Quý vị hãy cẩn trọng, tìm hiểu từ các nguồn thông tin uy tín trước khi chạy theo phong trào uống nước tăng lực để tăng cường quá trình chuyển hóa các chất trong cơ thể, tiêu bớt mỡ thừa và giảm cân. (Nguồn: pixabay.com)
Trước đây, nhiều người thường sử dụng thức uống tăng năng lực (energy drinks) khi cần giữ tỉnh táo và tăng cường năng lượng. Nhưng giờ đây, thức uống này đã có một vai trò mới: những người tạo ảnh hưởng (influencers) trong giới tập thể dục và thể hình đang rủ nhau sử dụng các loại nước này để giảm cân.
Bên cạnh những loại thức uống tăng năng lực có chứa rất nhiều đường, nhiều calories, hiện nay cũng có nhiều loại chứa ít calories hơn. Một số công ty chế tạo thức uống tăng năng lực khuyến khích người tiêu dùng chọn sản phẩm chứa ít calories của họ để dễ kiểm soát trọng lượng.
Thậm chí, một số hãng còn bạo hơn, tuyên bố rằng loại nước tăng năng lực của họ có thể giúp thúc đẩy quá trình chuyển hóa các chất trong cơ thể (metabolism) và tiêu bớt mỡ thừa, mỡ dư nhiều hơn. Nhưng đó là các hãng nói, còn khoa học nói gì về việc này?
Uống càng nhiều càng mi-nhon?
Andrew Jagim, chuyên gia về y tế thể thao tại Mayo Clinic và đóng góp vào quan điểm chính thức về thức uống tăng năng lực của tổ chức International Society of Sports Nutrition, giải thích: “Bất kỳ loại thức uống nào có chứa caffeine cũng sẽ thúc đẩy quá trình chuyển hóa các chất trong thời gian ngắn.” Vấn đề là nếu mỗi ngày tiêu thụ 100 mg caffeine thì cũng chỉ có thể tiêu bớt khoảng 100 calories, không tiêu bớt được bao nhiêu mỡ thừa trong thời gian dài.
Jeffrey Stout, chuyên gia về sinh lý học thể dục thể thao tại University of Central Florida, đã thực hiện nhiều nghiên cứu cho một hãng chế tạo thức uống tăng năng lực, cho biết: “Chỉ uống nước tăng năng lực thôi thì tác dụng giảm cân sẽ rất ít, nhưng nếu kết hợp với tập thể dục thì hiệu quả sẽ cao hơn một chút.”
Theo Lena Bakovic, chuyên gia dinh dưỡng của Top Nutrition Coaching, dù các công ty nước tăng năng lực không sai khi khoe rằng đồ uống của họ giúp thúc đẩy quá trình chuyển hóa các chất trong cơ thể, nhưng hiệu quả thực sự chẳng được bao nhiêu. Bà nói thêm: “Hiện nay chưa có bằng chứng khoa học nào chứng minh rằng uống nước tăng năng lực có thể giúp giảm cân.”
Caffeine là thành phần chính trong hầu hết các loại nước tăng lực, và thường được kết hợp với các chất như taurine, guarana, và vitamin B để tạo ra loại đồ uống được quảng cáo là hòa trộn đầy đủ các chất bổ dưỡng để giúp người tiêu dùng tràn đầy năng lượng.
Tuy nhiên, một số thành phần trong nước tăng năng lực chưa được nghiên cứu kỹ lưỡng về độ an toàn và hiệu quả khi sử dụng trong thời gian dài, đặc biệt là khi chúng kết hợp với nhau. Bakovic nhấn mạnh: “Vì nước tăng năng lực không được Cơ quan Kiểm soát Thực - Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) giám sát, nên thông tin về thành phần được ghi trên nhãn cũng có thể không chính xác.”
Một số loại nước này chứa caffeine được chiết xuất từ guarana (một loại cây có nguồn gốc từ Amazon và chứa hàm lượng caffeine cao hơn cả cây cà phê, trà xanh và trà yerba mate). Một thành phần thường thấy trong nước tăng năng lực là epigallocatechin gallate (EGCG) từ trà xanh, có thể giúp tăng cường quá trình chuyển hóa các chất. Ngoài ra còn có taurine (một loại axit amin có trong thịt, cá, và trứng) có thể giúp cơ thể hoạt động tốt hơn trong các hoạt động thể chất, tăng cường hiệu suất tập thể dục. Một số loại nước này còn chứa chromium, có nghiên cứu cho thấy có thể giúp giảm bớt cảm giác thèm ăn, nhưng kết quả từ các nghiên cứu khác lại có sự mâu thuẫn.
Một số loại nước tăng năng lực chứa ít calories thường sẽ sử dụng các chất làm ngọt như erythritol, sucralose và stevia. Dù được coi là an toàn, nhưng hương vị của các loại đồ uống này có thể không hợp khẩu vị của nhiều người, và erythritol có thể khiến một số người gặp vấn đề về tiêu hóa.
Jagim lưu ý rằng các thành phần phổ biến khác như các chất điện giải (electrolytes) và vitamin B không gây hại nhưng cũng không mang lại lợi ích đáng kể, nói chung là vô thưởng vô phạt. Nếu cơ thể không bị thiếu hụt vitamin B, thì phần dư thừa sẽ tự động bị thải ra ngoài khi tiểu tiện.
Cẩn trọng khi sử dụng
Đối với người lớn khỏe mạnh bình thường, sử dụng nước tăng năng lực trong thời gian ngắn có vẻ an toàn, còn về lâu dài thì chưa rõ sẽ có tác động gì nguy hiểm hay không. Theo Jagim, khi quý vị tiêu thụ nhiều caffeine (thí dụ như uống cà phê vào buổi sáng, uống nước tăng lực trước khi tập thể dục, rồi tới buổi chiều lại uống một loại đồ uống khác có chứa caffeine), có nghĩa là quý vị đang liên tục bơm chất kích thích vào cơ thể. Ông nói: “Cơ thể sẽ bị căng thẳng suốt cả ngày, và chắc chắn sẽ có tác động tiêu cực đến sức khỏe về lâu dài.”
FDA khuyến cáo không nên tiêu thụ quá 400 mg caffeine mỗi ngày. Để dễ hình dung, một lon soda 12 ounces (355 ml) thường chứa 30 - 40 mg caffeine; một ly trà 8 ounces (240 ml) chứa 30 - 50 mg caffeine; mỗi ly cà phê 8 ounces (240 ml) chứa 80 - 100 mg caffeine. Trong khi đó, một lon nước tăng năng lực 8 ounces (240 ml) có thể chứa từ 40 - 250 mg caffeine.
Các chuyên gia khuyên không nên uống nước tăng năng lực hàng ngày, vì có thể khiến chúng ta trở nên phụ thuộc vào chúng để cảm thấy tỉnh táo. Jagim nói: “Sử dụng nước tăng năng lực liên tục để thúc đẩy quá trình chuyển hóa các chất trong cơ thể thì chắc chắc là lợi bất cập hại.”
Stout cũng đồng ý và khuyên rằng thay vì dựa vào nước tăng năng lực để giảm cân, quý vị nên tập trung vào chế độ dinh dưỡng lành mạnh và cân bằng, tập thể dục đều đặn, ngủ đủ giấc, và uống nhiều nước, chủ yếu là nước lọc.
Nguồn: “Can energy drinks really boost your metabolism? Here’s what the science says.” được đăng trên trang Nationalgeographic.com.
Send comment
