Hôm nay,  

Sách Trên Lưng Ngựa

20/09/201708:42:00(Xem: 6919)
Trần Mộng Tú
 
Sách Trên Lưng Ngựa
 

Tiếng vó ngựa lộc cộc gõ trên con đường toàn đá núi lởm chởm vọng vào tai khiến cậu bé Tom nhanh nhẹn ra phía trước nhà, mở toang cửa chạy ra. Cả gia đình cậu cùng chạy theo.

Bà Mary nhẩy xuống khỏi lưng ngựa, thò tay vào trong cái túi vải vắt ngang lưng ngựa, lấy ra ba quyển sách nhi đồng và một tờ tạp chí đưa vào tay cậu.Tom lễ phép:

- Cám ơn bà Mary, bà đã mang sách và tạp chí tới cho gia đình cháu. Chúng cháu thích lắm.

Tom là cậu bé 10 tuổi, gia đình ở tận trên núi, biệt lập với xóm làng. Vào những ngày tuyết rơi, bà Mary vẫn một mình một ngựa mang sách của Thư Viện tới cho gia đình cậu. Đối với cậu những cuốn sách này ngon như những cái bánh cookies của mẹ làm.

Hạnh phúc biết bao khi phải sống trong rừng mà được người mang sách tới nhà. Cả gia đình Tom được hưởng cái ân huệ từ “Bà sách” đáng yêu này.

C:\Users\T\Documents\HINH-BookWomen-02.jpgGiao sách tận nhà.                                        Không rõ năm

.

Bà Mary và khá nhiều phụ nữ khác từ sáng tinh mơ đã yên đai chặt chẽ chở những túi sách trên lưng ngựa mang đến từng ngôi nhà trên núi, những ngôi nhà đơn lẻ trong những cộng đồng nhỏ bé cách biệt với thành phố.

Không phải chỉ mình bà Mary mà là một đội ngũ Book Women  “Các bà của sách báo” Họ đóng sách vào những chiếc túi vắt ngang lưng ngựa và khởi hành từ bình minh, đi dọc theo sườn đồi tuyết, qua những thung lũng đầy bùn với mục đích giản dị là mang những sách báo tới những cộng đồng Kentucky biệt lập trên núi.

C:\Users\T\Documents\HINH-BookWomen.jpeg

.
Thư viện trên lưng ngựa là một sáng kiến của Tổng Thống Franklin Roosevelt thành lập để giúp nước Mỹ ra khỏi Cuộc Khủng Khoảng 1933 khi nạn thất nghiệp lên tới 40% ở Appalachia. Thư Viện trên lưng ngựa không phải là hoàn toàn mới mẻ với Kentucky nhưng đây là một cơ hội thúc đẩy nâng cao vừa về công việc cho nhân viên vừa về văn hóa.

Bà Mary cũng như các bà của sách báo (Book Women) này đã cưỡi ngựa từ 100 tới 120 dặm Anh một tuần bằng chính ngựa hay lừa của họ trên những con đường đã được chỉ định, bất kể thời tiết xấu hay tốt. Nếu nơi tới quá khó khăn cho ngựa và lừa, họ không ngần ngại, nhẩy xuống và cuốc bộ. Bà Mary nhớ lại, có khi bà phải kêu gọi sự giúp đỡ của người địa phương quen thuộc hay cả một tay miền núi không tin cẩn được.

Chiến dịch Thư Viện Trên Lưng Ngựa là một sáng kiến Hành Chánh Cấp Tiến (Work Progress Administration- WPA) của Tổng Thống Franklin Roosevelt để đưa nước Mỹ ra khỏi cơn đại suy thoái vào năm 1933, tỷ lệ thất nghiệp đã lên tới 40%.Thật ra Thư Viện trên lưng ngựa trước đây đã có rải rác ở Kentucky, nhưng sự thúc đẩy mạnh này giúp được cả nạn thất nghiệp lẫn nạn mù chữ.


C:\Users\T\Documents\HINH-BookWomen-03.jpg

Mang sách tới cho trẻ em.                            1940 Kentucky

.
Cuối  năm 1938 có đến 274 Thủ Thư giao sách trên lưng ngựa qua 29 quận hạt. Tộng cộng có đến gần 1000 nhân viên thư viện cưỡi ngựa làm việc. Quỹ hết năm 1943 , trong cùng năm đó, WPA đã xóa được nạn thất nghiệp trầm trọng sau  thời chiến. Những năm kế tiếp, sách lưu hành ở khu vực này đã được tái lập, ngày càng được nhiều người yêu thích trên khắp đất nước.

Ngoài việc cung cấp các tài liệu đọc sách, bà Mary cũng như các bà Thủ Thư đó, đã có công làm cho các cộng đồng kết hợp chặt chẽ thân thiện với nhau. Họ đã cố gắng cung cấp thêm về sách báo thiếu sót. Bà Mary nhớ lại niềm hạnh phúc lớn nhất của các bà là khi họ dừng lại để đọc những trang sách cho người mù chữ, và cũng chính họ đã giúp nuôi dưỡng niềm tự hào địa phương.


Những người nhận được sách đã cảm kích công việc của những Thủ Thư trên lưng ngựa này. Có người đã thốt lên: "Những quyển sách mà các bà mang lại cho chúng tôi đã cứu đời sống chúng tôi."


Nhu cầu đọc sách trông thấy rõ rệt. Thư viện Letcher County được thành lập. Người dân Mountain Eagle đã thể hiện sự mang ơn nồng nhiệt, họ nói trong xúc động: "Thư viện nằm trong cộng đồng và quận của chúng tôi, và ở đây để phục vụ chúng tôi ... Nhiệm vụ của chúng tôi là đến thăm thư viện và giúp đỡ tối đa, để chúng tôi có thể giữ nó như một điều tốt đẹp trong cộng đồng của chúng tôi."

Bây giờ không còn Thủ Thư cưỡi ngựa đi giao sách ở vùng xa, vùng sâu nữa. Bà Mary chắc cũng qua đời rồi, nhưng hình ảnh những người đàn bà trên lưng ngựa  vẫn có thể tìm thấy trong những trang sách nào đó trong các thư viện trên nước Mỹ. Đó là một hình ảnh vừa đẹp vừa làm rung động những trái tim người yêu sách.

Thư viện lớn nhỏ  đã ở khắp mọi tiểu bang trên nước Mỹ. Sách được gửi tới nhà, nếu cùng một quận hạt. Người ta tới Thư Viện không còn là một vấn đề khó khăn.

Câu chuyện Thư Viện lưu động trên lưng ngựa này từ 1933. Cách đây cả hơn 80 năm đã cho chúng ta một liên tưởng gì với những ngôi trường bên kia sông ở những vùng xa, vùng sâu như mạn ngược Cao Bằng, Lào Cai…trên đất nước Việt Nam, ngay trong thời điểm văn minh của nhân loại ở thế kỷ này. Nơi các em muốn không mù chữ phải bơi qua sông, qua suối tới trường.





C:\Users\T\Documents\HINH-QuaSongDenTruong.jpg

HÌNH-Sách trên lưng- Qua Suối Tới Trường                               Internet

.

Chẳng có phương tiện nào khác giúp đỡ các em. Đất nước các em ở,  không có người đi thuyền mang sách qua sông, không có ai cưỡi ngựa thật hay ngựa sắt (xe gắn máy) qua suối. Nhất là không có ông đầu tỉnh nào gây quỹ hay kêu gọi nhà nước mở trường trong vùng quê hẻo lánh, hay thậm chí bắc một cây cầu để trẻ tới trường xa. Các em phải chính tự mình mang cặp trên lưng đu dây qua sông hay lội qua suối đi tìm “con chữ”.

C:\Users\T\Documents\HINH-DuGiayDenTruong-TuoiTre.jpg

Đu Dây Tới Trường                                                           Báo Tuổi Trẻ- VN

.

Trường học còn thiếu sách, thiếu bàn ghế cho các em nói chi tới Thư Viện. Một giấc mơ ngoài tầm của những giấc mơ.

tmt

Tháng 9/19/2017

http://www.atlasobscura.com/articles/librarians-horseback-new-deal-book-delivery-

 

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
1234567Trang sauTrang cuối

Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...

Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.

Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.

Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.

(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.

Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật

Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”

Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.

Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.

Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...
1234567Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.