Hôm nay,  

Trang Sử Việt: Vua Minh Mạng: Nguyễn Phúc Đảm

2/2/201600:01:00(View: 9845)
VUA MINH MẠNG: NGUYỄN PHÚC ĐẢM
 (1791-1841)
.
Năm 1815, Nguyễn Phúc Đảm (Đởm) được phong Thái tử. Năm 1820, lên ngôi, niên hiệu Minh Mạng (Mệnh). Vua là người năng động và quyết đoán, thường thức khuya dậy sớm và bảo: “... lúc trẻ tuổi còn khoẻ mạnh mà không biết sửa sang mọi việc, đến lúc già yếu thì còn mong làm gì được nữa. Bởi thế trẫm không dám lười biếng bất kỳ lúc nào”.
 .
Thời Minh Mạng có nhiều cuộc nổi dậy chống triều đình: 
 - Bắc Kỳ: Lê Duy Lương, Nông Văn Vân, Phan Bá Vành...
 - Nam Kỳ: Năm 1833, Lê Văn Khôi chiếm Gia Định, cầu cứu quân Xiêm chống lại triều đình. Vua cử Trương Minh Giảng và Nguyễn Xuân đánh tan quân Xiêm, tiến qua Chân Lạp. Năm 1835, đổi Chân Lạp là Trấn Tây Thành để bảo hộ.
 .
Vua Minh Mạng đã cho cải cách đất nước hàng loạt: 
 - Quốc hiệu: Năm 1833, vua Minh Mạng cử sứ thần sang nhà Thanh, xin ý kiến đổi quốc hiệu Việt Nam thành Đại Nam, ngụ ý một nước Nam rộng lớn. Nhưng nhà Thanh không thuận. Ngày 15-2-1839, nhận thấy nhà Thanh suy yếu, vua Minh Mạng đã chính thức công bố quốc hiệu là Đại Nam.
.
 - Hành Chánh: Vua cho bỏ các dinh, trấn; thành lập các tỉnh. Đất nước chia làm 31 tỉnh, đặt các quan Tổng đốc, Tuần phủ, Bố Chính sứ, Án sát và Lãnh binh để trông coi; bãi bỏ tổng trấn Bắc thành và Gia Định thành, đổi trấn thành tỉnh.
.
 - Quân sự: Vua Minh Mạng cho chia quân đội thành Bộ binh, thuỷ binh, kỵ binh, pháo thủ binh và tượng binh. Bộ binh có kinh binh và cơ binh. Kinh binh chia làm doanh, vệ đội, đóng ở kinh thành hay ở tỉnh. Lập đồn ải ở những nơi hiểm yếu trong nước. Ngoài biển thì lập pháo đài, vua rất chú trọng thuỷ quân. Ngày nay, các vùng hải đảo, còn “Châu bản” như: chiếu chỉ, sớ... của triều Minh Mạng ghi việc triều đình nhiều lần cử quân đội ra Hoàng Sa đo đạc và vẽ bản đồ.
.
 - Văn hóa, Giáo dục: Năm 1821, vua Minh Mạng cho thành lập Quốc tử giám ở kinh thành Huế. Vua nói: “Đạo trị nước phải gây dựng nhân tài”. Vua là người tinh thông Nho học, sùng đạo Khổng Mạnh, rất quan tâm đến nền khoa cử, học vấn. Vua đã từng làm thơ, soạn sách văn học; đã chỉ thị biên soạn các sách sử, địa. 
Ai soạn sách mới, dâng sách cũ đều được vua ban thưởng và khuyến khích. Các bộ sách: Gia Định thành thông chí, Lịch Triều Hiến Chương loại chí,… đều ra đời dưới thời Minh Mạng. Con của vua: Tùng thiện vương Miên Thẩm, Tuy lý vương Miên Trinh, Tương an Quận vương Miên Bửu... đều là những nhà văn, nhà thơ xuất sắc, rất nổi tiếng dưới các triều vua Thiệu Trị và Tự Đức.
 .
 - Xã hội: Vua cho thống nhất việc đo lường và y phục. Năm 1836, các phủ huyện được cấp các cân mẫu, đến năm 1839, được cấp các loại thước mộc, thước may, thước đo ruộng. Về y phục, vua nói: “Ngày nay nước nhà cương thổ đã hiệp nhất thì chính trị, phong tục lẽ nào khác biệt”. Từ đấy, nhiều đạo dụ được ban bố để y phục miền Bắc và miền Nam giống nhau. Vua còn ban dụ lập nhà dưỡng tế ở các tỉnh để giúp đỡ những người nghèo, tàn tật, già cả và người neo đơn.
.
 - Nông nghiệp: Vua khuyến khích việc khẩn hoang, cho quan lại mộ dân lập ấp mới từ Bắc chí Nam. Tại Bắc Bộ, vua cử quan khuyến nông, lo hệ thống đê điều, khai hoang ven biển. Tại Nam Bộ cho khai hoang và thuỷ lợi cũng được tiến hành. Năm 1832, vua Minh Mạng cho mở ngành tơ tằm Đại Nam. Triều đình còn bắt quan lại ở các tỉnh phải xuất lúa giống ở kho cho dân nghèo vay để làm mùa sau, như vậy nông dân không bị khó khăn, nông vụ không bị trở ngại.
.
 - Đinh điền và thuế khóa: Thuế đinh, thuế điền, các thuế mỏ, thuế sản vật… thì căn bản hầu hết theo luật Gia Long đã định. Đến thời vua Minh Mạng đặt lệ đánh thuế muối. Còn  đối với những người Hoa (gọi là Minh Hương) sang sinh sống ở Đại Nam, triều đình có văn thư mỗi người một năm phải nộp 2 lạng bạc. Những người già yếu và khuyết tật phải chịu 1 nửa. Đối với những người nhà Thanh sang Đại Nam buôn bán, người nào có vật lực thì một năm phải đóng 6 quan tiền; ai không có vật lực thì phải nộp một nửa.
.
 - Quan chế: Vua Minh Mạng, khi dùng người chú trọng cả tài lẫn đức, nhất là học vấn. Vì người thiếu học thì không rõ pháp luật, lỡ khi xử đoán sai thì sẽ làm khổ dân. Nên quan phủ, quan huyện không được tham nhũng hay phiền nhiễu dân. Vua Minh Mạng còn cho định mức lương bổng cho quan lại, định tiền gạo cho mỗi cấp cùng thời hạn lãnh lương. Vua còn cho cấp tiền dưỡng liêm để tránh sự tham nhũng của quan lại. Vua đặt ra lệ, người nào được thăng quan, được bổ nhiệm đều phải về kinh gặp vua trước khi nhậm chức, để nhà vua kiểm tra đức độ, tài năng và khuyên bảo làm quan phải công, minh, liêm, chính, để đời sống dân được yên ổn.
.
 - Ngoại giao: Đối với Tàu, Minh Mạng chủ trương tiếp tục triều cống và giữ quan hệ ngoại giao hữu hảo với nhà Thanh. Với những người Pháp đã từng giúp vua Gia Long trước kia, vua Minh Mạng lại tỏ thái độ lạnh nhạt, ông chỉ thoả thuận mua bán với người Pháp nhưng không chấp nhận thành lập quan hệ ngoại giao chính thức với nước Pháp, quốc thư của Pháp xin cho Chaigneau làm Lãnh sự Pháp ở nước ta không được vua Minh Mạng đồng ý. Với Ai Lao, nhiều vùng đất Ai Lao đã xin Đại Nam bảo hộ, như: Sầm Nứa, Trấn Ninh, Cam Môn và Savannakhet giáp với các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Trị, đã sáp nhập và trở thành các châu, phủ của Đại Nam. Với Chân Lạp, sau khi phá được quân Xiêm, Trương Minh Giảng và Lê Đại Cương lập đồn Đại Nam gần Nam Vang (Phnôm Pênh) để bảo hộ Chân Lạp, đổi Chân Lạp thành Trấn Tây Thành, rồi chia làm 32 phủ và 2 huyện, và đặt các chức quan cai quản mọi việc quân sự và dân sự. Nên lãnh thổ Đại Nam vào thời Minh Mạng rất rộng lớn. Nhưng đến đời vua Thiệu Trị, thì triều đình Huế cho rút quân về. 
.
 - Kỹ thuật công nghệ: Thời Minh Mạng, đã chế tạo được máy cưa xẻ gỗ bằng sức nước, máy hút nước tưới ruộng. Năm 1839, Hoàng Văn Lịch và Vũ Huy Trịnh cùng thợ thuyền đã đóng thành công chiếc tàu máy hơi nước đầu tiên.
.
     Triều đình Huế thủ cựu, việc chính sự thường đem vua Nghiêu, Thuấn xưa cổ đã lỗi thời ra bàn bạc, thần phục nhà Thanh, cấm đạo Thiên Chúa, thiếu thân thiện với các nước  tân tiến Tây phương, nên nước nhà khó khăn canh tân. 
.
Vua Minh Mệnh có nhiều vợ, tới 142 người con (78 nam, 64 nữ). Tương truyền vua Minh Mệnh nói: “Nhất dạ ngũ giao, tam hữu dâng” (một đêm ngủ với 5 Bà, 3 Bà có thai). Vua đặt ra “Đế hệ thi” để sau này con trai và cháu chắt của vua có tên lót trong “Đế hệ thi” do vua đã đặt sẵn mới được nối ngôi:                  .
       “Miên, Hồng, Ưng, Bửu, Vĩnh
Bảo, Quý, Định, Long, Tường
Hiền, Năng, Kham, Kế, Thuật
Thế, Thoại, Quốc, Gia, Xương”
.
Do vậy, các vua: Thiệu Trị là Miên Tông, vua Tự Đức là Hồng Nhậm, vua Hàm Nghi là Nguyễn Phúc Ưng Lịch...vua  Bảo Đại là Vĩnh Thụy. Vua Minh Mạng mất ngày 28 tháng 12 Canh Tý (20-1-1841 DL), thọ 50 tuổi, ở ngôi 21 năm.
.
 *- Thiết nghĩ: Vua Minh Mạng năng động, cần mẫn, đã chấn chỉnh nước nhà có kỷ cương, nhưng lại cai trị theo nước Tàu lỗi thời. Vua không có lòng khoan dung về tín ngưỡng, giết hại những người theo đạo Công giáo, thiếu hài hòa với các nước tân tiến Tây phương nên nước ta bị chậm tiến. 
     Vua cho san bằng mộ Lê Văn Duyệt là đáng trách?! 
Có lẽ, vua Minh Mạng muốn trở thành vị minh quân như vua Lê Thánh Tông, nhưng thế thời đã khác. Thời của Lê Thánh Tông chế độ phong kiến Nho giáo tại Á Đông còn vững vàng, dân dã và quần thần của nhà Lê cũng như các nước Á Đông còn quan niệm: “Trung quân, ái quốc”. Nhưng đến thời vua Minh Mạng trị vì (1820-1841), là sau cách mạng Pháp (1789) đã nửa thế kỷ, đã ảnh hưởng từ Âu sang Á, thâm nhập vào chế độ phong kiến Nho giáo đã đến tận gốc rễ; đã xác định người “ái quốc” thì không hẳn phải trung quân?! Nên vua Minh Mạng không thể sánh kịp với Lê Thánh Tông. Và không thể gọi vua Minh Mạng là vị minh quân, nhưng phải khẳng định rằng Minh Mạng là vua thông minh, quyết đoán, tận tuỵ lo nước thương dân, có lẽ từ cổ chí kim ít ai như ngài.
 .
    Cảm phục: Vua Minh Mạng
 .
Vua Minh Mệnh, củng cố xa gần
Tàn tật, nghèo nàn được đặc ân
Lo lắng triều đình, trông chính sự
Dặn dò quan lại, giúp muôn dân
Quân thuyền sắm sửa, dùng gìn giữ
Cương thổ săm soi, được định phân
Thần phục nước Tàu, oan uổng quá!
Bế quan tỏa cảng, khó canh tân?!
.
Nguyễn Lộc Yên 

.
.

Print
Reader's Comment
2/2/201618:24:06
Guest
Vua Gia Long = 1 bạo chúa tiểu nhân.
Vua Minh Mạng = 1 ông vua gieo giống.
Nước VN bắt đầu vào thời điềm suy đồi cho đến ngày nay vào triều đại nhà Nguyễn.
2/2/201609:33:54
Guest
Vua Minh Mang la 1 vi Vua yeu nuoc, kinh hieu TO TIEN va trong the TINH THAN dan toc. la 1 vi Vua rat dang kinh. Ngai da tieu diet bon Ngoai Toc, dang xam luoc van hoa dan toc, la 1 dieu rat dung. Neu khong co tinh than do cua Ngai, thi VN da thanh giong nhu Philippne, tho lay ngoai lai, chang biet To Tien cua minh la ai.
Vua Gia Long vi sao khong lap Hoang Tu Canh, len noi ngoi ma lap Nguyen Phuc Dam len noi ngoi. Vi Vua Gia Long nhan thuc rat ro, Hoang Tu Canh da it nhieu bi bon ngoai toc - PHAP lung lac tinh than, de dang ban nuoc. Ke tho lay Ngoai Toc, thi lam sao co TINH THAN KINH HIEU voi TO Tien, co TINH THAN DAN TOC? cai ho tho lay do la ke ngoai toc, cai van hoa ma ho ton tho do la van hoa ngoai lai, va cai mau quoc cua ho la Phu Lang sa?
Hang trieu dong bao va nghia quan khang chien chong Thuc dan Phap xam luoc da bi bon tay sai, Viet gian giet hai. Bai van te Nghia Si Can Guoc van con do! Va loi day cua Tien Nhan: " Cho bao nhieu Dao thuyen khong kham, Dam may thang gian but chang ta"? Ai la nhung thang gian ma To Tien chung ta da xac dinh?
Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
1234567Next PageLast Page

Ông X. Nguyễn bị trục xuất vào sáng sớm của một ngày trong tháng Tư. Cuối ngày hôm đó, vào lúc 5 giờ chiều, cô K. Nguyễn bay về Sài Gòn. Cô đến phi trường Tân Sơn Nhứt sau chuyến bay trục xuất anh cô khoảng một ngày.“Khi đến Tân Sơn Nhứt, họ đưa anh tôi và mấy người bị trục xuất một lối đi đặc biệt để vào nơi làm thủ tục hải quan. Họ phỏng vấn, lăn tay, làm giấy tờ. Rồi họ đọc tên từng người, nếu có thân nhân, họ sẽ dắt ra cổng, bàn giao lại cho người nhà. Với ai không có thân nhân, nhưng có tên trong danh sách của Ba Lô Project (BLP) thì tình nguyện viên của nhóm sẽ nhận. BLP cho mỗi người một ba lô, trong đó có những vật dụng cá nhân cần thiết, một điện thoại có sim sẵn và $50”, cô K. kể.

Tôi có một người bạn viết lách văn nghệ. Chị cho rằng mình có chút tài nghệ, đủ để khi cần móc túi lấy ra xài. Chị không viết đều. Chỉ viết khi thích – đôi khi chị viết gửi vài tạp chí mạng, có khi chỉ viết để đó, không gửi ai. Chị sống trên căn gác nhỏ, gọi đó là "giang sơn sáng tác" của riêng mình. Mỗi ngày chị dậy lúc gần trưa, pha ly cà phê nguội, rồi mở máy tính. Có bài chị viết ngay sau ngụm cà-phê đầu tiên – vài chục phút là xong – gửi đi ngay rồi gập máy, đi ngủ tiếp. Có bài để ba năm hôm, không sửa gì cả, gửi đi như vậy. Tôi hỏi: “Sao không đọc lại?” Chị nhún vai: Lúc viết là thật nhất. Sửa nhiều, mất hồn. Tôi hỏi tiếp: Không sợ thiếu sót? Chị cười, lấy ngón tay chỉ lên bức thư pháp trên tường:“Tri túc giả phú” (Biết đủ là đủ).

Kể từ khi Donald Trump tái đắc cử Tổng thống, giới sáng lập và đầu tư trong lĩnh vực công nghệ cao tại Thung lũng Silicon – gồm các tỷ phú như Elon Musk, Jeff Bezos và Mark Zuckerberg – đã được xem là những nhân vật có ảnh hưởng quan trọng đối với chính quyền mới. Họ xuất hiện trong lễ nhậm chức của Trump và nhanh chóng đóng vai trò chính trong việc định hình các chính sách "Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại". Với niềm tin mãnh liệt vào tiềm năng của công nghệ hiện đại, những nhà lãnh đạo này tin rằng họ có thể vận hành nó trong khuôn khổ một nền kinh tế thị trường tự do. Họ cổ súy cho sự phát triển không giới hạn của một hình thái tư bản tự do tuyệt đối và công nghệ có thể giải quyết hầu hết các vấn đề xã hội và quốc gia. Trong tầm nhìn của các cá nhân tiên phong công nghệ, họ muốn có vai trò lãnh đạo trong việc xóa bỏ các thủ tục hành chính phức tạp của nhà nước phúc lợi. Đó là hai điều kiện tiên quyết để tăng tốc cho các tiến bộ xã hội,

Ba giờ sáng của một ngày giữa Tháng Tư, cả hệ thống điện và điện thoại trong trại giam Adelanto Detention Center (California) đồng loạt bị ngắt. Bóng tối phủ trùm khắp các khu vực. Nhân viên trại giam đi từng khu vực, gõ cửa từng phòng, gọi tên “những người được chọn.” Mỗi phòng một, hoặc hai người bị gọi tên. “Thu xếp đồ đạc của các anh” – lệnh được truyền đi vắn tắt, không giải thích. Ông X. Nguyễn, cư dân của Santa Ana, đến Mỹ từ năm 1990, là một trong những người bị đánh thức được lệnh phải thu dọn đồ đạc.Cùng với những người khác - không ai biết ai vì tất cả đèn đã tắt, trong bóng tối họ bị áp tải ra khỏi trại giam trong tình trạng tay bị còng, chân bị xích. Chỉ đến khi bước vào chiếc xe bít bùng, họ mới nhận ra nhau qua cùng tiếng Mẹ đẻ, mới biết mình không đơn độc – mà cùng những người khác cùng ngôn ngữ, cùng cố hương, cùng một chuyến đi không có ngày trở lại. “Họ đưa anh tôi và những người trên xe đến tòa nhà INS (Immigration and Naturalization Service) ở Los Angeles.

Chuyện đời của Tổng thống Donald Trump như một cuốn sách, không phải tự truyện, không phải tiểu sử, là một trường thiên tiểu thuyết đang viết vào chương cuối cùng. Đã gọi là tiểu thuyết, nghĩa là không thật như đời thường, có nhiều diễn biến ly kỳ, bí mật và những âm thầm giấu giếm bên trong. Nhân vật chính là một người có đời sống phóng đảng từ trẻ đến già. Con nhà giàu, đẹp trai, học không giỏi. Bảy mươi mấy năm sống có thể gôm vào sáu chữ: Ham gái. Ham danh. Ham tiền. Ông không có khả năng gì đặc biệt, ngoài trừ khả năng bạo phổi, quen thói tỷ phú quyền lực, ít học, kém tư cách, ông muốn nói gì thì nói, muốn tuyên bố gì thì tuyên bố, bất kể đúng sai, bất kể hậu quả. Việc này khiến ông nổi bật giữa những kiểu mẫu đứng đắn, đạo hạnh, tử tế, trí thức của các nhà lãnh đạo Hoa Kỳ dọc theo lịch sử. Sự phá vỡ tư cách lãnh đạo theo truyền thống, lạ lùng, được một số đông cử tri ủng hộ.

Tôi có một đứa cháu gái. Mỗi sáng, cháu ngồi trên bậc thềm, chăm chỉ buộc dây giày. Mỗi bên phải đều nhau, mỗi nút thắt phải đúng thứ tự. Nếu lỡ tay thắt ngược, cháu sẽ gỡ ra và làm lại từ đầu – đôi khi ba, bốn lần. Cháu sẽ nhất định không chịu đi học cho đến khi nào giây thắt thật ngay ngắn. Cháu thuộc dạng trẻ em tự kỷ – một khác biệt mà người ngoài mới nhìn vào khó thấy. Và để được hỗ trợ trong lớp học, con bé phải làm điều mà cả hệ thống ép nó làm: thi IQ. Nếu điểm thấp quá, cháu bị đưa ra khỏi lớp chính. Nếu điểm “không thấp đủ,” cháu lại không được hỗ trợ vì không đạt tiêu chuẩn “khuyết tật.” Cùng một con số, khi là tấm thẻ vào cửa, khi là án lệnh đuổi ra khỏi cửa. Và chẳng ai thấy việc này có gì sai. Tất cả đều hợp lệ. Tất cả đều dựa vào một niềm tin: con người có thể đo được bằng ba con số.

Trong tháng 7 năm 2025, Thượng Viện Hoa Kỳ đã bỏ phiếu gần như hoàn toàn theo đường lối đảng phái để hủy bỏ khoản ngân sách trị giá 1.1 tỷ MK đã được chuẩn thuận cấp cho Tập Đoàn Phát Thanh Truyền Hình Công Cộng (Corporation for Public Broadcasting, CPB). Những người ủng hộ quyết định này cho rằng đây là hành động cần thiết để ngừng tài trợ cho “cánh truyền thông thiên tả.” “Phát thanh truyền hình công cộng đã rơi vào tay các nhà hoạt động đảng phái từ lâu rồi,” TNS Ted Cruz (Texas) tuyên bố, khẳng định chính phủ không cần thiết phải tài trợ cho các cơ quan báo chí “thiếu công tâm.” Ông châm biếm: “Muốn xem tuyên truyền của phe cấp tiến hả, cứ bật MSNBC đi.”

Tổng thống Donald Trump đã cố gắng áp đặt Hoa Kỳ lên thế giới và tách đất nước ra khỏi thế giới. Ông bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai bằng cách vung vũ lực cứng của Mỹ, đe dọa Đan Mạch về quyền kiểm soát Greenland, và đề nghị sẽ giành lại kênh đào Panama. Ông đã sử dụng thành công các mối đe dọa về thuế quan trừng phạt để ép buộc Canada, Colombia và Mexico về các vấn đề nhập cư. Ông đã rút khỏi các hiệp định khí hậu Paris và Tổ chức Y tế Thế giới. Vào tháng 4, ông đã khiến thị trường toàn cầu rơi vào hỗn loạn bằng cách công bố thuế quan sâu rộng đối với các quốc gia trên toàn thế giới. Không lâu sau đó, ông đã thay đổi chiến thuật bằng cách rút lại hầu hết các mức thuế bổ sung, mặc dù vẫn tiếp tục gây sức ép cho một cuộc thương chiến với Trung Quốc – mặt trận chủ yếu trong cuộc tấn công hiện nay để chống lại đối thủ chính của Washington...

Tài liệu ghi chép lịch sử Tòa Bạch Ốc cho biết, khi nhân viên dưới thời chính quyền của Woodrow Wilson chuẩn bị dời vị trí của Vườn Hồng, họ nhìn thấy hồn ma của cố Đệ Nhất Phu Nhân Dolley Madison, phu nhân của cố Tổng thống đời thứ tư của Mỹ James Madison. Thế là, để “xoa dịu” bà Madison, họ quyết định không di dời nữa và Vườn Hồng ở nơi đó cho đến tận bây giờ. Ông Jeremiah Jerry Smith làm việc trong Toà Bạch Ốc dưới thời của chính quyền Tổng Thống Ulysses S. Grant vào cuối những năm 1860. Trong suốt 35 năm, ông là một người hầu, quản gia, đầu bếp, gác cửa, dọn dẹp văn phòng. Smith là người được các ký giả, người viết sách tìm đến khi họ muốn biết về tin tức hoặc chuyện hậu cung. Theo tài liệu lịch sử của White House, ông Smith nói từng nhìn thấy hồn ma của Lincoln, Grant, McKinley và một số đệ nhất phu nhân từ năm 1901 đến 1904.

Trong nhóm bạn bè khá thân, chúng tôi có một cặp bạn - anh chồng là người tốt bụng, dễ mến; anh yêu vợ, nhưng lại có tình ý với một người khác. Khi bạn bè nhắc, anh luôn trả lời chắc nịch: “Vợ tôi đơn giản lắm, bả ấy chẳng để ý, cũng chẳng hay biết gì đâu.”Cô vợ cũng là bạn tôi, một người hiền lành, tử tế. Khi nghe tiếng gần tiếng xa, bạn chỉ cười nhẹ nhàng: “Mình chẳng muốn biết, biết chi cho mệt, cứ nhắm mắt, rồi mọi chuyện cũng qua thôi.”
1234567Next PageLast Page
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.