Hôm nay,  

Thương tiếc nhà báo Sơn Điền Nguyễn Viết Khánh (1921–2012)

16/08/201200:00:00(Xem: 16625)
Nhà báo kỳ cựu Sơn Điền Nguyễn Viết Khánh vừa mới ra đi từ giã cõi đời vào ngày Chủ nhật 12 tháng Tám năm 2012 tại thành phố San Jose California vào tuổi đại thọ 92.

Ông bắt đầu bước vào ngành truyền thông báo chí Việt nam từ năm 1948 và làm việc liên tục đến trên 40 năm – gồm hai giai đọan ở Việt nam và ở hải ngọai. Ông say sưa miệt mài làm việc cả cho đến những ngày sắp sửa trút hơi thở cuối cùng trên đất Mỹ.

Với những đóng góp lớn lao về chuyên môn qua hàng vạn những bài báo được phổ biến rộng rãi trên nhiều tờ báo ở trong nước cũng như ở hải ngọai - và qua việc giảng dậy về môn báo chí tại các đại học Vạn Hạnh và Đà lạt trước năm 1975, nhà báo Sơn Điền từ nhiều năm nay đã từng được công chúng quý trọng yêu mến và đánh giá rất cao - vừa về tài năng hiếm có vừa về nhân cách cao đẹp của ông.

Đã có và sẽ còn có nhiều thức giả, các bạn đồng nghiệp cũng như rất đông các môn sinh đã từng được ông dìu dắt hướng dẫn – tất cả đều sẽ trình bày đày đủ những kỷ niệm tốt đẹp, các chứng từ thật khả tín và quý báu về nhân vật kiệt xuất này. Theo dự tính của một vài thân hữu, thì các bài viết đó cùng những hình ảnh kỷ niệm sẽ được tập hợp trong một cuốn sách phổ biến vào năm tới, nhân dịp Giỗ Đầu Năm của Nhà báo Sơn Điền quý mến của hết thảy chúng ta.

Là một người có duyên được gần gũi quen biết và gặp gỡ trao đổi thân tình với ông liên tục từ trên 15 năm nay tại thành phố San Jose, trước hết tôi xin được bày tỏ niềm thương tiếc sâu xa và quý mến chân thành đối với một bậc huynh trưởng thật đáng quý đáng trọng mà vừa mới lìa xa chúng ta. Đồng thời tôi cũng xin được gửi lời chia sẻ với tòan thể gia đình trong nỗi chia lìa mất mát đau đớn này.

Ngành truyền thông báo chí bằng chữ quốc ngữ của chúng ta đã có lịch sử từ trên một thế kỷ nay với những nhà báo tiên phong lỗi lạc như Nguyễn Văn Vĩnh, Phạm Quỳnh hồi đầu thế kỷ XX, rồi tiếp đến là Nhất Linh, Khái Hưng, Hòang Đạo, Phan Khôi, Đào Trinh Nhất v.v... vào thập niên 1930 – 40.

Sau năm 1954, khi hòa bình được lập lại, thì ở miền Bắc lại có những nhà báo kiên cường khẳng khái như Nguyễn Hữu Đang, Phan Khôi, Trần Dần, Trương Tửu... trong Nhóm Nhân Văn Giai Phẩm, mà sau đó đã bị chính quyền cộng sản đàn áp nặng nề tàn bạo.


Còn ở miền Nam, thì nhờ có chế độ tự do dân chủ, nên mặc dù còn bị nhiều hạn chế về mặt an ninh trong thời chiến tranh sôi động – các nhà báo tương đối vẫn còn có thể sử dụng quyền tự do ngôn luận để thông tin trung thực và phát biểu quan điểm riêng của mình. Các nhà báo Nam Đình, Trần Tấn Quốc, Từ Chung, Trần Việt Sơn, Chu Tử, Sơn Điền … có thể được coi là những tiêu biểu sáng giá nhất trong các thập niên 1960 – 70 trước thời kỳ cộng sản cưỡng chiềm miền Nam vào năm 1975. Nhưng sau đó, thì dưới chế độ độc tài chuyên chế tòan trị, tất cả mọi báo chí tư nhân đều bị đóng cửa và rất đông các văn nghệ sĩ, các ký giả có tên tuổi đều bị bắt đi tù nhiều năm. Nhà báo Sơn Điền là một trong những người bị ở tù lâu năm nhất – mãi đến năm 1987 mới được trả tự do.

Qua định cư tại Mỹ vào năm 1992, ông đã bằt tay liền vào công việc viết lách vốn đã bị gián đọan từ năm 1975. Những bài bình luận về thời cuộc của ông được đăng tải trên nhiều tờ báo ở hải ngọai và được rất đông người đọc thường xuyên theo dõi. Và đặc biệt, ông còn viết cả những bài về lãnh vực khoa học, đáng chú ý nhất là mục giải thích rành rẽ về các chuyển biến trong không gian vũ trụ. Theo tiếng Mỹ, thì nhà báo Sơn Điền vừa là một “columnist” (ký mục gia) và cũng vừa là một “science writer” (nhà báo chuyên viết về khoa học).

Nhưng điều đáng ghi nhân hơn cả nơi bậc đàn anh này, thì đó chính là cái thái độ an nhiên tự tại, cái lối ứng xử rất mực hòa nhã đối với mọi người - và nhất là sự bao dung khích lệ của ông đối với lớp người trẻ tuổi đàn em của mình.

Tại vùng San Jose được mệnh danh là Thung lũng Hoa vàng, Nhà báo Sơn Điền Nguyễn Viết Khánh và Nhà thơ Hà Thượng Nhân là hai vị Trưởng thượng được sự quý trọng nhất trong giới văn nghệ sĩ ở địa phương miền Bắc California từ vài chục năm gần đây. Nay thì hai vị Đàn anh này đã gặp lại nhau, cùng xum họp quây quần bên nhau nơi chốn tiên cảnh chung với nhiều bậc tiền bối đã ra đi trước đây nữa vậy.

Xin vĩnh biệt Huynh trưởng Sơn Điền Nguyễn Viết Khánh!
Với tấm lòng cảm mến và ái mộ chân tình của một kẻ hậu sinh./

Westminster California, ngày 15 tháng Tám năm 2012
Đoàn Thanh Liêm

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ông X. Nguyễn bị trục xuất vào sáng sớm của một ngày trong tháng Tư. Cuối ngày hôm đó, vào lúc 5 giờ chiều, cô K. Nguyễn bay về Sài Gòn. Cô đến phi trường Tân Sơn Nhứt sau chuyến bay trục xuất anh cô khoảng một ngày.“Khi đến Tân Sơn Nhứt, họ đưa anh tôi và mấy người bị trục xuất một lối đi đặc biệt để vào nơi làm thủ tục hải quan. Họ phỏng vấn, lăn tay, làm giấy tờ. Rồi họ đọc tên từng người, nếu có thân nhân, họ sẽ dắt ra cổng, bàn giao lại cho người nhà. Với ai không có thân nhân, nhưng có tên trong danh sách của Ba Lô Project (BLP) thì tình nguyện viên của nhóm sẽ nhận. BLP cho mỗi người một ba lô, trong đó có những vật dụng cá nhân cần thiết, một điện thoại có sim sẵn và $50”, cô K. kể.
Tôi có một người bạn viết lách văn nghệ. Chị cho rằng mình có chút tài nghệ, đủ để khi cần móc túi lấy ra xài. Chị không viết đều. Chỉ viết khi thích – đôi khi chị viết gửi vài tạp chí mạng, có khi chỉ viết để đó, không gửi ai. Chị sống trên căn gác nhỏ, gọi đó là "giang sơn sáng tác" của riêng mình. Mỗi ngày chị dậy lúc gần trưa, pha ly cà phê nguội, rồi mở máy tính. Có bài chị viết ngay sau ngụm cà-phê đầu tiên – vài chục phút là xong – gửi đi ngay rồi gập máy, đi ngủ tiếp. Có bài để ba năm hôm, không sửa gì cả, gửi đi như vậy. Tôi hỏi: “Sao không đọc lại?” Chị nhún vai: Lúc viết là thật nhất. Sửa nhiều, mất hồn. Tôi hỏi tiếp: Không sợ thiếu sót? Chị cười, lấy ngón tay chỉ lên bức thư pháp trên tường:“Tri túc giả phú” (Biết đủ là đủ).
Kể từ khi Donald Trump tái đắc cử Tổng thống, giới sáng lập và đầu tư trong lĩnh vực công nghệ cao tại Thung lũng Silicon – gồm các tỷ phú như Elon Musk, Jeff Bezos và Mark Zuckerberg – đã được xem là những nhân vật có ảnh hưởng quan trọng đối với chính quyền mới. Họ xuất hiện trong lễ nhậm chức của Trump và nhanh chóng đóng vai trò chính trong việc định hình các chính sách "Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại". Với niềm tin mãnh liệt vào tiềm năng của công nghệ hiện đại, những nhà lãnh đạo này tin rằng họ có thể vận hành nó trong khuôn khổ một nền kinh tế thị trường tự do. Họ cổ súy cho sự phát triển không giới hạn của một hình thái tư bản tự do tuyệt đối và công nghệ có thể giải quyết hầu hết các vấn đề xã hội và quốc gia. Trong tầm nhìn của các cá nhân tiên phong công nghệ, họ muốn có vai trò lãnh đạo trong việc xóa bỏ các thủ tục hành chính phức tạp của nhà nước phúc lợi. Đó là hai điều kiện tiên quyết để tăng tốc cho các tiến bộ xã hội,
Ba giờ sáng của một ngày giữa Tháng Tư, cả hệ thống điện và điện thoại trong trại giam Adelanto Detention Center (California) đồng loạt bị ngắt. Bóng tối phủ trùm khắp các khu vực. Nhân viên trại giam đi từng khu vực, gõ cửa từng phòng, gọi tên “những người được chọn.” Mỗi phòng một, hoặc hai người bị gọi tên. “Thu xếp đồ đạc của các anh” – lệnh được truyền đi vắn tắt, không giải thích. Ông X. Nguyễn, cư dân của Santa Ana, đến Mỹ từ năm 1990, là một trong những người bị đánh thức được lệnh phải thu dọn đồ đạc.Cùng với những người khác - không ai biết ai vì tất cả đèn đã tắt, trong bóng tối họ bị áp tải ra khỏi trại giam trong tình trạng tay bị còng, chân bị xích. Chỉ đến khi bước vào chiếc xe bít bùng, họ mới nhận ra nhau qua cùng tiếng Mẹ đẻ, mới biết mình không đơn độc – mà cùng những người khác cùng ngôn ngữ, cùng cố hương, cùng một chuyến đi không có ngày trở lại. “Họ đưa anh tôi và những người trên xe đến tòa nhà INS (Immigration and Naturalization Service) ở Los Angeles.
Chuyện đời của Tổng thống Donald Trump như một cuốn sách, không phải tự truyện, không phải tiểu sử, là một trường thiên tiểu thuyết đang viết vào chương cuối cùng. Đã gọi là tiểu thuyết, nghĩa là không thật như đời thường, có nhiều diễn biến ly kỳ, bí mật và những âm thầm giấu giếm bên trong. Nhân vật chính là một người có đời sống phóng đảng từ trẻ đến già. Con nhà giàu, đẹp trai, học không giỏi. Bảy mươi mấy năm sống có thể gôm vào sáu chữ: Ham gái. Ham danh. Ham tiền. Ông không có khả năng gì đặc biệt, ngoài trừ khả năng bạo phổi, quen thói tỷ phú quyền lực, ít học, kém tư cách, ông muốn nói gì thì nói, muốn tuyên bố gì thì tuyên bố, bất kể đúng sai, bất kể hậu quả. Việc này khiến ông nổi bật giữa những kiểu mẫu đứng đắn, đạo hạnh, tử tế, trí thức của các nhà lãnh đạo Hoa Kỳ dọc theo lịch sử. Sự phá vỡ tư cách lãnh đạo theo truyền thống, lạ lùng, được một số đông cử tri ủng hộ.
Tôi có một đứa cháu gái. Mỗi sáng, cháu ngồi trên bậc thềm, chăm chỉ buộc dây giày. Mỗi bên phải đều nhau, mỗi nút thắt phải đúng thứ tự. Nếu lỡ tay thắt ngược, cháu sẽ gỡ ra và làm lại từ đầu – đôi khi ba, bốn lần. Cháu sẽ nhất định không chịu đi học cho đến khi nào giây thắt thật ngay ngắn. Cháu thuộc dạng trẻ em tự kỷ – một khác biệt mà người ngoài mới nhìn vào khó thấy. Và để được hỗ trợ trong lớp học, con bé phải làm điều mà cả hệ thống ép nó làm: thi IQ. Nếu điểm thấp quá, cháu bị đưa ra khỏi lớp chính. Nếu điểm “không thấp đủ,” cháu lại không được hỗ trợ vì không đạt tiêu chuẩn “khuyết tật.” Cùng một con số, khi là tấm thẻ vào cửa, khi là án lệnh đuổi ra khỏi cửa. Và chẳng ai thấy việc này có gì sai. Tất cả đều hợp lệ. Tất cả đều dựa vào một niềm tin: con người có thể đo được bằng ba con số.
Trong tháng 7 năm 2025, Thượng Viện Hoa Kỳ đã bỏ phiếu gần như hoàn toàn theo đường lối đảng phái để hủy bỏ khoản ngân sách trị giá 1.1 tỷ MK đã được chuẩn thuận cấp cho Tập Đoàn Phát Thanh Truyền Hình Công Cộng (Corporation for Public Broadcasting, CPB). Những người ủng hộ quyết định này cho rằng đây là hành động cần thiết để ngừng tài trợ cho “cánh truyền thông thiên tả.” “Phát thanh truyền hình công cộng đã rơi vào tay các nhà hoạt động đảng phái từ lâu rồi,” TNS Ted Cruz (Texas) tuyên bố, khẳng định chính phủ không cần thiết phải tài trợ cho các cơ quan báo chí “thiếu công tâm.” Ông châm biếm: “Muốn xem tuyên truyền của phe cấp tiến hả, cứ bật MSNBC đi.”
Tổng thống Donald Trump đã cố gắng áp đặt Hoa Kỳ lên thế giới và tách đất nước ra khỏi thế giới. Ông bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai bằng cách vung vũ lực cứng của Mỹ, đe dọa Đan Mạch về quyền kiểm soát Greenland, và đề nghị sẽ giành lại kênh đào Panama. Ông đã sử dụng thành công các mối đe dọa về thuế quan trừng phạt để ép buộc Canada, Colombia và Mexico về các vấn đề nhập cư. Ông đã rút khỏi các hiệp định khí hậu Paris và Tổ chức Y tế Thế giới. Vào tháng 4, ông đã khiến thị trường toàn cầu rơi vào hỗn loạn bằng cách công bố thuế quan sâu rộng đối với các quốc gia trên toàn thế giới. Không lâu sau đó, ông đã thay đổi chiến thuật bằng cách rút lại hầu hết các mức thuế bổ sung, mặc dù vẫn tiếp tục gây sức ép cho một cuộc thương chiến với Trung Quốc – mặt trận chủ yếu trong cuộc tấn công hiện nay để chống lại đối thủ chính của Washington...
Tài liệu ghi chép lịch sử Tòa Bạch Ốc cho biết, khi nhân viên dưới thời chính quyền của Woodrow Wilson chuẩn bị dời vị trí của Vườn Hồng, họ nhìn thấy hồn ma của cố Đệ Nhất Phu Nhân Dolley Madison, phu nhân của cố Tổng thống đời thứ tư của Mỹ James Madison. Thế là, để “xoa dịu” bà Madison, họ quyết định không di dời nữa và Vườn Hồng ở nơi đó cho đến tận bây giờ. Ông Jeremiah Jerry Smith làm việc trong Toà Bạch Ốc dưới thời của chính quyền Tổng Thống Ulysses S. Grant vào cuối những năm 1860. Trong suốt 35 năm, ông là một người hầu, quản gia, đầu bếp, gác cửa, dọn dẹp văn phòng. Smith là người được các ký giả, người viết sách tìm đến khi họ muốn biết về tin tức hoặc chuyện hậu cung. Theo tài liệu lịch sử của White House, ông Smith nói từng nhìn thấy hồn ma của Lincoln, Grant, McKinley và một số đệ nhất phu nhân từ năm 1901 đến 1904.
Trong nhóm bạn bè khá thân, chúng tôi có một cặp bạn - anh chồng là người tốt bụng, dễ mến; anh yêu vợ, nhưng lại có tình ý với một người khác. Khi bạn bè nhắc, anh luôn trả lời chắc nịch: “Vợ tôi đơn giản lắm, bả ấy chẳng để ý, cũng chẳng hay biết gì đâu.”Cô vợ cũng là bạn tôi, một người hiền lành, tử tế. Khi nghe tiếng gần tiếng xa, bạn chỉ cười nhẹ nhàng: “Mình chẳng muốn biết, biết chi cho mệt, cứ nhắm mắt, rồi mọi chuyện cũng qua thôi.”
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.