
HOA KỲ – Hôm thứ Hai (14/10), NASA đã phóng phi thuyền Europa Clipper tới Europa, một mặt trăng của Mộc tinh, để tìm hiểu xem liệu ở đây có các điều kiện phù hợp cho sự sống hay không. Tâm điểm của sứ mệnh là một đại dương ngầm rộng lớn được cho là nằm dưới lớp băng dày của Europa, theo Reuters.
Europa Clipper được phóng từ Kennedy Space Center bằng hỏa tiễn Falcon Heavy của SpaceX. Đây là phi thuyền thăm dò tự động sử dụng năng lượng Mặt trời, dự kiến sẽ đến quỹ đạo Mộc tinh vào năm 2030 sau hành trình dài khoảng 1.8 tỷ dặm (2.9 tỷ km) trong 5 năm rưỡi. Trước đó, vụ phóng đã bị hoãn lại một tuần do ảnh hưởng của bão Milton.
Europa Clipper là phi thuyền lớn nhất mà NASA từng chế tạo cho sứ mệnh khám phá các hành tinh. Khi các ăng-ten và tấm pin năng lượng mặt trời được mở ra hết cỡ, tàu có chiều dài khoảng 100 feet (30.5 mét) và rộng 58 feet (17.6 mét), lớn hơn cả một sân bóng rổ, và nặng khoảng 13,000 pound (khoảng 6 tấn).
Europa là vệ tinh lớn thứ tư trong tổng số 95 vệ tinh của Mộc tinh. Dù chỉ có đường kính bằng một phần tư đường kính của Địa cầu, Europa lại sở hữu một đại dương khổng lồ bên dưới bề mặt, và lượng nước trong đại dương này có thể nhiều gấp đôi lượng nước trong tất cả các đại dương trên Địa cầu. Mà các đại dương của Trái đất vốn được cho là khởi nguồn của sự sống trên hành tinh của chúng ta.
Europa có đường kính khoảng 1,940 dặm (3,100 km), gần bằng 90% đường kính Mặt trăng của Địa cầu. Các khoa học gia coi đây là một ứng viên sáng giá để tìm kiếm sự sống ngoài hành tinh trong Thái dương hệ. Europa có lớp vỏ băng dày 10-15 dặm (15-25 km), và bên dưới là một đại dương sâu 40-100 dặm (60-150 km).
Trong buổi họp báo trước khi phóng Europa Clipper, Jim Free, phó quản trị của NASA, cho biết Europa có một trong những môi trường đầy triển vọng nhất cho sự sống trong Thái dương hệ. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng sứ mệnh này không nhằm tìm kiếm sự sống, mà chỉ để đánh giá các điều kiện phù hợp cho sự sống phát triển.
Free cho biết thêm: “Những phát hiện trên Europa sẽ có tác động lớn đối với nghiên cứu sinh học ngoài không gian (astrobiology), và có thể sẽ khiến nhân loại thay đổi cách nhìn về vị trí của chúng ta trong không gian.”
Theo Sandra Connelly, phó giám đốc sứ mệnh khoa học của NASA, Europa có các điều kiện cơ bản phù hợp cho sự sống phát triển, chẳng hạn như nước, năng lượng, các yếu tố hóa học và tính ổn định. Sứ mệnh của Europa Clipper bao gồm đo lường đại dương dưới lớp băng và độ dày của lớp băng này, lập bản đồ thành phần bề mặt hành tinh, và tìm kiếm các cột hơi nước bốc lên từ bề mặt băng.
Bắt đầu từ năm 2031, Europa Clipper sẽ thực hiện 49 lần bay gần Europa trong vòng ba năm, với khoảng cách gần nhất chỉ 16 dặm (25 km) từ bề mặt, nhằm thu thập các dữ liệu cần thiết.
Phi thuyền sẽ phải hoạt động trong môi trường bức xạ rất mạnh từ Mộc tinh, hành tinh lớn nhất trong Thái dương hệ. Mộc tinh có từ trường mạnh gấp khoảng 20,000 lần so với từ trường Địa cầu, thu hút và tăng tốc các hạt mang điện, tạo ra một môi trường bức xạ có thể khiến phi thuyền bị hư hại.
Để bảo vệ tàu khỏi bức xạ, NASA đã tạo ra một khoang bảo vệ bằng titan và nhôm bên trong tàu, giống như một lớp áo giáp, ngăn bức xạ làm hỏng các bộ phận quan trọng.
Europa Clipper được trang bị hơn 6,060 pound (2,750 kg) nhiên liệu để có đủ năng lượng bay tới Mộc tinh. Khi phóng, tàu được đặt trong một bộ phận “nón” bảo vệ nằm ở đầu hỏa tiễn để đảm bảo an toàn khi bay xuyên qua bầu khí quyển.
Phi thuyền sẽ không bay thẳng tới Mộc tinh mà đi vòng qua sao Hỏa rồi quay lại Địa cầu, sử dụng lực hấp dẫn của hai hành tinh này để tăng tốc độ, giống như cách chúng ta dùng giàn ná để bắn đá.
Khi phóng, các tấm pin mặt trời được gấp lại, đợi đến khi ra ngoài không gian mới bung mở ra để thu ánh sáng mặt trời. Năng lượng này sẽ cung cấp cho các thiết bị khoa học, điện tử, và hệ thống điều khiển của tàu trong suốt hành trình dài đến Mộc tinh.