Hôm nay,  

CHƠN ĐẾ

25/07/202519:19:00(Xem: 1860)

CHƠN ĐẾ
 

Tác giả: Thích Nữ Diệu Không

Dịch giả: Nguyên Giác

  

Lời dịch giả: Bài thơ "Chơn Đế" được Ni Trưởng Thích Nữ Diệu Không (1905-1997) sáng tác, in trong Tạp chí Liên Hoa, số 9, tháng 9 năm Ất Mùi, tức là năm 1955. Tạp chí Liên Hoa thành lập năm 1955, với Thượng toạ Thích Đôn Hậu trú trì chùa Linh Mụ ở Huế làm chủ nhiệm, Thượng toạ Thích Đức Tâm làm chủ bút, và Ni sư Thích Nữ Diệu Không làm quản lý. Trong bài này, Ni sư ký tên tác giả là Diệu Không.
 

Trong phần I, tác giả giải thích phần cốt tủy trong bài Bát Nhã Tâm Kinh. Chỉ cần riêng hiểu phần I để tu, chỉ cần thường trực thấy diệu lý của Sắc và Không là người tu cũng đủ tư lương để giải thoát. Chỉ cần thấy rằng Sắc -- tức là, những cái được thấy, nghe, ngửi, nếm, chạm xúc, tư lường -- thực sự là Không, là vô ngã, là không tự tánh, và do vậy người tu không chấp vào bất kỳ những gì trong và ngoài, và tâm vô trụ này chính là thể chơn như không nhiễm. Bởi vì Kinh SN 12.70 Sutta và Kinh SA 347 ghi rằng không cần làm gì phức tạp, rằng chỉ cần thường trực thấy vô ngã là đắc quả A la hàn, đủ để giải thoát. Tất cả các phần sau đó là giải thích rộng hơn, chi tiết hơn. Tất cả 79 câu thơ đầu đều nói lên ngôn ngữ Thiền Tông, chỉ trừ câu cuối, câu thứ 80, nhắc tới niệm Di Đà, "Cùng nhau gắng sức niệm Di-Đà." Như vậy có thể nghĩ rằng Ni trưởng muốn nói tới niệm Phật Tánh trong tâm người tu.

blank

.... o ....
 

CHƠN ĐẾ

(Cùng người Phật-tử)

 

I

Không sắc xưa nay thể vẫn đồng

Người thời chấp có kẻ rằng không,

Chỗ không nói có, không thành có,

Nơi có mà không, có hóa không

Không có, có, không, thôi mặc cảnh.

Diệt, sanh, sanh, diệt, chẳng nao lòng,

Miễn sao giữ vững chơn như tánh,

Đâu để hàm linh luõng đợi trông.

 

II

Đợi trông những kẻ khéo đem đường,

Gọt ái mài si, sạch vết thương,

Nhẹ bổng tinh thần nhường gió tuyết,

Sạch làu tâm trí tợ đài gương.

Lục trần xét lại toàn hư-huyễn,

Ngũ-ấm thôi đừng mãi vấn vương.

Tự-độ, độ-tha xin gắng sức,

Pháp ma, pháp Phật phải cho tường.

 

III

Cho tường Pháp Phật kẻo đi lầm,

Phật ấy, tìm đâu Phật tại tâm ?

Tâm được, không sanh tâm giải-thoát,

Tánh còn chấp trước tánh trầm ngâm.

Hể là thủ cảnh đều là vọng.

Như thể vô tình ấy mới thâm,

Sóng thức dồi dào xin gắng xét,

Kìa xem bỉ-ngạn cách ngàn tầm,

 

IV

Ngàn tầm, bỉ ngạn cố chèo qua.

Quyết chí thời nên chớ ngại xa,

Nếu thuận nguồn chơn thì đến Phật.

Bằng theo nẻo tục chắc về ma.

Quán khi nhất niệm tâm thường lặng.

Xét lúc muôn hình ý tạo ra,

Trở lại mà xem tâm tự tại,

Nhận ra cho dược mới không tà.

 

V

Không tà là chánh, chánh không thiên,

Vì biết muôn hình ấy khởi duyên,

Duyên đến thì sanh, sanh rỡ rỡ,

Duyên đi tức diệt, diệt liền liền,

Xưa kia chấp đắm tâm phân biệt,

Nay phải trau dồi tánh tự nhiên,

Một niệm không sanh tiêu vạn tội,

Lấy gươm bát - nhã chặt gông xiềng.

 

VI

Gông xiềng ta đã trót làm nên,

Bởi giống mê tình tạo trước tiên,

Thương ghét vô thường, thương hóa khổ

Ái ân như huyễn ái thành phiền,

Vì thương nên ghét thương thêm tức,

Bởi ghét rồi thương lại ghét thiên.

Ghét mãi, thương hoài thêm mệt dạ,

Chi bằng không tạo với không duyên.

 

VII

Không duyên vạn pháp thảy đều như,

Bình đẳng không phân một thể từ,

Lòng chẳng cầu hơn cùng sợ kém,

Trí không muốn đắc chẳng phiền hư,

Mặc dầu vạn pháp thường sanh diệt,

Nhậm giải muôn hình chẳng nghị tư,

Song chiếu song vong chơn tục đẽ,

Hư nên ai bảo cũng đều ừ.

 

VIII

Đều ừ với chúng thế là xong,

Học đạo thời ta quyết phải thông,

Thông được tâm kinh tìm vết đục,

Thông làu trí quán xét nguồn trong.

Ngày đôi ba buổi đừng cho lãng,

Đêm một hai thời chớ bỏ không.

Như vậy lâu lâu thời đặng thấy.

Thấy tâm tự -tại tánh thành đồng.

 

IX

Thành đồng mới độ đặng người sau,

Bổ thuốc cho dơn trị bệnh sầu,

Giống ác mầm tham đều xép mộng,

Giây duyên, mối nợ hết trời dầu,

Y lời nguyện ước khuyên người khổ,

Thuận ý từ bi giúp kẻ đau.

Công quả chơn thành theo Phật-Pháp,

Hễ ai giác trước dắt dìu nhau,

 

X

Dìu nhau ra khỏi cõi Ta-bà,

Muôn kiếp ngàn dời quyết chẳng xa.

Một niệm tương ưng tâm pháp giới,

Ngàn năm khỏi lụy kiếp hằng sa,

Ấy vì đã rõ sanh vô chủ,

Nên phải xa lìa chấp có ta

Xin nhắn cùng ai người trí thức.

Cùng nhau gắng sức niệm Di-Đà.

DIỆU - KHÔNG

.

Nguồn:

. Liên Hoa Văn Tập - số 9 năm Ất Mùi (1955)

https://thuvienphatgiao.com/application/uploads/book/tc_lienhoa/TapChiLienHoa-NamThu1-So09.pdf

 

.... o ....

 

The Noble Truth
 

Author: Thích Nữ Diệu Không

Translator: Nguyên Giác
 

Translator's note: The poem "The Noble Truth" was authored by Abbess Thích Nữ Diệu Không (1905-1997) and published in Liên Hoa Magazine, issue 9, in September of the year Ất Mùi, which corresponds to 1955. Liên Hoa Magazine was founded in 1955, with Venerable Thích Đôn Hậu, abbot of Linh Mụ Pagoda in Huế, serving as the publisher; Venerable Thích Đức Tâm as the editor-in-chief; and Abbess Thích Nữ Diệu Không as the managing editor. In this long poem, the author signed her name as Diệu Không.
 

In Part I, the author elucidates the essence of the Heart Sutra. Understanding Part I alone provides the practitioner with sufficient insight to attain liberation by recognizing the profound principles of Form and Emptiness. The realization that Form—encompassing all that is seen, heard, smelled, tasted, touched, and thought about—is fundamentally Emptiness, devoid of self and inherent nature, allows the practitioner to relinquish attachment to both internal and external phenomena. This unconditioned mind, free from support, embodies the pure true nature. The SN 12.70 Sutta and the SA 347 Sutra suggest that complex practices are unnecessary. Just constantly recognizing that everything is non-self is sufficient to attain the fruit of Arhatship, which leads to liberation. The subsequent sections offer broader and more detailed explanations. All 79 initial poetic lines are articulated in Zen language, with the exception of the final line, the 80th, which emphasizes the importance of reciting Amitabha: "Together we strive to recite Amitabha." This suggests that the Venerable Nun intended to convey the significance of cultivating Buddha Nature within the practitioner's mind.

.

The Noble Truth

(Written for Buddhists)

I

Emptiness and form have always been intertwined. However, some individuals cling to form, while others hold onto emptiness.

Where emptiness is said to be form, emptiness becomes form. Where forms are said to be emptiness, forms become emptiness.

Let the world be, whether it is emptiness or form, form or emptiness. Do not allow your mind to waver, regardless of whether things vanish and then arise, or arise and then cease.

You must uphold the true nature of the mind. Do not let sentient beings down because you cannot live in that manner.

 

II

Seek advice from knowledgeable people who can enlighten your journey, reduce your greed and illusions, and mend your karmic scars.

Maintain a lightness of mind, regardless of the wind and snow. Keep your mind like a clear mirror, free from any dust.

The six sense bases, upon closer examination, are all illusions. Cease clinging to the five aggregates.

Strive to liberate yourself, and, in turn, liberate others. It is essential to discern clearly which teachings belong to the Buddha and which belong to the devil.

 

III

You must clearly understand the Dharma of the Buddha to avoid going astray. To seek the Buddha, you can only do so within your mind.

When you can live with the unborn mind, that is the liberated mind. However, if you still cling to habitual patterns, you are mistaken.

If the mind continues to grasp, then all experiences are mere illusions. Only when the mind is undisturbed can one access the truth.

Consider this: when the waves of consciousness are still numerous, you remain ten thousand miles from the other shore.

 

IV

Even though you may feel as if you are still thousands of miles away from the other shore, strive to row forward. Be steadfast and diligent, undeterred by the distance.

If you follow the true source of Dharma, you will encounter the Buddha. Conversely, if you pursue the worldly path, you will encounter the devil.

Observe that when there is only one thought, the mind remains calm. Notice that when countless images arise, they are generated by consciousness.

Turn inward, focus on the state where the mind feels at ease, and understand that only then can you avoid going astray.

 

V

To maintain an unbiased mindset is to recognize that countless images emerge due to various causes and conditions.

When these causes and conditions are present, phenomena manifest; when they dissipate, phenomena cease to exist.

Up until now, a discriminating mindset has bound us. Now, let us embrace the natural essence of awareness.

When your mind is free from even a single thought, countless sins are eradicated; such awareness is akin to wielding the sword of Prajna to sever the shackles that bind us.

 

VI

The shackles we experience are self-imposed, originating from our ignorance and emotions.

Both love and hate are transient; affection can ultimately lead to suffering. Intimacy is fleeting and can feel illusory, causing love to transform into sorrow.

Because love can give rise to hate, it often leads to increased suffering. Similarly, hate can provide birth to love, resulting in greater bias.

Continuously oscillating between love and hate can exhaust your mind. It is advisable to avoid creating further causes and conditions.

 

VII

When conditions cease, all dharmas are perceived as they truly are. All are equal, without distinction, existing in a state of compassion.

Your mind will neither crave more nor fret about having less. Your wisdom desires nothing, resembling space, free from fear.

Although all things are constantly arising and passing away, your mind can remain at ease amidst all the images without engaging in thought.

In this state, your mind will be illuminated, allowing you to perceive and transcend both the noble truth and the secular truth. Since your mind is akin to space, you will discover yourself in agreement with whatever anyone expresses.

 

VIII

Do not hold any opinions or engage in arguments with others. Maintain a clear mind and perceive no obstacles.

Reflect on the scripture in your mind and seek out any impurities. Wisdom requires observation; look deeply to uncover the essence of a pure mind.

During the day, one should dedicate two or three sessions to observing one's mind diligently. At night, one should spend one or two sessions reflecting on the pure essence of the mind, also with diligence.

Practicing this way will help you realize that the mind is at ease, and in this realization, all things share the same nature.

 

IX

Only by recognizing the interconnectedness of nature can we empower future generations to achieve liberation. Only then can we become healers, alleviating the world's suffering.

In that moment, the seeds of evil and greed will vanish, as foretold in last night's dream. At that time, all causes and debts will be entirely resolved.

At that time, we will honor our commitment to alleviate suffering and rely on our compassionate hearts to assist those in pain.

Our actions and thoughts will align with the teachings of the Buddha Dharma, upholding the vow that whoever attains enlightenment first will aid those who follow.

 

X

For many lifetimes, one will stay together in the ideal of helping each other escape samsara.

When the mind focuses solely on a single thought that encompasses the entire dharma realm, one will not regress into the myriad past sufferings for thousands of years.

Because we have observed that all phenomena arise without an owner, we can completely abandon our attachment to the self.

I encourage those with wisdom and understanding to join together in their efforts to recite the name of Amitabha Buddha in their minds.

DIỆU – KHÔNG

 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
(WASHINGTON, ngày 9 tháng 7, Reuters) – Chính phủ Hoa Kỳ cho biết sẽ trừng phạt Francesca Albanese, phúc trình viên (special rapporteur) về tình hình nhân quyền tại Palestine của Hội Đồng Nhân Quyền Liên Hiệp Quốc, sau khi bà nhiều lần chỉ trích chiến dịch quân sự của Israel tại Gaza.
(HOA KỲ, ngày 9 tháng 7, Reuters) – Trong khi Cơ Quan Điều Hành Khẩn Cấp Liên Bang (Federal Emergency Management Agency, FEMA) đang gấp rút điều động nhân lực và tiếp tế đến Texas để giúp người dân vượt qua thảm họa lũ lụt, Bộ trưởng Nội An Kristi Noem lại bất ngờ đòi giải thể cơ quan “hiện nay,” và tái thiết lại từ đầu.
Những cuộc cãi vã, đối đầu gần đây giữa Elon Musk và tổng thống Trump đang thu hút sự chú ý của truyền thông dư luận, góp phần làm doanh thu và lợi nhuận ròng của Tesla, hãng xe điện lớn nhất Hoa Kỳ, trở nên tồi tệ hơn.
(WASHINGTON, ngày 8 tháng 7, Reuters) – Cơ quan Điều Tra Liên Bang (FBI) hôm Thứ Ba đã chính thức mở các cuộc điều tra hình sự đối với hai cựu lãnh đạo cấp cao: John Brennan (cựu Giám đốc CIA) và James Comey (cựu Giám đốc FBI).
(Ngày 8 tháng 7, NYTimes) – Tối Cao Pháp Viện (TCPV) Hoa Kỳ hôm Thứ Ba đã ra phán quyết cho phép chính quyền Trump tiếp tục kế hoạch cắt giảm mạnh lực lượng viên chức liên bang và giải thể một số cơ quan chính phủ. Quyết định này có thể khiến hàng chục ngàn người tại các cơ quan như Bộ Gia Cư, Bộ Ngoại Giao và Bộ Ngân Khố mất việc.
Trong ngày Sinh nhật thứ 90 của Đức Đạt Lai Lạt Ma, báo The Times of India ấn bản tiếng Anh ngày 6 tháng 7/2025 có bài do Ban biên tập viết, nhan đề “Dalai Lama turns 90: How is Zen Buddhism different from traditional and Tibetan Buddhism?” -- nghĩa là “Đức Đạt Lai Lạt Ma vừa tròn 90 tuổi: Phật giáo Thiền tông khác với Phật giáo Tây Tạng và Phật giáo truyền thống như thế nào?” -- đưa ra một giải thích cho các độc giả đọc Anh ngữ hiểu sơ lược về ba truyền thống Phật giáo này. Nơi đây, chúng ta dịch sang tiếng Việt bài viết kia, và sẽ góp thêm vài ý để làm sáng tỏ hơn về Thiền Tông.
- Texas: MAGA nổi giận, sa thải 1 nữ bác sĩ nhi khoa vì cô nói rằng bầu cho Trump thì lãnh hậu quả Sở khí tượng không còn ai quan sát mưa lũ. - Georgia: Nữ Ứng cử viên Dân biểu Cộng hòa Kandiss Taylor chụp mũ phe tả đã gây ra trận bão lũ tại nơi đông cử tri Cộng Hòa ở Texas, nơi lũ làm chết 90 trại viên hè - Nữ Dân biểu Marjorie Taylor Greene nói sẽ ra dự luật cấm "gọi gió, hú mưa" kiểu như phun hóa chất vào mây để gây ra lũ lụt
(WASHINGTON, ngày 7 tháng 7, Reuters) – Theo Bộ Cựu Chiến Binh (Department of Veterans Affairs, VA) Hoa Kỳ, số lượng viên chức sẽ bị cắt giảm trong năm nay là khoảng 30,000 người, ít hơn rất nhiều so với con số 80,000 theo kế hoạch trước đó.
(HOA Kỳ, ngày 7 tháng 7, Reuters) – Theo dữ liệu từ trung tâm ứng phó dịch bệnh của Đại học Johns Hopkins, số ca bệnh sởi tại Hoa Kỳ đã tăng lên đến 1,277 ca, đánh dấu mức cao nhất trong vòng 6 năm qua. Căn bệnh tưởng như đã bị loại trừ cách đây hơn hai thập niên nay đang quay trở lại, chủ yếu do người dân ngày càng ít đi chích ngừa.
Nguyễn Hữu Liêm là một người đa dạng, không chỉ trong nghề nghiệp mưu sinh, mà cả trong những lĩnh vực cầm bút, lý luận. Ông là một người gây tranh cãi trong những nhận định về cộng đồng, và cả trong những bài viết về rất nhiều đề tài, như văn hoa, triết học, tôn giáo, chính trị. Dĩ nhiên, sôi nổi nhất là lĩnh vực chính trị. Nguyễn Hữu Liêm mưu sinh với nghề Luật sư, giảng dạy Triết. Những bài viết của ông bất kể gây tranh luận thế nào trong cộng đồng, vẫn là những đề tài cần được cộng đồng suy nghĩ nghiêm túc. Do vậy, từ một bàn viết lặng lẽ ở San Jose, Nguyễn Hữu Liêm trở thành người khơi dậy những cuộc tranh luận không chỉ ở hải ngoại, mà còn cả trong Việt Nam.
Mã đầu tư Token America Party sáng nay tăng 320% lên 0,03817 trong 24 giờ.// Musk bàn chính trị, thế là cổ phiếu Tesla giảm hơn 7% trong phiên giao dịch trước giờ mở cửa sáng nay. // Trump: Musk lập đảng là kiểu xe lửa trật đường rầy.//FBI và Bộ Tư pháp khép điều tra về cái chết trong tù của trùm ấu dâm Jeffrey Epstein. Elon Musk lại nêu nghi vấn Bộ tư pháp dìm hồ sơ ấu dâm của Epstein có tên Trump.
(Ngày 6 tháng 7, Reuters) – Thủ tướng Canada Mark Carney cho biết một đường ống dẫn dầu mới nối đến bờ biển tỉnh bang British Columbia “rất có thể” sẽ được đưa vào danh sách các dự án quan trọng của quốc gia.
(WASHINGTON, ngày 6 tháng 7, theo Reuters) – Tổng thống Donald Trump hôm Chủ Nhật đã thẳng thừng chê bai kế hoạch thành lập đảng chính trị mới của Elon Musk là “lố bịch,” và cho rằng việc từng bổ nhiệm người thân cận với Musk giữ chức vụ lãnh đạo NASA trước đây là thiếu cẩn trọng, vì có thể làm phát sinh xung đột quyền lợi khi xét đến các hợp đồng làm ăn giữa Musk và cơ quan không gian.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.