Đang đối mặt với khủng hoảng bất động sản, nợ công và giảm phát, TQ lên tiếng là “không muốn làm to chuyện,” nhưng vẫn sẽ áp thuế trả đũa đối với hàng hóa Hoa Kỳ. (Nguồn: Chụp lại từ YouTube)
Các mức thuế trả đũa của TQ đối với một loạt sản phẩm của Hoa Kỳ chính thức có hiệu lực từ thứ Hai (10/2). Căng thẳng thương mại giữa hai cường quốc tiếp tục leo thang mà không có dấu hiệu dừng lại.
TQ sẽ đánh thuế từ 10% đến 15% đối với các sản phẩm như dầu thô, khí thiên nhiên hóa lỏng, máy móc nông nghiệp và một số mặt hàng khác từ Hoa Kỳ.
Các mức thuế này được công bố vào tuần trước, như một câu trả lời cho quyết định của chính phủ Trump về việc áp thuế 10% đối với hàng hóa TQ. Mục tiêu của chính phủ Trump là gây áp lực buộc Bắc Kinh phải hành động nhiều hơn để chận dòng ma túy tổng hợp fentanyl chảy vào Hoa Kỳ. Từ lâu, TQ nổi tiếng là đầu nậu chuyên tuồn các loại hóa chất mà các băng đảng ở Mexico sử dụng để sản xuất opioid fentanyl.
Trong buổi họp báo sáng thứ Hai (10/2), khi được hỏi về vấn đề thuế quan, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao TQ Guo Jiakun cho biết trong xung đột mậu dịch hay đánh thuế qua lại, không ai là người thắng cuộc.
Ông nói: “Lợi ích của cả hai dân tộc đều bị tổn hại. Điều cần làm bây giờ không phải là mạnh ai nấy áp thuế, mà là đối thoại và tham vấn dựa trên sự bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau. Chúng tôi kêu gọi phía Hoa Kỳ ngừng hành động sai trái, tránh chính trị hóa và lợi dụng các vấn đề kinh tế và thương mại.”
Tuy nhiên, phản ứng của Bắc Kinh không chỉ dừng lại ở việc áp thuế trả đũa. Tuần trước, chính phủ TQ đã công bố một cuộc điều tra chống độc quyền đối với Google, đưa thêm hai công ty Hoa Kỳ vào danh sách “các tổ chức không đáng tin cậy” (unreliable entities) và tăng cường kiểm soát xuất cảng đối với các kim loại hiếm có vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng công nghệ.
Harry Murphy Cruise, trưởng kinh tế gia về TQ tại Moody's Analytics, cho biết phản ứng này của Bắc Kinh mang tính cảnh báo.
Ông giải thích: “TQ đang nói rằng: chúng tôi không muốn tình hình trở nên xấu hơn nên sẽ ráng kiềm chế không quậy cho lớn chuyện. Nhưng việc áp dụng các biện pháp kiểm soát xuất cảng đối với các khoáng sản và đất hiếm quan trọng là thông điệp họ gửi đến Mỹ rằng: nếu tình hình vẫn tiếp tục xấu đi, chúng tôi dư sức khiến các bạn lao đao.”
Trong nhiệm kỳ đầu của Trump, Bắc Kinh đã áp các mức thuế “có qua, có lại,” đảm bảo rằng thuế suất thực tế đối với hàng hóa Hoa Kỳ nhập cảng vào TQ – tính trung bình trên tất cả các mặt hàng nhập cảng – tương đương với mức thuế mà Washington áp dụng lên hàng hóa TQ nhập cảng vào Hoa Kỳ.
Murphy Cruise cho biết hiện tại TQ đang cho phép mức thuế suất thực tế (effective tariff rate) đối với hàng hóa Hoa Kỳ nhập cảng vào TQ thấp hơn rất nhiều, đồng thời muốn gửi đi một tín hiệu rõ ràng. Các mức thuế của Hoa Kỳ áp dụng cho khoảng 450 tỷ MK hàng hóa TQ, trong khi thuế quan của TQ ảnh hưởng đến khoảng 15 đến 20 tỷ MK hàng hóa Hoa Kỳ.
TQ hiện là quốc gia chiếm ưu thế trong ngành công nghiệp khai thác và chế biến đất hiếm trên toàn cầu.
Chính quyền Trump không chỉ công bố thuế 10% đối với hàng hóa TQ, mà còn dọa áp thuế 25% đối với hàng hóa từ Canada và Mexico. Tuy nhiên, sau các cuộc đàm phán vào phút chót, quyết định đánh thuế Canada và Mexico đã được tạm hoãn. Thời điểm đó, Tòa Bạch Ốc cho biết dự kiến Trump và Tập Cận Bình sẽ điện đàm với nhau; nhưng rồi sau đó Trump nói là không cần phải vội vàng nói chuyện với Tập.
Murphy Cruise nhận xét: “Không thể đoán trước được khi nào Tập và Trump sẽ gặp nhau để nói chuyện, và những cuộc thảo luận đó sẽ dẫn đến đâu? Rất có thể tình hình sẽ giống như lần trước, khi hai bên cứ đáp trả qua lại mà không đạt được kết quả gì.”
Căng thẳng mậu dịch gia tăng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới xảy ra vào khoảng thời gian khó khăn, chật vật của Bắc Kinh. Trong hơn hai năm qua, kinh tế TQ đã trì trệ và chính phủ phải đau đầu trước khủng hoảng bất động sản, nợ nần chồng chất và nguy cơ giảm phát (deflation, kinh tế thì trì trệ, công ăn việc làm thì khó tìm, địa ốc thì rớt giá).
Tại Hoa Kỳ, một số nhà phân tích cũng dự đoán rằng nguy cơ lạm phát có thể khiến chính quyền Trump phải suy nghĩ lại về vấn đề thuế má. Khi tranh cử tổng thống, Trump từng hăm he sẽ áp thuế 60% hoặc hơn đối với hàng hóa TQ.
Ngày 9 tháng 2, Trump tuyên bố sẽ có thêm các mức thuế mới, nào là sẽ áp thuế 25% đối với tất cả các mặt hàng thép và nhôm nhập cảng, nào là hăm đánh thuế luôn Đài Loan, Âu Châu và các quốc gia khác.
Nguồn: “Chinese counter-tariffs to kick in as Trump threatens more to come” được đăng trên trang NPR.org.
Gửi ý kiến của bạn
