Hôm nay,  

Recitatif-Truyện Ngắn Hiếm Có của Toni Morrison Được Xuất Bản Thành Sách

09/01/202222:45:00(Xem: 4516)
Toni Morrison
Hình: Ảnh kết hợp tác phẩm Recitatif của Toni Morrison bên trái và hình Morrison ở New York vào 27/02/2013.  (Nguồn: APnews.com)




NEW YORK – Truyện ngắn hiếm có “Recitatif,” do Toni Morrison viết vào đầu những năm 1980, kể về cuộc đời của hai người phụ nữ từ thời thơ ấu đến khi trưởng thành mang vận mệnh trái ngược nhau, sẽ được xuất bản thành sách vào ngày 1 tháng 2 năm 2022, theo trang APnews đưa tin ngày Thứ Bảy, 8 tháng 1 năm 2022.

Đối với phần lớn thế giới, nữ văn sĩ quá cố Toni Morrison là một tiểu thuyết gia nổi tiếng với những tác phẩm kinh điển như “Người yêu dấu” (Beloved), “Bài Ca của Solomon” (Song of Solomon) và “Mắt Biếc” (The Bluest Eye).

Nhưng nữ văn sĩ từng đoạt giải Nobel không bó buộc mình trong một thể loại. Morrison cũng có các vở kịch, bài thơ, bài tiểu luận và truyện ngắn, một trong số đó sẽ được xuất bản thành sách vào ngày 1 tháng 2 năm 2022. “Recitatif,” do Morrison viết vào đầu những năm 1980, kể về cuộc đời của hai người phụ nữ từ thời thơ ấu đến khi trưởng thành mang vận mệnh trái ngược nhau. Zadie Smith đóng góp phần giới thiệu và ấn bản đọc truyện do diễn viên Bahni Turpin đọc.

Theo Autumn M. Womack, giáo sư khoa Anh Văn và khoa Người Mỹ Gốc Phi tại trường Princeton, cố văn sĩ Morrison đã viết tiểu thuyết ngắn kể từ khi bà còn học đại học tại trường Howard và trường Cornell, dù bà chưa bao giờ xuất bản một tuyển tập truyện nào.

 “Recitatif” được đưa vào ấn bản phát hành năm 1983 “Confirmation: An Anthology of African American Women,” do nhà thơ kiêm nhà viết kịch Amiri Baraka đồng biên tập, hiện đã không còn ấn bản.

Womack nói: “Một trong những điều rút ra từ truyện (‘Recitatif’) là người đọc sẽ bắt đầu nghĩ về bà như một người  có nhiều kinh nghiệm với nhiều hình thức. Người đọc sẽ nhận thấy bà không chỉ là một tiểu thuyết gia mà đã viết dưới mọi thể loại khác.”

“Recitatif” kể về một loạt các cuộc gặp gỡ giữa Roberta và Twyla, một người da đen và một người da trắng, và người đọc sẽ phải đoán xem ai là ai. Họ gặp nhau khi còn nhỏ tại trại trẻ mồ côi St. Bonaventure. (“Bị mắc kẹt ở một nơi xa lạ với một đứa con gái thuộc chủng tộc khác lại là một chuyện khác,” Twyla, người kể chuyện, nhớ lại).



Và họ tình cờ gặp nhau nhiều năm sau đó, cho dù là tại Howard Johnson’s ở ngoại ô New York, nơi Twyla đang làm việc còn Roberta đi cùng với một người đàn ông đến cuộc hẹn với Jimi Hendrix, hoặc lần gặp gỡ sau đó gần Food Emporium.

“Một lần nọ mười hai năm trước, chúng tôi lướt ngang qua nhau như những người xa lạ,” Twyla nói. “Một đứa con gái da đen với một đứa da trắng gặp nhau ở Howard Johnson’s, chả có gì để nói. Một đứa đội nón chạy bàn hình tam giác xanh và trắng - người còn lại đi cùng một người đàn ông đến gặp Hendrix. Giờ thì chúng tôi cư xử với nhau như hai chị em lâu lắm rồi mới gặp.”

Womack lưu ý, “Recitatif” bao gồm các chủ đề được tìm thấy ở những tác phẩm khác của Morrison, cho chúng ta thấy những xung đột liên tục giữa họ, từ khi họ còn nhỏ cho đến khi họ trưởng thành. Một số cuộc xung đột dường như bị ảnh hưởng bởi sự khác biệt chủng tộc của họ, nhưng thú vị là Morrison không bao giờ xác định cô gái nào là da đen và cô gái nào là da trắng.

Trong phần giới thiệu, Smith ví “Recitatif” với một trò chơi ráp nối nhưng đồng thời cảnh báo rằng “Toni Morrison không hề đùa giỡn.” Bí ẩn bắt đầu với những dòng mở đầu, “Mẹ tôi nhảy nhót cả đêm còn Roberta bị ốm: ‘Chà, người mẹ loại nào mà lại đi nhảy đầm suốt đêm?’"Smith hỏi “da đen hay da trắng đây?” Trong suốt câu chuyện, Morrison sẽ diễn tả mọi thứ từ chiều dài mái tóc đến địa vị xã hội như để thách đố não bộ xác định “bí mật” về chủng tộc của mỗi cô gái. 

“Như hầu hết độc giả của‘ Recitatif ’, tôi luôn thèm biết rõ người kia là ai, Twyla hay Roberta,” Smith thừa nhận. “Ồ, tôi rất muốn làm cho rõ trắng đen câu chuyện. Muốn cảm thông với đúng người, và quay lưng với đúng kẻ. Nhưng đây chính là điều mà Morrison đã cố tình một cách tính toán để không cho phép ta làm như thế. Và có lẽ chúng ta nên tự hỏi tại sao.”

Độc giả có thể đặt mua sách trước tại: https://www.amazon.com/Recitatif-Story-Toni-Morrison/dp/0593315030.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Giáo sư Nguyễn Văn Sâm, một học giả không xa lạ trong cộng đồng người Việt hải ngoại, cho biết ông vừa hoàn thành việc phiên âm và giới thiệu một cuốn sách xưa hơn 100 năm, cuốn Quan Âm Tế Độ Diễn Nghĩa Ca. Dưới đây là Lời Tựa của cuốn sách. Việt Báo trân trọng iới thiệu.
Tôi đề nghị các bạn có khả năng dịch cứ dịch, thời gian sẽ loại bỏ những gì không đúng, không phù hợp, nhưng không cần phải chỉ trích nhau về bản dịch. Nếu thấy dịch không “đúng” theo ý mình, thì mình dịch một bản khác, “đúng” hơn, để người đọc giám định và học hỏi. Có câu, “chỉ trích là rẻ tiền, hành động là đầu tư.” Người đọc có trình độ đều có thể nhìn thấy: hành động vạch lá tìm sâu, lòng tỵ hiềm, và bóng tối âm u trong lời chỉ trích thiếu hiểu biết. Thay vì mất thời giờ vạch cỏ tìm gai, sao không trồng cây hoa, cây ăn trái?
“Tôi vừa nghe ba tiếng nổ,” nhà thơ Iya Kiva đăng lên trang Facebook của bà vào đêm 23/2/2022. “Hãy chờ… đang xảy ra.” Kiva, một nhà thơ, dịch giả và nhà báo, đang sống tại Kyiv kể từ mùa hè 2014, khi bà chạy thoát khỏi quê hương Donetsk sau khi bùng nổ cuộc chiến chống lại những người ly khai do Nga yểm trợ. Trong tám năm qua, Kiva là một trong nhiều nhà thơ trẻ tại Ukraine mô tả về sự tuyệt vọng đang diễn ra của chiến tranh và hy vọng tại một đất nước đang tìm một căn cước độc lập.
Tháng Hai, năm 2022, tờ The Atlantic công bố một bản tin mà người quan tâm đến chữ nghĩa sách vở không thể không nhíu mày suy nghĩ. Theo bản tin, Dân biểu tiểu bang Texas, ông Matt Krause, mới đây đã liệt kê một danh mục hơn 800 nhan đề sách bị liệt vào loại cấm lưu hành trong trường học, trong đó có rất nhiều sách với nội dung liên quan đến vấn đề chủng tộc và đồng tính (gọi chung là LGBTQ). Liền sau đó một nghị sĩ tiểu bang Oklahoma cũng đưa ra một dự luật cấm, không cho các thư viện trường học lưu trữ các sách có chủ đề và nội dung bị xem là “đồi trụy”. Đồng thời, Hội đồng Giáo dục quận hạt McMinn, bang Tennessee đưa ra sắc lệnh cấm học sinh không được phép đọc cuốn Maus của tác giả Art Spiegelman. (Maus là một tác phẩm hình họa, được trao giải Pulitzer, một cuốn tự truyện về người Do Thái bị Đức Quốc xã đối xử tàn bạo như con thú trong các trại tập trung, lò sát sinh thời Đệ Nhị Thế chiến).
Tác giả tác phẩm này là Tỳ Kheo Sujato, thường được ghi tên là Bhikkhu Sujato, một nhà sư Úc châu uyên bác, đã dịch bốn Tạng Nikaya từ tiếng Pali sang tiếng Anh. Bhikkhu Sujato cũng là Trưởng Ban Biên Tập mạng SuttaCentral.net, nơi lưu trữ Tạng Pali và Tạng A Hàm trong nhiều ngôn ngữ
Đêm chia ly, ngày sẽ tới tôi trọn đời, ngồi chép kinh làm thơ nhìn lửa ba cõi thấy vô ngã, ngộ vô sinh . Mở trang kinh, nghe tin bạn rơi tay bút, mực loang dòng bọt sóng trôi vô cùng tận như tia chớp, như hạt sương
Tại sao nói về thơ của thi sĩ Nguyễn Lương Vỵ (NLV) lại trước hết đề cập đến hai chữ “quê hương”? Vì tập thơ“Tám Câu Lục Huyền Âm” của ông, tôi chú ý thấy có nhiều hơi hướm hương quê và quê hương, qua chữ nghĩa cô đọng, rất Việt Nam, rất thơ, rất văn chương của nhà thơ. Điều đáng lưu ý là việc nỗ lực sử dụng chữ thuần Việt
Tôi và Nguyễn Lương Vỵ quen nhau hơn năm mươi năm. Gặp lần đầu tiên năm 1970 qua Nguyễn Quốc Kỳ, người bạn học Văn Khoa năm thứ nhất ban Triết. Lúc bấy giờ tôi được đọc một số bài thơ của Nguyễn Lương Vỵ trên báo Khởi Hành và rất thích cách xử dụng từ mới lạ của anh. Chúng tôi quen nhau và thường trò chuyện ở quán café. Tiếp theo cũng qua Nguyễn Quốc Kỳ tôi quen với Võ Chân Cửu và sau đấy mới biết bộ ba này cùng học năm cuối Trung học Kỹ thuật Qui Nhơn. Thời gian này tuy tình hình chiến tranh ác liệt, sinh hoạt văn nghệ miền Trung lại tưng bừng với nhiều khuôn mặt trẻ như Đynh Trầm Ca, Nguyễn Nho Sa Mạc, Nguyễn Nho Nhượn, Hồ Ngạc Ngữ, Vũ Hữu Định, Trần Dzạ Lữ, Võ Chân Cửu… và Nguyễn Lương Vỵ không ở ngoài vườn hoa văn nghệ trẻ này.
Cuốn tiểu thuyết Bóng tối và sự mát mẻ không có cốt truyện, nhưng bao gồm các chương có độ dài khác nhau. Các chương vẽ nên một bức tranh về sự năng động đặc biệt của một gia đình nhỏ. Người Mẹ, Má muốn làm giàu và cố gắng kiếm tiền cho gia đình bằng nhiều cách. Ngoài ra, bà còn duy trì kỷ luật nghiêm khắc đối với các con của mình, đặc biệt là đối với người anh lớn có tính chống đối hơn. Anhcả Hiếu bắt đầu có hứng thú với các cô gái và dành cả cuộc đời để thay đổi bạn gái. Nhân vật kể chuyện quan sát tất cả những điều này, dù ít hay nhiều với tư cách là một người ngoài cuộc. Cộng đồng Việt Nam cũng được đưa lên mạnh mẽ.
Từ lần xuất bản đầu tiên và duy nhất năm 2001, cuốn sách đã tuyệt bản này là nguồn tư liệu vô giá về một giai đoạn dày đặc biến động của lịch sử Việt Nam thế kỷ 20. Đọc lại những ghi chép của nhà thơ Trần Dần (1926-1997) về thời kì Cải cách Ruộng đất và Nhân văn-Giai phẩm, tôi vẫn kinh ngạc bởi sự thành thực tận cùng, thành thực đến tàn nhẫn khắc nghiệt, của ông với chính bản thân mình. Cuộc vật lộn của ông với thời đại không phải chỉ là một bi kịch từ vị thế nạn nhân mà đa tầng, đa diện hơn nhiều: Ông cũng là một tác nhân và trước hết là một chứng nhân lỗi lạc, với một khả năng quan sát, phân tích, ghi nhận, diễn đạt hiếm có và một lí tưởng sục sôi cháy bỏng với nghệ thuật văn chương.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.