Mười Điều Răn có chỗ đứng hợp pháp trong các lớp học tại Hoa Kỳ không?
Cơ quan lập pháp và thống đốc bang Louisiana khẳng định câu trả lời là "có." Tuy nhiên, vào ngày 12 tháng 11, 2024, thẩm phán liên bang John W. deGravelles đã bác bỏ quan điểm này.
Thẩm phán deGravelles đã ngăn chặn việc thực thi Dự luật Hạ viện số 71, một luật gây tranh cãi do Thống đốc Jeff Landry ký thành luật ngày 19 tháng 6, 2024. Luật này yêu cầu tất cả các trường nhận tài trợ công phải treo một phiên bản cụ thể của Mười Điều Răn, tương tự bản dịch Kinh Thánh King James thường được sử dụng trong các nhà thờ Tin Lành, nhưng không phải bởi người Công giáo hay Do Thái giáo.
Luật cũng yêu cầu treo một tuyên bố nêu bật vai trò lịch sử của Mười Điều Răn trong lịch sử nước Mỹ, và có thể bổ sung thêm các tài liệu như Hiệp ước Mayflower, Tuyên ngôn Độc lập, và Sắc lệnh Tây Bắc năm 1787 – tài liệu quốc hội đầu tiên khuyến khích việc thành lập trường học.
Phán quyết của tòa án
Thẩm phán deGravelles bác bỏ lập luận rằng luật này có mục đích lịch sử, gọi nó là “vi hiến rõ ràng và trong mọi trường hợp áp dụng.” Ông cho rằng luật này mang tính chất “tôn giáo công khai,” vi phạm Tu chính án thứ nhất, theo đó “Quốc hội không được ban hành luật nào liên quan đến việc thành lập tôn giáo hoặc cấm cản việc tự do thực hành tôn giáo.”
Luật này còn gặp chỉ trích bởi quan điểm của tác giả dự luật, nghị sĩ bang Dodie Horton, người từng nói: “Tôi không quan tâm đến người vô thần hay người Hồi giáo. Tôi quan tâm đến việc con em chúng ta hiểu được luật của Chúa.”
Bộ trưởng tư pháp tiểu bang Louisiana, Liz Murrill, tuyên bố sẽ kháng cáo phán quyết của tòa.
Lịch sử pháp lý liên quan
Tranh cãi pháp lý về Mười Điều Răn không phải là điều mới mẻ. Hơn 40 năm trước, trong vụ Stone v. Graham, Tòa án Tối cao Hoa Kỳ đã bác bỏ một luật của Kentucky yêu cầu treo Mười Điều Răn trong lớp học, lập luận rằng những điều này không có mục đích thế tục.
Năm 2005, trong vụ McCreary County v. ACLU, Tòa án Tối cao phán quyết rằng việc trưng bày Mười Điều Răn tại một tòa án ở Kentucky là vi hiến. Nhưng trong vụ Van Orden v. Perry, tòa lại cho phép một tấm bia đá khắc Mười Điều Răn được giữ lại tại trụ sở chính quyền Texas, do bia này là một phần của bộ sưu tập lịch sử rộng lớn hơn.
Tương lai đầy thách thức
Luật Louisiana yêu cầu treo áp phích Mười Điều Răn ở tất cả các lớp học tại các trường công, với kích thước ít nhất 11x14 inch, và in chữ lớn dễ đọc. Trong khi không bắt buộc sử dụng ngân sách nhà nước để mua, các trường có thể nhận áp phích này từ các khoản quyên góp.
Dự luật được nghị sĩ Horton bảo vệ với lý do tôn vinh nguồn gốc của quốc gia. Bà cũng dẫn trường hợp Kennedy v. Bremerton School District năm 2022, khi Tòa án Tối cao ủng hộ quyền cầu nguyện cá nhân của một huấn luyện viên bóng bầu dục trên sân trường.
Tuy nhiên, các chuyên gia pháp lý nhận định rằng việc treo Mười Điều Răn tại lớp học sẽ biến học sinh thành “khán giả bất đắc dĩ,” xâm phạm quyền tự do tôn giáo của cha mẹ và học sinh.
Như trong phán quyết Engel v. Vitale năm 1962, Tòa án Tối cao từng nhấn mạnh rằng tôn giáo là “quá cá nhân, quá thiêng liêng” để các cơ quan dân sự áp đặt một niềm tin cụ thể. Quan điểm này vẫn còn nguyên giá trị.
Cung Đô tóm dịch
Bài của , đăng trên tờ The Conversation.
Joseph Panzer Chair in Education and Research Professor of Law, University of Dayton
Nguồn: https://theconversation.com/federal-judge-rules-that-louisiana-shalt-not-require-public-schools-to-post-the-ten-commandments-243680
Gửi ý kiến của bạn
