Hôm nay,  

Khánh Ly, Tiếng Hát Nối Liền Dĩ Vãng Với Hiện Tại

09/03/202517:56:00(Xem: 3411)

FB_IMG_1741568684144
Khánh Ly tại chương trình Mừng Sinh Nhật 80 Tuổi do thân hữu tổ chức, Bowers Museum, ngày 7 tháng 3, 2025. Ảnh: Derrick Nguyễn Hoàng Dũng.

 

“Trời còn làm mưa mưa rơi mênh mang.

Từng ngón tay buồn em mang, em mang đi về giáo đường.

Ngày Chủ nhật buồn, còn ai, còn ai.

Đóa hoa hồng cài trên tóc mây ôi đường phố dài….”

Không hiểu sao, khi những giòng nhạc trong bài Tuổi Đá Buồn của TCS qua tiếng hát của ca sĩ Khánh Ly vang lên từ máy phát thanh ở rạp hát của Bowers Museum, lòng tôi bỗng nhiên rưng rưng.

Cho dù lúc ấy, nhân vật chính là nữ ca sĩ Khánh Ly chưa xuất hiện trên sân khấu trong buổi tối kỷ niệm Sinh Nhật 80 tuổi của bà hôm thứ sáu tuần trước.

Cho dù tôi đã nghe rất nhiều lần tiếng hát Khánh Ly từ lúc rất trẻ khi còn ở trong nước, hay những năm sau này ở Mỹ khi về già.

Có lẽ tôi xúc động vì ý nghĩa của buổi tối kỷ niệm ngày sinh nhât của một người nghệ sĩ đã hơn 60 năm ca hát cho đời và tạo cho mình một chỗ đứng riêng với giọng hát đặc biệt của mình.

Thật vậy, rất nhiều người đồng ý với tôi khi cho rằng Khánh Ly có giọng hát đặc biệt.

Và hơn nữa đối với tôi, bà là môt trong những “tiếng hát nối liền dĩ vãng với hiện tại”, cũng như khi chúng ta nghe tiếng hát của Thái Thanh hay Lệ Thu vậy.

Khánh Ly còn đăc biệt hơn nữa vì không ai có thể hát những bản nhạc của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn tha thiết như Khánh Ly. (Dĩ nhiên đây là nhận xét của riêng tôi).

Ngay cả sau này có những ca sĩ trẻ ở trong nước như Hồng Nhung (răng khểnh) chuyên hát nhạc Trịnh Công Sơn đi nữa. Hay ngay cả ca sĩ Lệ Thu mà tôi rất thích,  cũng chỉ hát rất hay một số ít bài của TCS mà thôi.

Chỉ một tuần trước buổi tiệc, các em trong ban tổ chức mà đầu tàu là Hòa Bình của Việt Báo và Y Sa của Hội Văn Học Nghệ Thuât Việt Mỹ-VALAA  không hy vọng  là Khánh Ly có thể xuất hiện vì phải vào nhà thương khi bị môt cơn ‘stroke’ nhẹ.

Thế nhưng, sau khi Khánh Ly về nhà được hai ngày trước buổi tiệc, bà nhất định đến tham dự dù còn khá yếu.

Có lẽ vì như bà có nhắc đến trên sân khấu của buổi tiệc môt câu trong bài Diễm Xưa của TCS:“ Ngày sau sỏi đá cũng cần có nhau”!

Tôi nghĩ cho đến khi bước chân đến buổi tiệc Sinh Nhât 80 tuổi của mình hôm đó,  Khánh Ly càng nhận ra được tấm chân tình và lòng yêu mến của nhóm người đứng ra tổ chức sinh nhât cho bà, cũng như tình cảm của số người tham dự đông đảo dành cho bà.

Và có lẽ Khánh Ly phải cảm động lắm khi nhìn thấy môt khung cảnh ấm áp từ cổng ngoài cho đến phòng ăn bên trong.  Những hình ảnh liên quan đến cuộc đời ca hát của bà được trưng bày một cách mỹ thuật qua óc sáng tạo đầy nghệ thuật, hợp cùng kỹ thuật điện tử.  Nhóm tổ chức còn yệu cầu người tham dự mặc áo dài và tôi nhìn thấy khá đông nam nhân thuộc giới trẻ xuất hiện trong áo dài truyền thống Việt Nam, chứ không phải áo dài lai Trung Quốc.

Nhóm bạn trẻ này cũng sắp xếp một chương trình ca nhạc với các ca sĩ trẻ trình bày phần lớn những bản nhạc của TCS và môt vài bài của Trầm Tử Thiêng và Trần Dạ Từ để nhắc đến khả năng trình bày tác phẩm khác của Khánh Ly.

Tuy nhiên theo tôi, Khánh Ly hát Trịnh Công Sơn hay hơn là hát nhạc của các nhạc sĩ khác vì sống trong từng ý tình của lời nhạc TCS.

Hơn ai hết, TCS đã giúp bà nổi tiếng và được mến mộ qua các tác phẩm âm nhạc đầy chất thơ và ca từ độc đáo của ông. (Cũng như chỉ có Thái Thanh mới có thể hát những tác phẩm của Phạm Duy với tiếng hát vượt thời gian của bà mà thôi).



Nhìn Khánh Ly run run bước ra sân khấu thật là thấy thương cho một kiếp người, nhất là kiếp người của một nghệ sĩ. Bà đã được bằng hữu và những người ái mộ trong khán phòng cùng đứng lên chào đón bằng những tràng pháo tay vang dội.


“Đời ca sĩ là hát cho người mua vui

Đời son phấn là hết bao ngày thơ ngây

Rồi khi ánh đèn đêm vụt tắt…” (Ánh đèn màu” lời Việt của Phạm Duy)

Và Khánh Ly đã cầm lấy microphone để cố gắng hát một vài câu trong một số bản nhạc của Trịnh Công Sơn mà bà từng hát hàng trăm lần trong các buổi trình diễn suốt hơn 60 năm qua.

Nhìn thấy Khánh Ly, cả một quãng đời kỷ niệm kéo về trong lòng tôi.

Tôi nhớ lại lần đâu tiên tham dự buổi trình diễn nhạc của Trịnh Công Sơn và Khánh Ly ở sân trường Đại học Văn Khoa cũ cách đây gần 60 năm, khi 16 tuổi.

Sinh nhật năm đó, tôi mới tậu được cái xe gắn máy Cady nên có thể đi học thêm Pháp văn ở Centre Cuturel Francais, gần nhà thương Grall. Mỗi khi chạy xe ngang qua  Phòng Triển Lãm của Hội Họa Sĩ Trẻ ở góc đường Lê Thánh Tôn và Pasteur, tôi hay ghé vào xem tranh. (Tôi để ý đến hội họa vì có ông anh ruột và ông anh rể là họa sĩ).

Hôi Họa Sĩ Trẻ là nơi anh Trịnh Công Sơn hay ngồi tán gẫu với bạn bè mỗi lần vào Saigon. (Anh TCS tạm trú ở một phòng nơi dãy nhà bỏ trống của trường Đại Học Văn Khoa cũ). Vì vậy một lần kia tôi ghé lại phòng tranh và lần đầu tiên gặp anh TCS ở đó. Biết được tôi cũng là người Huế nên anh TCS ký tặng tập Tình Khúc TCS cúa anh trong đó có bài Tuổi Đá Buồn và nhiều bài nữa mà tôi rất thích. Anh TCS bảo tôi hôm nào T đến Quán Văn nghe anh với Khánh Ly hát nghe.

Hồi đó tôi và bạn bè trung học đã nghe tiếng TCS và giọng hát KL nhưng chưa có dịp tham dự môt buổi hát nào ở quán Văn cả.

Thế rồi trong một buổi chiều cuối tuần ra phố, tôi ghé quán Văn lần đầu tiên để nghe Khánh Ly hát với TCS.

Và dĩ nhiên từ đó càng mê hơn giọng hát trầm, ấm áp và đặc biệt  của Khánh Ly. Thích cái vẻ đẹp hay hay, hơi bụi đời của “nữ hoàng đi chân đất”.

Tối hôm đó vì ở lại nghe nhạc về khuya mà không xin phép, tôi bị ba me la cho một trận nên thân. Tuy nhiên, tôi thấy đáng quá vì mình được tham dự một buổi nhạc ngoài trời của TCS và KL, để khoe với bạn bè.

Tôi còn có một kỷ niệm dễ thương nữa với Khánh Lý vào năm 20 tuổi.

Hôm đó, tôi với cô bạn gái thân tên KN (học Nguyên Bá Tòng và đã mất năm 23 tuổi), và hai tên bạn trai là VQH va LVQ (bạn Hướng Đạo) mua 20 cái bánh mini patechaud ở quán bánh Bưu Điện Saigon, rồi ghé đến Quán Tre của Khánh Ly để uống cà phê và mừng Sinh nhât 20 tuổi của tôi.

Bốn đứa vừa thắp đèn cầy lên định thổi thì Khánh Ly cầm một cái hoa hồng đi đến bàn và hỏi Sinh Nhât của ai, rồi bà tặng người có SN hôm đó là tôi, cái hoa hồng đỏ thắm.

(Tôi mới hỏi lại chi tiết với anh bạn VQH về chuyện này thì anh ta kể thêm là hôm đó tụi tôi còn được KL mời ở lại dùng cơm với gia đình của bà vì cũng là Sinh Nhât Bà Mẹ của KL.)

KL còn cho biết bữa ăn còn để mừng việc KL thoát chết sau vụ nổ tại nhà hàng Bồng Lai hay Văn Cảnh gì đó.

Ca sĩ Khánh Ly ngoài tài hát hay còn có tính chịu chơi và dễ thương như vậy đó cho nên bà được nhiều người yêu mến vì cá tính đó chăng?

“Muốn một lần tạ ơn với đời

Chút mặn nồng cho tôi

Có những lần nằm nghe tiếng cười

Nhưng chỉ là mơ thôi” TCS (Như môt lời chia tay)

Là một người yêu thích tiếng hát Khánh Ly, xin mến chúc bà chóng khỏe để còn tiếp tực ăn mừng Sinh Nhât thứ 85 hay 90.

 

Yến Tuyết

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Khi nói đến âm nhạc, người ta thường liên tưởng đến khái niệm về “tâm hồn” hay “cảm xúc”. Khi nói đến giáo dục lại thường liên kết với “trí tuệ”. Một bên là nghệ thuật, một bên là tri thức. Một bên là những chàng nghệ sĩ, một bên là những nhà mô phạm. Thực ra hai lĩnh vực này có nhiều khi đan lẫn, kết hợp với nhau. Âm nhạc là một ngành học với học vị lên tới tiến sĩ, không thua kém gì học bác sĩ, kỹ sư. Và khoa học đã chứng minh từ lâu rằng học âm nhạc góp phần phát triển khả năng trí tuệ toàn diện cho trẻ em.
Cuốn phim Từ Sài Gòn đến Điện biên Phủ cũng được ra mắt lần đầu tiên tại Hoa Kỳ. Phim do hãng Mỹ Vân hoàn tất tại Việt Nam trước 1975. Chưa từng chiếu được giữ lại trên 50 năm qua sẽ ra mắt đồng bào rất may mắn tại San Jose. Xin mời đến để gặp Kiều Chinh và Sài Gòn sau hơn nửa thế kỷ. Vào 1 giờ chiều thứ bẩy 27 tháng 7-2024 tại hội trường Santa Clara County
Vào chiều Chủ Nhật cuối Tháng Sáu, khoảng hơn 400 khán giả đã ngồi chật khán phòng của Huntington Beach Central Library Theater để cổ vũ cho các tài năng âm nhạc trẻ gốc Việt trong chương trình nhạc Emê Concert 2, chủ đề “I Wish It So”.
Thỉnh thoảng có một ngày vui. Gặp nhau trong thân tình, được bày lộ nỗi lòng, nâng ly rượu giao hòa. Đó là buổi ra mắt tập thơ của Họa sĩ Khánh Trường. Chiều, của một ngày cuối cùng tháng Sáu, 2024. Trời Nam Cali mát dịu. Tôi và Kim đến rất đúng giờ nhưng phòng họp đã đầy chật bằng hữu. Tấm lòng yêu mến Khánh Trường quả là rõ thực. Tay này đa tài trên khắp nẻo, hội họa, văn chương, báo chí, cả ngang tàng một cõi thời trai trẻ. Bỗng đủ thứ bệnh tật đến rần rần như rủ nhau đi xem hội. Trên hai mươi năm nay ung thư thanh quản, hộc máu, tắt tiếng, đột quỵ, ngồi xe lăn, bại thận, mỗi tuần bị lụi kim, kim bự tổ chảng, vào người thay máu hai lần. Nhìn hai cổ/ cánh tay của Khánh Trường, từng đụn da thịt gồ lên thấp xuống, như cái dãy… Trường sơn thu nhỏ.
Nhà thơ Đỗ Quý Toàn nói về Khánh Trường-nhà thơ đã không quên nhắc lại “Khánh Trường là người làm được rất nhiều thứ, không những ông là họa sĩ, nhà thơ, mà ông viết văn rất hay. Tôi rất thích đọc truyện Khánh Trường. Nhưng điều tôi phục nhất là Khánh Trường của Hợp Lưu. Khánh Trường của nguyên tắc làm theo ý mình, trái ý thiên hạ. Người ta cho là anh ta phản kháng hay nổi loạn, nhưng theo tôi, KT chỉ làm cái gì mình cho là đúng, hay, phải làm. Tôi rất khâm phục.”
Ca khúc “Nỗi buồn hoa phượng” là ca khúc thứ hai của nhạc sĩ Thanh Sơn, sau ca khúc “ Tình học sinh” ra đời năm 1962, song bị... chìm lĩm, chẳng một ai chú ý? Năm 1983, trả lời phỏng vấn của chương trình Paris By Night, nhạc sĩ Thanh Sơn kể về sự ra đời của ca khúc “Nỗi buồn hoa phượng”, sau 20 năm ra đời, đã được hàng triệu người kể cả miền Bắc sau này ưa thích. Đó là vào năm 1953, ông học chung lớp với người bạn nữ tên là “Nguyễn Thị Hoa Phượng”, hè năm ấy, người bạn gái cùng gia đình chuyển về Sài Gòn, ông có hỏi cô bạn: “Nếu nhớ nhau mình sẽ làm sao?”, cô bạn mĩm cười trả lời đại ý là “ Cứ mỗi năm đến hè, nhớ đến nhau, anh cứ nhìn hoa phượng nở cho đỡ nhớ bởi tên em là Hoa Phượng...”, và đó cũng là “đề tài” mà ông ấp ủ để 10 năm sau, khi đó cô bạn gái ngày xưa chắc đã... vu qui rồi?
Không thể chối cãi, trong đầm không gì đẹp bằng sen. Đúng hơn nữa, trong đầm không gì thơm hơn sen. Nhưng vì sao sen lại mọc trong đầm bùn? Vì sao sen không mọc sánh vai cùng Cẩm Chướng, Mẫu Đơn, Hồng Nhung, Anh Đào, Thiên Điểu, Oải Hương, Hướng Dương, vân vân trong những vườn quyền quý cao sang, những nơi chưng bày lộng lẫy? Vì sao sen lại chọn ngâm mình trong nước hôi tanh? Vì sao trong tất cả loại sen, tôi lại quý sen hồng, trong khi đa số yêu sen trắng? Sen và bùn là một lý thuyết chính trị cần thiết cho Việt Nam hiện nay. Hoa sen phải mọc từ bùn, trong bùn. Không thể mọc ở những nơi không có bùn. Vì sao hoa sạch thơm phải mọc và sống từ nơi dơ thúi? Rồi sen phải vượt lên khỏi mặt nước mới nở được hoa đẹp, hoa thơm, nhưng vẫn cần có bùn để tồn tại. Một quá trình hiện thực, một ẩn dụ để tư duy.
Bộ phim Face Off 7: One Wish như đem lại một tín hiệu tốt lành rằng trong một xã hội Việt Nam ngày nay đang có quá nhiều điều nhiễu nhương, những nét đẹp truyền thống của văn hóa Việt Nam vẫn còn có chỗ để tồn tại…
Hồi nhỏ, tôi thường nghe cha tôi đọc hai câu ca dao này: “Còn cha gót đỏ như son, đến khi cha chết gót con đen sì.” Lúc ấy tôi chừng năm bảy tuổi, nên nghe rồi thuộc lòng mà không hiểu hết ý nghĩa, chỉ biết hời hợt là nếu cha chết thì mình sẽ khổ lắm! Nhưng ngay cả khổ ra sao thì cũng chẳng hình dung được. Câu ca dao nói trên cho thấy truyền thống ngày xưa, người cha đóng vai trò then chốt trong gia đình. Ông vừa là trụ cột kinh tế để nuôi gia đình, vừa là tấm gương đức hạnh để cho con cái noi theo. Đặc biệt là với truyền thống phụ hệ con cái mang họ cha, nên việc “nối dõi tông đường” đặt lên vai người con trai, hay người đàn ông. Đó có thể là yếu tố cấu thành quan niệm “trọng nam khinh nữ” ngày xưa tại các nước theo phụ hệ như Việt Nam, Trung Hoa, v.v…
Tháng 3/2022, Bến Bạch Đằng Saigon bị đổi tên thành “Ga Tàu Thủy Bạch Đằng”. Sự kiện này đã dẫn đến những tranh luận trong dân gian chung quanh đề tài: Ngôn ngữ Hà Nội (ngôn ngữ miền Bắc) đang làm mờ dần sắc thái đặc biệt của ngôn ngữ miền Nam Việt Nam...
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.