Hôm nay,  

Neuralink Và Bước Đột Phá Trong Công Nghệ Thần Kinh

04/04/202500:00:00(Xem: 2277)

Neuralink
Một người liệt từ vai trở xuống đã làm được điều không tưởng: điều khiển máy tính chỉ bằng suy nghĩ nhờ chip cấy trong não bộ. Thành công này tạo nên bước ngoặt mới trong công nghệ kết nối não bộ – máy tính, nhưng cũng đặt ra những lo ngại sâu xa về quyền riêng tư. (Nguồn: Chụp lại từ YouTube)
 
Gắn một con chip vào trong não để chuyển suy nghĩ thành lệnh điều khiển máy tính nghe như truyện khoa học viễn tưởng – nhưng với Noland Arbaugh, đó lại là sự thật.
 
Tháng 1 năm 2024, đúng tám năm sau vụ tai nạn khiến anh bị liệt từ vai trở xuống, Noland (30 tuổi) trở thành người đầu tiên được cấy thiết bị này bởi Neuralink, công ty công nghệ thần kinh do tỷ phú Elon Musk sáng lập.
 
Dù một số công ty khác cũng đã phát triển và cấy ghép chip đọc suy nghĩ trong não bộ, nhưng ca phẫu thuật của Noland gây tiếng vang vì gắn liền với cái tên Elon Musk.
 
Noland cho rằng điều quan trọng không phải là bản thân anh cũng không phải Musk, mà chính là ý nghĩa khoa học đằng sau dự án. Anh chia sẻ với BBC: “Tôi biết rõ những nguy cơ của việc này. Nhưng dù kết quả tốt hay xấu, tôi vẫn thấy mình đang giúp ích cho đời. Nếu mọi thứ diễn ra suôn sẻ, thì tôi sẽ góp phần vào thành công của Neuralink. Còn nếu có điều gì tồi tệ xảy ra, họ cũng sẽ học hỏi từ đó.
 
Mất kiểm soát, mất luôn sự riêng tư
 
Sau tai nạn năm 2016, Noland từng nghĩ rằng cuộc sống của mình coi như đã kết thúc, sẽ không còn cơ hội được học hành, làm việc hay chơi game nữa.
 
Anh tâm sự: “Mất hết khả năng điều khiển cơ thể, mất cả không gian riêng, và điều đó vô cùng khó chịu. Bạn phải học cách dựa vào người khác trong từng việc nhỏ nhặt nhất.
 
Con chip của Neuralink mở ra hy vọng mới khi cho phép Noland điều khiển máy tính chỉ bằng suy nghĩ. Đây là một dạng công nghệ gọi là giao diện não bộ – máy tính (brain-computer interface, viết tắt là BCI), hoạt động bằng cách phát hiện những xung điện cực nhỏ mà não bộ phát ra khi người dùng nghĩ đến việc cử động. Các tín hiệu này sau đó được chuyển đổi tín hiệu điều khiển máy tính, chẳng hạn như di chuyển con trỏ chuột.
 
BCI là một lĩnh vực đầy phức tạp mà giới khoa học đã theo đuổi trong suốt nhiều thập niên. Và khi Elon Musk bước vào cuộc chơi, công nghệ này – cùng tên tuổi Noland – lập tức trở thành tiêu điểm truyền thông.
 
Chính nhờ đó, Neuralink thu hút được nguồn vốn đầu tư khổng lồ, nhưng đồng thời cũng phải đối mặt với sự giám sát chặt chẽ từ các chuyên gia, nhất là về mức độ an toàn và giá trị thực tiễn của một thủ thuật y khoa có tính xâm lấn cao như vậy.
 
Khi ca phẫu thuật của Noland được công bố, giới khoa học gọi đó là “một cột mốc quan trọng,” nhưng cũng khuyến cáo rằng cần có thời gian để đánh giá hiệu quả thực sự và độ an toàn – nhất là khi Elon Musk rất giỏi lôi kéo truyền thông.
 
Tại thời điểm đó, Elon Musk chỉ đăng ngắn gọn trên mạng xã hội: “Kết quả ban đầu cho thấy khả năng phát hiện tín hiệu nơ-ron rất đáng khích lệ.” Tuy nhiên, theo lời Noland (từng trò chuyện trực tiếp với Musk trước và sau khi mổ), thì ông chủ Tesla rất lạc quan và hào hứng. Anh kể lại: “Tôi nghĩ ông ấy cũng phấn khởi giống tôi.” Dù vậy, anh vẫn nhấn mạnh rằng Neuralink không chỉ xoay quanh người sáng lập: “Tôi không xem đây là thiết bị của Elon Musk,” mà là thành quả của cả một tập thể khoa học
 
Còn liệu thế giới có nghĩ vậy, nhất là khi Musk ngày càng có ảnh hưởng lẫn tai tiếng trong giới chính trị Hoa Kỳ, thì vẫn chưa thể nói trước.
 
Có một điều không thể chối cãi: thiết bị này đã làm thay đổi hoàn toàn cuộc sống của Noland. Sau khi tỉnh dậy từ ca phẫu thuật, Noland phát hiện một điều khó tin: chỉ cần tưởng tượng mình nhúc nhích ngón tay, anh đã có thể điều khiển con trỏ chuột trên màn hình. Anh cho biết: “Thật lòng mà nói, tôi không biết mình nên kỳ vọng cái gì – nghe cứ như phim khoa học viễn tưởng.
 
Nhưng khi nhìn thấy các tín hiệu thần kinh hiện ra trên màn hình – xung quanh là những kỹ sư Neuralink đang hân hoan vui mừng – anh bắt đầu nhận ra rằng mình thật sự có thể điều khiển máy tính chỉ bằng suy nghĩ.
 
Không chỉ vậy, theo thời gian, khả năng sử dụng thiết bị của Noland càng ngày càng tiến bộ. Giờ đây anh đã có thể chơi cờ và cả trò chơi điện tử. Noland xúc động chia sẻ: “Tôi chơi trò chơi điện tử từ nhỏ tới lớn. Khi bị liệt, tôi buộc phải từ bỏ sở thích này. Giờ thì khác rồi, tôi thậm chí còn đang thắng bạn bè. Một điều mà đáng lẽ ra không thể nào xảy ra, nhưng nay đã trở thành sự thật.
 
Nguy cơ về quyền riêng tư
 
Dù Noland là minh chứng sống động cho tiềm năng to lớn của công nghệ trong việc thay đổi cuộc sống, nhưng theo các chuyên gia, công nghệ này cũng ẩn chứa những mặt trái đáng lo ngại, đặc biệt là về quyền riêng tư.
 
Anil Seth, giáo sư chuyên ngành Thần Kinh Học tại Đại học Sussex cảnh báo: “Một trong những vấn đề lớn nhất là quyền riêng tư. Khi chúng ta truyền tải tín hiệu não bộ ra ngoài thì về cơ bản, người khác sẽ không chỉ biết chúng ta đang làm gì, mà còn nắm rõ chân tơ kẽ tóc từng suy nghĩ, niềm tin và cảm xúc của chúng ta. Một khi bạn có thể đọc được những gì bên trong đầu người khác, thì chẳng còn ranh giới nào cho sự riêng tư cá nhân.
 
Về phần mình, Noland không lo lắng điều đó. Trái lại, anh còn kỳ vọng công nghệ này sẽ còn tiến xa hơn, chẳng hạn như điều khiển xe lăn, hoặc thậm chí là một robot hình người trong tương lai.
 
Dù vậy, quá trình sử dụng chip Neuralink cũng không hoàn toàn suôn sẻ. Có lúc con chip bị lệch khỏi vị trí kết nối khiến Noland mất khả năng điều khiển máy tính. “Lúc đó tôi thấy rất suy sụp,” anh kể lại. “Tôi đã nghĩ rằng mình sẽ không bao giờ dùng lại được Neuralink nữa.
 
Rất may, sau đó các kỹ sư đã điều chỉnh phần mềm, khôi phục kết nối, và thậm chí còn cải thiện hiệu quả hoạt động. Nhưng trục trặc này cho thấy những giới hạn vẫn còn tồn tại trong công nghệ.
 
Cả một ngành công nghiệp mới
 
Neuralink không phải là công ty duy nhất khám phá lĩnh vực kết nối não bộ với công nghệ số. Một trong những cái tên nổi bật khác là công ty Synchron, với thiết bị mang tên Stentrode, được thiết kế để hỗ trợ những người mắc bệnh thần kinh vận động.
 
Thay vì cần phải làm phẫu thuật mở hộp sọ để cấy chip, thiết bị của Synchron không yêu cầu phẫu thuật xâm lấn sâu. Thay vào đó, chip được luồn vào cơ thể qua tĩnh mạch ở cổ, rồi theo mạch máu di chuyển đến não thông qua mạch máu.
 
Giống Neuralink, thiết bị này cũng kết nối đến vùng não điều khiển các cử động của cơ thể. Giám đốc Công Nghệ Riki Bannerjee cho biết: “Thiết bị có thể phát hiện ra người dùng có nghĩ đến việc gõ tay hay không để tạo ra tín hiệu vận động kỹ thuật số.
 
Tín hiệu đó sau đó được chuyển thành tín hiệu máy tính, cho phép người dùng điều khiển các thiết bị công nghệ bằng suy nghĩ. Hiện đã có 10 người đang sử dụng thiết bị này.
 
Một người tên Mark tiết lộ với BBC rằng ông là người đầu tiên trên thế giới dùng thiết bị này kết hợp với kính Apple Vision Pro. Nhờ vậy, ông có thể “du lịch ảo” đến những địa danh xa xôi, từ đứng dưới thác nước tại Úc đến đi dạo trên núi ở New Zealand.
 
Mark cho biết: “Tôi có thể hình dung trong tương lai, công nghệ này sẽ tạo ra thay đổi lớn cho những ai bị liệt, bất kể là bị liệt phần nào.
 
Với Noland, anh chỉ đồng ý tham gia nghiên cứu trong sáu năm, sau đó thì vẫn chưa biết sẽ thế nào. Nhưng dù tương lai ra sao, anh vẫn tin rằng trải nghiệm của mình chỉ là bước khởi đầu. Noland nói: “Hiểu biết về não bộ hiện chưa được bao nhiêu, và công nghệ này mở ra cơ hội để chúng ta học hỏi thêm được rất nhiều điều.
 
Nguồn: “The man with a mind-reading chip in his brain - thanks to Elon Musk” được đăng trên trang BBC.com.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Mặc dù Mỹ đã từ bỏ chính sách tham gia với Trung Quốc, nhưng chiến lược cạnh tranh đại cường mà nó thay thế, không loại trừ sự hợp tác Mỹ – Trung trong một số lĩnh vực. Một ví dụ điển hình là một trận bóng đá, nơi hai đội quyết chiến nhưng tuân theo các quy tắc và ranh giới nhất định, chỉ đá bóng chứ người không đá nhau. Gần đây, khi Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đến Bắc Kinh trong nỗ lực giúp ổn định các mối quan hệ với Trung Quốc, nhiều vấn đề mà ông thảo luận với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã gây tranh cãi sôi nổi. Ví dụ, Blinken cảnh báo Trung Quốc không nên cung cấp vật liệu và công nghệ để hỗ trợ Nga trong cuộc chiến Nga chống Ukraine, và ông phản đối các yêu sách về lãnh thổ của Trung Quốc ở Biển Đông cùng hành vi quấy rối Philippines (một đồng minh của Hoa Kỳ). Các tranh chấp khác liên quan đến cách giải thích về chính sách “một Trung Quốc” của Mỹ đối với Đài Loan cũng như các biện pháp kiểm soát thương mại và xuất khẩu của Mỹ về công nghệ sang Trung Quốc.
Trong năm vừa qua, El Niño đã góp phần làm tăng nhiệt độ toàn cầu lên mức kỷ lục. Nhưng giờ đây, hiện tượng khó chịu này đang dần lui để nhường chỗ cho La Niña. Ảnh hưởng của La Niña là tích cực hay tiêu cực thì còn tùy thuộc vào việc quý vị đang ở đâu. Ở Hoa Kỳ, dự báo cho mùa hè 2024 đa phần vẫn sẽ là nhiệt độ cao hơn mức bình thường. Và nếu quý vị sống dọc theo bờ biển Atlantic hoặc khu vực Gulf coast, La Niña có thể ‘nhúng tay’ tạo ra những trận bão lụt tồi tệ. Các chuyên gia về khí quyển và đại dương sẽ giải thích những gì sắp xảy ra cùng nguyên nhân.
‘Bít-tết thượng hạng’. Trứng cá Caviar. Thịt bò Wagyu. Tôm hùm. Chỉ riêng tên gọi những món này nghe cũng đã thấy ngon rồi. Tuy vậy, khi đem phối hợp với một khung cảnh hiện đại, hoàn toàn mới, và trên 200 loại rượu vang bên trong nhà hàng Great Oak Steakhouse được tân trang toàn bộ này, thực khách sẽ có được một trải nghiệm ẩm thực để nhớ mãi và để trở lại. Pechanga Resort Casino hãnh diện giới thiệu lại nhà hàng đặc trưng của mình, The Great Oak Steakhouse, sau một công trình tân trang toàn diện kéo dài bảy tháng. Từ mặt tiền phía trước tới nhà bếp phía sau, cả không gian rộng 8,000 sqft này đã được làm mới lại hoàn toàn.
Hàng năm, tổ chức WJP (World Justice Project: Dự Án Công Lý Thế Giới) thực hiện các cuộc khảo sát, đánh giá hơn 100 quốc gia trên thế giới để xếp hạng nước nào có “Chỉ số Thượng tôn Pháp luật” (Rule of Law Index: RLI) cao nhất. Năm 2023, tổ chức này cũng đã thực hiện các cuộc khảo sát ở 142 quốc gia và vùng lãnh thổ trên toàn thế giới. Chỉ số mà WJP công bố dựa vào khảo sát của các chuyên gia và hộ gia đình. Số điểm trung bình của mỗi quốc gia dựa trên tám yếu tố: Hạn chế quyền lực của chính phủ, không tham nhũng, chính phủ cởi mở, quyền cơ bản, trật tự và an ninh, chấp pháp, tư pháp dân sự và hình sự.
Theo bản tin của UPI, điện thoại thông minh Android và iPhone sẽ cảnh báo người dùng về các thiết bị theo dõi ở các vị trí lân cận, Apple và Google công bố hôm thứ Hai đầu tuần. Bản cập nhật phần mềm gần đây được tải xuống điện thoại nhằm mục đích giải quyết những lo ngại về việc sử dụng thiết bị sai mục đích nhằm tìm kiếm các điện thoại bị mất và bị đánh cắp. Các thiết bị này đã gây ra tranh cãi và kiện tụng sau khi có báo cáo cho rằng chúng được sử dụng để theo dõi và quấy rối mọi người.
Ở Hoa Kỳ, trong hầu hết các gia đình có đầy đủ phụ huynh, cả cha và mẹ đều đi làm. Gần 3/4 bà mẹ có con dưới 18 tuổi phải vừa đi làm vừa chăm sóc con cái. Đồng thời, gần 1/4 trẻ em ở Hoa Kỳ đang được nuôi dưỡng bởi các bà mẹ đơn thân. Chi phí gởi nhà trẻ thường quá đắt đỏ cho nhiều gia đình, và phần lớn các bậc phụ huynh không được hưởng chế độ nghỉ phép có lương khi cần thiết.
Cử tri phụ nữ da màu hãy sử dụng lá phiếu của mình để chọn ra những vị dân cử ủng hộ những giá trị mà mình theo đuổi, có những chính sách phục vụ cho quyền lợi của cá nhân, gia đình và cộng đồng.
SEOUL – Hôm thứ Sáu (17/5), truyền thông nhà nước KCNA loan tin, Kim Yo Jong, cô em gái quyền lực của Kim Jong Un, một lần nữa phủ nhận việc Bắc Hàn có trao đổi vũ khí với Nga, theo Reuters.
WASHINGTON – Hôm thứ Năm (16/5), Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ đã công bố đề nghị giảm bớt các hạn chế đối với cần sa; nếu được ban hành, quy định mới sẽ cho phép nghiên cứu nhiều hơn về những lợi ích y học của cần sa, theo Reuters.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng Thống Nga Vladimir Putin hôm Thứ Năm lần lượt ký một tuyên bố chung về tăng cường hợp tác và quan hệ chiến lược giữa hai nước. Tại cuộc họp báo chung, ông Tập nhấn mạnh đến tầm quan trọng của mối quan hệ giữa Nga và Trung Quốc
Hôm thứ Tư (15/5), Bộ trưởng Thương Mại Gina Raimondo cho biết cơ quan của bà dự kiến sẽ công bố dự luật về các quy định dành cho các loại xe được trang bị kết nối công nghệ của TQ vào mùa thu này, nhằm tăng cường bảo vệ an ninh quốc gia cùng dữ liệu người dùng ở Hoa Kỳ, theo Reuters.
Hôm nay thứ Tư (15/5), Tối Cao Pháp Viện (TCPV) Hoa Kỳ đã quyết định cho phép giữ nguyên bản đồ bầu cử ở Louisiana, bao gồm 2/6 khu vực Quốc Hội có đa số là người gốc da đen, cho cuộc bầu cử ngày 5/11. Quyết định này có ý nghĩa quan trọng vì sẽ ảnh hưởng lớn tới việc quyền kiểm soát Hạ Viện sắp tới thuộc về đảng nào, theo Reuters.
PARIS – Hôm thứ Tư (15/5), Pháp đã ban bố tình trạng khẩn cấp ở quần đảo New Caledonia ở Thái Bình Dương sau khi ba thanh niên người Kanak bản địa và một viên chức cảnh sát thiệt mạng trong các cuộc bạo loạn liên quan đến cải cách bầu cử, theo Reuters.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan hôm thứ Tư nhấn mạnh rằng TNK sẽ “tiếp tục sát cánh cùng Hamas, nhóm chiến đấu vì nền độc lập của chính vùng đất của mình”. Nguyên thủ quốc gia Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố trong bài phát biểu tại cuộc họp của Đảng AK rằng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu sẽ phải chịu trách nhiệm về "nạn diệt chủng" ở Dải Gaza.
HOA KỲ – Hôm thứ Ba (14/5), Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ kết luận rằng Boeing đã vi phạm các điều khoản về nghĩa vụ của mình trong thỏa thuận năm 2021, nhằm cho phép công ty tránh bị truy tố hình sự đối với các vụ tai nạn liên quan đến dòng phi cơ 737 MAX trong năm 2018 và 2019 khiến 346 người thiệt mạng, theo Reuters.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.