
WASHINGTON – Hôm thứ Hai (16/12), TikTok đã thực hiện nỗ lực cuối cùng để được tiếp tục hoạt động tại Hoa Kỳ: gửi đơn lên Tối Cao Pháp Viện (TCPV), xin tạm thời đình chỉ đạo luật buộc ByteDance (trụ sở tại TQ) phải thoái vốn khỏi TikTok trước ngày 19 tháng 1 (nếu không sẽ bị cấm hoạt động tại Hoa Kỳ), chỉ một ngày trước lễ nhậm chức của Trump, theo Reuters.
TikTok và ByteDance đã đệ đơn khẩn cấp lên TCPV để xin lệnh tạm hoãn thực thi lệnh cấm – vốn đe dọa sự tồn tại của ứng dụng được khoảng 170 triệu người sử dụng ở Hoa Kỳ – trong khi họ tiếp tục kháng cáo phán quyết của tòa án cấp dưới, vốn ủng hộ đạo luật này. Ngoài ra, cũng trong thứ Hai, một nhóm người dùng TikTok tại Hoa Kỳ đã gửi yêu cầu tương tự.
Quốc hội Hoa Kỳ đã thông qua đạo luật này từ tháng 4 năm nay, với lý do TikTok thuộc sở hữu của một công ty TQ và là “mối đe dọa có phạm vi rộng và nghiêm trọng đến an ninh quốc gia.” Bộ Tư pháp Hoa Kỳ cho rằng TikTok có quyền tiếp xúc một lượng lớn dữ liệu nhạy cảm của người dùng Hoa Kỳ, bao gồm vị trí, tin nhắn riêng tư, và thậm chí có thể bí mật thao túng nội dung mà người dùng được nhìn thấy.
Ngày 6 tháng 12, Tòa phúc thẩm Quận Columbia đã bác bỏ lập luận của TikTok rằng đạo luật này vi phạm quyền tự do ngôn luận theo Tu chính án Thứ nhất của Hiến pháp Hoa Kỳ.
Trong đơn gửi lên TCPV, TikTok và ByteDance lập luận rằng: “Nếu người dân Hoa Kỳ, sau khi đã được cảnh báo đầy đủ về các nguy hại được cho là liên quan đến chuyện ‘thao túng ngầm’ các nội dung, mà vẫn chấp nhận sử dụng TikTok, thì Tu chính án Thứ nhất đảm bảo quyền tự do lựa chọn của họ.”
Họ nhấn mạnh thêm là: “Nếu phán quyết của tòa D.C. giữ nguyên, Quốc hội sẽ có quyền cấm bất kỳ người Hoa Kỳ nào phát biểu, chỉ cần lấy lý do là nội dung đó có thể bị ảnh hưởng bởi một thực thể nước ngoài.”
Họ cũng cho biết nếu phải đóng cửa TikTok dù chỉ trong một tháng cũng sẽ khiến ứng dụng này mất khoảng một phần ba số người dùng tại Hoa Kỳ. Điều này làm ảnh hưởng nặng nề đến khả năng thu hút nhà quảng cáo, nhà sáng tạo nội dung, và tuyển dụng nhân tài.
Tự nhận mình là “một trong những nền tảng ngôn luận quan trọng nhất tại Hoa Kỳ,” TikTok khẳng định không có mối đe dọa cấp bách nào đối với an ninh quốc gia. Họ cho rằng việc tạm hoãn thực thi đạo luật sẽ cho phép TCPV cân nhắc kỹ lưỡng tính hợp pháp của lệnh cấm, đồng thời cho phép chính quyền mới của Donald Trump có thời gian khảo xét lại đạo luật.
Trump từng thất bại với nỗ lực cấm TikTok vào năm 2020, đã thay đổi lập trường trong chiến dịch tranh cử năm nay, hứa là sẽ cứu TikTok. Ông sẽ nhậm chức vào ngày 20 tháng 1, chỉ một ngày sau thời hạn TikTok buộc phải thoái vốn theo quy định của đạo luật.
Trong đơn gửi tòa án, TikTok và ByteDance cho biết: “Đạo luật này sẽ đóng cửa một trong những nền tảng ngôn luận phổ biến nhất tại Hoa Kỳ ngay trước ngày lễ nhậm chức của tân tổng thống. Chưa từng có đạo luật liên bang nào chỉ nhắm mục tiêu cấm một nền tảng được sử dụng bởi một nửa dân số Hoa Kỳ.”
Trong một buổi họp báo, khi được hỏi về cách ngăn chặn lệnh cấm TikTok, Trump nói rằng ông “cảm tình đặc biệt dành cho TikTok” và sẽ “xem xét” vấn đề này. Cũng trong thứ Hai, Trump đã gặp Giám đốc điều hành của TikTok Shou Zi Chew tại Florida.
TikTok đã yêu cầu TCPV đưa ra quyết định trước ngày 6 tháng 1. Để nếu yêu cầu bị từ chối, họ “cần có thời gian chuẩn bị cho việc đóng cửa” tại Hoa Kỳ và phối hợp với các nhà cung cấp dịch vụ để tuân thủ thời hạn theo quy định của đạo luật.
Vụ kiện tụng này xảy ra trong bối cảnh căng thẳng mậu dịch giữa TQ và Hoa Kỳ – hai nền kinh tế lớn nhất thế giới – ngày càng leo thang.
TikTok bác bỏ cáo buộc cho rằng họ đã hoặc sẽ chia sẻ dữ liệu người dùng Hoa Kỳ với chính phủ TQ. Michael Hughes, phát ngôn viên của TikTok, cho biết: “Chúng tôi yêu cầu tòa án làm điều mà họ vẫn thường làm trong các vụ án liên quan đến tự do ngôn luận: áp dụng tiêu chuẩn khảo xét nghiêm ngặt nhất đối với các lệnh cấm ngôn luận và kết luận rằng đạo luật này vi phạm Tu chính án Thứ nhất.”
Trước đó, Tòa phúc thẩm D.C. có đưa ra quan điểm rằng, “Tu chính án Thứ nhất được lập ra để bảo vệ quyền tự do ngôn luận tại Hoa Kỳ. Trong trường hợp này, chính phủ đã hành động nhằm bảo vệ quyền tự do đó khỏi sự đe dọa từ một quốc gia đối địch và hạn chế việc họ thu thập dữ liệu của công dân Hoa Kỳ.”
Đạo luật cũng cấm cung cấp một số dịch vụ cho TikTok và các ứng dụng khác thuộc sở hữu của các quốc gia đối đầu với Hoa Kỳ, kể cả việc phát hành trên các cửa hàng ứng dụng như của Apple và Google. Điều này đồng nghĩa với việc TikTok sẽ không thể tiếp tục hoạt động tại Hoa Kỳ trừ khi ByteDance thoái vốn TikTok trước thời hạn.
Lệnh cấm này có thể mở đường cho các biện pháp mạnh tay hơn trong tương lai đối với các ứng dụng nước ngoài khác. Hồi năm 2020, Trump từng muốn cấm ứng dụng WeChat (thuộc sở hữu của công ty TQ Tencent), nhưng đã bị tòa án chặn lại.