Hôm nay,  

Giải Thưởng Y Khoa Nobel 2009

10/10/200900:00:00(Xem: 5725)

Giải Thưởng Y Khoa Nobel 2009

Bs Trần mạnh Ngo
Giải Nobel về Y Khoa năm nay 2009 về tay 3 khoa học gia: Người thứ nhất là Bs Elizabeth H. Blackburn thuộc Đại Học California, San Francisco, người thứ hai là Bs Caro W. Greider thuộc Đại Học Johns Hopkins Medical Institutions, Baltimore, Maryland, Hoa Kỳ, và người thứ ba là Bs Jack W. Szostak thuộc Đại Học Y Khoa Harvard và Trung Tâm Y Khoa Massachusetts, Boston. Cả 3 người trúng giải chung nhau đồng đều giải Y Khoa Nobel năm nay.
Đầu đề giải Nobel khám phá cơ nguyên nhiễm sắc thể được Telomeres và men Telomerase bảo vệ.
Gs Elizabeth Blackburn và Gs Jack Jzostack đã khám phá chuỗi DNA độc nhất trong Telomeres bảo vệ nhiễm sắc thể khỏi bị tiêu hủy.
Gs Caro Greider và Gs Elizabeth Blacburns đã khám men Telomerase và chính chất men này thành lập Telomere DNA.
Khám phá này đã giải thích phần đầu của nhiễm sắc thể đã được telomeres bảo vệ như thế nào và Telomeres đã được tạo ra từ men Telomerase ra sao.
Cần nĩi thêm là chuỗi phân tử chứa di thể (genes) được gĩi chọn trong di thể và telomeres nằm ở 2 đầu của nhiễm sắc thể.
Khi tế bào về già, Telomeres bị thu ngắn. Ngược lại, khi men Telomerase hoạt động mạnh, chiều dài Telomeres khơng thay đổi và thời gian tế bào bị già đã kéo dài lâu hơn. Chẳng hạn trường hợp tế bào ung thư kéo dài vĩnh cửu. Hay trong vài trường hợp di truyền, khi Telomerase bị hư hại, tế bào bị tiêu hao đi.


Tĩm lại, giải thưởng Nobel Y Khoa thừa nhận một khám phá cơ nguyên quan trọng trong tế bào. Telomeres đĩng vai trị nồng cốt khi tế bào bị già nua. Thử nghiệm sau này cho thấy men Telomerase phát hiện trong nhiều loại tế bào ung thư. Trước khi thai nhi ra đời, Telomerase tác dụng mạnh và tế bao bào sinh sản rất nhanh. Tơí 4 hay 5 tuổi, telomeres bắt đầu suy thối và tế bào ngưng sinh sản. Thử nghiệm cho biết khi thêm Telomerase vào tế bào con người trong mơi trường cấy, tế bào sẽ phát triển vơ hạn.
Từ nhiều thập niên qua, đây là lần đầu tiên 2 phụ nữ đã trúng giải Y Khoa Nobel cùng một lúc.
Telomeres bao gồm một nhĩm DNA nằm đầu nhiễm sắc thể, bảo vệ đầu nhiễm sắc thể khỏi bị hư. Gs Elizabeth Blackburs ví telomeres như phần thon nhỏ cuối 2 đầu dây giày. Lúc đĩ Gs Blackburn cịn là một sinh viên hậu tiến sĩ. Ts Blacburns đã khám phá Telomeres như những chuỗi DNA đơn giản nằm 2 bên đầu của nhiễm sắc thể. Khi telomeres ngắn lại sẽ làm tế bào chậm sinh sản. Thử nghiệm trên súc vật cho thấy chính Telomeres kiểm sốt tình trạng tế bào già nua và giới hạn đời sống sinh vật. Một số khoa học gia cho rằng Telomeres đĩng vai trị quan trọng trong tình trạng già nua của súc vật, kể cả con người. Phần khác, Telomeres bảo vệ nhiễm sắc thể khơng dính lại vơí nhau, khơng làm nhiễm sắc thể sắp xếp rối loạn, vì như vậy cĩ thể gây nguy cơ ung thư.
Bs Trần mạnh Ngơ, E-mail: [email protected]; Xin mơì ghé thăm Y Dược Ngày Nay, một Trang Web Y Khoa của ngưịi Việt viết cho người Việt.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Nhiều phụ nữ không nhận ra rằng những ly rượu, ly bia mà họ thường uống cùng bạn bè, hoặc để thư giãn trong “giờ nhậu của mẹ” (wine mom moment, một số bà mẹ thích nhâm nhi vài ly rượu hoặc lon bia để thư giãn sau khi bận rộn chăm sóc con cái và gia đình) có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư vú. Tuy điều này có vẻ không vui, nhưng lại là sự thật: Rượu, bia thực sự có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư vú.
Cảm giác từ việc bẻ các khớp ngón tay cho kêu rôm rốp có thể rất khác nhau tùy theo từng người. Có người thấy rất ‘đã,’ thậm chí là bị ghiền, cũng có người thấy khó chịu hoặc sợ hãi. Dù việc bẻ khớp thường được nhiều người coi là một thói quen không tốt, nhưng nếu có thể hiểu được cơ chế hoạt động đằng sau việc bẻ khớp, ta sẽ hiểu tại sao lại có nhiều người ‘ghiền’ đến vậy.
Cael là một thiếu niên 15 tuổi bình thường – cho đến khi cậu được phát hiện có cột sống bị cong vẹo bất thường. “Em cảm thấy mình giống như Thằng Gù ở Nhà thờ Đức Bà vậy đó,” Cael nói với CBC News, nhớ lại quãng thời gian hai năm chờ đợi để được phẫu thuật cột sống, đầy cảm xúc và khốc liệt, và trong thời gian đó, đường cong cột sống của cậu đã phát triển lên tới 108 độ.
Vào những năm 1990, sau khi tốt nghiệp trung học ở Bồ Đào Nha, công việc đầu tiên của Ricardo Da Costa là vận động viên ba môn phối hợp (triathlete) chuyên nghiệp – bao gồm bơi lội, đạp xe, và điền kinh. Trong quá trình tham gia các cuộc thi, một trong những vấn đề lớn nhất mà anh và các vận động viên khác phải đối mặt là các vấn đề về tiêu hóa, nhưng không có ai để tâm hoặc tìm cách giải quyết vấn đề này.
Aspirin nổi tiếng với khả năng giảm đau từ các cơn đau cơ và đau đầu; giúp giảm sốt; và liều lượng thấp có thể làm loãng máu, giảm nguy cơ đông máu gây đột quỵ và đau tim. Tuy nhiên, một nghiên cứu mới phát hiện ra rằng Aspirin cũng có thể giúp ngăn chặn sự phát triển của ung thư ruột kết
Tháng 4 năm 2024, một phụ nữ ở Sacramento, California, Mỹ bị ngộ độc chì nghiêm trọng và tử vong sau khi sử dụng thuốc mỡ trị trĩ của Việt Nam có tên “Cao Bôi Trĩ Cây Thầu Dầu”. Thử nghiệm thuốc mỡ bôi trĩ này cho thấy nó chứa 4% chì (cứ 100 gram thuốc thì có 4 gram chì), đây là lượng rất nguy hiểm. Chì là một chất kim loại nặng độc hại cho cơ thể. Tiếp xúc với bất kỳ lượng chì nào cũng có thể gây hại cho sức khỏe.
Rụng tóc (alopecia) thường xảy ra trên da đầu, nhưng cũng có thể xảy ra ở bất kỳ nơi nào trên cơ thể. Rụng tóc là một tình trạng phổ biến và không phải là vấn đề đáng lo ngại. Ở Úc, khoảng một nửa đàn ông ở độ tuổi 50 thường có dấu hiệu hói đầu, và hơn 1/4 phụ nữ trong cùng độ tuổi cho biết tóc họ bị thưa đi. Thường thì vấn đề này là do di truyền. Nếu thấy mình đang bị rụng tóc và đang lo lắng về điều đó, quý vị nên đi khám hoặc hỏi ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán trước khi thử bất kỳ phương pháp điều trị nào. Rất nhiều sản phẩm được quảng cáo là có khả năng đảo ngược tình trạng rụng tóc, nhưng lại có rất ít sản phẩm đã được kiểm nghiệm khoa học về hiệu quả.
Hàm răng của bệnh nhân có vẻ như được chăm sóc khá tốt, nhưng nha sĩ James Mancini, giám đốc lâm sàng của Trung Tâm Nha Khoa Meadville ở Pennsylvania, cảm thấy phần nướu có vấn đề. Tình cờ, Mancini có quen biết với bác sĩ của bệnh nhân đó nên đã liên lạc để chia sẻ sự lo ngại – và rồi họ ‘lần’ ra bệnh thật! Mancini cho biết: “Thực ra, Bob mắc bệnh ung thư bạch cầu (leukemia). Dù ông ấy không thấy mệt mỏi hay có các triệu chứng khác, nhưng vấn đề xuất hiện ở phần răng miệng. Khi bác sĩ của Bob biết được tình trạng, Bob đã được điều trị ngay lập tức.”
Thời nay, nhiều người thường bị đau cổ vai gáy, lại còn kèm theo cả đau đầu. Nỗi đau này có thể gây ra thêm nỗi đau khác, không chỉ về mặt vật lý mà còn về mặt tâm sinh lý. Xét về mặt sinh lý, ngày càng có nhiều nghiên cứu chứng minh rằng những cơn đau ở cổ thường khiến cho người ta bị thêm chứng đau đầu. Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí The Journal of Headache and Pain là nghiên cứu đầu tiên cung cấp những dấu hiệu khách quan về sự liên quan của cơ bắp với tình trạng đau nhức đầu.
Một nghiên cứu mới cho thấy thiếu ngủ không chỉ ảnh hưởng đến tâm trạng và hiệu suất làm việc trong ngày, mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí JAMA Network Open, so với những người ngủ từ 7 đến 8 tiếng mỗi ngày, những người ngủ ít hơn 6 tiếng/ngày có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 cao hơn khi về già.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.