Hôm nay,  

Khoảng Cách Vô Hình

28/11/202109:39:00(Xem: 2838)



Hoang Quan
Khung Cửa Hẹp - Tranh Hoàng Thanh Tâm


“Cơ cấu tổ chức” trong bếp gia đình anh chị có vài thay đổi từ khi chính phủ ban hành những biện pháp phòng ngừa bệnh dịch. Trước đây, chị thường đi làm về trễ. Bởi thế, anh đảm trách khâu nấu nướng. Chị lo bày bàn và dọn dẹp. Bây giờ, cả hai vợ chồng cùng đóng đô ở nhà. Cho nên, chị chuyển sang bầu bạn với ông Táo.

Chiều nay, trong khi chị bận rộn bên bếp, anh bày chén đũa ra bàn. Chị đặt dĩa rau xào xuống. Liếc qua hai cái chén anh dọn sẵn, một trắng, một xanh. Chị nghĩ, con cái đã ra riêng, nhà giờ chỉ còn chóc ngóc hai vợ chồng. Làm gì, cũng cố gắng giống nhau, cho ra vẻ... sắt cầm hảo hợp. Chị đổi chén, để cặp chén... đẹp đôi. Anh hỏi trổng:

-Sao vậy?

Chị cười nhẹ:

-À, thì đào nào, kép nấy đó mà anh.

Anh dường như không để ý đến nụ cười cầu hòa của chị, giọng gay gắt:

-Chớ không phải anh làm gì, em cũng muốn sửa lưng.

Chị cố cứu vãn tình thế:

-Đâu có anh. Chén đũa giống nhau cho có partner look.

Anh khô khốc:

-Bày đặt màu mè.

Chị tưởng như mặt mình ỉu xìu như bánh tráng nhúng nước. Sao lạ vậy! Những khi đứa con về thăm, ngắm mâm cơm chung, nó xuýt xoa khen: “Mẹ bày biện khéo léo, trông ngon lành ghê.” Anh vui vẻ tán thưởng: “Chứ sao, mẹ con là nhất, mẹ con chứ đâu phải ai!”

Anh không nói, không rằng, gắp gắp, lùa lùa. Anh buông đũa, trong khi chị chưa hết nửa chén cơm. Anh đứng dậy, mở tủ lạnh lấy chai Cola, đưa lên miệng. Chị lật đật:

-Anh, anh! Nhớ rót vào ly. Uống như vậy...

Anh cắt ngang, cáu kỉnh:

-Biết rồi, theo như internet, uống thẳng từ chai có nhiều vi trùng bla bla bla...

Anh dứt khoát đưa chai Cola lên tu một hơi dài, xong lẩm bẩm:

-Riết rồi chẳng được tự do làm cái gì cả.

Anh đã rời nhà bếp cùng chai Cola to tướng trong tay. Chị no ngang, nhưng không dám bỏ mứa, sợ tội trời, đành nhơi nhơi cho hết miếng cơm lạt nhách.

Chị tuân thủ triệt để lệnh cấm cung. Với chị, trong tình hình hiện tại, ở nhà vừa là trách nhiệm, vừa là quyền lợi. Mình ở nhà, để tránh gây những phiền toái đáng tiếc. Hơn nữa, ở nhà, có thêm thì giờ cho bản thân mình, đúng là điều chị luôn mong muốn. Nhà anh chị ở làng, vườn tược rộng rãi, không được cò bay thẳng cánh, nhưng vẫn đủ chim chóc vui vầy, ca hát líu lo. Lăng quăng trong vườn, đầy đủ thiên nhiên cho mắt thấy tai nghe, chân cẳng thoải mái. Vậy mà, anh cứ nhấp nhỏm, đòi đi ra đường. Thấy anh khoác áo, mang giày. Chị vờ vĩnh:

-Chạy bộ hả anh?

Anh thản nhiên:

-Không! Anh ra chợ.

-Ủa, anh mới đi chợ hôm qua mà. Rau trái tươi mình còn đầy đủ.

Chị xuống giọng như năn nỉ:

-Mình nên hạn chế ra ngoài đường anh ơi.

Anh lạnh lùng:

-Đề phòng là tốt. Nhưng đừng übertreiben quá đáng. Ở nhà hoài, tù túng lắm.

Anh bước ra, đóng sập cửa. Chị đứng cạnh cửa thật lâu, buồn buồn, lo lo. Không biết xử sự như thế nào. Nếu anh cứ tiếp tục như vậy, có lẽ chị phải lập chương trình cách ly giữa hai vợ chồng. Hay là, khi anh về đến nhà, chị cầm sẵn bình nước sát trùng xịt từ đầu đến chân anh, rồi nhắc anh đi rửa tay, trong lúc chị hát hai lần bài Happy Birthday. Nghĩ vẩn vơ vậy thôi, chứ chị biết, bất cứ đề nghị, góp ý gì của chị, anh cũng cho rằng chị muốn ra lịnh, herumkommandieren. Chị đành phó mặc mọi sự cho mệnh trời. Bao lần trước bàn thờ cha mẹ của anh chị, chị lâm râm khấn nguyện, xin bốn đấng sinh thành phù hộ cho toàn thể gia đình được vạn sự an lành. Chị cầu nguyện thêm mẹ của anh, xin bà khuyên nhủ anh bớt tật gàn, chướng. Ngày bà còn sống, bà vẫn tự hào, anh luôn luôn nghe lời mẹ.

Chị để lọ muối nhỏ trong phòng tắm. Lâu lâu chị vào phòng tắm, bật nước ào ào rửa tay, rồi pha một ly nước muối mặn chát súc miệng. Mà phải đúng nguyên tắc ngửa cổ súc cho nước muối chạy sâu xuống cổ họng. Nơi cầu thang, cây chanh mơn mởn hoa, tỏa hương thơm ngát. Mỗi lần đi ngang cây chanh, chị dừng lại, cúi xuống thưởng thức hương chanh. Từ lúc đọc thông tin, người nhiễm bệnh dịch có thể mất khứu giác một thời gian, chị lại càng thường xuyên dừng chân bên cây chanh. Có lúc chị ngồi thụp xuống, hít lấy, hít để, tưởng như niềm vui ùa vỡ trong buồng phổi. Ô, mừng quá, mình vẫn ngửi được hương thơm của chanh. Tức là mình vẫn còn khỏe mạnh.

Ca sĩ Thái Thanh là một trong những ca sĩ chị yêu thích nhất. Rất nhiều bài hát chị chỉ nghe bản thu âm trước 1975, cho dù sau này hòa âm, phối khí có thể chuyên nghiệp hơn. Từ khi nghe tin ca sĩ qua đời, chị hầu như chỉ nghe ca sĩ Thái Thanh hát. Qua giọng hát của ca sĩ Thái Thanh, kỷ niệm của những năm tháng êm đềm hoa mộng trước cuộc đổi đời trở nên sống động trong tâm, trong trí chị. Chị đang mơ màng...

Ôi tình ta đẹp như lời thơ, vấn vương đắm mê mơ màng
Ôi tình ta đẹp như Ngọc Lan ngát hương đượm sương trong trắng
...
Anh đi ngang qua, nói với vẻ bực dọc:

-Đổi nhạc khác được không? Nghe bắt mệt.


Chị ngước nhìn anh, ánh mắt giận dữ. Không trả lời, chị ôm máy vào phòng, đóng sầm cửa. Vừa nghe nhạc, nước mắt chị lưng tròng, cổ họng nghèn nghẹn. Khi anh nghe nhạc “của” anh, có những tiếng hát gây cho chị cảm giác nhộn nhạo, khó chịu, chị chỉ lẳng lặng sang phòng khác. Chị chưa hề yêu cầu anh đổi nhạc, chưa hề chê bai, dè bỉu. Anh phải nhận thấy điều này chứ.

Được ngày nắng, anh bận rộn sơn sửa nhà đậu xe, chị chăm bẳm tỉa lá, cắt cành trong vườn. Xế trưa, chị rủ anh nghỉ tay, nhâm nhi cà phê bánh ngọt. Trong lúc chuẩn bị thức uống, chị nghe The Jimmy Show. Chương trình phỏng vấn các ca, nghệ sĩ của cậu thanh niên nhỏ tuổi hơn con của chị, nhưng những kiến thức của cậu ta về nhạc Việt Nam luôn làm chị ngạc nhiên, thích thú. Vừa bước vào bếp, anh đưa tay tắt phụp cái Tablet. Chị giật mình, sững sờ nhìn anh:

-Tại sao?

Anh nhún vai:

-Làm gì mà em nghe nhạc từ sáng tới chiều!

Mấy chục năm ở với nhau, anh đã quá rõ thói quen nghe nhạc tối ngày sáng đêm của chị. Anh đã chấp nhận tật của chị, mở mắt là mở máy hát, radio. Cả hai như có thỏa thuận ngầm, lúc nào cảm thấy quá sức chịu đựng thì tự bấm nút hai không: không nghe, không thấy. Mà sao bây giờ anh lại phá lệ. Cơn bướng trong chị trỗi dậy. Chị vào phòng lấy cái điện thoại, mở vội một chương trình nhạc và gắn headset vào tai. Chị dọn cà phê, bánh ra bàn, nói lạt lẽo:
-Anh uống cà phê ăn bánh.

Chị biết, ngồi hai người bên bàn ăn mà mang headset rất khó coi, rất bất lịch sự. Nhưng chị muốn cho anh biết, chị thực sự cảm thấy bị xúc phạm. Chị cố giữ vẻ bình tĩnh, uống cà phê, ăn bánh ngọt. Cả cà phê lẫn bánh ngọt đắng nghét.

Theo lời kêu gọi của “bà mẹ” Merkel, bà thủ tướng Đức, khoảng cách quy định nơi công cộng là hai mét. Khoảng cách trong nhà chị tuy vô hình, không đo được, nhưng dường như rộng lắm. Trước đây, mỗi khi có nguy cơ “chiến tranh lạnh”, chị thường ướm ý, nhắn con về thăm nhà, làm sứ giả hòa bình, hoặc rủ rê bạn bè nhóm họp để hâm nóng không gian buốt giá quanh anh chị. Nhưng trong tình hình hiện tại, chị không thể tìm ra giải pháp khả thi.

Mấy hôm nay, anh không còn đòi đi chợ hàng ngày để mua bánh mì nóng nữa. Có hôm, anh xách xe chạy một hồi, rồi về nhà tay không. Anh kể: “Anh đến chợ, thấy đông người, mất hứng. Thôi về, không vô chợ nữa.” Buổi sáng, anh lịch kịch soạn khẩu trang, chai nước sát trùng. Chị đoán, anh đi chợ, nhưng không hỏi. Anh lên tiếng:

-Anh chạy ra Baumarkt mua gỗ, sửa lại hàng rào.

Chị ậm ừ, trong lòng băn khoăn. Đôi lần đi Baumarkt với anh, chị thấy anh thường tán chuyện rôm rả với nhân viên bán hàng hoặc với người mua hàng, trao đổi kinh nghiệm khi do-it-yourself. Chị biết, bây giờ nhắc nhở anh thế này, thế nọ, chẳng giúp được gì, mà còn phản ứng ngược. Rồi chị cười tự diễu mình, ôi, sao mình lẩn thẩn quá. Bây giờ, ai cũng phải mang khẩu trang thì hơi sức đâu mà chuyện với trò.

Anh về, ngoài mấy thanh gỗ, anh hì hục khuân mấy bịch đất to tướng. Anh khoát tay:

-Anh mua sẵn, khi nào em cần là có ngay.

Chị tươi giọng:

-Cám ơn anh. Chợ đông không anh?

Anh lắc đầu:

-Chợ vắng như chùa bà Đanh. Mỗi người cách nhau không phải hai thước mà cả hai chục thước. Cần gì lắm mới ra chợ. Anh cũng keine Lust.

Chị yên bụng. Nay anh “tự nguyện” không muốn đi chợ. Như vậy, chị có điều kiện xích lại gần anh tí nữa đi em. Chị vui vui nhớ đến bài hát “mùi rệu” ngày xưa. Anh theo dõi tình hình bệnh dịch trong các tường thuật trực tuyến của nhiều đài truyền hình nhiều lần trong ngày. Chị chỉ xem mỗi chương trình của đài ARD lúc 8 giờ tối. Buổi chiều, chị đang ngồi đọc sách trong vườn. Anh hí hửng báo tin:

-Em ơi, tình hình ngày càng khá. Hôm nay, chỉ số lây lan, Reproduktionszahl đã xuống dưới 1. Hàng quán, Einkaufszentrum sắp sửa cho mở cửa lại rồi.

Chị reo lên:

-Mừng quá ha anh. Vậy ít bữa mình có đi một vòng thử không anh?

Anh lắc đầu:

-Thôi, ở nhà cho khỏe. Lại làm được khối việc.

Chị nhỏ giọng dò hỏi:

-Mình dựng cổng vòm để trồng hoa hồng nhe anh.

Anh hăng hái:

-Ừ, dựng cổng xong, anh chở em ra nhà vườn mua hoa. Mà vẫn phải đeo khẩu trang, phải cách nhau hai mét đó nghen.

Chị vui quá chừng. Chị chẳng nề hà chi khoảng cách bắt buộc trong chợ, trên phố. Chị nhớ câu nói của xướng ngôn viên trên ti-vi khi bàn luận về tình hình bệnh dịch: “Die Hoffnung stirbt zuletzt”. Niềm hy vọng chết cuối cùng. Ai nấy đều hy vọng cuộc sống sẽ trở lại nhịp độ bình thường trong một ngày gần đây. Trong chị, niềm hy vọng cũng đang vươn lên. Biết đâu, khoảng cách vô hình giữa anh chị sẽ được rút ngắn và biến mất trước khi có lệnh chấm dứt giãn cách xã hội.

Hoàng Quân


Lời bài hát trích trong:
Hương Ngọc Lan, Nhạc: Hoàng Trọng; Lời: Lan Đình, Song Hương
Xích lại gần anh tí nữa đi em, Nhạc: Mặc Thế Nhân


Nghĩa tiếng Việt của những chữ tiếng Đức trong bài:
übertreiben: phóng đại
herumkommandieren: ra lệnh, chỉ huy
Baumarkt: cửa hàng/chợ bán vật liệu xây cất
keine Lust: không thích, không hứng thú làm việc gì
Einkaufszentrum: trung tâm thương mại

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Chiến tranh là một nỗi đau dằn vặt của nhân loại vì không ai muốn nó xảy ra, nhưng chiến tranh vẫn cứ xảy đến như một điều kiện cần thiết biện minh cho sự tồn tại của thế giới con người. Ngày Ba mươi tháng 4 năm 1975 là một cột mốc đánh dấu một biến cố chính trị trong lịch sử chính trị thế giới, ngày cuộc chiến tranh Việt Nam (1954-1975) chấm dứt.
Năm mươi năm nhìn lại, sau ngày 30 tháng 04, 1975, cái dấu mốc lịch sử đau thương của đất nước Việt Nam, nói chung, và người dân miền Nam nói riêng. Sự thật lịch sử về ngày này đã được phơi bày rõ ràng trên mọi phương tiện truyền thông, tin tức, và trong thế giới sử. Ai cũng đã rõ, phe thắng trận, sai, phe thua trận, đúng. Điều này không cần bàn cãi nữa; cho dù kẻ chiến thắng cố tình viết lại lịch sử Việt Nam theo ý mình khi sức mạnh của họ nằm trên nòng súng. Phe thua cuộc lại là phe thắng được nhân tâm.
Tháng Tư chuếnh choáng. Say chẳng phải vì rượu dẫu chỉ nhấp môi hoặc thậm chí trong đám bạn có kẻ chẳng uống giọt nào. Nhưng họ vẫn say như thường. Những hồi ức tháng Tư lần lượt xuất hiện như một chất men nhưng không thể làm người ta quên mà chỉ là giây phút hiếm hoi nhắc nhớ để rồi quên. Quên tạm thời nỗi niềm chất chứa mà không làm sao quên hẳn.
Hai tên đeo băng đỏ đưa tôi đến một căn nhà nằm trên đường Tôn Thất Thuyết. Nay mới biết là cơ sở kinh tài của Việt Cộng. Vào bên trong, tôi thấy có một số người bị bắt trước ngồi trên băng ghế đặt ở góc một phòng lớn rộng rãi. Họ ngước mắt nhìn tôi có vẻ ái ngại. Tôi biết những người ngồi đó là thành phần đặc biệt nằm trong danh sách tìm bắt của chúng. Nhìn họ, tôi thấy mấy người quen quen. Hình như họ là viên chức Chính Phủ trong tỉnh. Tôi được đưa đến ngồi cạnh họ. Tất cả đều im lặng, không ai nói với ai lời nào ngay cả khi bất chợt nhìn thấy tôi. Có lẽ im lặng để che đậy cái lý lịch của mình, làm như không quen biết nhau, nếu có khai láo cũng không liên lụy đến người khác.
Trong cuộc đời, ắt hẳn bạn đã nhiều lần bước trên lối mòn giữa một cánh đồng cỏ hay trong một khu rừng? Thoạt đầu, lối mòn ấy cũng đầy hoa hoang cỏ dại như chung quanh, nhưng những bước chân người dẫm lên qua ngày tháng đã tạo thành một con đường bằng phẳng. Ký ức chúng ta cũng tương tự như lối mòn ấy. Những trải nghiệm với cảm xúc mạnh mẽ trong quá khứ được nhớ đi nhớ lại như những bước chân đi trên lối mòn góp phần hình thành ký ức, và cả con người chúng ta. Người Mỹ gọi loại ký ức này là “core memory” mà ta có thể dịch ra Việt ngữ là ký ức cốt lõi. Với tôi, ký ức cốt lõi ấy là những gì xẩy ra cho tôi và gia đình trong quãng thời gian kể từ khi thị xã Ban Mê Thuột thất thủ ngày 12 tháng Ba năm 1975, kéo theo sự sụp đổ của miền Nam Việt Nam chưa đến bẩy tuần sau đó. Tôi vẫn nhớ, và nhớ rất rõ.
Vốn là một quân nhân, sau khi triệt thoái từ miền Trung về Saigon, tôi được bổ xung cho một đơn vị pháo binh đang hành quân ở vùng Củ Chi, Tỉnh Tây Ninh, yểm trợ sư đoàn 25 Bộ BinhB. Khoảng ba tuần trước khi mất nước tôi bị thương ở chân. Nằm trong quân y viện Tây Ninh vài ngày, bác sĩ cho về nhà dưỡng thương một tháng ở Saigon.
Ngày xưa, thông thường, chồng của cô giáo được gọi là thầy, cũng như vợ của thầy giáo được gọi là cô. Cho dù người chồng hoặc vợ không làm việc trong ngành giáo dục. Nhưng trường hợp cô giáo tôi, cô Đỗ Thị Nghiên, trường Nữ Tiểu Học Quảng Ngãi thì khác. Chồng của cô, thầy Nguyễn Cao Can, là giáo sư dạy trường Nữ Trung Học Quảng Ngãi. Cô Đỗ Thị Nghiên dạy lớp Bốn, trường Nữ Tiểu Học. Trong mắt nhìn của tôi, của con bé mười tuổi thuở ấy, cô Nghiên là một cô giáo rất đặc biệt. Cô nói giọng bắc, giọng nói trầm bổng, du dương. Tóc cô ngắn, ôm tròn khuôn mặt. Da cô trắng nõn nà. Có lần ngoài giờ học, trên đường phố của thị xã Quảng Ngãi, tôi thấy hai vợ chồng thầy Can, cô Nghiên đèo nhau trên xe gắn máy. Cô mặc jupe, mang kính mát, ngồi một bên, tréo chân, khép nép dựa vai thầy. Ấn tượng để lại trong trí của con bé tiểu học là hình ảnh của đôi vợ chồng sang trọng, thanh lịch, tân thời, cùng mang thiên chức cao cả: dạy dỗ lũ trẻ con nên người.
Tháng Tư này tròn 50 năm biến cố tang thương của miền Nam Việt Nam, những người Việt hải ngoại, đời họ và thế hệ con cháu đã trưởng thành và thành công trên xứ người về mọi mặt học vấn cũng như công ăn việc làm. Họ đang hưởng đời sống ấm no tự do hạnh phúc đúng nghĩa không cần ai phải tuyên truyền nhồi sọ. Nhưng trong lòng họ vẫn còn bao nhiêu kỷ niệm thân thương nơi chốn quê nhà.
Có một buổi trưa, hai đứa đang thưởng thức bò bía, đậu đỏ bánh lọt ở chùa Xá Lợi, góc Bà Huyện Thanh Quan và Ngô Thời Nhiệm (?), thì gặp một "cái bang". Đầu đội khăn rằn, đeo mắt kiếng cận nặng, cổ quấn vài ba chiếc khăn đủ màu và ông còn dẫn theo hai con chó, vừa đi vừa múa tay múa chân như người say rượu. Chừng như ông không cần thấy ai, chung quanh chỉ có ông và hai con chó. Người đàn ông "cái bang" đó là nhà thơ, nhà văn, nhà biên khảo nổi tiếng của Việt Nam: Bùi Giáng. Hai con chó vừa đi vừa sủa vang, khiến một số nữ sinh Gia Long đang đứng quanh xe bò bía, vội vã chạy né qua bên kia đường. T
Một ngày nọ, ngài gặp một bà mẹ, bà ôm một đứa con vừa mất vừa đi vừa khóc lóc thảm thiết, ai cũng mũi lòng thương, thông cảm vì mất con là nỗi đau khổ nhứt trong cuộc đời… người ta mách bảo là bà nên gặp Sa Môn Cồ Đàm, bà sung sướng bế con đã mất đi ngay và gặp phật, xin phật dùng phép thần thông cứu sống con bà. Xung quanh phật, các tì kheo đang ngồi cầu nguyện cho chúng sanh được giải thoát và cũng cầu nguyện cho các chúng sanh còn tại thế sẽ may mắn mà gặp được giáo pháp của Như Lai. Rồi người mẹ đau khổ cũng được gặp phật.
Cuối tháng Ba, những cơn gió nóng tràn về thành phố. Một hai trận mưa lạc loài đến sớm rồi thôi. Không khí ngột ngạt. Mùi đất nồng khó chịu. Như một cô gái uể oải trong cơn bệnh, thành phố trông mệt mỏi, rạc rời. Đoan đi vào Câu lạc bộ của trường. Bình thường, cứ đến thứ Sáu là không khí chuẩn bị cho chiều văn nghệ thứ Bảy lại nhộn nhịp. Nhưng hôm nay, như có một cái gì kéo mọi thứ chùng xuống. Chị Thuận, người phụ trách Câu lạc bộ, mỉm cười khi thấy Đoan, nhưng là một nụ cười kém tươi. Chị vẫn câu chào hỏi thường lệ: “Em uống gì không?” “Dạ, chị cho em nước chanh.” Chị Thuận pha ly nước chanh đặc biệt, nóng, ít đường, mang đến để trước mặt Đoan, và kéo ghế ngồi xuống bên Đoan. Hình như không có gì để bắt chuyện, chị Thuận nhìn ra sân, nói nhỏ:
Tôi khép cánh cửa phòng ngủ, rón rén bước ra, sợ gây tiếng động làm thằng cháu nội lại giật mình thức giấc; thằng bé đã mười tháng tuổi, biết làm đủ thứ trò như con khỉ con, chiếc mũi bé xíu của nó chun lại, đôi môi dầy cong lên, mỗi khi bà nội bảo nó làm xấu, thật dễ thương, canh nó hơi mệt vì phải chơi cho nó đừng chán, lèo nhèo, nhưng chơi nhiều thì sức bà nội có hạn, làm sao chạy theo nó cả ngày được!
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.