
THẨM PHÁN bênh vực Đài VOA (và có thể cả RFA): Cấm sa thải giám đốc Đài VOA
Theo tin của Scott Nover, báo The Washington Post, ấn bản Thứ Năm 28/8/2025: Thẩm phán đã ngăn cản Kari Lake, người được giao nhiệm vụ giải thể VOA, không cho sa thải giám đốc của cơ quan này.
Một thẩm phán liên bang tại Washington đã ngăn cản chính quyền Trump sa thải Michael Abramowitz khỏi vị trí giám đốc Đài Tiếng nói Hoa Kỳ (VOA) vào hôm thứ Năm, vài tuần sau khi Kari Lake, một quan chức chính quyền, lần đầu tiên cố gắng cách chức ông.
Abramowitz, cựu phóng viên của Washington Post, người đã lãnh đạo tổ chức phát thanh truyền hình do chính phủ Hoa Kỳ tài trợ kể từ năm ngoái, khẳng định rằng chỉ có một hội đồng cố vấn được Thượng viện phê chuẩn mới có thẩm quyền cách chức ông khỏi vị trí giám đốc VOA. Tuy nhiên, Tổng thống Donald Trump đã cách chức tất cả các thành viên của hội đồng vào tháng 1/2025.
Thẩm phán Liên bang Royce Lamberth, người được Tổng thống Ronald Reagan bổ nhiệm, đã đồng ý với Abramowitz vào thứ Năm, sau khi nghe các lập luận trong phiên điều trần hôm thứ Hai. Ông phán quyết rằng nếu không có đa số phiếu bầu từ hội đồng được Thượng viện phê chuẩn, Lake không có thẩm quyền cách chức Abramowitz.
Trong phán quyết của mình, Thẩm phán Lamberth không đồng tình với quan điểm của chính phủ rằng luật về việc bổ nhiệm và bãi nhiệm giám đốc VOA can thiệp vào quyền hành pháp của tổng thống trong việc bãi nhiệm "các viên chức cấp dưới" - những người không cần sự bổ nhiệm của tổng thống và sự phê chuẩn của Thượng viện.
Thẩm phán lưu ý mối quan ngại lưỡng đảng tại Quốc hội về cựu Giám đốc điều hành USAGM Michael Pack, người từng phục vụ trong chính quyền Trump đầu tiên, khi ông bãi nhiệm người đứng đầu các kênh truyền hình do liên bang tài trợ, bao gồm Đài Châu Âu Tự do (RFE)/Đài Tự do (RL) và Đài Á Châu Tự do (RFA) vào năm 2020. Ngoại trưởng Marco Rubio, hiện là thành viên đương nhiên của hội đồng quản trị đang được đề cập, là một trong những thượng nghị sĩ thúc giục các vị trí như của Abramowitz nên được cách ly tốt hơn khỏi áp lực chính trị, một điểm mà Thẩm phán Lamberth đã lưu ý tại tòa hôm thứ Hai.
Thẩm phán Lamberth đã chấp thuận đề nghị phán quyết tóm tắt một phần, ban hành lệnh cấm vĩnh viễn việc bãi nhiệm Abramowitz và nhận thấy luật cơ bản này là hợp hiến.
Abramowitz đã được thông báo trong một lá thư ngày 1 tháng 8 từ John A. Zadrozny, cố vấn cấp cao tại Cơ quan Truyền thông Toàn cầu Hoa Kỳ (USAGM), đơn vị giám sát VOA, rằng vì ông không chấp nhận công việc điều hành một đài phát thanh ở North Carolina nên ông sẽ bị sa thải khỏi cơ quan liên bang.
Lake, một chính trị gia Đảng Cộng hòa từng tranh cử thống đốc Arizona năm 2022 và Thượng viện Hoa Kỳ năm 2024 nhưng không thành công, đã được Trump bổ nhiệm lãnh đạo cơ quan này. Tuy nhiên, bằng cách sa thải Ban Cố vấn Phát thanh Quốc tế, Trump đã xóa bỏ cơ chế pháp lý để bổ nhiệm Lake và cách chức Abramowitz. Thay vào đó, Lake được bổ nhiệm làm cố vấn cấp cao cho Tổng Giám đốc Điều hành của USAGM trước khi trở thành Phó Tổng Giám đốc Điều hành vào tháng 7.
Abramowitz đã bị cho nghỉ phép hành chính vào tháng 3 cùng với hơn 1.000 nhân viên của USAGM khi Trump ban hành một sắc lệnh hành pháp nhằm thu hẹp quy mô của cơ quan này xuống mức "tối thiểu về sự hiện diện và chức năng theo yêu cầu của luật pháp". Abramowitz đã kiện Lake tại tòa án liên bang, lập luận rằng hành động của bà nhằm phá bỏ cơ quan này - và gần đây hơn là sa thải ông - là bất hợp pháp.
Lake sau đó đã sa thải 500 nhân viên hợp đồng (contractors) tại USAGM vào tháng 5, cố gắng sa thải hơn 600 nhân viên toàn thời gian (full-time staffers) vào tháng 6 (đã bị trì hoãn do các vấn đề hành chính) và tiếp tục củng cố quyền lực tại cơ quan này vào tháng 7 bằng cách cho quyền Tổng giám đốc điều hành của USAGM, Victor Morales, nghỉ phép hành chính vào tháng 7.
Các nguyên đơn từ Đài Tiếng nói Hoa Kỳ — Abramowitz, cùng với một nhóm nhà báo do cựu giám đốc văn phòng Nhà Trắng Patsy Widakuswara dẫn đầu — gần đây đã yêu cầu Thẩm phán Lamberth buộc tội chính phủ khinh thường tòa án vì không tuân thủ lệnh sơ thẩm ngày 22 tháng 4 yêu cầu chính phủ tuân thủ nhiệm vụ theo luật định. (Một tòa kháng án liên bang đã bác bỏ các phần khác trong lệnh của Thẩm phán Lamberth, bao gồm cả điều khoản yêu cầu nhân viên trở lại làm việc.)
Thẩm phán Lamberth đã chỉ trích chính phủ trong suốt quá trình tố tụng. Ông không buộc tội Lake khinh thường tòa án nhưng nói rằng bà "đang gần đến mức khinh thường tòa án" và ra lệnh phế truất bà trong những tuần tới, cùng với hai quan chức khác của USAGM.
Đổi lại, Lake đã công khai phàn nàn về Thẩm phán Lamberth. “Tất nhiên là tôi có một thẩm phán ở Washington, D.C. — Tôi có năm vụ kiện chống lại mình khi tôi cố gắng thu nhỏ con quái vật này, con quái vật này lại và điều chỉnh nó cho đúng kích cỡ. Ý tôi là, tôi có một thẩm phán đang đe dọa tôi sẽ coi thường tòa án, tống tôi vào tù, nếu tôi không sản xuất thêm những tuyên truyền mà ông ta muốn tôi làm,” Lake nói trên một chương trình phát thanh tháng này.
Lake cũng đang lên kế hoạch ra lệnh cắt giảm biên chế hàng loạt, có thể khiến hơn 500 nhân viên của cơ quan này — hầu hết đã nghỉ phép hành chính có lương kể từ tháng 3 — bị sa thải trong những ngày tới.
Abramowitz và Lake chưa trả lời ngay lập tức các yêu cầu bình luận. (Lời bình 1 độc giả: Bao giờ thì VOA và RFA sẽ tắt thở? Moscow, Beijing, Hanoi đang chờ giây phút tang lễ...)


