Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida tuyên bố sẽ từ chức vào tháng 9/2024; Đảng LDP sẽ phải tìm kiếm người kế nhiệm là một gương mặt mới, không liên quan đến các vụ bê bối chính trị trước đây. (Nguồn:YouTube)
TOKYO – Hôm thứ Tư (14/8), Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida tuyên bố sẽ từ chức vào tháng tới, quyết định này được đưa ra khi công chúng ngày càng bất mãn trước các vụ bê bối chính trị và vật giá ngày càng đắt đỏ trong nhiệm kỳ 3 năm vừa qua của ông, theo Reuters.
Trong buổi họp báo thông báo quyết định từ chức, Thủ tướng Kishida phát biểu: “Chính trị không thể hoạt động hiệu quả nếu không có niềm tin từ người dân,” và cho biết sẽ không tái tranh cử chức lãnh đạo của đảng LDP. “Đây là một quyết định khó khăn, nhưng tôi vẫn chọn con đường này vì lợi ích của nhân dân và với mong muốn thúc đẩy cải cách chính trị.”
Đảng Tự do Dân chủ (Liberal Democratic Party, LDP) sẽ tổ chức cuộc bầu cử vào tháng 9 để chọn người thay thế Kishida để lãnh đạo đảng và giữ chức thủ tướng.
Sau khi nhậm chức vào năm 2021, tỷ lệ ủng hộ công chúng dành cho Kishida đã suy giảm do có những thông tin về mối quan hệ giữa LDP với Giáo hội Thống nhất (Unification Church, UC) và việc phát hiện quỹ đen từ các khoản quyên góp chính trị không được ghi nhận tại các sự kiện gây quỹ của LDP. Người dân Nhật Bản ngày càng bất mãn với chính quyền Kishida khi mức lương không theo kịp với tình hình vật giá leo thang dồn dập.
Koichi Nakano, giáo sư về Khoa học Chính trị tại Đại học Sophia, giải thích: “Một thủ tướng đương nhiệm của LDP chỉ có thể ra tranh cử chức chủ tịch của đảng khi nắm chắc phần thắng. Giống như một võ sĩ yokozuna trong sumo vậy, không chỉ cần phải thắng mà còn phải thắng sao cho người ta tâm phục khẩu phục.”
Người kế nhiệm vị trí lãnh đạo LDP sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức lớn: khôi phục niềm tin của công chúng, giải quyết vấn đề vật giá leo thang, chuẩn bị đối mặt với căng thẳng địa lý chính trị với TQ, và khả năng Donald Trump quay lại Tòa Bạch Ốc vào năm tới.
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden ca ngợi nhiệm kỳ của Kishida là “chẳng kém gì một giai đoạn lịch sử” với những đóng góp quan trọng, bao gồm chiến lược an ninh quốc gia mới, sự ủng hộ dành cho Ukraine, và thúc đẩy hợp tác Hoa Kỳ - Hàn Quốc - Nhật Bản.
Kishida là lãnh đạo có thời gian tại vị lâu thứ 8 của Nhật Bản sau chiến tranh. Trong suốt nhiệm kỳ của mình, ông đã bỏ hẳn chính sách kinh tế nhỏ giọt (trickle-down economics) trước đây, không còn ưu tiên lợi nhuận cho các công ty lớn mà chuyển sang tập trung tăng thu nhập cho các hộ gia đình, như tăng lương và khuyến khích người dân mua cổ phiếu để có quyền sở hữu cổ phần.
Kishida đã dẫn dắt Nhật Bản vượt qua đại dịch COVID-19 với các gói kích thích kinh tế khổng lồ, và bổ nhiệm học giả Kazuo Ueda làm người đứng đầu Ngân hàng Nhật Bản (Bank of Japan, BOJ) để đưa đất nước thoát ra khỏi chính sách tiền tệ quyết liệt trước đó.
Vào tháng 7, BOJ bất ngờ tăng lãi suất để kiểm soát lạm phát, khiến cho thị trường chứng khoán trở nên bất ổn và đồng Yên Nhật tăng giá mạnh. Shoki Omori, chiến lược gia trưởng của Mizuho Securities tại Tokyo cho biết việc Thủ tướng Kishida từ chức có thể khiến chính sách tài chính và tiền tệ bị thắt chặt hơn, tùy thuộc vào người kế nhiệm. Điều này có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến những lĩnh vực có nguy cơ cao, đặc biệt là cổ phiếu.
Dưới thời Thủ tướng Kishida, Nhật Bản đã phải thay đổi chính sách quốc phòng do tình hình an ninh quốc gia trở nên phức tạp hơn. Ông đã công bố kế hoạch tăng gấp đôi chi tiêu quân sự của Nhật Bản, nhằm mục đích ngăn chặn tham vọng của Trung Quốc trong việc mở rộng lãnh thổ ở Đông Á bằng sức mạnh quân sự.
Với sự khuyến khích của Washington, Thủ tướng Kishida cũng đã cải thiện mối quan hệ căng thẳng với Nam Hàn, tạo điều kiện cho ba bên hợp tác an ninh chặt chẽ hơn để đối phó với mối đe dọa từ Bắc Hàn.
Theo thông tin từ đài truyền hình NHK, cựu Bộ trưởng Quốc Phòng Shigeru Ishiba đã công khai bày tỏ ý định tranh cử để thay thế Thủ tướng Kishida, nếu có đủ sự ủng hộ cần thiết. Các ứng viên khác được nhắc đến bao gồm Ngoại trưởng Yoko Kamikawa, Bộ trưởng Kỹ thuật số Taro Kono, và cựu Bộ trưởng Môi trường Shinjiro Koizumi.
Theo các chuyên gia, LDP cần phải chọn một gương mặt mới, không liên quan đến các vụ bê bối, để có thể vượt qua cuộc tổng tuyển cử dự kiến vào quý ba năm 2025. Chuyên gia phân tích chính trị Atsuo Ito cho biết: “Nếu LDP chọn lãnh đạo tiếp theo mà không màng đến sự chỉ trích của công chúng đối với các vụ bê bối, đảng có thể sẽ gặp thất bại nặng nề. Đảng cũng cần phải chọn một người trẻ tuổi, không có liên quan gì với chính quyền hiện tại, để đại diện cho một LDP mới.”
Send comment
