Bầu Cử Cali: Sôi Nổi Từ Quận Cam Đến Thung Lũng Hoa Vàng
Hàng trên, từ trái: Dân biểu Loretta Sanchez, Luật sư Trần Thái Văn. Hàng dưới, từ trái: Nghị viên Madison Nguyễn, Ứng viên Minh Dương.
Bùi Văn Phú
Chỉ còn ba tuần nữa là đến ngày bầu cử giữa nhiệm kì tổng thống ở Hoa Kỳ. Thứ Ba 02.11 cử tri toàn nước Mỹ sẽ bầu chọn người đại diện trong chính quyền như thống đốc, dân biểu quốc hội, nghị viên thành phố và nhiều chức vụ khác. Cấp liên bang cử tri sẽ bầu chọn tất cả 435 ghế trong Hạ viện.
Đây là lúc để cử tri gián tiếp bày tỏ quan điểm tán đồng hay không với những chính sách Tổng thống Barack Obama đưa ra trong hai năm qua. Con số dân biểu của Đảng Dân chủ hay Cộng hoà trong quốc hội sau ngày bầu cử 02.11 sẽ nói lên ý nguyện cử tri có muốn hành pháp tiếp tục con đường đang đi hay không. Nếu Dân chủ vẫn nắm đa số, đó là dấu chỉ chính sách của chính quyền Obama được dân ủng hộ. Ngược lại, ông cần điều chỉnh đường hướng cho hợp với ý dân hơn.
Tâm lí cử tri qua thăm dò mới nhất của hệ thống truyền thông CBS cho thấy 50% không tán đồng chính sách của Tổng thống Barack Obama về kinh tế tài chánh vì đã không kích thích phát triển và giải quyết được mức thất nghiệp còn cao gần 10%. Trong khi chỉ có 38% ủng hộ. Cũng theo CBS, nếu có bầu cử ngay lúc này 45% cử tri sẽ chọn ứng viên dân biểu Cộng hoà và 37% chọn Dân chủ. Gió mùa chính trị nay đang ngả theo Cộng hoà và có thể sẽ thành cơn giông như đã quyét qua nước Mỹ năm 1994 khi Tổng thống Bill Clinton, người Đảng Dân chủ, mới làm việc được hai năm thì Quốc hội đổi qua tay Cộng hoà khiến ông đã phải điều chỉnh lại viễn kiến chính trị nội bộ cho Hoa Kỳ.
*
1. Từ Quận Cam, thủ đô của người tị nạn Việt Nam
Một trong những khu vực bầu cử mà Đảng Cộng hoà đang hi vọng có sự chuyển ngựa là Điạ hạt 47 ở Quận Cam, nơi có đông người Việt sinh sống.
Cuộc tranh cử giữa Dân biểu Tiểu bang Văn Trần, tức luật sư Trần Thái Văn, thuộc Đảng Cộng hoà và dân biểu đương nhiệm Loretta Sanchez thuộc Đảng Dân chủ đang nóng lên hừng hực. Ba tháng trước, bà Sanchez ra vẻ khinh thường đối thủ vì với 14 năm trong quốc hội, đại diện cho một khu vực có đông người gốc Mỹ-Latinh và bà cũng thường xuyên quan tâm đến những vấn đề của cử tri gốc Việt, nhất là chính sách đàn áp của Hà Nội, nên bà vững tin khó có thể bị đánh bại.
Nhưng trong vài tuần qua tâm lí cử tri có nhiều thay đổi. Trước đây bà Sanchez dẫn ông Văn gần 10%, nay chỉ còn 3% khiến ban vận động của bà phải quan ngại. Đã nhiều lần từ chối, nay bà đã đồng ý có hai lần tranh luận truyền hình với ứng viên Trần Thái Văn. Tuần tới cựu Tổng thống Bill Clinton sẽ đến Quận Cam vận động cho bà. Không khí tranh cử đang rất nóng, nhất là sau những lời tuyên bố đụng chạm đến sắc dân của Dân biểu Sanchez trên truyền hình tiếng Tây Ban Nha Univision, khi bà nói: “Những người Việt và người theo Đảng Cộng hoà đang cố gắng giành lấy ghế của tôi”.
Phát biểu của bà có thể chỉ đúng một nửa. Đó là Đảng Cộng hoà muốn giành ghế vì Dân biểu Sanchez là người Đảng Dân chủ. Còn cho rằng người Việt muốn đẩy bà ra khỏi quốc hội để đưa đối thủ là luật sư Trần Thái Văn, một người gốc Việt, vào thay thế thì cũng chỉ đúng một nửa, vì không phải mọi cử tri gốc Việt trong Điạ hạt 47 đều ủng hộ người đồng chủng.
Phát biểu của Dân biểu Sanchez gây xôn xao dư luận. Bị nhiều người lên tiếng chỉ trích là mang đầu óc kì thị chủng tộc và bà đã xin lỗi. Nhưng có thể bà muốn dùng diễn đàn truyền hình tiếng Mễ để đánh thức trách nhiệm công dân của khối cử tri cùng nguồn gốc nhưng không tích cực tham gia bầu cử bằng người Việt.
Địa hạt này có 65% cư dân gốc Mỹ-Latinh, 18% da trắng và 14% châu Á. Trong khi số cử tri gốc Mỹ-Latinh là 44%, gốc Việt 18%. Khuynh hướng chính trị với 47% theo Đảng Dân chủ mà truyền thống được đa số người gốc Mỹ-Latinh ủng hộ và 31% theo Đảng Cộng hoà với một số lớn là cử tri gốc Việt.
Dân biểu Sanchez từ 14 năm qua nổi tiếng gây khó chịu cho Hà Nội vì thường xuyên nêu lên vấn đề dân chủ, nhân quyền tại diễn đàn quốc hội. Có dịp đến Việt Nam bà luôn tìm cách gặp những lãnh đạo tôn giáo đang bị quản chế, những nhà hoạt động dân chủ, những người đối kháng với chính quyền. Việc làm của bà khiến chính quyền Việt Nam sau đó từ chối cấp vi-sa nhiều lần, dù bà có tên trong những phái đoàn cao cấp của chính phủ Hoa Kỳ đến Hà Nội thảo luận quan hệ song phương.
Quan điểm của Dân biểu Loretta Sanchez về những đàn áp tại Việt Nam cũng là một cái gai cho Hà Nội như quan điểm của cựu Dân biểu Cộng hoà Bob Dornan, người tiền nhiệm đã bị bà đánh bại khít khao trong kì bầu cử năm 1996. Với những phát biểu ủng hộ nhân quyền, tranh đấu cho dân chủ và việc Hà Nội ngăn cản bà đến Việt Nam nên Dân biểu Sanchez đã được nhiều cử tri gốc Việt ủng hộ trong nhiều năm qua.
Về mặt công khai phản đối Hà Nội, tranh đấu cho nhân quyền tại Việt Nam thì đối thủ của Dân biểu Sanchez là Dân biểu Tiểu bang Trần Thái Văn cũng có một bề dầy thành tích qua những việc làm như vinh danh Cờ Vàng, đề xuất chính sách ngăn cản cán bộ cộng sản đến khu vực Little Saigon từ ngày ông còn là Nghị viên Hội đồng Thành phố Garden Grove. Ông cũng thường xuyên lên tiếng tố giác những vi phạm nhân quyền của Hà Nội và bênh vực cho những nhà hoạt động dân chủ.
Vì thuộc về hai đảng đối lập nhau, quan điểm của Dân biểu Sanchez và của Luật sư Trần Thái Văn cũng đối chọi trong những lãnh vực như hôn nhân đồng tính, phá thai và chính sách di dân.
Đối với cộng đồng Mỹ-Latinh chính sách di dân là điều họ quan tâm nhất và Đảng Cộng hoà không được họ ủng hộ trong việc này. Chính vì thế mà Luật sư Trần Thái Văn khi bị tấn công là ứng viên có quan điểm chống di dân cũng né tránh không trả lời rõ ràng về vị trí của ông khi được phỏng vấn trên truyền hình tiếng Mễ Univision.
Cuộc tranh cử ở Điạ hạt 47 đang gây chú ý dư luận Mỹ vì là nơi có hai khối cử tri gốc thiểu số với những quan điểm chính trị tương phản nhau. Trong những lần bầu chọn trước Dân biểu Sanchez luôn thắng đối thủ cộng hoà với hơn 60% số phiếu. Năm 2006 một ứng viên gốc Việt là Tân Nguyễn, tuy không có thành tích hoạt động và không chính thức được Đảng Cộng hoà tiến cử ra đối đầu với bà Sanchez nhưng ông cũng được 38% số phiếu. Hai năm trước bà Sanchez tái đắc cử với số phiếu áp đảo 70%.
Những con số thống kê toàn quốc cho thấy cử tri gốc Hispanic đa số bầu cho ứng viên Dân chủ, thường là trên 60%. Nhưng nếu đúng như lo lắng của ông Peter D. Hart, một chuyên viên thăm dò dư luận cho Đảng Dân chủ được ghi lại trên tuần báo Newsweek ngày 20.09.2010, thì Đảng Cộng hoà có nhiều hy vọng nắm đa số tại Hạ viện vào ngày 02.11 tới đây. Ông Hart phát biểu: “Chúng tôi đều biết đang có bão đổ lên những ứng viên Dân chủ. Chúng tôi chỉ không biết sẽ là bão cấp 4 hay cấp 5.”
Với không khí gió mùa chính trị đang đổi, lần này trong Điạ hạt 47 với Dân biểu Tiểu bang Trần Thái Văn là một ứng viên sáng giá được Đảng Cộng hoà tiến cử và ra sức ủng hộ, ông có cơ hội tốt để trở thành dân biểu gốc Việt thứ hai, sau ông Joseph Cao Quang Ánh, trong quốc hội liên bang Hoa Kỳ.
Hiện tại cử tri gốc Việt đang phải phân vân lựa chọn. Kết quả bầu cử ở Điạ hạt 47 sẽ cho thấy sức mạnh của khối cử tri gốc Việt cùng khả năng vận động ra ngoài cộng đồng của ứng viên gốc Việt.
*
2. Đến Thung lũng Hoa vàng San Jose
Tại Thành phố San Jose đang có cuộc vận động gay go giữa hai ứng viên gốc Việt để giành chức đại diện Khu vực 7 trong hội đồng thành phố.
Nghị viên đương nhiệm Madison Nguyễn trong kì bầu cử vòng nhất vào tháng Sáu vừa qua đã không được quá bán số phiếu nên cô phải vào vòng nhì vào ngày 02.11 tới đây. Hệ lụy của việc đặt tên cho khu phố Việt khởi đầu từ ba năm trước với những đề nghị, quyết định đã khiến nhiều người Việt hết còn tin tưởng vào cô. Không như các đồng viện đương nhiệm khác đều thắng vẻ vang trong vòng đầu với trên 50% phiếu bầu, Nghị viên Madison Nguyễn đang phải vất vả vận động để giữ chiếc ghế của mình.
Trong vòng đầu Nghị viên Madison chỉ được 41% số phiếu. Hai ứng viên về nhì và ba cũng là gốc Việt và có quan điểm đối nghịch với cô Madison trong vụ việc đặt tên Little Saigon. Minh Dương được 24%, Patrick Phú Lê 17%. Người về thứ tư là một ứng viên gốc Mỹ-Latinh Rudy Rodriguez được 14% và sau cùng là Vietnam Nguyễn 3%.
Tuy chỉ là chức nghị viên thành phố nhưng đây là cuộc tranh cử gay go và đã được truyền thông chú ý. Ngay cả báo New York Times mới đây cũng đã có bài viết về cuộc vận động của hai ứng viên Madison Nguyễn và Minh Dương.
Hai ứng viên đang vận động hết khả năng để có được từng lá phiếu của cử tri. Nghị viên Madison Nguyễn được sự ủng hộ của Thị trưởng San Jose, các nghị viên trong hội đồng thành phố và nhiều dân cử khác trong vùng. Cô cũng được nghiệp đoàn lao động yểm trợ. Trong danh sách ủng hộ viên phổ biến công khai chỉ có tên một người Việt Nam là Ủy viên Giáo dục Bửu Thái. Các buổi gây quỹ tranh cử của cô Madison có sự hiện diện của những thương gia, những chủ cơ sở thương mại như ông David Dương, Tăng Lập, của bác sĩ Nguyễn Xuân Ngãi.
Ứng viên Minh Dương được Phó Thống đốc bang California là Abel Maldonado, Giám sát viên Dave Cortese nguyên phó thị truởng San Jose và bà Pat Dando là Chủ tịch Phòng Thương mại San Jose ủng hộ. Rất nhiều hội đoàn người Việt như các hội ái hữu Không quân, Hải quân, Biệt Động quân, Cảnh sát Quốc gia có trong sách ủng hộ Minh Dương. Nhiều sinh hoạt gây guỹ cho ông đã thu hút ba, bốn trăm người mỗi buổi với sự có mặt của nhiều nhân vật cộng đồng như cựu Thiếu tướng Nguyễn Khắc Bình, Đại úy Trần Văn Loan, ông Phạm Hữu Sơn, Lê Lộc, nha sĩ Cao Song Dũng, bà Cao Thị Tình.
Đối với nhiều cử tri gốc Việt trong Khu vực 7, qua vụ việc Little Saigon sự tín nhiệm dành cho Nghị viên Madison Nguyễn nay không còn nữa vì những quyết định của cô đã đi ngược lại ước muốn của nhiều người Việt. Họ đã tìm cách đưa cô ra khỏi nghị trường bằng một cuộc bầu cử đặc biệt vào tháng 3.2009 nhưng không thành công khi cô vẫn được 55% phiếu tín nhiệm.
Sang kì bầu chọn vào tháng Sáu vừa qua cô chỉ còn được 41% số phiếu. Nếu cộng tất cả những phiếu không chọn Nghị viên Madison trong kì bầu sơ bộ thì cô khó thắng trong tháng 11 tới.
Nhưng những người không đồng ý với việc làm của Nghị viên Madison Nguyễn cũng không hẳn đồng nhất trong một mục tiêu là đưa cô ra khỏi chính trường. Từ khi có kết quả bỏ phiếu vòng đầu, ứng viên về thứ ba là Patrick Phú Lê, với 17% số phiếu, đến nay vẫn im lặng và không đưa ra quyết định ủng hộ ai trong hai người dẫn đầu. Trong khi ứng viên Mỹ-Latinh Rudy Rodriguez đã tuyên bố ủng hộ và vận động cho Minh Dương từ nhiều tháng qua.
Như thế số phiếu cử tri đã dành cho Patrick Phú Lê là một ẩn số quan trọng. Những ủng hộ viên của ứng viên Minh Dương đang chờ một sự “Ngạc nhiên tháng Mười”. Nếu không họ chỉ còn trông vào nỗ lực của ông Rudy Rodriguez trong việc đánh thức khối cử tri gốc Mỹ-Latinh hãy tích cực tham gia bầu cử và vận động lá phiếu của họ dành cho ứng viên Minh Dương.
© Buivanphu 10.2010
Gửi ý kiến của bạn
