Công chúng trên toàn thế giới ngày càng lo ngại về việc sử dụng AI để sản xuất tin tức, và tầm ảnh hưởng của công nghệ này đối với ngành báo chí, truyền thông. (Nguồn: pixabay.com)
HOA KỲ – Hôm thứ Hai (17/6), theo một báo cáo của Viện Reuters về Nghiên Cứu Báo Chí (Reuters Institute for the Study of Journalism, RISJ), mối lo ngại trên toàn thế giới về việc sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong sản xuất tin tức và thông tin sai lạc đang ngày càng tăng. Điều này đặt ra những thách thức mới cho giới báo chí và truyền thông, vốn đã và đang gặp khó khăn trong việc thu hút khán giả.
Báo cáo thường niên Digital News Report của RISJ cho năm 2024 được công bố vào thứ Hai (17/6), dựa trên các cuộc khảo sát với gần 100,000 người ở 47 quốc gia, chỉ ra những rào cản mà báo chí và truyền thông phải đối mặt trong việc tăng doanh thu và duy trì hoạt động kinh doanh.
Các tòa soạn báo, đài truyền hình, đài phát thanh trên toàn thế giới đang nỗ lực giải quyết thách thức mới với trí tuệ nhân tạo tổng quát (generative artificial intelligence, Generative AI), khi những công ty công nghệ lớn cùng các công ty startup như Google và OpenAI tạo ra những công cụ có khả năng tóm tắt ngắn gọn các bản tin và hút lượt xem của độc giả từ các trang tin tức.
Tuy nhiên, báo cáo cũng cho thấy người tiêu dùng đang nghi ngờ về việc sử dụng AI để tạo nội dung tin tức, đặc biệt đối với các chủ đề nhạy cảm như chính trị.
Theo khảo sát, 52% số người được hỏi ở Hoa Kỳ và 63% số người được hỏi ở Anh cảm thấy không thoải mái khi đọc những tin tức được tạo ra bằng AI. Báo cáo đã khảo sát 2,000 người ở mỗi quốc gia này, chỉ ra rằng những người được hỏi cảm thấy thoải mái hơn với việc AI được sử dụng chỉ để hỗ trợ cho công việc của các nhà báo.
Nic Newman, cộng sự viên phụ trách nghiên cứu tại Viện Reuters và là tác giả chính của báo cáo, cho biết: “Thật ngạc nhiên khi thấy mức độ nghi ngờ của độc giả. Nhìn chung, mọi người lo ngại về độ tin cậy và tính xác thực của nội dung.”
Mối lo ngại về nội dung tin tức sai lạc trực tuyến đã tăng 3% so với năm ngoái, với 59% người tham gia khảo sát bày tỏ sự lo lắng về vấn đề này. Theo báo cáo, tỷ lệ này đặc biệt cao ở Nam Phi (81%) và Hoa Kỳ (72%), khi cả hai quốc gia này đều tổ chức bầu cử trong năm nay.
Một thách thức khác mà các hãng tin tức phải đối mặt là tình trạng khán giả không sẵn lòng trả tiền ghi danh theo dõi. Theo báo cáo, sau khi tăng trưởng đôi chút trong thời gian đại dịch, 17% số người được hỏi ở 20 quốc gia cho biết họ có trả tiền để đọc tin tức trực tuyến, và con số này không thay đổi trong 3 năm qua.
Đặc biệt, ở Hoa Kỳ, nhiều người ghi danh theo dõi tin tức là để được hưởng mức giảm giá thông qua các chương trình dùng thử hoặc khuyến mãi, với 46% trả ít hơn mức giá đầy đủ các các gói ghi danh theo dõi.
Những người có ảnh hưởng (influencers) đến tin tức ngày càng có vai trò lớn hơn so với các tổ chức truyền thông chính thống trong việc cung cấp tin tức cho người dùng các nền tảng trực tuyến phổ biến như TikTok.
Trong một cuộc khảo sát với hơn 5,600 người dùng TikTok sử dụng ứng dụng này để xem tin tức, 57% cho biết họ chủ yếu chú ý đến những người có ảnh hưởng, cao hơn nhiều so với 34% theo dõi các nhà báo hoặc các tờ báo uy tín.
Theo Newman, từ những phát hiện này, có thể thấy báo, đài cần phải xây dựng mối quan hệ gần gũi với độc giả, khán giả của mình, đồng thời “sử dụng các nền tảng mạng xã hội một cách thông minh để tiếp cận các nhóm khán giả trẻ, và hiểu được tầm quan trọng của những người có ảnh hưởng, hợp tác với họ để tiếp cận khán giả hiệu quả hơn.”
Một thí dụ điển hình là Vitus “V” Spehar, một nhà sáng tạo trên TikTok có 3.1 triệu người theo dõi. Spehar nổi tiếng với phong cách độc đáo trong việc đưa các tin tức hàng đầu trong ngày khi nằm dưới bàn làm việc; nhiều người cho là điều này mang đến cảm giác khác biệt so với cách đưa tin truyền thống như ngồi sau bàn hoặc đứng nghiêm trang.
Những người tham gia khảo sát ở Hoa Kỳ, Anh, Pháp, Argentina và Brazil, được yêu cầu nêu tên tối đa ba tài khoản chính thống hoặc không chính thống mà họ theo dõi để xem tin tức. Kết quả khảo sát cho thấy 10 cá nhân được nêu tên nhiều nhất bởi những người được hỏi ở Hoa Kỳ chủ yếu nổi tiếng vì đưa ra bình luận liên quan đến chính trị hơn là thu thập tin tức gốc. Những nhân vật này bao gồm Tucker Carlson, người dẫn chương trình cũ của Fox News; Joe Rogan, người dẫn chương trình podcast hàng đầu trên Spotify; và David Pakman, người dẫn chương trình talk radio cấp tiến.
Send comment
