
Chính quyền của Trump, với sự tham gia của Bộ Cải tổ Chính phủ (DOGE) do Elon Musk lãnh đạo, đang tiếp tục thúc đẩy kế hoạch cắt giảm phần lớn bộ máy chính phủ liên bang. Tuy nhiên, nỗ lực này vấp phải nhiều thách thức pháp lý.
Bên cạnh đó, Trump cũng đã có những nước đi đầu tiên trong lĩnh vực ngoại giao. Ông đã điện đàm với Putin và Zelenskyy để thảo luận về giải pháp chấm dứt cuộc xung đột kéo dài đã ba năm, bắt đầu từ tháng 2 năm 2022.
Chỉ một ngày sau khi Hamas trả tự do cho thêm một số con tin bị bắt cóc trong vụ tấn công vào Israel hồi tháng 10 năm 2023, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio đã nói chuyện với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu. Hai bên cùng thống nhất rằng cần phải “xóa sổ” Hamas – nhóm vũ trang đứng sau vụ tấn công – để đảm bảo an ninh cho Israel. Sau đây là tổng hợp một số điểm tin đáng chú ý:
Hoa Kỳ đề nghị được hưởng 50% doanh thu từ khoáng sản đất hiếm của Ukraine
Bộ trưởng Tài Chánh Scott Bessent đã đưa ra một đề nghị đầy tranh cãi với các viên chức Ukraine: Mỹ sẽ sở hữu 50% doanh thu từ các khoáng sản đất hiếm của quốc gia Đông Âu này. Theo một viên chức Hoa Kỳ, chính quyền Trump coi đây là cách để bù đắp cho những khoản tiền mà Mỹ đã rót vào Ukraine.
Washington tin rằng việc củng cố mối quan hệ kinh tế chặt chẽ giữa hai nước không chỉ mang lại lợi ích tài chánh cho Hoa Kỳ mà còn giúp Ukraine tránh khỏi nguy cơ bị Nga “chèn ép” trong tương lai.
Tổng thống Trump gần đây tuyên bố rằng Ukraine “về cơ bản đã đồng ý” nhượng lại số lượng khoáng sản đất hiếm trị giá hàng tỷ MK cho Mỹ. Tuy nhiên, một viên chức khác cho hay Ukraine sẽ không cử đại diện đến tham dự các buổi họp thảo luận về thỏa thuận này tại Ả Rập Xê Út.
Chính quyền Trump sa thải 13 thẩm phán di trú
Theo Liên đoàn Kỹ sư Chuyên Môn và Kỹ Thuật Quốc Tế (IFPTE), chính quyền Trump đã bất ngờ sa thải một nhóm 13 thẩm phán di trú vào thứ Sáu tuần trước. Những thẩm phán đang trong quá trình đào tạo và chuẩn bị tuyên thệ nhậm chức, thuộc Văn phòng Cứu xét Di trú (EOIR) – cơ quan trực thuộc Bộ Tư Pháp, chuyên giải quyết các vụ trục xuất di dân không có giấy tờ hợp pháp.
Không chỉ vậy, chính quyền Trump còn ra quyết định sa thải hai thẩm phán đương nhiệm mà không đưa ra lý do cụ thể.
Theo IFPTE, mỗi thẩm phán di trú thường giải quyết từ 500 đến 700 vụ án mỗi năm, phần lớn là các vụ trục xuất. Hiện tại, hệ thống tòa án di trú Hoa Kỳ đang tồn đọng tới 3.7 triệu hồ sơ, mà chỉ có khoảng 700 thẩm phán.
Matt Biggs, Chủ tịch IFPTE, phẫn nộ: “Hãy tra định nghĩa của từ ‘đạo đức giả,’ quý vị sẽ thấy đó là nói một đằng rồi làm một nẻo. Việc sa thải các thẩm phán di trú khi đất nước đang cần thêm nhân lực để thực thi luật di trú là một thí dụ điển hình về đạo đức giả.” Ông cũng nhấn mạnh rằng quyết định này sẽ càng khiến hệ thống di trú Mỹ thêm rối ren và trì trệ.
Trump tham dự giải đua Daytona 500
Vào Chủ Nhật, Trump đã có mặt tại sự kiện Daytona 500 diễn ra tại Daytona Beach, Florida, đánh dấu lần thứ hai ông tham dự giải đua này trong nhiệm kỳ Tổng thống.
Trump xuất hiện đầy ấn tượng khi chiếc chuyên cơ Air Force One lướt qua khu vực đường đua. Sau đó, ông lái chiếc limousine bọc thép The Beast chạy một vòng quanh đường đua.
Tại sự kiện, Trump được NASCAR tặng một chiếc áo khoác đặc biệt, và đã khoác lên trước khi gặp các viên chức NASCAR, các tay đua và một số khách mời danh dự. Tuy nhiên, cuộc đua bị trì hoãn do thời tiết xấu, và Trump rời đi bằng Air Force One trở về Palm Beach, Florida.
Bộ Giáo Dục cảnh báo các trường học chấm dứt các chính sách DEI
Trong một bức thư dài bốn trang được công bố ngày 14 tháng 2, quyền phụ tá Bộ trưởng Bộ Giáo Dục Craig Trainor đã cảnh báo tất cả các trường học trên toàn quốc rằng họ sẽ đối mặt với nguy cơ mất tài trợ liên bang nếu không chấm dứt các chính sách tuyển sinh dựa trên chủng tộc. Trong thư nhấn mạnh: “Theo bất kỳ hình thức nào, phân biệt đối xử dựa trên chủng tộc, màu da hay nguồn gốc quốc gia đều là bất hợp pháp.”
Bức thư cũng chỉ trích các chương trình Đa dạng, Công bằng và Hòa nhập (DEI), cho rằng những chính sách này thường ưu tiên một số nhóm chủng tộc, gây ra sự phân biệt và áp đặt “định kiến chủng tộc thô thiển” đối với học sinh.
Lời cảnh báo được đưa ra ngay sau phiên điều trần xác nhận Linda McMahon làm tân Bộ trưởng Giáo dục. Trong buổi điều trần, bà cũng chỉ trích các chương trình DEI vì tạo ra sự chia rẽ chủng tộc trong hệ thống giáo dục. Thượng Viện dự kiến sẽ bỏ phiếu chuẩn thuận McMahon vào thứ Năm.
Trump yêu cầu Tối Cao Pháp Viện cho phép sa thải người đứng đầu cơ quan giám sát đạo đức
Cũng trong Chủ Nhật (16/2), chính quyền Trump đã đệ đơn khẩn cấp lên Tối Cao Pháp Viện, đòi gỡ bỏ lệnh cấm sa thải Hampton Dellinger, người đứng đầu Văn phòng Cố vấn Đặc biệt (OSC).
OSC là một cơ quan giám sát độc lập, có nhiệm vụ thực thi các đạo luật về đạo đức trong chính phủ liên bang và bảo vệ những người tố giác tham nhũng. Dellinger được bổ nhiệm vào năm ngoái, nhưng bất ngờ bị Trump sa thải vào ngày 7 tháng 2 (cũng không có lý do rõ ràng). Nhưng một tòa án liên bang đã ban hành lệnh cấm tạm thời (TRO) đối với quyết định sa thải này, và Tòa Thượng Thẩm Khu vực D.C. giữ nguyên lệnh cấm với tỷ số biểu quyết 2-1.
TCPV sẽ cân nhắc và đưa ra phán quyết trong vài ngày tới.
DOGE đòi vào cơ sở dữ liệu thuế của IRS
Theo các nguồn tin, Bộ Cải tổ Chính phủ do Elon Musk lãnh đạo đã đề nghị được quyền vào Hệ thống Truy xuất Dữ liệu Tích hợp (IDRS) của IRS. Đây là công cụ quan trọng mà nhân viên IRS sử dụng để kiểm tra thông tin thuế, gửi thông báo thuế và cập nhật hồ sơ của hàng triệu công dân Hoa Kỳ. Hệ thống này vốn chỉ dành cho nhân viên IRS, được IRS kiểm soát nghiêm ngặt. Hiện tại đòi hỏi của Musk vẫn chưa được chuẩn thuận.
Tòa Bạch Ốc: một số nhân viên chấp nhận nghỉ việc có đền bù vẫn bị sa thải do nhầm lẫn
Tối Chủ Nhật, chính quyền Trump đã thừa nhận rằng một số nhân viên chính phủ liên bang, dù đã chấp nhận đề nghị nghỉ việc có đền bù theo chương trình “Fork in the Road,” vẫn bị sa thải do nhầm lẫn.
Theo Văn Phòng Quản Trị Nhân Viên (OPM), những người bị ảnh hưởng lẽ ra phải được chi trả đến tháng 9, nhưng thay vào đó, họ lại nhận được thông báo kết thúc hợp đồng lao động ngay lập tức.
Một trong những người bị ảnh hưởng, Nick Detter, một chuyên gia tài nguyên thiên nhiên tại Bộ Nông Nghiệp Hoa Kỳ, bức xúc chia sẻ: “Tôi thực sự thấy bị xúc phạm. Mọi thứ diễn ra rất hỗn loạn và vô tổ chức. Tôi không nghĩ chính phủ đang cố gắng cải tổ. Những gì tôi trải qua chỉ là một cuộc cắt giảm tàn khốc và thiếu suy xét.”