Hôm nay,  

Putin Sẽ Hết Thời

09/08/201400:00:00(Xem: 6871)
Chuyến bay MH17 bị bắn đã rơi trúng đầu Vladimir Putin

Chuyến bay MH17 của Hàng không Malaysia bị bắn hạ tại Ukraine chiều ngày 17 Tháng Bảy là một thảm kịch vì khiến 298 thường dân tử nạn. Nhưng biến cố này cũng đánh dấu ngày tàn của một nhân vật tới nay vẫn được coi là có bản lãnh và mưu lược, Tổng thống Vlaimir Putin của Liên bang Nga....

Chúng ta hãy đi từ tin tức thời sự vào tận cốt lõi của vấn đề. Vấn đề ấy là hồ sơ Ukraine.

* * *

Cuối Tháng Bảy vừa qua, khi lãnh tụ phe ly khai tại Donetsk của Ukraine là Alexander Borodai qua thăm viếng Moscow, tin tức thời sự cho biết người tạm thời xử lý công vụ của "Cộng hòa Nhân dân Donetsk" là Vladimir Antyufeyev.

Nếu đào sâu hơn thời sự, chúng ta biết cái nước Cộng hoà giả hiệu này có một Phó Chủ tịch là Andrei Purgin, người Ukraine sống tại tỉnh Donetsk ở miền Đông. Còn Vladimir Antyufedev lại là người Siberia của Nga, từng là Bộ trưởng An ninh của khu vực ly khai Transdniestra của Cộng hoà Moldovia.

Vladimir Putin khuynh đảo các nước Đông Âu và Trung Âu qua việc hỗ trợ các nhóm ly khai rồi chỉ định tay chân gốc Nga vào vị trí trọng yếu tại các nước "Cộng hoà Ly khai". Antyufedev thuộc diện đó. Mà đây không là một trường hợp cá biệt.

Trong vụ khủng hoảng Ukraine do Putin tiến hành một cách lạnh lùng và khốc liệt, người ta cần phân biệt hai thành phần nhân sự.

Trước hết là những nhóm được gọi là dân quân Ukraine, gồm đám thanh niên trai tráng, có khi là du đãng, người Ukraine thân Nga và muốn xứ này trở thành một chư hầu của Nga. Ngoài các thủ lãnh ở trên, đa số trong nhóm dân quân này là người trẻ, ít kinh nghiệm về tổ chức hay tác chiến nhưng tương đối am hiểu tình hình địa phương vì sinh sống tại chỗ.

Thành phần kia là cán bộ an ninh, quân báo hay sĩ quan Nga, tương đối lớn tuổi hơn, có trình độ nghiệp vụ cao và ý thức được vai trò chính trị của mình. Nhưng vì đến từ nước Nga hay các vùng ly khai do Liên bang Nga chỉ đạo, họ thiếu tin tức về tình báo và phải dựa vào hậu cần của đám dân quân Ukraine vừa thiếu tay nghề vừa ít kỷ luật.

Sau khi chuyến bay dân sự của Malaysia bị bắn hạ, Putin lặng lẽ tăng cường vai trò lãnh đạo của Nga trong lực lượng ly khai tại Ukraine. Có thể là để tránh một tai nạn bất ngờ như vụ MH 17.

Chúng ta có thể mường tượng ra chuyện ấy khi nhớ tới việc Liên Xô đảo chánh lãnh tụ thân Nga tại Afghanistan, hoặc việc Hà Nội gia tăng kiểm soát hoạt động du kích của Mặt trận Giải phóng Miền Nam qua Trung ương cục "R". Nhưng thực chất là Putin lún sâu hơn vào hồ sơ Ukraine và gặp kết quả Xô viết tại Afghanistan năm 1989 hơn là thành quả của Hà Nội vào năm 1975.

Vì vậy, ta cần tìm hiểu hồ sơ Ukraine của Putin.

* * *

Với Liên Xô hay Liên bang Nga, Ukraine là chuyện sinh tử ở hai mặt âm dương, quân sự và kinh tế.

Ukraine phải là vùng trái độn quân sự để bảo vệ nước Nga từ hướng Tây vì các nước Âu Châu mà muốn vào tới Moscow thì phải vượt qua lãnh thổ Ukraine. Trong thế thủ với tinh thần bi quan và đa nghi, việc kiểm soát Ukraine bằng quân sự là chiến lược phòng thủ tích cực.

Song song, Ukraine cũng là vựa lúa và trạm trung chuyển năng lượng của Nga bán cho Âu Châu. Khi Putin muốn dùng võ khí năng lượng với Âu Châu sau vụ tấn công Georgia vào Tháng Tám năm 2008, thì đầu năm 2009, Ukraine bị Putin khống chế về khí đốt để qua đó gây sức ép kinh tế với các nước Âu Châu.

Đấy là các yếu tố thuộc địa dư chiến lược. Thuộc lãnh vực chính trị thì có lẽ ta phải đào sâu hơn vào quá khứ.

Sau khi Liên Xô tan rã năm 1989 và cáo chung vào năm 1991, thì Liên bang Nga đã kế thừa di sản Nga-Xô viết. Di sản Xô viết là khủng hoảng kinh tế do sự phi lý của hệ thống kinh té cộng sản. Di sản Nga là niềm mơ ước canh tân khi học theo Âu Châu (và Tây phương nói chung) xen lẫn nỗi lo là sẽ lại bị Âu Châu tấn công như đã từng bị trong quá khứ, vì Napoléon của Pháp hay Hitler của Đức.

Người nhận lãnh di sản này là Tổng thống Boris Yeltsin đã gặp cả hai vấn đề.

Năm 1998, Liên bang Nga bị khủng hoảng tài chánh và vỡ nợ, do cái nhân là hệ thống kinh tế Nga trong buổi giao thời và cái duyên là vụ khủng hoảng Đông Á năm 1997-1998. Năm 1999 thì Nga thấy quân lực NATO vào tới Cộng hoà Serbia thân tín của Nga, không tập lực lượng Serbia tại Kosovo, rồi các nước Âu Châu tách riêng khu vực Kosovo của Serbia thành một quốc gia độc lập. Biến cố ấy góp phần cho việc Vladimir Putin được Boris Yeltsin đưa lên cầm quyền rồi lãnh đạo nước Nga kể từ năm 2000.

Là người gian hùng có bản lãnh, Putin tập trung quyền lực bên trong và chấn chỉnh nội tình nước Nga để sẽ mở cuộc phản công khi có thực lực.

Đấy là lúc ông ta lo ngại sự bành trướng của Tây phương qua hai mặt hỗ tương và song hành. Về quân sự là tấm khiên của Minh ước NATO tiếp tục lăn về hướng Đông rồi kết nạp các quốc gia xưa kia nằm trong quỹ đạo Xô viết hoặc thuộc về Liên bang Xô viết khiến lãnh thổ Nga nằm dưới tấm đạn của Tây phương. Về chính trị là cuộc cách mạng muôn màu dân chủ lan rộng từ Đông Âu tới Trung Á khiến nổi khát khao dân chủ có thể khiến dân Nga cũng muốn thay đổi và đòi hỏi một chế độ cởi mở hơn.


Nỗi lo của Putin kết tinh vào Ukraine.

* * *

Trong cuộc bầu cử năm 2004, nhân vật thân Nga là Viktor Yanukovych ra tranh cử Tổng thống và đắc cử nhờ gian lận. Phản ứng chống đối của dân chúng Ukraine dẫn tới cuộc Cách mạng màu da cam và sự thắng thế của các lãnh tụ thân Tây phương, như Tổng thống Viktor Yuschenko hay Thủ tướng Yulia Tymoshenco. Chính biến cố ấy khiến Putin phản công tại Georgia vào năm 2008 khi đã có thực lực, rồi dùng võ khí năng lượng để khống chế Ukraine và để hóa giải sức ép của Âu Châu.

Nhưng sự phân hóa của hai lãnh tụ dân chủ thân Tây phương của Ukraine – bài học cho Việt Nam sau này – đã tạo cơ hội cho Yanukovych trở về thi hành một chánh sách tương đối trung lập, kéo Ukraine về hướng Đông cho gần Liên bang Nga hơn, mà vẫn không gián đoạn luồng trao đổi với hướng Tây là các nước Âu Châu. Việc bất ngờ là Yanukovych thất bại từ Tháng 11 năm ngoái khi hủy bỏ hiệp ước kinh tế với Âu Châu trong Thượng đỉnh tại Vilnius của Lituania. Rồi Yanukovych bị dân chúng lật đổ sau ba tháng biểu tình.

Dưới con mắt của một trùm mật vụ như Putin, thì đấy là do CIA: mọi cuộc vận động dân chủ đều chỉ là nghiệp vụ tình báo Tây phương dưới bình phong là các tổ chức phi chính phủ NGO!

Chúng ta có một vấn đề về ấn tượng perception, qua cách tường thuật narrative và sự lượng định lạnh lùng của thực tế, dưới cái nhìn của những người chuyên nghiệp về chánh sách.

Với dư luận Tây phương thì vụ Ukraine là kết quả của một phong trào dân chủ và tự quyết của dân Ukraine, Với Putin thì 10 năm sau khi can dự vào vùng cấm địa Ukraine của Nga qua cuộc cách mạng màu da cam năm 2004, CIA và các thế lực thù nghịch Tây phương lại can thiệp để đánh đuổi Yanukovych về Nga vào đầu năm 2014!

Với dư luận Tây phương thì việc Putin phản công tại đất Crimea rồi xúi giục phong trào ly khai ở miền Đông để khuynh đảo chính quyền Kyiv (Kiev, theo cách viết và gọi của Nga) là một biểu hiện của chủ nghĩa bành trướng truyền thống của Nga - và đi ngược trào lưu dân chủ của nhân loại. Với Putin, đây là một phản ứng tự vệ chính đáng sau khi hàng loạt quốc gia Đông Âu đã theo Tây Âu gia nhập Liên hiệp Âu châu rồi còn cầm súng cho Minh ước NATO. Nếu Ukraine cũng lại tiến về Tây Âu và đẩy tấm khiên NATO tới sát biên giới Nga thì tổ quốc lâm nguy!

Trong năm (5) tháng liền kể từ Tháng Hai, Vladirmir Putin coi như thắng lớn nhờ nhiều lợi thế:

Chính quyền mới của Ukraine tại thủ đô Kyiv bị khủng hoảng kinh tế và chẳng giữ được bán đảo Crimea mà còn mất nhiều địa phương tại miền Đông. Các nước Tây phương bị phân hóa vì mâu thuẫn giữa đạo lý chính trị và quyền lợi kinh tế nên chỉ phản ứng cầm chừng và khá rời rạc, với tinh thần thụ động leo thang biện pháp trừng phạt để trả đòn theo đà lấn lướt của Putin.

Và trong khi quần chúng Nga ủng hộ Putin với tỷ lệ áp đảo là hơn 80% thì hậu thuẫn của Tổng thống Barack Obama lại tuột dốc hàng tuần và nay chỉ bằng phân nửa của Putin. Là siêu cường lãnh đạo toàn khối Tây phương, Hoa Kỳ bị tê liệt vì những vấn đề nội bộ và khủng hoảng ở nhiều nơi khác nên chỉ có thể chống đỡ từng bước tiến công của Putin mà thôi.

Nhưng hình như ông trời có mắt!

* * *

Chuyến bay MH17 bị hỏa tiễn bắn hạ khiến cả thế giới rà soát lại cách giải trình hay tường thuật.

Đám dân quân ô hợp tại Donetsk không thể có loại hỏa tiễn đã bắn hạ một phi cơ dân sự trên cao độ 10 cây số. Họ có thể được Nga cung cấp, và huấn luyện về kỹ thuật sử dụng, mà vụng về bắn lầm vào máy bay dân sự. Giả thuyềt kia là chính binh lính Nga đã thi hành việc giết người hàng loạt như vậy bằng hỏa tiễn của Nga. Trong cả hai trường hợp, Liên bang Nga đều chịu trách nhiệm và Putin phạm tội ác với nhân loại. Chủ nghĩa ái quốc của Nga ngụy trang cho tội ác và Putin mất chính nghĩa.

Chẳng những vậy, con người gian hùng đó còn cho thấy sự luộm thuộm khi mở ra một cuộc xâm lược và nay không thể giấu được bàn tay ném đá nên đang tìm cách kiểm soát hồ sơ Ukraina cho chặt chẽ hơn. Và lún sâu hơn vào một vũng lầy chính trị.

Không có chính nghĩa, bị quốc tế trừng phạt, nước Nga của Putin đang bị suy trầm sẽ bị khủng hoảng kinh tế và Putin bị dân Nga oán trách. Các nhân vật trong Bộ Chính trị và hệ thống kinh tài của Putin cũng thấy ra nhược điểm của lãnh tụ và mối nguy cho bản thân, họ sẽ tìm giải pháp khác để cứu lấy nước Nga và quyền lợi riêng. Ngày xưa, trong đám tay chân của Nikita Krushchev, có Leonid Brezhnev đã lên thay sau một cuộc đảo chánh vào năm 1964. Chúng ta sẽ có dịp điểm danh các nhân vật này chung quanh Vladimir Putin.

Kết cuộc thì Putin đã lãnh đạo được 14 năm, với hy vọng có thêm chục năm nữa. Nhưg việc chuyến bay MH17 bị bắn hạ đang cắt ngắn hy vọng này. Kỷ nguyên "Hậu Putin" đã bắt đầu, ta có thể thấy ra điều ấy từ năm 2017 trở đi....

Ý kiến bạn đọc
09/08/201411:11:37
Khách
Lún chính trị
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ông X. Nguyễn bị trục xuất vào sáng sớm của một ngày trong tháng Tư. Cuối ngày hôm đó, vào lúc 5 giờ chiều, cô K. Nguyễn bay về Sài Gòn. Cô đến phi trường Tân Sơn Nhứt sau chuyến bay trục xuất anh cô khoảng một ngày.“Khi đến Tân Sơn Nhứt, họ đưa anh tôi và mấy người bị trục xuất một lối đi đặc biệt để vào nơi làm thủ tục hải quan. Họ phỏng vấn, lăn tay, làm giấy tờ. Rồi họ đọc tên từng người, nếu có thân nhân, họ sẽ dắt ra cổng, bàn giao lại cho người nhà. Với ai không có thân nhân, nhưng có tên trong danh sách của Ba Lô Project (BLP) thì tình nguyện viên của nhóm sẽ nhận. BLP cho mỗi người một ba lô, trong đó có những vật dụng cá nhân cần thiết, một điện thoại có sim sẵn và $50”, cô K. kể.
Tôi có một người bạn viết lách văn nghệ. Chị cho rằng mình có chút tài nghệ, đủ để khi cần móc túi lấy ra xài. Chị không viết đều. Chỉ viết khi thích – đôi khi chị viết gửi vài tạp chí mạng, có khi chỉ viết để đó, không gửi ai. Chị sống trên căn gác nhỏ, gọi đó là "giang sơn sáng tác" của riêng mình. Mỗi ngày chị dậy lúc gần trưa, pha ly cà phê nguội, rồi mở máy tính. Có bài chị viết ngay sau ngụm cà-phê đầu tiên – vài chục phút là xong – gửi đi ngay rồi gập máy, đi ngủ tiếp. Có bài để ba năm hôm, không sửa gì cả, gửi đi như vậy. Tôi hỏi: “Sao không đọc lại?” Chị nhún vai: Lúc viết là thật nhất. Sửa nhiều, mất hồn. Tôi hỏi tiếp: Không sợ thiếu sót? Chị cười, lấy ngón tay chỉ lên bức thư pháp trên tường:“Tri túc giả phú” (Biết đủ là đủ).
Kể từ khi Donald Trump tái đắc cử Tổng thống, giới sáng lập và đầu tư trong lĩnh vực công nghệ cao tại Thung lũng Silicon – gồm các tỷ phú như Elon Musk, Jeff Bezos và Mark Zuckerberg – đã được xem là những nhân vật có ảnh hưởng quan trọng đối với chính quyền mới. Họ xuất hiện trong lễ nhậm chức của Trump và nhanh chóng đóng vai trò chính trong việc định hình các chính sách "Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại". Với niềm tin mãnh liệt vào tiềm năng của công nghệ hiện đại, những nhà lãnh đạo này tin rằng họ có thể vận hành nó trong khuôn khổ một nền kinh tế thị trường tự do. Họ cổ súy cho sự phát triển không giới hạn của một hình thái tư bản tự do tuyệt đối và công nghệ có thể giải quyết hầu hết các vấn đề xã hội và quốc gia. Trong tầm nhìn của các cá nhân tiên phong công nghệ, họ muốn có vai trò lãnh đạo trong việc xóa bỏ các thủ tục hành chính phức tạp của nhà nước phúc lợi. Đó là hai điều kiện tiên quyết để tăng tốc cho các tiến bộ xã hội,
Ba giờ sáng của một ngày giữa Tháng Tư, cả hệ thống điện và điện thoại trong trại giam Adelanto Detention Center (California) đồng loạt bị ngắt. Bóng tối phủ trùm khắp các khu vực. Nhân viên trại giam đi từng khu vực, gõ cửa từng phòng, gọi tên “những người được chọn.” Mỗi phòng một, hoặc hai người bị gọi tên. “Thu xếp đồ đạc của các anh” – lệnh được truyền đi vắn tắt, không giải thích. Ông X. Nguyễn, cư dân của Santa Ana, đến Mỹ từ năm 1990, là một trong những người bị đánh thức được lệnh phải thu dọn đồ đạc.Cùng với những người khác - không ai biết ai vì tất cả đèn đã tắt, trong bóng tối họ bị áp tải ra khỏi trại giam trong tình trạng tay bị còng, chân bị xích. Chỉ đến khi bước vào chiếc xe bít bùng, họ mới nhận ra nhau qua cùng tiếng Mẹ đẻ, mới biết mình không đơn độc – mà cùng những người khác cùng ngôn ngữ, cùng cố hương, cùng một chuyến đi không có ngày trở lại. “Họ đưa anh tôi và những người trên xe đến tòa nhà INS (Immigration and Naturalization Service) ở Los Angeles.
Chuyện đời của Tổng thống Donald Trump như một cuốn sách, không phải tự truyện, không phải tiểu sử, là một trường thiên tiểu thuyết đang viết vào chương cuối cùng. Đã gọi là tiểu thuyết, nghĩa là không thật như đời thường, có nhiều diễn biến ly kỳ, bí mật và những âm thầm giấu giếm bên trong. Nhân vật chính là một người có đời sống phóng đảng từ trẻ đến già. Con nhà giàu, đẹp trai, học không giỏi. Bảy mươi mấy năm sống có thể gôm vào sáu chữ: Ham gái. Ham danh. Ham tiền. Ông không có khả năng gì đặc biệt, ngoài trừ khả năng bạo phổi, quen thói tỷ phú quyền lực, ít học, kém tư cách, ông muốn nói gì thì nói, muốn tuyên bố gì thì tuyên bố, bất kể đúng sai, bất kể hậu quả. Việc này khiến ông nổi bật giữa những kiểu mẫu đứng đắn, đạo hạnh, tử tế, trí thức của các nhà lãnh đạo Hoa Kỳ dọc theo lịch sử. Sự phá vỡ tư cách lãnh đạo theo truyền thống, lạ lùng, được một số đông cử tri ủng hộ.
Tôi có một đứa cháu gái. Mỗi sáng, cháu ngồi trên bậc thềm, chăm chỉ buộc dây giày. Mỗi bên phải đều nhau, mỗi nút thắt phải đúng thứ tự. Nếu lỡ tay thắt ngược, cháu sẽ gỡ ra và làm lại từ đầu – đôi khi ba, bốn lần. Cháu sẽ nhất định không chịu đi học cho đến khi nào giây thắt thật ngay ngắn. Cháu thuộc dạng trẻ em tự kỷ – một khác biệt mà người ngoài mới nhìn vào khó thấy. Và để được hỗ trợ trong lớp học, con bé phải làm điều mà cả hệ thống ép nó làm: thi IQ. Nếu điểm thấp quá, cháu bị đưa ra khỏi lớp chính. Nếu điểm “không thấp đủ,” cháu lại không được hỗ trợ vì không đạt tiêu chuẩn “khuyết tật.” Cùng một con số, khi là tấm thẻ vào cửa, khi là án lệnh đuổi ra khỏi cửa. Và chẳng ai thấy việc này có gì sai. Tất cả đều hợp lệ. Tất cả đều dựa vào một niềm tin: con người có thể đo được bằng ba con số.
Trong tháng 7 năm 2025, Thượng Viện Hoa Kỳ đã bỏ phiếu gần như hoàn toàn theo đường lối đảng phái để hủy bỏ khoản ngân sách trị giá 1.1 tỷ MK đã được chuẩn thuận cấp cho Tập Đoàn Phát Thanh Truyền Hình Công Cộng (Corporation for Public Broadcasting, CPB). Những người ủng hộ quyết định này cho rằng đây là hành động cần thiết để ngừng tài trợ cho “cánh truyền thông thiên tả.” “Phát thanh truyền hình công cộng đã rơi vào tay các nhà hoạt động đảng phái từ lâu rồi,” TNS Ted Cruz (Texas) tuyên bố, khẳng định chính phủ không cần thiết phải tài trợ cho các cơ quan báo chí “thiếu công tâm.” Ông châm biếm: “Muốn xem tuyên truyền của phe cấp tiến hả, cứ bật MSNBC đi.”
Tổng thống Donald Trump đã cố gắng áp đặt Hoa Kỳ lên thế giới và tách đất nước ra khỏi thế giới. Ông bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai bằng cách vung vũ lực cứng của Mỹ, đe dọa Đan Mạch về quyền kiểm soát Greenland, và đề nghị sẽ giành lại kênh đào Panama. Ông đã sử dụng thành công các mối đe dọa về thuế quan trừng phạt để ép buộc Canada, Colombia và Mexico về các vấn đề nhập cư. Ông đã rút khỏi các hiệp định khí hậu Paris và Tổ chức Y tế Thế giới. Vào tháng 4, ông đã khiến thị trường toàn cầu rơi vào hỗn loạn bằng cách công bố thuế quan sâu rộng đối với các quốc gia trên toàn thế giới. Không lâu sau đó, ông đã thay đổi chiến thuật bằng cách rút lại hầu hết các mức thuế bổ sung, mặc dù vẫn tiếp tục gây sức ép cho một cuộc thương chiến với Trung Quốc – mặt trận chủ yếu trong cuộc tấn công hiện nay để chống lại đối thủ chính của Washington...
Tài liệu ghi chép lịch sử Tòa Bạch Ốc cho biết, khi nhân viên dưới thời chính quyền của Woodrow Wilson chuẩn bị dời vị trí của Vườn Hồng, họ nhìn thấy hồn ma của cố Đệ Nhất Phu Nhân Dolley Madison, phu nhân của cố Tổng thống đời thứ tư của Mỹ James Madison. Thế là, để “xoa dịu” bà Madison, họ quyết định không di dời nữa và Vườn Hồng ở nơi đó cho đến tận bây giờ. Ông Jeremiah Jerry Smith làm việc trong Toà Bạch Ốc dưới thời của chính quyền Tổng Thống Ulysses S. Grant vào cuối những năm 1860. Trong suốt 35 năm, ông là một người hầu, quản gia, đầu bếp, gác cửa, dọn dẹp văn phòng. Smith là người được các ký giả, người viết sách tìm đến khi họ muốn biết về tin tức hoặc chuyện hậu cung. Theo tài liệu lịch sử của White House, ông Smith nói từng nhìn thấy hồn ma của Lincoln, Grant, McKinley và một số đệ nhất phu nhân từ năm 1901 đến 1904.
Trong nhóm bạn bè khá thân, chúng tôi có một cặp bạn - anh chồng là người tốt bụng, dễ mến; anh yêu vợ, nhưng lại có tình ý với một người khác. Khi bạn bè nhắc, anh luôn trả lời chắc nịch: “Vợ tôi đơn giản lắm, bả ấy chẳng để ý, cũng chẳng hay biết gì đâu.”Cô vợ cũng là bạn tôi, một người hiền lành, tử tế. Khi nghe tiếng gần tiếng xa, bạn chỉ cười nhẹ nhàng: “Mình chẳng muốn biết, biết chi cho mệt, cứ nhắm mắt, rồi mọi chuyện cũng qua thôi.”
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.