy. Chúng tôi không công nhận cuộc bầu cử ở Nga là tự do và công bằng. Tuy nhiên, Putin vẫn là Tổng thống của Nga và sẽ tiếp tục giữ chức vụ đó.”
Anh và Canada cho biết họ sẽ không cử bất kỳ ai tham dự buổi lễ. Tuyên bố này được đưa ra một ngày sau khi Nga loan tin sẽ tổ chức các cuộc tập trận vũ khí hạt nhân chiến thuật với hy vọng sẽ giúp hạ nhiệt những “cái đầu nóng nảy” ở phương Tây.
Putin đã giành chiến thắng vang dội trong cuộc bầu cử Tổng thống hồi tháng 3, chỉ vài tuần sau khi đối thủ nổi bật nhất là Alexei Navalny chết trong tù. Các chính phủ phương Tây lên án cuộc bầu cử lại là không công bằng và phi dân chủ.
Bộ Ngoại Giao Ukraine cho biết trong một tuyên bố: “Ukraine nhận thấy không có cơ sở pháp lý nào để công nhận ông ấy là Tổng thống hợp pháp và được bầu cử dân chủ của Liên bang Nga.” Tuyên bố nói thêm rằng buổi lễ nhậm chức chỉ là cách để tạo ra “ảo tưởng về tính hợp pháp cho sự nắm quyền gần như suốt đời của Putin.”
Một viên chức cao cấp của Điện Kremlin cho biết người đứng đầu tất cả các cơ quan ngoại giao nước ngoài ở Moscow đã được mời tới tham dự lễ nhậm chức của Putin, hãng tin Interfax loan tin.
Phát ngôn viên của EU cho biết đại sứ của khối EU tại Nga sẽ không tham dự buổi lễ, phù hợp với lập trường của hầu hết các nước thành viên trong khối.
Theo một nhà ngoại giao Châu Âu, 20 quốc gia thành viên EU sẽ tẩy chay sự kiện này, nhưng 7 quốc gia khác dự kiến vẫn sẽ cử đại diện đến tham dự. Pháp, Hungary và Slovakia đều dự kiến sẽ có mặt.
Một nguồn tin ngoại giao ở Paris cho biết: “Pháp sẽ được đại diện bởi đại sứ của họ tại Nga.”
Phát biểu cùng với Tập Cận Bình hôm thứ Hai (6/5), Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nói: “Chúng tôi không có chiến tranh với Nga hay người dân Nga, và chúng tôi cũng không mong muốn thay đổi chế độ ở Moscow.”
Trong những tháng gần đây, quan hệ Pháp-Nga đã xấu đi khi Paris tăng cường hỗ trợ cho Ukraine. Mới tuần trước, Macron còn không loại trừ khả năng sẽ gởi quân tới Ukraine nếu Nga xuyên thủng chiến tuyến của Ukraine và Kiyv yêu cầu hỗ trợ.
Các nước vùng Baltic, hiện không còn đặc phái viên ở Moscow, đã loại trừ việc tham dự lễ nhậm chức.
Ngoại trưởng Lithuania Gabrielius Landsbergis cho biết: “Việc tham gia vào lễ nhậm chức của Putin là không thể chấp nhận được đối với Lithuania. Ưu tiên của chúng tôi vẫn là hỗ trợ Ukraine và người dân nước này chiến đấu chống lại Nga.”