Giải Nobel Văn Chương năm nay, 2020, được trao cho nhà thơ người Mỹ Louise Glück, theo bản tin của BBC cho biết hôm Thứ Năm, 8 tháng 10 năm 2020.
Glück được công nhận vì “giọng thơ không thể nhầm lẫn của bà, mà với vẻ đẹp sầu khổ làm cho sự hiện hữu của từng người trở thành phổ quát” theo Viện Hàn Lâm Thụy Điển là nơi giám sát giải thưởng cho biết.
Viện này cho biết thêm rằng bà đã “ngạc nhiên” khi nhận được cú điện thoại thông báo của họ.
Glück, sinh năm 1943 tại New York, sống tại tiểu bang Massachusetts và cũng là giáo sư Anh Văn tại Đại Học Yale.
Thư ký thường trực của Viện Hàn Lâm Mats Malm nói rằng ông đã nói chuyện với Glück ngay trước khi đưa ra thông báo.
“Thông điệp đến như là một ngạc nhiên, nhưng đã được đón nhận tính tới nay như tôi có thể nói thế,” theo ông cho biết.
Bà là người phụ nữ thứ tư đoạt giải Nobel Văn Chương kể từ năm 2010, và là người phụ nữ thứ 16 kể từ khi Giải Nobel được trao lần đầu tiên vào năm 1901. Người Mỹ mới đây nhất lãnh giải Nobel là Bob Dylan vào năm 2016.
Glück đã thắng Giải Pulitzer vào năm 1993 cho tuyển tập The Wild Iris của bà và thắng giải National Book Award vào 2014. Những vinh dự khác của bà gồm Giải Thơ Bollingen trong năm 2001, Giải Wallace Stevens Award trong năm 2008, và Gỉải National Humanities Medal trong năm 2015. Bà cũng là biên tập viên của tuyển tập thơ The Best American Poetry trong năm 1993.
Thơ của bà tập trung vào hiện thực đau khổ của con người, nói đến những chủ đề như cái chết, tuổi thơ, và cuộc sống gia đình.
Bà cũng lấy cảm hứng từ thần thoại Hy Lạp và những nhân vật của họ, như Persephone và Eurydice là những nhân vật thường là các nạn nhân của sự phản bội.
Viện Hàn Lâm cho biết tuyển tập Averno năm 2006 của bà là một “tuyển tập tuyệt tác, là sự diễn giải có tầm nhìn xa về huyền thoại xuống Địa Ngục của Persephone trong sự giam cầm của thần chết Hades.”
Chủ tịch của ủy ban giải Nobel là Anders Olsson, cũng đã ca ngợi giọng thơ “thẳng thắn và không khoan nhượng” của nhà thơ, là “đầy hài hước và dí dỏm.”
12 tuyển tập thơ của bà “được biểu thị bởi sự đấu tranh cho sự trong sạch,” theo ông cho biết thêm, so sánh bà với nhà thơ Mỹ Emily Eickinson với “sự nghiêm trọng và không muốn chấp nhận các nguyên lý đơn giản của đức tin.”
Giải Nobel Văn Chương được trao cho người “đã sáng tác trong lãnh vực văn chương tác phẩm xuất sắc nhất trong chiều hướng lý tưởng.”
Những thi phẩm của bà gồm có như sau:
- Faithful and Virtuous Night (Farrar, Straus and Giroux, 2014)
- Poems: 1962-2012 (Farrar, Straus, and Giroux, 2013)
- A Village Life (Farrar, Straus, and Giroux, 2009)
- Averno (Farrar, Straus, and Giroux, 2006)
- The Seven Ages (Ecco Press, 2001)
- Vita Nova (Ecco Press, 1999)
- Meadowlands (Ecco Press, 1996)
- The First Four Books of Poems (Ecco Press, 1995)
- The Wild Iris (Ecco Press, 1992)
- Ararat (Ecco Press, 1990)
- The Triumph of Achilles (Ecco Press, 1985)
- Descending Figure (Ecco Press, 1980)
- The Garden (Antaeus, 1976)
- The House on Marshland (Ecco Press, 1975)
- Firstborn (New American Library, 1968)
Mời độc giả Việt Báo đọc bài thơ The Red Poppy (Đóa Anh Túc Đỏ) của nhà thơ Louise Glück.
The Red Poppy
The great thing
is not having
a mind. Feelings:
oh, I have those; they
govern me. I have
a lord in heaven
called the sun, and open
for him, showing him
the fire of my own heart, fire
like his presence.
What could such glory be
if not a heart? Oh my brothers and sisters,
were you like me once, long ago,
before you were human? Did you
permit yourselves
to open once, who would never
open again? Because in truth
I am speaking now
the way you do. I speak
because I am shattered.
Đóa Anh Túc Đỏ
Điều tuyệt vời
là không có
phiền lòng. Những cảm giác:
ồ, tôi có những thứ đó; chúng
điều khiển tôi. Tôi có
chúa trên trời
gọi là mặt trời, và mở ra
cho ông, cho ông thấy
ngọn lửa trong trái tim tôi, lửa
như sự hiện hữu của ông.
Điều gì có thể vinh quang như thế
nếu không là trái tim? Ồ, các anh chị em của tôi,
phải chăng đã có lần yêu thích tôi, lâu lắm rồi,
trước khi bạn làm người? Bạn đã
cho phép mình
một lần mở ra, rồi sẽ không bao giờ
mở lần nữa? Bởi vì trong sự thật
Tôi đang nói bây giờ
là cách các bạn làm. Tôi nói
bởi vì tôi tan nát.
