Trump dọa cho oanh kích và phạt thuế thêm nếu Iran không ký thỏa ước mới về nguyên tử. Phía Tehran cho biết họ chỉ chấp nhận đàm phán gián tiếp. (Nguồn: Chụp lại từ YouTube)
(WASHINGTON, ngày 30 tháng 3, Reuters) – Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump đã lên tiếng cảnh báo Iran sẽ hứng chịu các đợt oanh kích và thuế quan phụ thêm (secondary tariffs) nếu không đạt được thỏa thuận về chương trình nguyên tử với Hoa Kỳ.
Đây là lần đầu tiên Trump lên tiếng kể từ khi Iran bác bỏ lời mời đàm phán trực tiếp từ phía Hoa Kỳ hồi tuần trước. Trả lời phỏng vấn NBC News qua điện thoại, ông cho biết các cuộc thảo luận giữa giới chức hai bên vẫn đang diễn ra, nhưng không nói thêm thông tin chi tiết.
Trump nhấn mạnh: “Họ mà không ký thỏa thuận thì sẽ bị oanh kích. Và đó sẽ là những đợt tấn công lớn nhất mà họ từng trải qua,” và nói thêm rằng: “Tôi cũng sẽ áp dụng thuế quan phụ thêm như bốn năm trước, nếu họ vẫn ngoan cố.”
Sau khi nhận được thư của Trump thúc giục ký một thỏa ước nguyên tử mới, Iran đã gửi câu trả lời thông qua Oman thay vì đối thoại trực tiếp với Hoa Kỳ. Hôm thứ Năm (27/3), Ngoại Trưởng Iran cho biết, chừng nào còn phải chịu các biện pháp trừng phạt nghiêm ngặt và đe dọa quân sự từ phía Hoa Kỳ, họ sẽ không chấp nhận đàm phán trực tiếp.
Đến Chủ Nhật (30/3), Tổng Thống Masoud Pezeshkian đã nhấn mạnh lại chính sách này, tuyên bố rằng: “Chúng tôi không chấp nhận đàm phán trực tiếp với Hoa Kỳ, nhưng vẫn luôn sẵn sàng đàm phán qua các kênh trung gian. Lãnh Tụ Tối Cao cũng đã xác nhận rằng đàm phán gián tiếp vẫn có thể tiếp tục,” (ý nói Đại Giáo Chủ Ali Khamenei).
Trong buổi phỏng vấn với NBC, Trump cũng cảnh báo sẽ áp dụng thuế quan phụ thêm đối với cả Nga và Iran. Loại thuế này không đánh trực tiếp vào hai quốc gia, mà nhằm vào các đối tác kinh doanh của họ, một cách trừng phạt gián tiếp nhưng hiệu quả. Ông cho biết đã ký sắc lệnh cho phép áp dụng thuế quan phụ thêm đối với các tổ chức nhập cảng dầu từ Venezuela, song không nêu rõ liệu biện pháp đó có áp dụng cho Iran và Nga hay không.
Trước đó, trong nhiệm kỳ đầu (2017 – 2021), Trump đã rút Hoa Kỳ khỏi thỏa ước về nguyên tử năm 2015; thỏa ước này buộc Tehran phải hạn chế nghiêm ngặt các hoạt động nguyên tử để được giảm nhẹ các biện pháp trừng phạt.
Sau đó, Trump đã khôi phục toàn bộ các biện pháp trừng phạt trước đây của Hoa Kỳ đối với Iran – và kể từ đó, Tehran liên tục đẩy mạnh chương trình tinh luyện uranium, vượt xa mức giới hạn quy định ban đầu. Và cho đến nay, họ vẫn phớt lờ cảnh báo cứng rắn từ Washington (kể cả việc sẽ bị tấn công quân sự) nếu không chịu ký thỏa ước mới.
Phương Tây từ lâu đã cáo buộc Iran âm thầm phát triển vũ khí nguyên tử. Họ cho rằng việc nâng mức độ tinh luyện uranium vượt xa nhu cầu dân sự là dấu hiệu rõ ràng cho điều này. Trái lại, Tehran luôn khẳng định rằng chương trình nguyên tử của họ hoàn toàn minh bạch và phục vụ cho các mục đích dân dụng trong lĩnh vực năng lượng.
Gửi ý kiến của bạn
