Hôm thứ Tư (5/6), LHQ cảnh báo thế giới đang bị chệch hướng ra khỏi mục tiêu ổn định khí hậu, và nếu nhiệt độ cứ tiếp tục tăng, sẽ gây ra những hậu quả khôn lường và không thể vãn hồi. (Nguồn: pixabay.com)
BRUSSELS/GENEVA – Hôm thứ Tư (5/6), cơ quan giám sát biến đổi khí hậu của EU cho biết, trong suốt 12 tháng qua, tháng nào nhiệt độ trên thế giới cũng được xếp hạng là tháng có nhiệt độ cao nhất so với cùng kỳ các năm trước. Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc António Guterres đã kêu gọi hành động khẩn cấp để ngăn chặn viễn cảnh “địa ngục khí hậu” (climate hell), theo Reuters.
Nhiệt độ trung bình trên toàn thế giới trong giai đoạn 12 tháng, tính đến cuối tháng 5/2024, đã cao hơn 1.63 độ C (2.9 độ F) so với mức trung bình trong thời tiền công nghiệp. Theo Cơ quan chuyên trách các vấn đề biến đổi khí hậu Copernicus (Copernicus Climate Change Service, CCCS – bản doanh Châu Âu), giai đoạn này là giai đoạn ấm nhất kể từ khi việc ghi nhận các dữ liệu về nhiệt độ bắt đầu vào năm 1940.
Dù mức nhiệt độ trung bình của giai đoạn 12 tháng này được đánh giá là cao kỷ lục, nhưng không có nghĩa là thế giới đã vượt qua ngưỡng tăng nhiệt toàn cầu (global warming, hiện tượng Trái đất ngày càng nóng lên) 1.5 độ C (2.7 độ F). Ngưỡng 1.5 độ C là mức trung bình nhiệt độ trong nhiều thập niên, và các khoa học gia cảnh báo rằng nếu Trái đất tăng nhiệt vượt qua ngưỡng này, sẽ có những tác động nghiêm trọng và không thể vãn hồi.
Trong một báo cáo riêng, Tổ Chức Khí Tượng Thế Giới (World Meteorological Organization, WMO) của Liên Hiệp Quốc cho biết hiện có 80% khả năng ít nhất 1 trong 5 năm tới sẽ là năm đầu tiên có nhiệt độ trung bình tạm thời vượt ngưỡng 1.5 độ C so với mức nhiệt độ trung bình thời tiền công nghiệp.
Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc António Guterres nhấn mạnh rằng thế giới đang bị chệch hướng và xa dần mục tiêu ổn định hệ thống khí hậu. Ông kêu gọi cắt giảm sản lượng và sử dụng nhiên liệu hóa thạch toàn cầu xuống 30% vào năm 2030.
Guterres nói: “Chúng ta cần nhanh chóng tìm một lối thoát khỏi con đường dẫn đến địa ngục khí hậu. Kết quả thắng, thua trong cuộc chiến 1.5 độ sẽ được định hình trong những năm 2020.”
Lượng khí thải CO2 (carbon dioxide) từ việc đốt nhiên liệu hóa thạch – nguyên nhân chính gây ra biến đổi khí hậu – đã đạt mức cao kỷ lục vào năm ngoái. Than đá, dầu mỏ và khí đốt vẫn cung cấp hơn ba phần tư năng lượng cho thế giới, và nhu cầu dầu mỏ vẫn còn rất cao.
Theo Phó Tổng thư ký WMO Ko Barrett, thế giới đang “lạc lối” khỏi mục tiêu hạn chế sự nóng lên ở ngưỡng 1.5 độ C theo Hiệp Ước Khí Hậu Paris 2015. Bà cảnh báo rằng nếu không nhanh chóng cắt giảm khí thải nhà kính, cái giá chúng ta phải trả càng ngày sẽ càng nặng nề – thiệt hại kinh tế có thể lên tới hàng triệu MK, hàng triệu sinh mạng sẽ bị ảnh hưởng bởi thời tiết khắc nghiệt, môi trường và đa dạng sinh thái sẽ phải hứng chịu những tác động nghiêm trọng.
Theo Barrett, hiện tượng La Nina có thể giúp “làm mát” tạm thời, nhưng đây chỉ là một “điểm nhấn nhỏ trong đường cong hướng lên” của mức nhiệt độ toàn cầu. Bà nhấn mạnh rằng cần phải nhanh chóng đảo ngược đường cong này.
Dữ liệu của WMO cho thấy, dù rằng năm ngoái đã là năm nóng nhất từ trước đến nay, ít nhất 1 trong 5 năm tiếp theo có thể sẽ còn nóng hơn nữa.
Các khoa học gia tại Copernicus báo cáo rằng sự mất mát băng biển (sea ice) ở Nam Cực trong những tháng gần đây là một hiện tượng bất ngờ, nhưng tổng thể dữ liệu khí hậu vẫn phù hợp với các dự báo về mức độ phát thải nhà kính làm nóng Trái đất.
Guterres chỉ trích các công ty nhiên liệu hóa thạch là “đầu sỏ gây ra hỗn loạn khí hậu” và kêu gọi cấm quảng cáo từ các công ty này. Ông cũng kêu gọi các phương tiện truyền thông và công ty công nghệ ngừng nhận quảng cáo từ ngành công nghiệp nhiên liệu hóa thạch.
Gửi ý kiến của bạn
